"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 21/02/22

Μπράβο

Πολύ χαιρόμαστε να ξεκινάμε την εβδομάδα με θετικές ειδήσεις από το μέτωπο της οικονομίας … οι οποίες σχεδόν πάντα αφορούνε τον τουρισμό. Πάμε λοιπόν πάλι σήμερα να πούμε ένα μεγάλο μπράβο για την παρακάτω είδηση, επαναλαμβάνοντας (αν και κάποιοι μπορεί να το βρούνε υπερβολικό), πως τελικά η ελληνική οικονομία από το μόνο πράγμα που μπορεί να σωθεί είναι ο τουρισμός και η φυσική της ομορφιά (σε σχέση με το Real Estate). Στον τουρισμό λοιποόν τη διασυνδεσιμότητά τους με την Ελλάδα και τις προσφερόμενες θέσεις προς ελληνικούς προορισμούς ενισχύουν ολοένα και περισσότερες ξένες αεροπορικές εταιρείες που εκτιμούν ότι κατά τη φετινή χρονιά ο τουρισμός θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 οπότε η πανδημία δεν είχε εκδηλωθεί.

Ήδη, εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού οργανισμού για την ασφάλεια της αεροναυτιλίας (Eurocontrol), μέχρι και τις 20 Μαρτίου η πτητική δραστηριότητα θα διαμορφωθεί στο 90%, σε σχέση με το 2019. Για την επόμενη θερινή περίοδο, οι αερομεταφορείς επαναφέρουν δρομολόγια που είχαν αναστείλει λόγω της πανδημίας ή ενισχύουν τη συχνότητα των πτήσεών τους, ενώ ενδεικτικά της προσδοκώμενης ζήτησης είναι όσα ανέφερε, πρόσφατα, ο διευθύνων σύμβουλος της Air France-KLM Ben Smith, περιγράφοντας την περσινή ανάκαμψη της ζήτησης μετά την άρση των περιορισμών.  «Όταν η αγορά άνοιξε, δεν καταφέραμε να βάλουμε αρκετά αεροπλάνα προς την Ελλάδα. Όλη η Γαλλία επιθυμούσε να επισκεφτεί τη χώρα» σημείωσε χαρακτηριστικά στη Financial Times.

Με τα δεδομένα αυτά, η Air Canada, επαναφέρει, φέτος, αρκετούς μήνες νωρίτερα, σε σχέση με πέρυσι τα δρομολόγιά της από προς την Ελλάδα. Από τον Απρίλιο δηλαδή, θα συνδέει απευθείας το Μόντρεαλ με την Αθήνα με δύο πτήσεις ανά εβδομάδα, οι οποίες θα αυξηθούν σε πέντε τον Μάιο, ενώ από τον Ιούνιο και κατά τους θερινούς μήνες θα εκτελεί, καθημερινά, μία πτήση. Από τις 7 Μαρτίου επανέρχεται και η σύνδεση, μέσω 14 απευθείας πτήσεων την υψηλή περίοδο, οκτώ αμερικανικών αεροδρομίων με το «Ελευθέριος Βενιζέλος», που περιορίζεται μόνο με το Newark τον υπόλοιπο χρόνο. Τη χωρητικότητά της προς την Ελλάδα ενισχύoυν και οι χαμηλού κόστους αεροπορικές Ryanair και Easyjet, ενώ η βρετανική Jet2, για πρώτη φορά, θα συνδέει το Μάντσεστερ με την Αθήνα κάθε Πέμπτη και Κυριακή από την 1η Μαΐου μέχρι και τις 30 Οκτωβρίου.

H ισπανική Volotea τριπλασιάζει, σε 560 χιλ. φέτος, σε σχέση με πέρυσι τις προσφερόμενες θέσεις, ενώ θα συνδέει την Αθήνα με 14 προορισμούς (Λυών, Μασσαλία, Στρασβούργο, Μπάρι, Γένοβα, Βενετία, Βερόνα, Κρήτη, Μύκονο, Σαντορίνη, Ντουμπρόβνικ) από τους οποίους τρεις (Μπιλμπάο, Μπορντό και Νάντη) είναι καινούργιοι.

Αντίστοιχα και η Aegean ενισχύει τη διασυνδεσιμότητα και το εύρος του δικτύου της όπως και τις  προσφερόμενες θέσεις, οι οποίες ενδέχεται, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, να ξεπεράσουν τα επίπεδα του 2019. Η αεροπορική επαναφέρει και πτήσεις στο δίκτυο εξωτερικού, όπως αυτές μεταξύ Αθήνας και Ζάγκρεμπ που θα πραγματοποιούνται δύο φορές την εβδομάδα από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τις 8 Οκτωβρίου. Επίσης, από τον Μάιο θα επανασυνδέσει την Αθήνα με το Μαυροβούνιο, από τον Ιούνιο θα πραγματοποιεί τακτικές πτήσεις από το Ηράκλειο και τη Ρόδο προς και από το Βελιγράδι, αλλά και από τη Θεσσαλονίκη προς και από το Ντουμπρόβνικ.

Όσον αφορά την επιβατική κίνηση στα ελληνικά αεροδρόμια, κατά το φετινό Ιανουάριο ενισχύθηκε έναντι του 2021 κατά 223%, σε 1,25 εκατ. άτομα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΥΠΑ. Παραμένει όμως, μειωμένη σε ποσοστό 41,5%, συγκριτικά με το 2019 οπότε είχαν διακινηθεί από τους ελληνικούς αερολιμένες 2.135.674 επιβάτες. Μικρότερο έναντι του 2019 είναι το χάσμα των πτήσεων, οι οποίες τον Ιανουάριο υπήρξαν χαμηλότερες κατά 18% (18.218).

Θετική εξέλιξη, αλλά και πάλι θα το βρούμε μπροστά μας

Επίσημα με θετική είδηση θα συνεχίσουμε αν και θα βάλουμε φόβο .. Στα πλαίσια λοιπόν της ανησυχίας που συνεχώς εκφράζουμε για την επόμενη ημέρα του τέλους της πανδημίας και τη σταδιακή δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, εν μέσω μιας αναμενόμενης, πιθανόν όλο μεγαλύτερης, πίεσης από την Ε.Ε. Θετικά θα λέγαμε πως αξιολογείται και η παρακάτω είδηση, αν και έστω και αν υπάρξει καθυστέρηση στο δρόμο αυτής της δημοσιονομικής προσαρμογής (κάτι το οποίο θεωρούμε πολύ πιθανό και το είχαμε αναφέρει σε πρόσφατα σχόλια μας), θεωρούμε πως το αργότερο από το 2023 θα βρεθούμε μπροστά σε μια αρκετά δύσκολη κατάσταση.

Από την τελευταία ειδησεογραφία λοιπόν. Σενάριο ηπιότερης δημοσιονομικής προσαρμογής για το 2023, ώστε η Ελλάδα να μην υποχρεωθεί να εμφανίσει πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα από το επόμενο κιόλας έτος, θα διαπραγματευτεί η κυβέρνηση με τους Ευρωπαίους εταίρους. Αντίστοιχη λογική επικρατεί ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς μετά το ξέσπασμα της πληθωριστικής κρίσης -πριν καν κοπάσει η ενεργειακή και υπό τον ορατό κίνδυνο το 2023 να υπάρξει αύξηση επιτοκίων στην Ευρωζώνη- το διακύβευμα είναι να διασφαλιστεί η διατήρηση της ανάπτυξης. 

Έτσι, ενώ οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών μπαίνουν στην τελική ευθεία για την κατάρτιση του νέου Μεσοπρόθεσμου σχεδίου δημοσιονομικής προσαρμογής το οποίο θα αφορά την περίοδο 2023-2026, το οικονομικό επιτελείο θα επεξεργαστεί δύο σενάρια: ένα που θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1,5% του ΑΕΠ (περίπου μισή μονάδα χαμηλότερα σε σχέση με την πρόβλεψη που είχε εγγραφεί στο περσινό Μεσοπρόθεσμο για το έτος 2023) και ένα δεύτερο, πιο αισιόδοξο, το οποίο θα κατεβάζει τον πήχη του πρωτογενούς πλεονάσματος ακόμη και στη μισή ποσοστιαία μονάδα.

Στην αγορά η κατάσταση περιγράφεται ως πραγματικά πολύ άσχημη…

Θέλουμε σε αυτό το σημείο να σχολιάσουμε και κάτι άλλο. Δε μας αρέσει να κινδυνολογούμε ….. Και μεταφέροντας πολύ συχνά αυτά που ακούμε στην αγορά, από ανθρώπους της αγοράς … Δυστυχώς αυτό που λένε όλοι μας τρομάζει ….. Όχι ότι μας κάνει εντύπωση … Αλλά οι πάντες περιγράφουνε την ίδια κατάσταση πως στην αγορά δεν κινείται φύλλο …. Οι πάντες περιγράφουνε μια νεκρή αγορά …. Που δεν υπάρχει ρευστότητα και κυρίως μια αγορά που κανείς δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις του …. Και όλοι αναφέρουνε ως βασικό λόγο τον πληθωρισμό και κυρίως την εφιαλτική αύξηση του ενεργειακού κόστους ….

Εμείς πιστεύουμε και κάτι άλλο…

Ωστόσο εμείς πιστεύουμε και κάτι άλλο … Σίγουρα ο βασικός λόγος για αυτήν την κατάσταση στην αγορά είναι ο πληθωρισμός και η άνοδος του ενεργειακού κόστους. Εμείς πάντως έχουμε εκφράσει την ανησυχία μας πως κυρίως στο δεύτερο εξάμηνο του 2021, η αγορά κινήθηκε με κάποια χρήματα τα οποία είχανε μπει στην άκρη επί εποχής lockdown. Βάλτε και το ψυχολογικό που ο κόσμος ήτανε πιεσμένος και ήθελε να ξοδέψει, αυξάνοντας ακόμη και τα δανεικά. Και σιγά – σιγά επιστρέφουμε στη γνωστή μίζερη κατάσταση, η οποία εννοείται πως πολλαπλασιάζεται λόγω πληθωρισμού…

Ενδιαφέρουσα ανακοίνωση

Κλείνοντας αρκετά ενδιαφέρουσα και αναλυτική βρήκαμε την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ ….. Για όποιον λοιπόν δεν το έχει κάνει αξίζει να το κάνει ….

«Η μείωση της ανεργίας, που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η ΕΛΣΤΑΤ, αποτελεί ρεκόρ 12ετίας, αλλά επιπλέον χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα ιδιαίτερα θετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά» επισημαίνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ενημερωτικό του σημείωμα και προσθέτει ότι αυτά είναι:

«- Η μείωση της ανεργίας των γυναικών και των νέων.

– Το γεγονός ότι η μείωση της ανεργίας επιτεύχθηκε παράλληλα με αύξηση του εργατικού δυναμικού. Δεν είναι μόνο ότι μειώθηκαν οι άνεργοι, αλλά επιπλέον ότι χιλιάδες πολίτες που ήταν ανενεργοί, μπήκαν στην αγορά εργασίας, αναζήτησαν και βρήκαν δουλειά».

Όπως υπογραμμίζεται, «οι επιδόσεις αυτές είναι αποτέλεσμα της συνολικής πολιτικής της κυβέρνησης, που ενθάρρυνε τη δημιουργία θέσεων εργασίας (μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, διευκόλυνση επενδύσεων), δημιούργησε πλέγμα προστασίας από τις επιπτώσεις του κορονοϊού (προγράμματα αναστολών, ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, επιστρεπτέες προκαταβολές, ρυθμίσεις οφειλών, κ.ά.) και έδωσε κίνητρα για προσλήψεις ανέργων, μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, που εντείνονται φέτος».

Αναλυτικά, όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό σημείωμα, οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας αποκωδικοποιούνται ως εξής:

«1. Τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ

Η ανεργία έχει μειωθεί κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες από τη στιγμή που η ΝΔ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, από 17,2% τον Ιούλιο του 2019 σε 12,8% τον Δεκέμβριο του 2021. Έτσι, βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο από τον Ιούλιο του 2010 (12,9%), ενώ σε απόλυτους αριθμούς ο αριθμός των ανέργων (596,1 χιλ.) είναι ο χαμηλότερος από τον Μάρτιο του 2010 (564,0 χιλ.). Παράλληλα, ο αριθμός των απασχολούμενων ξεπέρασε τον Ιούνιο του 2021 το ψυχολογικό φράγμα των 4 εκατ. για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2011.

2. Μείωση της ανεργίας για γυναίκες-νέους

Η μείωση της ανεργίας (σε ποσοστιαίες μονάδες) είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες και τους νέους. Αυτές είναι δύο κατηγορίες συμπολιτών μας που κατέγραψαν εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ανεργίας κατά την περίοδο της κρίσης. Η γρηγορότερη αποκλιμάκωση της ανεργίας στις γυναίκες και τους νέους είναι πολύ σημαντική και για την ανάπτυξη της οικονομίας και για την κοινωνική συνοχή: Όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι ο βασικότερος προσδιοριστικός παράγοντας για τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων είναι η αύξηση της απασχόλησης συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού. Η Ελλάδα πετυχαίνει σημαντική πρόοδο ακριβώς προς αυτήν την κατεύθυνση. Δημιουργούνται νέα εισοδήματα από εργασία, τα οποία κυρίως κατευθύνονται σε ανθρώπους που προηγουμένως δεν είχαν εισόδημα, γιατί δεν είχαν δουλειά. Η ανάπτυξη που πετυχαίνει η Ελλάδα γίνεται ολοένα και πιο συμπεριληπτική.

3. Αύξηση της απασχόλησης + περισσότεροι οικονομικά ενεργοί

Η μείωση της ανεργίας συμπίπτει τόσο με την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων, όσο και με τη μείωση του αριθμού των οικονομικά ανενεργών. Αυτός είναι ο ιδανικός συνδυασμός.

Το 2021, για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε μία σημαντική μείωση των οικονομικά ανενεργών, που υπερβαίνει τα 100.000 άτομα. Δηλαδή, το 2021 παραπάνω από 100.000 συμπολίτες μας μπήκαν στην αγορά, αναζητώντας εργασία. Όμως, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε σημαντικά, γιατί η απασχόληση αυξήθηκε κατά σχεδόν διπλάσιο αριθμό, ξεπερνώντας το φράγμα των 4 εκατομμυρίων. Δηλαδή, το 2021, η Ελλάδα πέτυχε αύξηση απασχόλησης σε περιβάλλον αυξημένης συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Αυτό ακριβώς είναι και το ζητούμενο.

Η αύξηση της απασχόλησης κατά σχεδόν 200.000 θέσεις εργασίας είναι από μόνη της μία πολύ θετική εξέλιξη. Πολύ θετική εξέλιξη όμως αποτελεί και η μείωση των οικονομικά ανενεργών. Αυτή δείχνει ότι τα κίνητρα που δίνει η κυβέρνηση υπέρ της εργασίας (μείωση ασφαλιστικών εισφορών και αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης) είναι αποτελεσματικά, δίνουν σημαντική ώθηση σε κόσμο που ήταν εκτός αγοράς εργασίας, να αναζητήσει απασχόληση. Δείχνει επίσης ότι ο νέος εργασιακός νόμος, με τις πρόνοιες που προωθούν την καλύτερη ισορροπία μεταξύ προσωπικής/οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, δίνει δυνατότητα εργασίας σε ανθρώπους την οποία προηγουμένως δεν είχαν.

4. Η πολιτική των μεταρρυθμίσεων αποδίδει

Η επιτυχία οφείλεται στην καλά σχεδιασμένη μεταρρυθμιστική ατζέντα που ακολουθεί η κυβέρνηση από την αρχή της θητείας της. Μια ατζέντα που περιλαμβάνει τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους και της φορολογίας των επιχειρήσεων, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, αλλά και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας.

Ενδεικτικά, από τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης 2020-2021 κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες (2,3ppts στον εργοδότη και 1,6ppts στον εργαζόμενο) το ετήσιο μη μισθολογικό κόστος μιας επιχείρησης για έναν εργαζόμενο που λαμβάνει μικτό μισθό 1.000 ευρώ μειώνεται κατά 318 ευρώ. Την ίδια ώρα, ο εργαζόμενος έχει αύξηση του εισοδήματός του κατά 228 ευρώ, (που φτάνει τα 355 ευρώ, αν συνυπολογιστούν τα οφέλη από τη μείωση της φορολογίας).

Παράλληλα, με τις μεταρρυθμίσεις υλοποιήθηκαν άμεσα μέτρα στήριξης της απασχόλησης. Το συνολικό κόστος των μέτρων στήριξης της αγοράς εργασίας από την πανδημία υπερβαίνει τα 10,5 δισ., καθώς το 2020 διατέθηκαν 4,1 δισ., το 2021 5,3 δισ., ενώ για το 2022 αναμένεται να ξεπεράσει το 1,1 δισ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει την καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε. όσον αφορά στη συγκράτηση της ανεργίας κατά την περίοδο της πανδημίας.

Επιπλέον, μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, δημιουργήθηκαν μέσα σε 1,5 χρόνο πάνω από 50.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ για το τρέχον έτος αναμένεται να δημιουργηθούν άλλες 86.000 θέσεις εργασίας (ως μέτρο σύγκρισης την τετραετία ΣΥΡΙΖΑ δημιουργήθηκαν μόλις 40.000).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 57,7% των νέων αυτών προσλήψεων αφορούσε γυναίκες, ενώ το 38,3% ήταν άτομα ηλικίας έως 29 ετών–δύο πληθυσμιακές ομάδες που αντιμετωπίζουν εντονότερο πρόβλημα ανεργίας και για τις οποίες απαιτείται ιδιαίτερη μέριμνα.

5. Η στρατηγική για την απασχόληση το 2022

Από τα 16 προγράμματα του 2021 παραμένουν ανοιχτά για αιτήσεις επτά προγράμματα, τα οποία θα συνεισφέρουν περίπου 24.000 θέσεις εργασίας μέσα στο 2022.

Επίσης, το 2022, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ, ο ΟΑΕΔ θα υλοποιήσει 11 νέα προγράμματα απασχόλησης εργασιακής εμπειρίας και επιχειρηματικότητας (τα τέσσερα σε λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης), ύψους 587 εκατ. ευρώ προϋπολογισμό. Αφορούν 62.000 θέσεις εργασίας.

Δηλαδή, συνολικά, μέσω ΟΑΕΔ, θα δημιουργηθούν το 2022 86.000 νέες θέσεις εργασίας.

Συνολικά, την τετραετία 2016-2019, δημιουργήθηκαν 10.627 θέσεις εργασίας τον χρόνο, ενώ επί ΝΔ κατά μέσο όρο έχουμε 31.661 θέσεις εργασίας τον χρόνο–δηλαδή τριπλάσιο αριθμό.

Ταυτόχρονα, έχει επεκταθεί το πρόγραμμα των 150.000 νέων θέσεων, με το οποίο επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένου και εργοδότη για χρονικό διάστημα έξι μηνών, ενώ, από την 1η Ιανουαρίου, υλοποιείται και το «Πρώτο Ένσημο», το οποίο απευθύνεται σε νέους ηλικίας 18-29 ετών που δεν διαθέτουν προϋπηρεσία.

Επιπλέον, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, θα δαπανηθεί ποσό που υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ για προγράμματα κατάρτισης σε ψηφιακές και «πράσινες» δεξιότητες σε 500.000 ωφελούμενους, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Μέχρι το τέλος του 2022, θα έχουν καταρτιστεί πάνω από 150.000 άτομα.

Σε αντίθεση με τα συνθήματα της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση προωθεί πολιτικές που αυξάνουν την απασχόληση, μειώνουν την ανεργία, μεγαλώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή. Εφαρμόζει μια αναπτυξιακή πολιτική, με μέρισμα για όλους τους πολίτες» τονίζει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στο ενημερωτικό του σημείωμα.