"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 18/08/23

Πληθωρισμός

Με τους πάντες να προειδοποιούνε για ένα νέο κύμα ανατιμήσεων από το φθινόπωρο, έχοντας τον τελευταίο καιρό αναφερθεί εκτενώς στο ζήτημα, παρουσιάζοντας και σχετικά στατιστικά. Πάμε να δούμε και τα όσα έγραφε ο Ο.Τ. σε ένα τελευταίο του άρθρο, με στοιχεία που λίγο πολύ είχαμε παρουσιάσει και εμείς το προηγούμενο διάστημα:

Χειροτερεύει η κατάσταση

Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι χειρότερη από την Ευρώπη, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Eurostat. Η εκτίμηση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας αναφορικά με τον πληθωρισμό του Ιουλίου, έδειξε άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα κόντρα σε ό,τι συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης, ενώ εμφανίζει την Ελλάδα ως τη χώρα με την υψηλότερη μηνιαία αύξηση τιμών στο 24,5% με δεύτερη χώρα την Εσθονία που οι αυξήσεις δεν ξεπερνούν το 7,2%.

Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιούλιο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός τροφίμων στην Ελλάδα που βρέθηκε στο 12,2% ήταν 1,4 μονάδες υψηλότερος από αυτόν της Ευρωζώνης ο οποίος ήταν στο 10,8%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση μεταξύ των κρατών – μελών, της τάξης του 3,5%, και αποτελεί αύξηση κατά 2,1% σε σχέση με τον Μάιο. 

Στην Ελλάδα σε σύνολο 60 κατηγοριών τροφίμων και ποτών οι τιμές, μέσα σε ένα εξάμηνο, αυξήθηκαν σε 52 κατηγορίες, ενώ μόνο σε 8 κατηγορίες καταγράφηκαν μειωμένες τιμές της τάξης 2-4%. Οι ανατιμήσεις των τροφίμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού κυμάνθηκαν από 5 έως 17% και με αύξηση ρεκόρ 41% στα φρούτα.

Βασικό ζήτημα αποτελεί η αντιμετώπιση του φαινομένου σε συνάρτηση με την ενίσχυση των εισοδημάτων των πολιτών. Η κυβέρνηση της ΝΔ φαίνεται να προκρίνει τη χρονική επέκταση του market pass μέχρι το τέλος του χρόνου, κάτι που όμως προφανώς και δεν αρκεί, καθότι τα κύματα ακρίβειας είναι τεράστια. Μάλιστα, εκπρόσωποι του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας επιμένουν πως απαιτείται παρέμβαση στο θέμα του ΦΠΑ, με έμφαση στα είδη πρώτης ανάγκης καθώς μόνο έτσι μπορεί να ανακουφιστούν άμεσα τα νοικοκυριά.

Αμερικανοί τουρίστες

Στα του ελληνικού τουρισμού και μια ενδιαφέρουσα έρευνα από τη σημαντική αγορά των Αμερικάνων τουριστών. Με βάση έρευνα της OnePoll η Ελλάδα είναι ο έκτος πιο αγαπημένος τουριστικός προορισμός για τους Αμερικανούς, ενώ βρίσκεται στην κορυφή των επιλογών για τη γενιά των millennials.

Από τους λαούς που οδηγούν την ατμομηχανή του ελληνικού τουρισμού τα τελευταία χρόνια οι Αμερικανοί, όλα δείχνουν ότι θα δηλώσουν παρών και το 2024.

Ο «βομβαρδισμός» των αμερικανικών αεροπορικών καθώς και των διεθνών αλυσίδων που ανοίγουν συνεχώς ξενοδοχεία στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την πολύ καλή τουριστική εικόνα που έχει η χώρα μας στα κοινωνικά δίκτυα δείχνει να έχει αποτέλεσμα το οποίο αναμένεται να μεταφραστεί σε νέο ρεκόρ αφίξεων από τις ΗΠΑ και εισπράξεων από τους Αμερικανούς τουρίστες. Το αισιόδοξο στοιχείο είναι ότι η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2024.

Σύμφωνα με έρευνα της OnePoll για λογαριασμό του τουριστικού πρακτορείου YMT Vacations η Ελλάδα είναι ανάμεσα στους 10 κορυφαίους προορισμούς των Αμερικανών και για το 2024. Μάλιστα η χώρα μας προηγείται παραδοσιακών τουριστικών προορισμών από τις ΗΠΑ όπως είναι η Βρετανία. Στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε την περίοδο 27 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου και δημοσιοποιήθηκε αυτές τις ημέρες συμμετείχαν 2.000 Αμερικανοί οι οποίοι δήλωσαν ότι θα ταξιδέψουν στο εξωτερικό την επόμενη χρονιά. Για την κατανόηση των μεριδίων θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι ερωτώμενοι είχαν την δυνατότητα να δώσουν έως δύο προορισμούς που θα ήθελαν να ταξιδέψουν το 2024.

Πρώτες επιλογές (42%) είναι οι γειτονικές χώρες του Μεξικού καθώς και η Γαλλία και ακολουθούν η Ισπανία (40%) και η Ιταλία (32%). Έκτος πιο αγαπημένος προορισμός είναι η Ελλάδα με ποσοστό 21% και ακολουθούν με 14% η Ισλανδία και η Ιρλανδία (12%). Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν το Ηνωμένο Βασίλειο (12%) και η Πορτογαλία (9%) ενώ σε χαμηλότερες θέσεις βρίσκονται η Κροατία (6%) και η Κίνα (7%). Εντύπωση προκαλεί η απουσία άλλων ασιατικών χωρών στην πρώτη 12άδα καθώς και προορισμών στην Καραϊβική και στην Λατινική Αμερική πέρα από το Μεξικό.

Ένα επίσης ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι η έρευνα αποκάλυψε ότι το 51% των ερωτηθέντων αναζητά χαλαρές διακοπές, το 43% δίνει προτεραιότητα στην πολιτιστική εξερεύνηση και το 38% ανυπομονεί να επισκεφθεί ιστορικούς χώρους, επιλογές που μπορεί να καλύψει σαν προορισμός η Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επίπεδο ιστορικών «σκηνικών» η Αρχαία Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση (40%) πίσω από την Αρχαία Αίγυπτο και τις περιοχές που εξελίχθηκε η Αμερικανική Επανάσταση.

Τα στοιχεία από την παραπάνω έρευνα έρχονται να προστεθούν στην πολύ θετική είδηση της βράβευσης της Ελλάδας ως «Αγαπημένη χώρα» των Αμερικανών millennials. Συγκεκριμένα η Ελλάδα απέσπασε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά το βραβείο «The Trazees» για το 2023 που διοργανώνει για ένατη χρονιά η εκδοτική εταιρεία FXEpress Publications. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσαν οι διοργανωτές με αφορμή την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Αυγούστου «είναι σαφές ότι η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος στον τουριστικό κλάδο και ο αγαπημένος προορισμός των ταξιδιωτών ηλικίας από 25 έως 40 ετών, που αποτελούν την πλέον περιζήτητη δημογραφική κατηγορία τουριστών διεθνώς». 

Αγορά ενέργειας

Εν όψει και του επόμενου χειμώνα, από τις ειδήσεις που κρατάμε και σίγουρα δημιουργούνε ανησυχία. Είναι πως στην πρόβλεψη ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλές μέχρι τουλάχιστον το 2027, προχώρησε την Τετάρτη η γερμανική κυβέρνηση, στο πλαίσιο μιας ανακοίνωσης δέσμης μέτρων ώστε να περιοριστεί το υψηλό ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών, σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα.

Από τις αρχές του τρέχοντος έτους, όταν εισήχθη το λεγόμενο «φρένο» τιμών, η γερμανική κυβέρνηση έχει καταβάλει συνολικά 19,6 δισεκατομμύρια δολάρια (18 δισεκατομμύρια ευρώ) για να βοηθήσει τα ευάλωτα νοικοκυριά. «Η μείωση των τιμών της ενέργειας λειτουργεί», ανέφερε η κυβέρνηση, προσθέτοντας ότι τα μέτρα έχουν συμβάλει στον περιορισμό του πληθωρισμού.

Υψηλές τιμές μέχρι το 2027

Οι τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αυξηθούν τους επόμενους μήνες και θα μπορούσαν να παραμείνουν σε αυξημένα επίπεδα για αρκετά χρόνια, σύμφωνα με την ανάλυση Γερμανών αξιωματούχων.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η INES, η ομάδα των γερμανικών φορέων αποθήκευσης φυσικού αερίου, υποστήριξε ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να κινδυνεύει από ελλείψεις φυσικού αερίου μέχρι τη χειμερινή περίοδο του 2026/2027, εκτός εάν λάβει μέτρα για την προσθήκη τερματικών σταθμών ΥΦΑ (υγροποιημένου φυσικού αερίου).

«Χωρίς περαιτέρω μέτρα υποδομής, ο κίνδυνος έλλειψης φυσικού αερίου εξακολουθεί να υπάρχει και πιθανότατα θα συνεχίσει να μας συνοδεύει μέχρι το χειμώνα του 2026/27», δήλωσε ο επικεφαλής του INES, Sebastian Bleschke.

Ανάγκη για υποδομές

Η Γερμανία θα πρέπει να εξετάσει όχι μόνο πρόσθετους τερματικούς σταθμούς ΥΦΑ, αλλά και πρόσθετες δυνατότητες αποθήκευσης φυσικού αερίου ή συνδέσεις αγωγών για να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της. Η Γερμανία θα χρειαστεί σίγουρα τερματικούς σταθμούς ΥΦΑ για τον ερχόμενο και τον μεθεπόμενο χειμώνα, επισήμανε ο Bleschke.

Την προηγούμενη εβδομάδα, μία από τις κορυφαίες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας της Γερμανίας, η E.ON, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αυξήσεις τιμών αυτό το χειμώνα, εάν μια ξαφνική έλλειψη εφοδιασμού συμπέσει με ψυχρότερες από τις κανονικές θερμοκρασίες.

«Πρέπει να είμαστε σαφείς ότι η διαρθρωτική αλλαγή που οφείλεται στον πόλεμο στην Ουκρανία και την μειωμένη προσφορά του ρωσικού φυσικού αερίου θα παραμείνει και ως εκ τούτου η κρίση δεν έχει τελειώσει», υποστήριξε ο διευθύνων σύμβουλος της Ε.ΟΝ, Leonhard Birnbaum, σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg.

Κάνει ζημία …

Βέβαια την ίδια ώρα που υπάρχει γενική αισιοδοξία για τον ελληνικό τουρισμό, παρά τη μουρμούρα για τις μεγάλες ανατιμήσεις, τις οποίες εμείς θα επιμείνουμε πως η εγχώρια τουριστική βιομηχανία θα πρέπει να τις προσέξει πάρα πολύ. Σχετική ζημία κάνει στη χώρα μας και το τελευταίο δημοσίευμα του Politico. Συγκεκριμένα:

Άρθρο - κόλαφο για το υπό κατάρρευση δημόσιο σύστημα υγείας στην Ελλάδα φιλοξενεί το Politico κάνοντας αναφορά στις τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και ασθενοφόρων που αντιμετωπίζουν τα ασφυκτικά γεμάτα από τουρίστες νησιά.

Όπως αναφέρει, «τα ειδυλλιακά νησιά της Ελλάδας ξεχειλίζουν από τουρίστες, αλλά το σύστημα υγείας της χώρας εμφανίζει ρωγμές. Ο θάνατος μιας βαριάς εγκύου έφηβης είναι μόνο δύο από τους τουλάχιστον εννέα θανάτους που θα μπορούσαν να αποφευχθούν στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι, και συνέβησαν λόγω των χρόνιων ελλείψεων σε ασθενοφόρα και υγειονομικό προσωπικό».

Ένα ασθενοφόρο για όλο το 24ωρο

Πολλά νοσοκομεία στα νησιά δεν έχουν μόνιμους γενικούς γιατρούς, και βασίζονται εξ ολοκλήρου στην κάλυψη των θέσεων από προσωπικό από την ηπειρωτική χώρα, το οποίο δελεάζεται από χρηματικά κίνητρα. Το ΕΚΑΒ βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Σε πολλά νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, μόλις ένα ασθενοφόρο είναι διαθέσιμο 24 ώρες το 24ωρο. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι μόνο στα νησιά -στην Αθήνα λειτουργούν περίπου 50 ασθενοφόρα, αντί για τα 85 με 90 που απαιτούνται.

«Πρέπει να επανασχεδιάσουμε την υπηρεσία ασθενοφόρων από την αρχή, καθώς υπάρχουν τεράστια κενά σε όλη τη χώρα», δήλωσε στο POLITICO ο Γιώργος Μαθιόπουλος, πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ).

Η συντριπτική πλειονότητα των κέντρων υγείας στα μικρά νησιά του Αιγαίου πασχίζουν να ανταπεξέλθουν, καθώς ο περιορισμένος αριθμός γιατρών πρέπει να εφημερεύει καθημερινά.

Αλλά ακόμη και εκεί που το κράτος αποφασίζει να προσλάβει περισσότερους, οι προσπάθειες πέφτουν στο κενό με το προσωπικό να αρνείται να μετακινηθεί στα νησιά, όπου το κόστος ζωής έχει γίνει δυσβάσταχτο λόγω της αύξησης του τουρισμού. Αυτό επιβαρύνει περισσότερο το ΕΚΑΒ.

«Έχουμε στείλει αρκετούς διασώστες (υγειονομικούς) από την υπόλοιπη χώρα στα νησιά για να καλύψουμε τις ανάγκες της εποχής», δήλωσε ο κ. Μαθιόπουλος. «Οι συνάδελφοί μας αναγκάζονται να κόψουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές, αλλά προφανώς πρόκειται για πρόχειρες λύσεις».

Έκτακτες κυβερνητικές λύσεις

Τον Ιούνιο, μια 63χρονη γυναίκα στο νησί της Κω πέθανε στο πίσω μέρος ενός φορτηγού, καθώς μεταφερόταν στο νοσοκομείο, ενώ το μοναδικό ασθενοφόρο του νησιού ήταν απασχολημένο, ανταποκρινόμενο σε άλλο επείγον περιστατικό.

Έντεκα άτομα απαιτούνται για να λειτουργήσει ένα ασθενοφόρο 24 ώρες το 24ωρο. Η Κως, ένα νησί 40.000 μόνιμων κατοίκων, το οποίο φιλοξενεί περισσότερους από 1 εκατομμύριο τουρίστες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, διαθέτει τρία νέα ασθενοφόρα, αλλά μπορεί να λειτουργήσει μόνο ένα, καθώς διαθέτει μόνο 10 τραυματιοφορείς, δύο από τους οποίους συνταξιοδοτούνται το επόμενο έτος.

Λίγες ημέρες μετά το περιστατικό αυτό, μια 19χρονη γυναίκα, οκτώ μηνών έγκυος, πέθανε σε αθηναϊκό προάστιο, καθώς περίμενε για περισσότερες από πέντε ώρες ασθενοφόρο και είχε κάνει περίπου 20 κλήσεις σε διασώστες. Το αγέννητο παιδί της πέθανε επίσης.

Από τότε, τουλάχιστον έξι ακόμη άνθρωπο έχουν χάσει τη ζωή τους σε όλη τη χώρα λόγω έλλειψης ιατρικής μεταφοράς.

Στο νησί της Λέσβου, μια 78χρονη γυναίκα έχασε τις αισθήσεις της ενώ κολυμπούσε. Οι τραυματιοφορείς έφτασαν δύο ώρες αργότερα στο σημείο, μόνο και μόνο για να ανακαλύψουν ότι η καρδιά της είχε σταματήσει.

Ανταποκρινόμενη στις αυξανόμενες επικρίσεις μετά από αυτούς τους πιθανότατα αποτρέψιμους θανάτους, η κυβέρνηση έχει αναπτύξει πυροσβέστες, στρατιωτικό προσωπικό και τις τοπικές αρχές για να βοηθήσει με τις ελλείψεις προσωπικού στις τουριστικές περιοχές.

Το ΕΚΑΒ και οι γιατροί διαμαρτύρονται για την απόφαση κάνοντας λόγο για «αναζήτηση γρήγορων λύσεων».

Υποστηρίζουν ότι η τοποθέτηση του ανεκπαίδευτου προσωπικού σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για τους ασθενείς που χρειάζονται θεραπεία στον τόπο του συμβάντος.

Το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε την τροπολογία για την επείγουσα ανάπτυξη πυροσβεστών και στρατιωτικού προσωπικού στις 27 Ιουλίου, καθώς οι πυροσβέστες έδιναν μάχη με τις σοβαρές πυρκαγιές που έκαιγαν σε όλη την Ελλάδα, οι οποίες επεκτάθηκαν ακόμη και σε μια στρατιωτική αποθήκη.

«Αυτή είναι η Ελλάδα του μεταρρυθμιστή Μητσοτάκη;», δήλωσε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος. «Είναι αυτή η Ελλάδα 2.0; Να δανείζεσαι πυροσβέστες, στρατιώτες και άλλο προσωπικό και να τους τοποθετείς στο ΕΚΑΒ που δεν έχει διασώστες και οδηγούς; Αυτός είναι ο εκσυγχρονισμός;».

Η κυβέρνηση λέει ότι η κίνηση αυτή δεν έχει στόχο να δώσει μακροπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα της υποστελέχωσης, αλλά να σώσει ζωές κατά την τουριστική περίοδο.

Έντονες επικρίσεις για «τις πρόχειρες λύσεις»

Ο συντηρητικός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανεξελέγη στις 25 Ιουνίου, έχοντας υποσχεθεί να μεταρρυθμίσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας ως προτεραιότητα. Υποσχέθηκε να προσλάβει περίπου 10.000 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων 800 οδηγών ασθενοφόρων και 250 τραυματιοφορέων με μοτοσικλέτες.

Όμως η Συνομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) λέει ότι οι προσλήψεις αυτές αντικαθιστούν μόνο τις πρόσφατες συνταξιοδοτήσεις και δεν αρκούν για να βελτιώσουν την ποιότητα της περίθαλψης. Η ΠΟΕΔΥΝ αναφέρει ότι περίπου 10.000 εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης έχουν αποχωρήσει από τον δημόσιο τομέα τα τελευταία δυόμισι χρόνια και άλλοι 5.000 αναμένεται να αποχωρήσουν το 2023.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης επικρίνουν έντονα την κυβέρνηση επειδή αφήνει τα δημόσια νοσοκομεία σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι πριν από την πανδημία, υποστηρίζοντας ότι ο κύριος στόχος είναι η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών υγείας - κάτι που η κυβέρνηση αρνείται.

Αλλά το πρόβλημα είναι πιο περίπλοκο από την έλλειψη χρηματοδότησης- λίγοι γιατροί ή προσωπικό ασθενοφόρων θέλουν να εργαστούν στα νησιά.

Οι μόνοι δύο γενικοί γιατροί στο νοσοκομείο της Κω παραιτήθηκαν το 2021. Το νοσοκομείο βασίζεται τώρα σε προσωρινό προσωπικό, ενώ προσπαθεί να τους αντικαταστήσει, αλλά μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει υποβάλει αίτηση. Αυτό ισχύει και για τον παιδίατρο και τον ακτινολόγο.

Πρόκειται για ένα ζήτημα που ταλαιπωρεί πολλές αγροτικές περιοχές στην Ευρώπη, από απομακρυσμένα χωριά στη Γαλλία, μέχρι τις βόρειες ακριτικές περιοχές της Σουηδίας.

Η ακρίβεια και η εξουθένωση διώχνουν τους γιατρούς από τα νησιά

Αλλά όσο ονειρική και αν φαίνεται η ζωή στα ελληνικά νησιά για τους επισκέπτες, αυτός ο τρόπος ζωής είναι απρόσιτος για το ιατρικό προσωπικό- οι κάτοικοι των νησιών προτιμούν τη βραχυχρόνια ενοικίαση από τουρίστες παρά τη μόνιμη -αλλά χαμηλότερη- ενοικίαση από γιατρό ή νοσηλευτή.

Στα τέλη Ιουνίου, ο μοναδικός καρδιολόγος του νοσοκομείου της Κω διαμαρτυρήθηκε στο προαύλιο του νοσοκομείου, κρατώντας ένα πανό που έγραφε: «Έφτασα στα όριά μου, χρειάζομαι βοήθεια». Εργαζόταν για 28 ημέρες συνεχόμενα και ως ο μοναδικός γιατρός της καρδιολογικής κλινικής του νησιού από τον Μάιο.

Η εξουθένωση είναι μια από τις κύριες αιτίες που αναφέρονται σε έναν αυξανόμενο κατάλογο παραιτήσεων γιατρών σε όλα τα νησιά. Η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) δήλωσε ότι αυτό «εξελίσσεται πλέον σε λειτουργική κατάρρευση πολλών νοσοκομείων της περιοχής, αλλά και νοσοκομειακών τμημάτων σε μεγαλύτερες πόλεις».

«Αυτά τα πράγματα δεν επιτρέπεται να συμβαίνουν σε έναν πολιτισμένο κόσμο, σε μια ευρωπαϊκή χώρα, σε έναν τουριστικό προορισμό», δήλωσε ο δήμαρχος Κω Θεοδόσης Νικηταράς. «Χρειάζονται μόνιμες προσλήψεις και μόνιμες λύσεις».