00:01 - 14/11/24

Μισθοί

Με το πρόβλημα της έλλειψης εργαζομένων να είναι πάρα πολύ μεγάλο και στη χώρα μας. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδία Συνδικάτων ΕΤUC, oι ελλείψεις εργατικού δυναμικού που πλήττουν την ευρωπαϊκή οικονομία,  δεν οφείλονται τόσο  στην περίφημη «αναντιστοιχία δεξιοτήτων», όσο στην αναντιστοιχία των μισθών με τις ανάγκες των εργαζομένων.  Όπως αποδεικνύεται, οι επιχειρήσεις που έχουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες να βρουν προσωπικό, πληρώνουν κατά μέσο όρο 9% λιγότερο από τις επιχειρήσεις που βρίσκουν πιο εύκολα εργαζομενους. Την πανευρωπαϊκή έρευνα επικαλείται εκ νέου η ETUC, απευθύνοντας επείγουσα έκκληση στην Κομισιόν, με θέμα τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.  Τα στοιχεία για την Ελλάδα είναι αποκαλυπτικά, καθώς η χώρα μας εμφανίζει μία απο τις μεγαλύτερες μισθολογικές «ψαλίδες» ανάμεσα στους κλάδους με τις μεγαλύτερες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και στους κλάδους με σχετική επάρκεια προσωπικού.

Η διάσκεψη της Βουδαπέστης

Με αφορμή τη νέα «ευρωπαϊκή συμφωνία για την ανταγωνιστικότητα», που συμφωνήθηκε από τους ευρωπαίους ηγέτες στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής στη Βουδαπέστη, η ΕTUC δηλώνει ότι δε νοείται ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, χωρίς ενίσχυση της θέσης των εργαζομένων.

Η «Διακήρυξη της Βουδαπέστης», η οποία βασίζεται στην έκθεση Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα, καλεί τη την Κομισιόν «να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη βιομηχανική στρατηγική για ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και ποιοτικές θέσεις εργασίας».

Ωστόσο, κάτω από τις γενικόλογες φιλεργατικές διατυπώσεις, στην ίδια διακήρυξη, κρύβονται μέτρα απορρύθμισης της εργασίας, όπως η αυθαίρετη περικοπή κατά 25% των υποχρεωτικών εκθέσεων αναφοράς για τους εργοδότες.

Εργασιακή απορρύθμιση

Οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες από την ΕΕ να υποβάλλουν εκθέσεις που αποδεικνύουν ότι συμμορφώνονται με ευρωπαϊκούς κανονισμούς, μεταξύ άλλων για τα εργασιακά δικαιώματα.

Αρκετά από αυτά τα δικαιώματα οι εργοδότες θέλουν να τα παρακάμψουν, υποστηρίζοντας ότι τις επιβαρύνουν με διοικητικό κόστος. Οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων έφεραν  ως παράδειγμα «υπερβολικής επιβάρυνσης» την οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Οι κλάδοι που δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν εργαζόμενους πληρώνουν κατά μέσο όρο 9% λιγότερα χρήματα από κλάδους που βρίσκουν πιο εύκολα προσωπικό

Η ΕΤUC προειδοποιεί οι ρυθμίσεις δήθεν για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων δεν πρέπει να οδηγούν σε περιορισμό των εργασιακών δικαιωμάτων και διεκδικήσεων.

Πρόκειται για ιδιαίτερα ανησχυτικό φαινόμενο, το οποίο συνδέεται άμεσα με τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού, που αποτέλεσαν σημαντικό πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης το τελευταίο διάστημα, συμπληρώνει η Συνομοσπονδία.

Όπως τονίζει, οι έρευνες δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που προσφέρουν θέσεις εργασίας χαμηλότερης ποιότητας έχουν τη μεγαλύτερη δυσκολία να βρουν προσωπικό.

Δικαίωμα στην αποσύνδεση

Για παράδειγμα, η έλλειψη ρυθμίσεων ώστε να διασφαλιστεί ο σεβασμός του δικαιώματος στην αποσύνδεση, κοστίζει στους ευρωπαίους εργαζόμενους εκατομμύρια ευρώ σε απλήρωτη εργασία. Το δικαίωμα στην αποσύνδεση αφορά την ελευθερία του εργαζόμενου να «κατεβάζει» τους διακόπτες, σε κινητά, υπολογιστές και ψηφιακές εφαρμογές, όταν δεν δουλεύει και να μην είναι αναγκασμένος να είναι «απίκο» στο αφεντικό.

Η ETUC καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει την αύξηση των επενδύσεων στις βιομηχανίες, με την προϋπόθεση ότι οι επενδύσεις θα συνοδεύονται από ισχυρούς κοινωνικούς όρους για την προστασία και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Η δημόσια χρηματοδότηση των επιχειρήσεων θα πρέπει να εξαρτάται από το σεβασμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την επανεπένδυση ενός δικαιότερου μεριδίου των κερδών για την αύξηση της παραγωγικότητας, υπογραμμίζει.

Τι δείχνουν οι έρευνες της ΕΤUC για τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού

Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσίασε εκ νέου η ΕTUC, για να σταματήσει η επιζήμια έλλειψη εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη, οι εργοδότες πρέπει να προσφέρουν καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Μια ανάλυση των ποσοστών κενών θέσεων εργασίας και των μισθών σε 22 χώρες της ΕΕ αποκαλύπτει ότι οι κλάδοι με τις χειρότερες ελλείψεις εργατικού δυναμικού πληρώνουν κατά μέσο όρο 9% λιγότερο από τους κλάδους όπου είναι ευκολότερη η πρόσληψη.

Η έκθεση δημοσιοποιήθηκε το 2023, μετά από μια περίοδο που το ποσοστό κενών θέσεων εργασίας έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ, προκαλώντας προβλήματα στην παραγωγή για το ένα τέταρτο των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.

Η τάση αυτή έχει αποδοθεί στην έλλειψη δεξιοτήτων, αλλά η ανάλυση των στοιχείων της ΕΕ δείχνει ότι οι χαμηλές αμοιβές είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που οδηγούν στην έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Η σύγκριση που πραγματοποιήθηκε από το ερευνητικό ινστιτούτο της ETUC, (ETUI), δείχνει μια σαφή σύνδεση μεταξύ των χαμηλών μισθών και των υψηλών ποσοστών κενών θέσεων εργασίας.

Οι κενές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα

Σε ολόκληρη την ΕΕ, οι κλάδοι που δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν εργαζόμενους πλήρωναν κατά μέσο όρο 9% λιγότερα χρήματα από εκείνους που επηρεάζονται λιγότερο από τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού.

Σε 13 από τα 22 κράτη μέλη της ΕΕ για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι κλάδοι στους οποίους η έλλειψη εργατικού δυναμικού αυξήθηκε περισσότερο μεταξύ 2019 και 2022 προσέφεραν επίσης τους χαμηλότερους μισθούς.

Οι μεγαλύτερες μισθολογικές διαφορές μεταξύ των τομέων με τη μεγαλύτερη και τη μικρότερη αύξηση της έλλειψης εργατικού δυναμικού εντοπίστηκαν στην Ιταλία (4,17 ευρώ την ώρα), το Λουξεμβούργο (4,16 ευρώ), τη Γερμανία (3,26 ευρώ), την Ολλανδία και την Ελλάδα  (2,49 ευρώ).

Brain Drain

Κάθε φορά που υπάρχει η συζήτηση για το περιβόητο Brain Regain, γελάμε με λίγο ειρωνική διάθεση και λέμε πως προσωπικά θα ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι αν τα επόμενα χρόνια είχαμε ένα ουδέτερο ισοζύγιο και δεν έφευγαν και άλλοι Έλληνες στο εξωτερικό.

Ενδιαφέρον λοιπόν πως σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού, επεσήμανε ότι η υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων – η δυσμενής μισθολογική μεταχείριση ερευνητών και καθηγητών πανεπιστημίου, καθιστά αδύνατο το brain gain στα ελληνικά πανεπιστήμια. Όπως τονίστηκε από την ΠΟΣΔΕΠ, ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν επιστρέψει για να εργαστούν στα ελληνικά πανεπιστήμια, είναι πολύ μικρός.

Χωρίς στήριξη των πανεπιστημίων δεν υπάρχει brain gain

Οι Έλληνες πανεπιστημιακοί ζητάνε ουσιαστική στήριξη των δημοσίων πανεπιστημίων από την κυβέρνηση, με αύξηση προσωπικού, αύξηση χρηματοδότησης, αλλά και νέο μισθολόγιο για τους ερευνητές και τα μέλη ΔΕΠ.

«Ζητούμε ένα νέο μισθολόγιο για την αποκατάσταση των αποδοχών των μελών ΔΕΠ, που πρακτικά αμείβονται με το μισθολόγιο του 2003, σε επίπεδα αντάξια του λειτουργήματός τους και ανταγωνιστικά συγκριτικά με τις αποδοχές στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, αλλά και τις αποδοχές άλλων κατηγοριών δημοσίων λειτουργών που αμείβονται με ειδικό μισθολόγιο», ανέφερε ο πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ, Γιώργος Σεϊμένης.

Όπως είπε, για να επιστρέψουν οι Έλληνες ερευνητές στην Ελλάδα πρέπει να υπάρξει μέριμνα και για φορολογικά κίνητρα, που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν. 

Κενά σε ερευνητές και διδάσκοντες

Επιπλέον, η ΠΟΣΔΕΠ ζητά να γίνει άμεσα και συντεταγμένα σημαντική αύξηση του προσωπικού όλων των κατηγοριών στα πανεπιστήμια, με στόχο τη βιωσιμότητα των ΑΕΙ. Ειδικά για τις 900 θέσεις που έχουν προαναγγελθεί από το υπουργείο Παιδείας, ζητείται να υπάρξει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, αλλά και σαφής μακροπρόθεσμος προγραμματισμός, ώστε να καλυφθούν επαρκώς τα κενά σε διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό.

Φοιτητική μέριμνα

Ακόμη, η ΠΟΣΔΕΠ ζητά «γενναία αύξηση» της χρηματοδότησης, τακτικής και έκτακτης, των πανεπιστημίων, ώστε να αντιμετωπισθούν, όπως αναφέρθηκε, επαρκώς «τα αυξημένα λειτουργικά έξοδα, να εκσυγχρονισθούν και να επεκταθούν οι υλικοτεχνολογικές υποδομές και να ενισχυθεί ουσιαστικά, ειδικά στα περιφερειακά ιδρύματα, το πλέγμα παρεμβάσεων φοιτητικής μέριμνας».

Kατά μέσο όρο 330.000 νέοι και νέες, τουλάχιστον πτυχιούχοι, ζουν και εργάζονται σήμερα στο εξωτερικό

Τα παραπάνω αιτήματα, τέθηκαν επί τάπητος και σε συνάντηση που είχε αντιπροσωπεία της ΠΟΣΔΕΠ με τον διευθυντή του γραφείου του υφυπουργού Οικονομικών, Αθ. Πετραλιά, μετά από παράσταση διαμαρτυρίας που πραγματοποίησε η ομοσπονδία έξω απο το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Σύμφωνα με την ΠΟΣΔΕΠ, υπήρξε δέσμευση να εξεταστούν τα αιτήματα απο πλευράς υπουργείου.

Πάνω από 330.000 Έλληνες παραμένουν στο εξωτερικό

Σύμφωνα με νέα μελέτη για το brain drain – brain gain που εκπόνησε το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, προκύπτει ότι αυξάνεται μεν η παλιννόστηση μετά την πανδημία covid-19, αλλά το κύμα της μετανάστευσης από την Ελλάδα παραμένει  παραδοσιακά ισχυρότερο.

Η μελέτη, στην οποία συμμετείχε ο οικονομικός γεωγράφος Λόης Λαμπριανίδης, αφορά την διεθνή γεωγραφική κινητικότητα του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, και απευηθύνθηκε σε περισσότερους από 5.500 ανθρώπους – οι οποίοι απάντησαν επίσης για τους ανιόντες και κατιόντες συγγενείς τους – ουσιαστικά για 28.000 άτομα. .

Κατ’αναγωγή από την έρευνα προκύπτει  ότι το brain drain αφορά από 280.000 έως 380.000 ανθρώπους. Δηλαδή, κατά μέσο όρο 330.000 νέοι και νέες, τουλάχιστον πτυχιούχοι, ζουν και εργάζονται σήμερα στο εξωτερικό και περίπου 35.000 ζουν στην Ελλάδα, αλλά δουλεύουν για επιχειρήσεις του εξωτερικού, πρόκειται για το virtual brain drain.

Σύμφωνα με τον κ Λαμπριανίδη, παρά το μικρό ρεύμα παλινόστησης νέων που έφυγαν την περίοδο της κρίσης,  δεν μπορούμε να μιλάμε για brain gain, αφού δεν υπάρχει ουσιαστική τάση ανάσχεσης και πολύ περισσότερο αντιστροφής του φαινομένου του brain drain.

Αυτό που φέρνει πίσω κάποιους νέους είναι κυρίως η οικογένεια, αφού οι μισθοί παραμένουν πολύ χαμηλότεροι από ό,τι στο εξωτερικό.

Για παράδειγμα, όπως αναφέρει ο καθηγητής, οι οι παλιννοστούντες  είναι σαν να πληρώνουν ένα είδος  «ποινής» για την επιστροφή τους στην Ελλάδα: Το 78% όσων ήταν στο εξωτερικό είχε μισθό πάνω από 2.000 ευρώ. Αντίστροφα, όταν γυρνούν στην Ελλάδα, αυτό το 78% παίρνει λιγότερο από 2.000 ευρώ.

Πληθωρισμός & Τρόφιμα

Σε όλες τις φιλικές συζητήσεις που κάνουμε εκφράζουμε την άποψη πως ο πληθωρισμός στα τρόφιμα ήλθε για να μείνει και πως η κατάσταση θα μπορούσε να γίνεται όλο δυσκολότερη τα επόμενα χρόνια, δημιουργώντας όλο και μεγαλύτερα προβλήματα στα νοικοκυριά. Και ο βασικός λόγος για αυτό η κλιματική αλλαγή, που παρά την όλο και μεγαλύτερη διείσδυση της τεχνολογίας στην βιομηχανία των τροφίμων, όλο και μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής θα πλήττεται, όπως ήδη βλέπουμε τα τελευταία χρόνια με όλο και μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές.  

Ενδιαφέροντα λοιπόν τα όσα έγραφε το in.gr, στο χείλος της εξαφάνισης οδηγεί η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή τρόφιμα που αποτελούν τη «σφραγίδα» συγκεκριμένων χωρών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Δεν είναι μυστικό, άλλωστε, ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες, που οφείλονται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, θέτουν σε κίνδυνο το παγκόσμιο σύστημα εφοδιασμού τροφίμων.

Οι ξηρασίες, οι καύσωνες, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες συνδυάζονται για να προκαλέσουν καταστροφές σε βασικές καλλιέργειες όπως το σιτάρι και το ρύζι, καθώς και στα θαλασσινά, τον καφέ και τη σοκολάτα. Εκτός όμως από τις προφανείς επιπτώσεις στην παγκόσμια διατροφική αλυσίδα – λιμούς, ελλείψεις τροφίμων και δραστικές αυξήσεις των τιμών – ενδέχεται σύντομα να δούμε το τέλος των παραδοσιακών γαστρονομικών πολιτισμών των χωρών.

Φανταστείτε το Βέλγιο χωρίς ένα χωνάκι «frites» (τηγανητές πατάτες) με μαγιονέζα ή μια γαλλική μπαγκέτα «jambon beurre» (ζαμπόν, βούτυρο) χωρίς μουστάρδα Ντιζόν.

Το σκανδιναβικό smørrebrød (παραδοσιακό σάντουιτς) μπορεί να χάσει το βασικό του συστατικό, το gravlax, δηλαδή τον ιδιαίτερα μαριναρισμένα σολομό, ενώ η Ολλανδία μπορεί σύντομα να χάσει για πάντα το τυρί γκούντα και η Ελλάδα να πει «αντίο» στα μύδια.

Το Euronews Green ανέλυσε ποια από τα χαρακτηριστικά τρόφιμα των χωρών βρίσκονται στα πρόθυρα της κλιματικής εξαφάνισης.

Αντίο Gouda, γαλλική μουστάρδα και ελληνικά μύδια!

Οι New York Times αφιέρωσαν πρόσφατα ένα ρεπορτάζ στον πιθανό αφανισμό του διάσημου ολλανδικού τυριού γκούντα, με τους ειδικούς να προβλέπουν τον αφανισμό του μέσα σε 100 χρόνια.

Η ολλανδική βιομηχανία τυριών έχει ετήσια αξία εξαγωγών 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά η πόλη της Γκούντα, η οποία ήταν πάντα ευάλωτη στη βύθιση λόγω της χαμηλής στάθμης της θάλασσας, κινδυνεύει όλο και περισσότερο από τις πλημμύρες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.

«Δεν θα περίμενα πλέον πολλά τυριά από την Γκούντα σε 100 χρόνια», δήλωσε στους New York Times ο Jan Rotmans, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Erasmus του Ρότερνταμ. «Αν η γη μετατραπεί σε νερό και οι αγελάδες εξαφανιστούν, το τυρί θα πρέπει να προέρχεται από το ανατολικό τμήμα της χώρας και δεν θα είναι πλέον… Gouda», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Τα μύδια ίσως βγουν από το μενού της Ελλάδας

Φέτος, οι Έλληνες καλλιεργητές θαλασσινών ανέφεραν μείωση 90% στα αλιεύματα μυδιών για τη φετινή περίοδο, μετά από απανωτούς καύσωνες στην κύρια περιοχή παραγωγής μυδιών, τον Θερμαϊκό Κόλπο.

Οι καύσωνες του Ιουλίου έστειλαν τις θερμοκρασίες της θάλασσας πάνω από τους 30°C για μέρες, σκοτώνοντας τα μύδια. Η χώρα είχε ξαναδεί μαζικούς θανάτους μυδιών το 2021, αλλά οι επιστήμονες προέβλεψαν τότε ότι το σενάριο δεν θα επαναληφθεί μέχρι το 2031.

Για ορισμένους καλλιεργητές, καταστράφηκε το 100% του σπόρου για την επόμενη χρονιά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει συγκομιδή μυδιών το 2025 και τα ελληνικά ορεκτικά μύδια «σαγανάκι» θα είναι εκτός μενού στις ταβέρνες.

Το πιάτο φτιάχνεται συχνά με το ελληνικό βασικό προϊόν, την φέτα, το οποίο ορισμένοι ερευνητές που ασχολούνται με τη βιωσιμότητα λένε ότι θα έχει… εξαφανιστεί μέχρι το 2050!

Έρχεται το τέλος του «χρυσού της Ιταλίας»;

Οι λευκές τρούφες της Ιταλίας – που χαρακτηρίστηκαν από την UNESCO το 2021 ως άυλη κληρονομιά της ανθρωπότητας – απειλούνται επίσης από την κλιματική αλλαγή.

Το φυσικό περιβάλλον του μύκητα αποδυναμώνεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, την ξηρασία, την αποψίλωση των δασών και τις απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας. Οι λευκές τρούφες προτιμούν το κρύο και την υγρασία, αλλά στις αρχές Νοεμβρίου φέτος οι θερμοκρασίες έφτασαν τους 20°C, εντελώς εκτός εποχής.

Η περίοδος συγκομιδής της λευκής τρούφας διαρκεί παραδοσιακά από τον Οκτώβριο έως το τέλος Ιανουαρίου, αλλά οι αλλαγές στα καιρικά φαινόμενα την κάνουν μικρότερη. Μπορούν επίσης να ζημιωθούν τόσο από την ξηρασία όσο και από την άφθονη βροχή.

Η αποψίλωση των δασών αποτελεί επίσης κίνδυνο. Ο Mario Aprile, πρόεδρος της ένωσης κυνηγών τρούφας του Πιεμόντε, προειδοποιεί: «Η λευκή τρούφα δεν μπορεί να καλλιεργηθεί, σε αντίθεση με τη μαύρη. Χωρίς δέντρα, δεν υπάρχουν τρούφες».

Πείτε αντίο στις παγκοσμίου φήμης φλαμανδικές τηγανητές πατάτες

Πέρυσι, εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι πατάτας δεν κατάφεραν να φτάσουν στην αγορά της Ευρώπης, μιας περιοχής που καταναλώνει τη μεγαλύτερη ποσότητα πατάτας ανά κάτοικο στον κόσμο (περίπου 90 κιλά ετησίως). Και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι μέχρι το 2050, η παγκόσμια παραγωγή πατάτας θα μπορούσε να μειωθεί κατά 9%.

Το Bloomberg ανέφερε ότι το Βέλγιο – διάσημο για την εφεύρεση της «frite», της τηγανητής πατάτας δηλαδή (σ.σ. το γνωστό «French fries» αναφέρεται στον τρόπο κοπής, όχι στην Γαλλία), την οποία παραδοσιακά σερβίρει σε χάρτινα χωνάκια με μαγιονέζα, πλήττεται ιδιαίτερα από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις καλλιέργειες πατάτας του.

Οι έντονες βροχοπτώσεις οδήγησαν σε πλημμύρες στα χωράφια πατάτας του Βελγίου φέτος, με αποτέλεσμα η συγκομιδή να καθυστερήσει σημαντικά, με αποτέλεσμα να καταφέρουν να συλλέξουν μόνο το 50% των καλλιεργειών κατά τη συνήθη ώρα.

Η έλλειψη μουστάρδας Ντιζόν στη Γαλλία μπορεί να συνεχιστεί

Η Γαλλία έγινε πρωτοσέλιδο πριν από δύο χρόνια για μια εκπληκτική έλλειψη σε ένα από τα πιο διάσημα καρυκεύματα της χώρας, τη μουστάρδα Ντιζόν. Τα γαλλικά σούπερ μάρκετ ξέμειναν από την πικάντικη μουστάρδα, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 10% και οι έμποροι λιανικής περιόρισαν τους πελάτες σε ένα βάζο ο καθένας.

Σε αντίθεση με τη σαμπάνια ή το ροκφόρ, τα οποία προστατεύονται από την ονομασία «Appellation d’Origine Contrôlée» και πρέπει να δημιουργούνται στις περιοχές για τις οποίες έχουν πάρει το όνομά τους, η μουστάρδα Ντιζόν αναφέρεται στην αιώνια συνταγή που παντρεύει σπόρους μουστάρδας με λευκό κρασί.

Και παρόλο που αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της περιοχής της Βουργουνδίας, η έλλειψη προέρχεται στην πραγματικότητα από τον Καναδά, ο οποίος παράγει περίπου το 80% της παγκόσμιας μουστάρδας. Τα χρόνια ξηρών καλοκαιριών έχουν εξαντλήσει τα καναδικά αποθέματα και το 2022 οι καλλιέργειες της χώρας εξαφανίστηκαν από την ξηρασία.

Παράλληλα, στη Γαλλία οι εγχώριες καλλιέργειες μουστάρδας επλήγησαν από ασυνήθιστα υγρούς χειμώνες. Οι ειδικοί λένε ότι αυτά τα καιρικά φαινόμενα θα συνεχίσουν να επηρεάζουν την καλλιέργεια – πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να δούμε σύντομα ξανά έλλειψη μουστάρδας.

Το λάδι υπέστη το ισχυρότερο πλήγμα στην Ισπανία

Η Ισπανία κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιολάδου, αλλά η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να αλλάξει αυτό το καθεστώς και να επηρεάσει χαρακτηριστικά πιάτα όπως το «allioli» (σκορδομαγιονέζα) της Βαλένθια και το «gambas al ajillo» της Ανδαλουσίας (γαρίδες σε σκόρδο και ελαιόλαδο).

Τα τελευταία χρόνια, η μέση ανοιξιάτικη θερμοκρασία έχει ξεπεράσει τις κανονικές έως και 4°C. Σε συνδυασμό με τις επίμονα χαμηλές βροχοπτώσεις το 2022 και το 2023, οι σοβαρές ξηρασίες οδήγησαν σε μείωση κατά 50% της ισπανικής παραγωγής ελαιολάδου πέρυσι.

Οι ισπανικές γεωργικές αρχές προέβλεψαν και για φέτος συγκομιδή κάτω από το κανονικό επίπεδο, αλλά μένει να φανεί ποια επίδραση θα έχουν οι πρόσφατες φονικές πλημμύρες στην ελαιοπαραγωγή της χώρας.

Η κλιματική αλλαγή θα οδηγήσει τη Νορβηγία να χάσει τον σολομό;

Ο Sam Kass, πρώην σεφ του Λευκού Οίκου και πολιτικός σύμβουλος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, διοργάνωσε για πρώτη φορά τραπέζια… «τελευταίου δείπνου» με τρόφιμα που απειλούνται με εξαφάνιση στην COP21, από τότε που τα διοργάνωσε στο Νταβός για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και σε όλες τις ΗΠΑ. Φέτος, παρουσίασε ένα μενού με νορβηγικό σολομό.

Τα θαλασσινά κινδυνεύουν από την κλιματική κρίση, με το Reuters να αναφέρει ότι οι Νορβηγοί ψαράδες σολομού παλεύουν με τις επιπτώσεις της. Οι δριμείς χειμώνες, τα κλιματικά πρότυπα Ελ Νίνιο και ένα υψηλό 20ετίας στις επιθέσεις μεδουσών (το οποίο μπορεί να αποδοθεί στην αλλαγή των προτύπων συμπεριφοράς, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της θάλασσας) έχουν οδηγήσει τη θνησιμότητα των ψαριών στα ανοικτά των νορβηγικών ακτών σε επίπεδα ρεκόρ.

Όλα αυτά θέτουν σε κίνδυνο μία από τις χαρακτηριστικές γαρνιτούρες του smørrebrød της χώρας, το gravlax (ελαφρόπαστος και ιδιαίτερα αρωματικός σολομός).

Οι υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ και τα θερμότερα νερά αυξάνουν επίσης την απειλή των θαλάσσιων ψειρών, ενώ τα εμβόλια εναντίον τους καταπονούν τα ψάρια, οδηγώντας σε θανάτους.

Αυτά τα τρόφιμα θα ανακάμψουν χάρη στην κλιματική αλλαγή!

Κι όμως, υπάρχουν και ορισμένα τρόφιμα που οφελούνται από την κλιματική αλλαγή. Στην Ουαλία, τα φύκια αποτελούν παραδοσιακό τρόφιμο από τον 17ο αιώνα, ενώ ο Ευρωπαίος επίτροπος για τις Μελλοντικές Γενιές της Ουαλίας, Derek Walker, αποκάλεσε τα φύκια ουαλική υπερδύναμη.

Η Seaweed Alliance διαπίστωσε ότι το 50% της θαλάσσιας έκτασης της Ουαλίας είναι κατάλληλο για την καλλιέργεια φυκιών, οδηγώντας σε εκκλήσεις για την ανάπτυξη της αναγεννητικής ωκεάνιας γεωργίας στη χώρα και την αύξηση της παραγωγής της βιώσιμης καλλιέργειας.

Ενώ την τελευταία δεκαετία, οι ΗΠΑ ξεπέρασαν το Ιράν και έγιναν ο κορυφαίος εξαγωγέας φιστικιών στον κόσμο – η καλλιέργεια είναι πιο ανθεκτική στην ξηρασία από τον παραδοσιακό ξηρό καρπό της Καλιφόρνιας, το αμύγδαλο, γεγονός που την καθιστά ανθεκτική σε ακραία καιρικά φαινόμενα.

Τα φιστίκια βασίζονται επίσης στον άνεμο αντί για τις μέλισσες για την επικονίαση, οπότε παραμένουν ανεπηρέαστα από τη μείωση των πληθυσμών των εντόμων.

Και παρόλο που ο Διεθνής Οργανισμός Αμπέλου και Οίνου (OIV) έχει προειδοποιήσει ότι η περσινή παγκόσμια παραγωγή κρασιού ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 30 και πλέον ετών, το κλίμα ορισμένων χωρών θα αλλάξει και θα γίνει ιδανικό για καλλιέργεια σταφυλιών.

Τα οινοποιήσιμα σταφύλια βασίζονται σε υπερεξειδικευμένα κλίματα για να παράγουν κρασιά ισορροπημένα με σάκχαρα, οξέα και τανίνες – και στα έγγραφά της για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει ότι οι καλλιέργειες σταφυλιών θα είναι τέλειες για το μελλοντικό βρετανικό περιβάλλον. Να σημειωθεί ότι η αμπελουργία ανθεί και στην Σουηδία.

Το αίνιγμα του δαιμόνιου Έλον Μασκ, το εργοστάσιο φορτηγών και το δημογραφικό των Ελλήνων

Όπως τώρα έγραφε ο Βηματοδότης, η πιο σημαντική, ίσως, παρουσία δίπλα στον νέο-εκλεγμένο Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ είναι αυτή του πιο πλούσιου ανθρώπου στον κόσμο, του δαιμόνιου πολυ-επιχειρηματία, Έλον Μασκ. Ο Τραμπ τον έχει μόνιμα στο πλευρό του και ήδη αποτελεί θέμα συζήτησης το ποια και πόσο μεγάλη είναι η επιρροή του στον νέο Πρόεδρο. Κάποιοι θέλουν να πιστεύουν ότι η υποστήριξη του Μασκ προεκλογικά ήταν μια πετυχημένη επιχειρηματική κίνηση.

Την ώρα που η Tesla αντιμετωπίζει τον αυξανόμενο κινεζικό ανταγωνισμό, ο Μασκ έχει μόνο να κερδίσει από μια ενίσχυση του προστατευτισμού, με δασμούς σε βάρος των εισαγόμενων κινεζικών ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων ή από τα πλουσιοπάροχα συμβόλαια της NASA για την αεροδιαστημική εταιρεία του, SpaceX. Η εκδοχή της επιχειρηματικής διαπλοκής με την πολιτική είναι, ίσως, η πιο αθώα.

Γιατί υπάρχουν και κάποιοι άλλοι που είναι πολύ πιο καχύποπτοι όταν πρόκειται για έναν τόσο ισχυρό και τολμηρό επιχειρηματία όπως ο Μασκ, που δεν διστάζει να πειραματιστεί με ότι πιο προωθημένο προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη σύγχρονη πολιτική. Είναι πολύ νωρίς να πει κανείς ποιος θα είναι ο ρόλος του Μασκ στη δεύτερη προεδρική θητεία του Τραμπ κι αν επιδιώκει το κέρδος ή την πολιτική επιρροή ή και τα δύο. Σε κάθε περίπτωση, η συμμαχία Τραμπ – Μασκ, και μάλιστα με τον συγκεκριμένο εξόφθαλμο τρόπο, είναι κάτι πρωτόγνωρο για την αμερικανική δημοκρατία και παραπέμπει ευθέως στον Μπερλουσκόνι, που ήταν και ο πρώτος διδάξας αυτού του είδους της πολιτικής.

Πάντως όταν ο Τραμπ τηλεφώνησε στον Κυριάκο Μητσοτάκη για να του πει ότι «έχεις την ωραιότερη χώρα του κόσμου», δεν ήταν δίπλα του ο Μασκ, όπως ήταν δίπλα στα τηλεφωνήματα του εκλεγμένου πλανητάρχη με άλλους ηγέτες, όπως του Ερντογάν, του Ζελένσκι, του Σίσι και λοιπών. Θα πείτε ο Μασκ δεν ενδιαφέρεται για την Ελλάδα; Ενδιαφέρεται και πολύ μάλιστα. Και κυρίως για το… δημογραφικό της, αφού προσφάτως σε ανάρτησή του ανάφερε ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας αναμένεται να «καταρρεύσει» κατά 25% από σήμερα έως το 2070, εν σχέσει με αντίστοιχη πρόβλεψη μείωσης μόλις 4% για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση,

Πέραν τούτου η 76χρονη μητέρα του Μέι Μασκ, ήρθε και πάλι στην Ελλάδα το καλοκαίρι. Βρέθηκε στη Σαντορίνη, στην Πλάκα, στο Μουσείο Ακρόπολης και στο Μοναστηράκι, δηλώνοντας ενθουσιασμένη. Ακόμα σε κάποια στιγμή η Μέι Μασκ επισκέφθηκε την αντιπροσωπεία της Tesla στην Αθήνα, όπου της έγινε υποδοχή. Λέτε, (μια σκέψη κάνω) με την εκλογή του Τραμπ, να έχει αναζωπυρωθεί η παλιά επιθυμία του Μασκ να δημιουργήσει ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικών φορτηγών στην Ελλάδα, αφού η χώρα μας θεωρείται το hotspot μεγάλων μεταφορικών μέσων, που απαιτούν πλέον νταλίκες απαλλαγμένες από CO2.