"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 11/10/22

Πληθωρισμός

Είχαμε χθες τις τελικές ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό του Σεπτεμβρίου, ο οποίος όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά και αυξήθηκε στο 12% (κάτι το οποίο περιμέναμε αφού είχαμε πριν από λίγο καιρό τις σχετικές ανακοινώσεις της Eurostat). Θα πούμε λοιπόν και πάλι σήμερα πως αυτό κυρίως που μας ενοχλεί δεν είναι ο πολύ υψηλός πληθωρισμός σε απόλυτους όρους. Αλλά ότι σε μηνιαία λοιπόν βάση, οι τιμές στην Ελλάδα αυξήθηκαν 2,9-3% σε σχέση με τον Αύγουστο. Αν κανείς δει προσεκτικά τον παραπάνω πίνακα, θα διαπιστώσει πως ήμασταν η χώρα της ευρωζώνης με τη μεγαλύτερη άνοδο του πληθωρισμού, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα… Με οριακή διαφορά και με μηναία αύξηση 2,9% η Ολλανδία και ακολουθεί με μηνιαία αύξηση 2,5% η Αυστρία. Και όπως είχαμε σχολιάσει όταν είχαμε τα σχετικά στοιχεία από την Eurostat. Το ότι ήμασταν η χώρα της ευρωζώνης με τη μεγαλύτερη άνοδο του πληθωρισμού σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα είναι κάτι που προβληματίζει για τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς στη χώρα μας.

Ενδιαφέρον

Πάμε τώρα σε κάτι το οποίο διαβάσαμε και βρήκαμε πολύ ενδιαφέρον, σε μια διετία μεγάλων αλλαγών, ειδικά μετά τα όσα έζησε ο πλανήτης επί εποχής πανδημίας και τώρα εν μέσω έξαρσης του πληθωρισμού. Δε θα ήτανε υπερβολή να πούμε πως βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή για τους εργαζόμενους και γενικά τις ζωές των πολιτών.

Τον κίνδυνο λοιπόν των μαζικών παραιτήσεων σε επιχειρήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό αναδεικνύει νέα έρευνα του ομίλου Adecco (Global Workforce Of The Future).

Στην έρευνα, που συμμετείχαν 34.000 εργαζόμενοι από 25 χώρες, ανάμεσά τους και 400 από την Ελλάδα, φαίνεται ότι βασικά πεδία προβληματισμού στους χώρους εργασίας είναι η οικονομική σταθερότητα, εν μέσω αύξησης του κόστους διαβίωσης, και η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.

Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας δείχνουν ότι:

- Σε παγκόσμια κλίμακα 3 στους 5 εργαζομένους (61%) ανησυχούν ότι ο μισθός τους δεν είναι αρκετός για να αντεπεξέλθουν στο αυξανόμενο κόστος ζωής.
 

- Είναι έντονη η επιρροή των συναδέλφων σε ζητήματα παραμονής στην εργασία. Ειδικότερα, 7 στους 10 εργαζομένους δηλώνουν ότι σκέφτονται να παραιτηθούν όταν βλέπουν συναδέλφους τους να αποχωρούν από την εταιρεία, με 5 στους 10 να ακολουθούν τους συναδέλφους τους στην έξοδο. Πρόκειται για το φαινόμενο των «Quitfluencers», το οποίο απειλεί να δημιουργήσει «πανδημία παραιτήσεων».

- Από το 27% όλων των εργαζομένων παγκοσμίως που σχεδιάζουν να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους στους επόμενους 12 μήνες σχεδόν οι μισοί (45%) αναζητούν ήδη ενεργά νέα δουλειά.

- Έξι στους δέκα εργαζόμενους (61%) αισθάνονται σίγουροι ότι θα μπορέσουν να βρουν μια νέα δουλειά σε έξι μήνες ή λιγότερο, ακόμη και εν μέσω ύφεσης. Παρά το ρευστό μακροοικονομικό περιβάλλον, μεγάλο μέρος των εργαζομένων αισθάνεται ότι διατηρεί τη διαπραγματευτική του ισχύ στην αγορά εργασίας.

- Οι εκπρόσωποι της γενιάς Ζ έχουν σε πρώτο πλάνο την εργασιακή ευελιξία, καθώς σχεδόν οι μισοί (47%) εργάζονται ήδη σε καθεστώς τετραήμερης εργασίας, ενώ το 64% θα δεχόταν μείωση αποδοχών για να εργάζεται 4 φορές την εβδομάδα.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο όμιλος Adecco διαπιστώνει ότι οι εταιρείες θα πρέπει να διαχειριστούν τόσο τις οικονομικές ανησυχίες των εργαζομένων τους όσο και τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ευημερία τους, παραμένοντας διαρκώς στο πλευρό τους, για να μην έρθουν αντιμέτωπες με κύματα παραιτήσεων. 

Ειδικά, ως προς το αυξανόμενο κόστος ζωής, που έχει ως βασική αιτία τον πληθωρισμό, η έρευνα διαπιστώνει ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι (51%) αναγκάζονται να βρουν δεύτερη δουλειά για να τα βγάλουν πέρα. 

Τιμές ναύλων …

Σε ένα τώρα στατιστικό το οποίο παρακολουθούμε εδώ και αρκετό καιρό και στο οποίο έχουμε αναφερθεί και άλλες φορές. Σε νέα χαμηλά 21 μηνών βρέθηκαν τιμές των ναύλων για τη μεταφορά κοντέινερ (Global container freight rates), χαμηλότερα κατά περίπου 62% !!! από τα υψηλά. Και μπορεί η τιμή των ναύλων να είναι περίπου 2 φορές υψηλότερα σε σχέση με τα προ πανδημία επίπεδα. Ωστόσο μια τόσο μεγάλη πτώση της τιμής δε θα πρέπει να περνάει στα απαρατήρητη, ειδικά όταν όλο το 2021 και το 2022 υπήρχαν όλες αυτές οι συζητήσεις για το μεγάλο πρόβλημα των υψηλών ναύλων και των επιπτώσεων στην αγορά.

Συγκεκριμένες τιμές

Να μείνουμε όμως στο θέμα των ναύλων και πάμε να δούμε συγκεκριμένες τιμές …. Από τα περίπου 10.361 δολάρια που είχανε βρεθεί οι ναύλοι τον Σεπτέμβριο του 2021, σήμερα βρίσκονται στα 4.014 δολάρια, όπως αναφέραμε παραπάνω, μια μεγάλη πτώση περίπου 61%. Τώρα όσον αφορά τα επίπεδα προ πανδημίας, οι τιμές των ναύλων κινούταν περίπου στα 1.400 με 1.600 δολάρια, σημαντικά χαμηλότερα από τις τρέχουσες τιμές, οι οποίες πάντως βρίσκονται σε φάση διόρθωσης που όλα δείχνουνε πως θα έχει συνέχεια.

Ενδιαφέρουσα άποψη

Με την κατάσταση στον πόλεμο στην Ουκρανία, όχι μόνο να δείχνει πως δεν επιλύεται, περίπου 10 μήνες μετά το ξέσπασμα του. Αλλά να περιπλέκεται όλο και περισσότερο. Ενδιαφέρουσα ήτανε η άποψη του Robert D. Kaplan (ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους διανοητές σε θέματα γεωπολιτικής και διεθνών σχέσεων. Βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά, με πιο πρόσφατο την «Εκδίκηση της γεωγραφίας» (εκδ. Μελάνι, 2017 μτφ. Σπύρος Κατσούλας).

Nαι, ο Πούτιν κινδυνεύει. Δεν έχει συμβατικές απαντήσεις στο δίλημμά του στο πεδίο της μάχης. Οι στρατιώτες του δεν έχουν κίνητρα και οι νέοι στρατιώτες ακόμη λιγότερο. Ο εξοπλισμός και τα όπλα του είναι κατώτερα από αυτά που στέλνουν οι Αμερικανοί στους Ουκρανούς. Είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να χάνει εδάφη. Οσο χειρότερες είναι οι απώλειες και όσο υψηλότερο είναι το υλικό κόστος του πολέμου, τόσο λιγότερη υποστήριξη θα έχει στο εσωτερικό μέτωπο και τόσο πιο δύσκολο θα είναι να διατηρήσει τον έλεγχο της ρωσικής αυτοκρατορίας στον Καύκασο, την Απω Ανατολή και αλλού.

Θα χρησιμοποιήσει ο Πούτιν ένα τακτικό πυρηνικό όπλο; Αυτό είναι περισσότερο σαιξπηρικό ερώτημα παρά γεωπολιτικό, αφού θα πάρει την απόφασή του μόνος του και από φόβο – φόβο ότι, αν δεν το χρησιμοποιήσει, θα αντιμετωπίσει ακόμη χειρότερες συνέπειες. Η ρωσική ιστορία δείχνει ότι εάν η χώρα υποστεί μια ταπεινωτική ήττα υπό την ηγεσία του, θα μπορούσε να απομακρυνθεί από την εξουσία. Και αν απομακρυνθεί από την εξουσία, πιθανότατα – ίσως όχι αμέσως – θα χάσει τη ζωή του.

Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση είναι ότι όσο άσχημα κι αν πάει ο πόλεμος για τον Πούτιν, δεν υπάρχει σαφής νομικός ή γραφειοκρατικός μηχανισμός για την απομάκρυνσή του από την εξουσία. Ο Πούτιν βρίσκεται στο κέντρο και γύρω του υπάρχει ένα κουβάρι στρατιωτικών, μυστικών υπηρεσιών και ολιγαρχών που οφείλουν τον πλούτο και τις θέσεις τους σε αυτόν και των οποίων οι περιουσίες και η θέση θα απειλούνταν από την απομάκρυνσή του. Η εκτόπιση του Πούτιν θα μπορούσε επομένως να είναι μια βρώμικη, ακόμη και βίαιη, υπόθεση.

Βρισκόμαστε στη μέση ενός ιστορικού δράματος που μπορεί να διαδραματιστεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.