"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 17/10/23

Ενοίκια

Από τις ειδήσεις που ξεχωρίσαμε χθες, σημάδια «κόπωσης» εμφανίζονται στα ενοίκια κατοικιών τους τελευταίους μήνες καθώς αυξάνονται οι περιοχές της Αθήνας όπου οι τιμές μίσθωσης παραμένουν στα ίδια επίπεδα, σημειώνοντας ακόμα και αξιόλογη πτώση. Στοιχεία που συνέλεξε το Businessdaily δείχνουν ότι σε 11 περιοχές της Αθήνας, όπως το Θησείο και τα Άνω Βριλήσσια, τα ενοίκια έχουν μειωθεί έως και 12%, με την αγορά να έχει φτάσει στα όρια της μετά από συνεχείς αυξήσεις.

«Η αγορά ενοικίων δεν μπορεί να αυξάνεται συνεχώς με τον ίδιο ρυθμό διότι δεν θα υπάρχει ζήτηση», τονίζει ο Παναγιώτης Μπαμπούλας, μεσίτης αστικών συμβάσεων στην Α4group Real Estate & Investments, σε δηλώσεις του στο BD.«Υπάρχει ταβάνι στις τιμές μισθώσεων και σε κάποιες περιοχές φαίνεται ότι το πιάσαμε. Βλέπουμε μια μικρή διόρθωση ανάλογα με την περιοχή», προσθέτει ο ίδιος.

Τα στοιχεία που παρουσιάζουμε δείχνουν ότι για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2019 οι τιμές ενοικίασης «παίρνουν μια ανάσα» από το μεγάλο ράλι των τελευταίων ετών.

Τα τρόφιμα έχουν προτεραιότητα

Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες ημέρες νέα δεδομένα, συγκεκριμένα από το Spitogatos Insights, αναφέρουν ότι το Γ’ τρίμηνο η μέση τιμή ενοικίασης πανελλαδικά αυξήθηκε κατά 7% σε ετήσια βάση. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν σε φοιτητικές περιοχές της Αττικής, όπως το Γουδή, όπου τα ενοίκια μέσα σε ένα χρόνο έκαναν άλμα κατά 26%, ενώ στου Ζωγράφου ανέβηκαν κατά 9%.

Κοιτάζοντας, ωστόσο παραπέρα, παρατηρείται μια ανομοιομορφία στην αγορά, που κρύβει και θετικές εκπλήξεις για τους ενοικιαστές που σε πολλές περιπτώσεις ξοδεύουν σχεδόν το μισό εισόδημα μηνιαίως για τα έξοδα στέγασης.

Κύκλοι της αγοράς, επίσης, τονίζουν ότι η ακρίβεια συμβάλλει στον εξορθολογισμό των τιμών μίσθωσης. Από τη μία ο πληθωρισμός οδηγεί όλες τις καταναλωτικές τιμές σε υψηλότερα επίπεδα, όμως, από την άλλη, τα ακριβότερα τρόφιμα αποδυναμώνουν την δυνατότητα των νοικοκυριών να αντεπεξέλθουν στα υπερβολικά υψηλά ενοίκια.

Πού κρύβονται οι μειώσεις τιμών

Συγκεκριμένα, τα ενοίκια στην Άνω Νέα Σμύρνη, το Θησείο, το Νέο Ηράκλειο και την Πετρούπολη σταθεροποιούνται ή μειώνονται το τελευταίο διάστημα , σύμφωνα με στοιχεία που εμφανίζονται στο indomio.gr, ενώ οι τιμές πώλησης συνεχίζουν την ξέφρενη ανοδική πορεία. Οι υπόλοιπες περιοχές που συμπληρώνουν την ενδεκάδα είναι το Κάτω Χαλάνδρι, ο Άγιος Σώστης, τα Άνω Βριλήσσια, ο Ταύρος, η Νέα Κηφισιά, τα Σεπόλια και η Ακαδημία Πλάτωνος.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η διόρθωση σε κάποιες περιοχές ξεκίνησε τον Αύγουστο πέρυσι, αν και σε άλλες γειτονιές εμφανίζεται μια πτωτική πορεία από την αρχή του καλοκαιριού φέτος.

Ειδικότερα, στις περιοχές που καταγράφεται μείωση ή στασιμότητα των ενοικιών, οι τιμές ενοικίασης ανά τ.μ. διαμορφώνονται ως εξής:

Άνω Νέα Σμύρνη: 9,45 ευρώ - Μεταβολή: -1,2% για την περίοδο 3/2023-8/2023.

Θησείο: 12,91 ευρώ - Μεταβολή: 0% για την περίοδο 5/2023-8/2023

Νέο Ηράκλειο: 8,58 ευρώ - Μεταβολή: -1,4% για την περίοδο 6/2023-8/2023

Πετρούπολη: 7,63 ευρώ - Μεταβολή: -4% για την περίοδο 6/2023-8/2023

Κάτω Χαλάνδρι: 10,75 ευρώ - Μεταβολή: -2% για την περίοδο 10/2022-8/2023

Άγιος Σώστης: 9,48 ευρώ - Μεταβολή: -4% για την περίοδο 8/2022-8/2023

Άνω Βριλήσσια: 7,82 ευρώ - Μεταβολή: -12% για την περίοδο 8/2022-8/2023

Ταύρος: 8,44 ευρώ - Μεταβολή: -3% για την περίοδο 10/2022-8/2023

Νέα Κηφισιά: 10,54 ευρώ - Μεταβολή: 0% για την περίοδο 8/2022-8/2023

Σεπόλια: 8,20 ευρώ - Μεταβολή: -2% για την περίοδο 3/2023-8/2023

Ακαδημία Πλάτωνος: 7,82 ευρώ - Μεταβολή: -2% για την περίοδο 9/2022-8/2023

….απέχουμε αρκετά..

Έχοντας πάρα πολλές ασχοληθεί με τις τιμές των ακινήτων, έχοντας χαρακτηριστικά πει πως αυτό που γίνεται με τις τιμές, πώλησης και κυρίως ενοικίασης των ακινήτων είναι ακραίο. Θα τολμήσουμε να πούμε πως οι παραπάνω μειώσεις που παρουσιάσαμε κατά την άποψη μας δεν αρκούν, απέχοντας από αυτό που προσωπικά θα χαρακτηρίζαμε φυσιολογικό. Ειδικά στα πιο μικρά σπίτια (γκαρσονιέρες – δυάρια άντε τριάρια), με βάση τα οικονομικά δεδομένα των νοικοκυριών και το μέσο μισθό της χώρας. Τα ενοίκια θα έπρεπε να είναι περίπου 20% χαμηλότερα, ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις και λίγο παραπάνω, όσο και αν δεχόμαστε τη λογική που λέει πως τα πάντα είναι προσφορά και ζήτηση και πως αυτές οι δυνάμεις διαμορφώνουνε τελικά τις τιμές. 

Budget

Από  την τελευταία ειδησεογραφία τώρα και το μέτωπο της οικονομίας.

Κατατέθηκε την Κυριακή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προθεσμίες, το Draft Budgetary Plan 2024 από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο επιβεβαιώνει τους στόχους  του προσχεδίου του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή.

Με βάση τις σχετικές πληροφορίες και όπως αναφέρονταν και σε σχετικά δημοσιεύματα, το DBP επιβεβαιώνει τα δημοσιονομικά μεγέθη των ετών 2023 και 2024, όπως αποτυπώθηκαν στο Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2024 που κατατέθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2023 στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Με αυτόν το τρόπο επιβεβαιώνεται και ως προς την διεθνή κοινότητα, ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και 2,1% του ΑΕΠ το 2024 είναι εφικτός, ενώ το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 171,4% του ΑΕΠ το 2022 σε 159,3% το 2023 και σε 152,2% το 2024. Προβλέψεις που θεωρούμε και ρεαλιστικές και στη σωστή κατεύθηνση, εστιάζοντας κυρίως την προσοχή μας στα πρωταγενή πλεονάσματα, λόγω καιτ της ανησυχίας πως τα νούμερα θα ήτανε πολύ πιο δύσκολα από ότι τελικά φαίνεται να επιτευχθούνε.

Παράλληλα, στο DBP περιλαμβάνονται όλα τα δημοσιονομικά μέτρα όπως εξαγγέλθηκαν το προηγούμενο διάστημα και έχουν αποτυπωθεί στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2024, ενώ παρατίθενται αναλυτικά και οι υλοποιούμενες μεταρρυθμίσεις που συνάδουν με τις Ευρωπαϊκές προτεραιότητες για ανάπτυξη. 

Οι εκτιμήσεις του προσχέδιου

Σύμφωνα με το προσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, ο ρυθμός ανάπτυξης παραμένει στους στόχους που έχουν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2023 και αναμένεται να ανέλθει σε 2,3% το 2023 και 3% το 2024.

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί από 208 δισ. ευρώ το 2022 σε 224 δισ. ευρώ το 2023 και 235 δισ. ευρώ το 2024. Παράλληλα, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να κυμανθεί σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα και να διαμορφωθεί σε 4% έναντι 4,5% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2023 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,4% για το 2024. Οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 8,3% κατά το τρέχον έτος και ακόμη περισσότερο κατά 12,1% το 2024, ενώ η ανεργία αναμένεται να μειωθεί από 11,2% το 2023 σε 10,6% το 2024.

Πρωτογενές πλεόνασμα

Αντίστοιχα, το πρωτογενές αποτέλεσμα για το έτος 2024 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 2,1% του ΑΕΠ σύμφωνα με τους στόχους του Προγράμματος Σταθερότητας. Το γεγονός ότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ετών 2023 και 2024 παραμένει εντός των εκτιμήσεων που είχαν αποτυπωθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, ενισχύει την αξιοπιστία του αξιόχρεου της χώρας ενόψει των επικείμενων αξιολογήσεων.

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί εντυπωσιακά από 171,4% του ΑΕΠ το 2022 σε 159,3% το 2023 και σε 152,2% το 2024.

Τα ανωτέρω αποδεικνύουν ότι η χώρα έχει εισέλθει σε έναν ενάρετο κύκλο μείωσης του χρέους και οικονομικής ανάπτυξης. Ασφαλώς η οικονομική δραστηριότητα εξαρτάται από τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον και τις ενδεχόμενες εξωγενείς κρίσεις. Η οικονομική σταθερότητα και πρόοδος διασφαλίζονται μόνο εάν τηρηθούν απαρέγκλιτα οι τιθέμενοι δημοσιονομικοί στόχοι, διοχετεύοντας παράλληλα τους πεπερασμένους δημοσιονομικούς πόρους στοχευμένα, με τη μέγιστη δυνατή οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα.

Πληθωρισμός

Καθημερινά έχουμε σχόλια για το κρίσιμο ζήτημα των πληθωρισμού και κυρίως τον πληθωρισμό στα τρόφιμα, που πραγματικά στοιχειώνει τα ελληνικά νοικοκυριά.

Είναι χαρακτηριστικό λοιπόν πως αν και ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Σεπτέμβριο έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του έτους, φτάνοντας στο 1,6% και ο πληθωρισμός των τροφίμων για πρώτη φορά μετά από 16 μήνες κατέγραψε μονοψήφια αύξηση στο 9,4%, τουλάχιστον 12 προϊόντα που καθημερινά βρίσκονται στο τραπέζι των Ελλήνων καταναλωτών σημειώνουν αύξηση έως και 29% σε ετήσια βάση «καίγοντας» τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Ισραήλ – Αμι Αγιαλόν: «Η προσοχή μας ήταν λάθος στραμμένη σε άλλη κατεύθυνση»

Να κλείσουμε με τον πόλεμο στο Ισραήλ και ένα ενδιαφέρον άρθρο του Βήματος. Συγκεκριμένα, τα τρία μοιραία λάθη των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών – είχαν στραμμένη την προσοχή μακριά από τη Γάζα, υποτίμησαν τις ικανότητες της Χαμάς και έχασαν την μεγάλη εικόνα – εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο πλέον ειδικός Αμι Αγιαλόν, που έχει διατελέσει επικεφαλής της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας Σιν Μπετ, ύστερα από μια καριέρα στο Πολεμικό Ναυτικό και προτού δραστηριοποιηθεί στο Εργατικό Κόμμα.

Πώς είναι δυνατόν οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ να μην πήραν χαμπάρι μια τόσο μεγάλη επιχείρηση της Χαμάς;

«Η απάντηση είναι τόσο απλή που μοιάζει σχεδόν απλοϊκή. Αυτό που μας συνέβη οφείλεται σε εσφαλμένη αντίληψη. Καμιά φορά βλέπεις την πραγματικότητα, βλέπεις όλες τις λεπτομέρειες αλλά δεν τις αντιλαμβάνεσαι με τον τρόπο που τις αντιλαμβάνεται ο εχθρός. Συχνά δεν συζητούμε τις λεπτομέρειες, αλλά τη μεγαλύτερη εικόνα.

Υπάρχουν δύο στοιχεία που θα ήθελα να εξηγήσω. Πρώτον, η εσφαλμένη υπόθεση της πολιτικής μας ηγεσίας και των μυστικών μας υπηρεσιών ότι η Χαμάς είχε ως προτεραιότητα να διατηρήσει τον έλεγχο της Γάζας και ότι δεν θα το θυσίαζε αυτό πηγαίνοντας σε πόλεμο με το Ισραήλ διότι γνωρίζει τις συνέπειες. Αυτή η υπόθεση μας οδήγησε να κατευθύνουμε τους περισσότερους από τους πόρους μας στα άλλα δύο μέτωπα: στη Δυτική Οχθη όπου αυξανόταν η τρομοκρατία και στο βόρειο μέτωπο με τη Χεζμπολάχ που είναι πολύ πιο δυνατή από τη Χαμάς. Πολλές από τις στρατιωτικές μας μονάδες και η προσοχή των υπηρεσιών πληροφοριών ήταν στραμμένες σε άλλη κατεύθυνση.

Το δεύτερο στοιχείο είναι ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκε αυτή η επιχείρηση. Αν και επέδειξαν υπερβολική βία και κτηνώδη συμπεριφορά, η επιχείρηση ήταν εκπληκτικά σχεδιασμένη. Πιστεύω ότι υπήρξε ανάμειξη των Ιρανών.

Επιπλέον, πρέπει να καταλάβετε ότι σήμερα ο μεγαλύτερος όγκος πληροφοριών που παίρνουν οι μυστικές μας υπηρεσίες από τη Γάζα προέρχεται από SIGINT, δηλαδή signal intelligence που συλλέγεται από το Ιντερνετ, τα τηλέφωνα, πληροφορίες που ανταλλάσσονται με bits και bytes. Το άλλο είδος συλλογής πληροφοριών είναι το HUMINT, που προέρχεται από ανθρώπους – πράκτορες και άλλους.

Επειδή η Γάζα είναι περίκλειστη, οι περισσότερες πληροφορίες μας προέρχονται από SIGINT. Οι ηγέτες της Χαμάς το κατανοούν αυτό και πιστεύω ότι δεν χρησιμοποίησαν Ιντερνετ, κινητά, ούτε κανένα άλλο είδος τεχνολογικής επικοινωνίας. Οι ηγέτες αυτοί πήραν μαθήματα από την πρώτη και τη δεύτερη Ιντιφάντα, κατά την οποία ήταν νέοι, και έμαθαν πώς να διοργανώσουν μια επιχείρηση χωρίς τη χρήση του Ιντερνετ αλλά επικοινωνώντας μεταξύ τους αποκλειστικά διά ζώσης.

Πιστεύω ότι μόνο ελάχιστοι άνθρωποι γνώριζαν τους σκοπούς και τη συνολική εικόνα της μελλοντικής επιχείρησης. Κάθε μονάδα εκπαιδευόταν επί μήνες για έναν συγκεκριμένο στόχο, ένα συγκεκριμένο κιμπούτς, ένα συγκεκριμένο χωριό, πώς να το καταλάβουν κ.λπ. Αλλά συνολική εικόνα της επιχείρησης είχε μόνο μια πολύ μικρή ομάδα που διατηρούσε απόλυτη μυστικότητα.

Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους δεν πήραμε χαμπάρι. Αλλά πρέπει να καταλάβετε ότι είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης να κάνουμε λάθη. Ηταν ένα τεράστιο λάθος, μια τεράστια παρανόηση που προκάλεσε ένα απίστευτο τίμημα σε ανθρώπινες ζωές και θα αλλάξει το Ισραήλ για πάντα».

Αφότου ξεκίνησε η επιχείρηση, οι δυνάμεις ασφαλείας του Ισραήλ έμοιαζαν επί πολλές ώρες σαν να μην μπορούσαν να οργανωθούν για να προστατεύσουν τους κατοίκους του Νότιου Ισραήλ. Γιατί;

«Για να μετακινηθούν μονάδες από τη Δυτική Οχθη και τον Βορρά χρειάζονται τέσσερις έως οκτώ ώρες. Οι πρώτες μονάδες έφθασαν ύστερα από μία ή δύο ώρες. Κατά την άποψή μου, καθυστέρησαν».

Οταν ήσασταν επικεφαλής της Σιν Μπετ, πραγματοποιήσατε επιχειρήσεις εναντίον ηγετών της Χαμάς;

«Τότε διαχωρίζαμε ανάμεσα στην πολιτική και θρησκευτική ηγεσία της Χαμάς και την επιχειρησιακή της ηγεσία, εναντίον της οποίας είχαμε πραγματοποιήσει επιχειρήσεις. Αυτή σχεδίαζε και εκτελούσε τις τρομοκρατικές ενέργειες. Αλλά επί των ημερών μου δεν αγγίξαμε τους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες της Χαμάς. Σήμερα είναι πιο δύσκολο να διαχωρίσουμε ανάμεσα στη στρατιωτική, την πολιτική και τη θρησκευτική ηγεσία της».

Εκτός από τις παρανοήσεις των μυστικών υπηρεσιών, υπήρξαν και πολιτικές παρανοήσεις από πλευράς Ισραήλ;

«Οι πολιτικές παρανοήσεις, που δημιουργήθηκαν από τον Νετανιάχου τα τελευταία 12-14 χρόνια, ήταν να διαχωριστεί η Χαμάς από την Παλαιστινιακή Αρχή προκειμένου ο παλαιστινιακός λαός να μην έχει ηγεσία. Χωρίς ηγεσία δεν υπάρχει διάλογος ούτε διαπραγματεύσεις. Βασίσαμε την πολιτική μας σε αυτή την αντίληψη. Ο Νετανιάχου ενέκρινε τη μεταφορά χρημάτων προς τη Χαμάς, έκανε το παν για να την κρατάει ζωντανή και δεν πείραζε αν από καιρού εις καιρόν πραγματοποιούσαμε μια επιχείρηση εναντίον της Γάζας.

Αντί να ενισχύσουμε τον Αμπού Μάζεν (Μαχμούντ Αμπάς) και την Παλαιστινιακή Αρχή, που πιστεύουν στις διαπραγματεύσεις και στα δύο κράτη, κάναμε το αντίθετο. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, είναι σαφές ότι δεν μπορούμε να αφήσουμε τη Χαμάς να συνεχίσει να υπάρχει. Πρέπει να εξαλείψουμε τη στρατιωτική ισχύ της.

Υστερα από την εκστρατεία κατά της Γάζας, η διεθνής κοινότητα θα πει «αρκετά» και εμείς θα βρεθούμε στην ίδια κατάσταση που βρισκόμαστε ύστερα από κάθε κύκλο βίας. Πρέπει λοιπόν να δηλώσουμε με σαφήνεια ότι είμαστε πρόθυμοι να διαπραγματευτούμε για τη λύση των δύο κρατών με όποιον παλαιστίνιο ηγέτη την αποδέχεται. Η διεθνής κοινότητα, οι άραβες ηγέτες, πρέπει να υποστηρίξουν τον πόλεμό μας κατά της τρομοκρατίας στη Γάζα αλλά και τις διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστινίους, όταν έρθει ο καιρός, προκειμένου να πετύχουμε τη λύση των δύο κρατών».