| Ειδήσεις | Ο Κυνηγός | Λεωφόρος Αθηνών | "Κουλου - Βάχατα" | +/- | "Μας ακούνε" | Fundamentalist | Marx - Soros | Start Trading |

 
 

"Kουλου-βάχατα"

Σχόλια για τα πάντα ……. Η φράση “Κουλου – βάχατα” προέρχεται από την αντίστοιχη αραβική «κούλου ουάχαντ» που σημαίνει «όλα μαζί ένα».

Επικοινωνήστε μαζί μας

 

 

 

00:01 - 21/03/23

 

Στέγαση

Αρκετές φορές σε αυτή τη στήλη έχουμε ασχοληθεί με το ζήτημα των ακινήτων, τις μεγάλες αυξήσεις που έχουνε καταγραφεί τα τελευταία χρόνια, στις τιμές πώλησης και ενοικίασης. Έχουμε γενικά αναφερθεί σε αυτό που ονομάζεται στεγαστική κρίση, κυρίως διεθνώς, αλλά σε ένα βαθμό τον τελευταίο καιρό και στη χώρα μας. Είναι λοιπόν χαρακτηριστικό πως σχεδόν το 1/3 των εισοδημάτων τους πληρώνουν οι Ελληνες σε ενοίκια για να εξασφαλίσουν τη στέγασή τους, με το ποσό αυτό να αυξάνεται σημαντικά όταν προστίθενται τα υπόλοιπα έξοδα στέγασης, όπως λογαριασμοί για φως, θέρμανση, νερό και τηλέφωνο.

Σύμφωνα με στοιχεία ερευνών εταιρειών ακινήτων, η αύξηση των ενοικίων ξεπέρασε το 30% στο διάστημα της τελευταίας πενταετίας με τις προβλέψεις να μη βλέπουν αποκλιμάκωση αλλά αύξηση και το 2023 που ενδέχεται να κυμανθεί από 3% έως και 7%.Η αύξηση αυτή στις τιμές των ενοικιαζόμενων κατοικιών ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς παραγόντων που άλλαξαν τα δεδομένα σε μια αγορά που τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν διαφορετική.

Το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία υποχώρησε αριθμός των κατοικιών που αγοράστηκαν από νοικοκυριά ως πρώτες κατοικίες, εξαιτίας της μείωσης του αριθμού των εκταμιεύσεων στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες, ώθησε προς τα πάνω τη ζήτηση για ενοικίαση. Το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων, παρότι καταγράφει άνοδο από το 2020, παραμένει ακόμα σε χαμηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ερευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, το τρίτο τρίμηνο του 2022 σημειώθηκε μείωση της ζήτησης στεγαστικών δανείων για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, μετά δύο έτη συνεχούς αύξησης της ζήτησης, εξαιτίας της συρρίκνωσης των εισοδημάτων των νοικοκυριών και της ανασφάλειας που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση.

Παράλληλα η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις της χώρας αφαίρεσε μέρος των διαθέσιμων ακινήτων για μακροπρόθεσμη ενοικίαση και εκτίναξε τις τιμές των ενοικίων, ενώ η αύξηση της ζήτησης για αγορές κατοικιών από το εξωτερικό (13,3% το εννεάμηνο του 2022 έναντι 34,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2021) περιόρισε το διαθέσιμο απόθεμα των προς ενοικίαση ακινήτων. Οσυνδυασμός όλων αυτών μεταμόρφωσε την εικόνα στην αγορά κάνοντας το ενοίκιο ακριβή υπόθεση για τον Ελληνα.

Τρεις στους δέκα νοικιάζουν σπίτι

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι Ελληνες δαπάνησαν το 27,1% του εισοδήματός τους για την πληρωμή ενοικίου βάζοντας τη χώρα στην πρώτη εξάδα ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ με το υψηλότερο κόστος αναφορικά με το εισόδημα των πολιτών. Στις χώρες της ΕΕ σχεδόν επτά στα δέκα νοικοκυριά είχε ιδιόκτητο σπίτι, ενώ το υπόλοιπο 30% ζούσε σε ενοικιαζόμενες κατοικίες με το ποσοστό των ενοικιαστών να φτάνει στην Ελλάδα στο 26,7% όταν το 2015 ήταν στο 15,4%, καθώς περιορίστηκε στη χώρα μας σημαντικά ο αριθμός εκείνων που προχώρησαν σε αγορά κατοικίας.

Αν κάποιος εξετάσει τις συνολικές δαπάνες που αφορούν τηστέγαση στην Ελλάδα θα δει ότι αυτές άγγιξαν το 32,4% το 2021, δημιουργώντας, μάλιστα, προβλήματα στην εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων για πολλά νοικοκυριά, είτε αυτές αφορούσαν λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.

Η κατάσταση φαίνεται να επιβάρυνε τοήδη δύσκολο περιβάλλον που υπήρχε. Αρκεί να δει κανείς τα στοιχεία της Eurostat, σύμφωνα με τα οποία το 2021 το ποσοστό εκείνων που παρουσίασαν καθυστερήσεις στις πληρωμές για κόστη στέγασης (ενοίκιο ή στεγαστικόκαι λογαριασμοί) έφτασε στην Ελλάδα το 2021 στο 36,4% και στην πρώτη θέση, με τη Βουλγαρία να ακολουθεί με 20,4%, την Κύπρο με 17,3%, την Κροατία με 16,6%, την Ισπανία με 14,3% και την Ιρλανδία με 13,6%. Χαμηλότερα ήταν τα ποσοστά σε Τσεχία (2,4%), Ολλανδία (2,6%), Βέλγιο (4,2%) και Αυστρία (4,8%).

Χειρότερη ήταν η εικόνα μεταξύ εκείνων που ενοικίαζαν κατοικία καθώς στη χώρα μας 74,2% των ενοικιαστών, σύμφωνα με την Eurostat, δαπανούν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για την κάλυψη των αναγκών στέγασής τους και στην πλειονότητά τους έχουν χαμηλότερα εισοδήματα σε σχέση με εκείνους που έχουν ιδιόκτητη κατοικία ή κατοικία με στεγαστικό δάνειο. Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, στο διάστημα Φεβρουαρίου 2022 – Φεβρουαρίου 2023 τα μισθώματα κατοικιών στην Ελλάδα παρουσίασαν επιπλέον αύξηση κατά 4%, γεγονός που δείχνει ότι οι επιβαρύνσεις συνεχίζονται ως προς τα ενοίκια.

Τι βλέπει η αγορά για το μέλλον. Ενώ το βάρος του ενοικίου αποτελεί μεγάλο βραχνά για τα νοικοκυριά, η αγορά δεν βλέπει άμεση αποκλιμάκωση.

Στην αγορά κατοικιών, οι τιμές των διαμερισμάτων κατέγραψαν σημαντική αύξηση μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2022. Σύμφωνα με την ΤτΕ, στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022 οι τιμές των διαμερισμάτων εμφανίστηκαν αυξημένες κατά 10,4% σε ετήσια βάση συνεχίζοντας την αυξητική πορεία του 2021 που ήταν στο6,8%. Στην αύξηση αυτή των τιμών των κατοικιών, για το σύνολο της χώρας, το εννεάμηνο του 2022 συνέβαλαν σημαντικά οι υψηλοί ρυθμοί αύξησης των τιμών κυρίως στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, δηλαδή της Αθήνας (12%) και της Θεσσαλονίκης (10,5%) και, σε μικρότερο ποσοστό, οι υπόλοιπες μεγάλες πόλεις κατά 9,4%.

Δεδομένων αυτών των στοιχείων αλλά και του ότι έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος κατασκευής δεν αναμένεται σημαντική αύξηση του αποθέματος των διαθέσιμων κατοικιών προς ενοικίαση με ό,τι αυτόμπορεί να σημαίνει για το ύψος των ενοικίων που διαμορφώνεται. Το πρόβλημα της ακριβής στέγης που απασχολεί τα νοικοκυριά προβληματίζει και την κυβέρνηση, η οποία θέτει σε εφαρμογή τη χορήγηση των πρώτων χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους ή νέα ζευγάρια έως 39 ετών για αγορά πρώτης κατοικίας, στο πλαίσιο του προγράμματος «Σπίτι μου». Επίσης, πρόκειται να διατεθούν τουλάχιστον 1.000 διαμερίσματα ως κοινωνικές κατοικίες σε νέους, ηλικίας 25-39 ετών, δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, χωρίς ιδιόκτητη πρώτη κατοικία.

 

 

Ενδιαφέρον στατιστικό

Πάμε σε μερικά ακόμη ενδιαφέροντα στατιστικά, για ένα ζήτημα το οποίο πάντα απασχολούσε αρνητικά τις ελληνικές επιχειρήσεις, με επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

Σημαντικά λοιπόν υψηλότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αλλά και σε σύγκριση με τις λοιπές χώρες της Ευρωζώνης είναι το κόστος δανεισμού για τις ελληνικές επιχειρήσεις, με την επιβάρυνση να γίνεται ακόμη μεγαλύτερη δεδομένης της συνεχούς αύξησης των επιτοκίων δανεισμού, συμπεριλαμβανομένης αυτής που ανακοίνωσε προχθές η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με το μηνιαίο δελτίο εξελίξεων στη βιομηχανία, το οποίο εκπονεί το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) σε συνεργασία με την Πρωτοβουλία «Ελληνική Παραγωγή – Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη», το μέσο κόστος νέου δανεισμού για τις ελληνικές επιχειρήσεις αυξήθηκε περαιτέρω τον Ιανουάριο, στο 5,1%, το οποίο αποτελεί υψηλό εξαετίας. Με βάση το παραπάνω, η απόκλιση από το μέσο κόστος δανεισμού επιχειρήσεων της Ευρωζώνης και τον «Νότο» της Ευρωζώνης διαμορφώθηκε σε 143 (από 125 τον Δεκέμβριο) και 78 (από 88) μονάδες βάσης, αντιστοίχως.

Το υψηλότερο κόστος δανεισμού, πάντως, δεν απέτρεψε την υλοποίηση επενδύσεων από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Κατά το δ΄ τρίμηνο του 2022 οι πάγιες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 14,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021, από αύξηση 8,3% το γ΄ τρίμηνο. Η αύξηση αυτή προήλθε κυρίως από την ενίσχυση των επενδύσεων στις κατασκευές (+44,5% από +15,9%), ενώ μικρότερη ήταν η ενίσχυση στις λοιπές επενδύσεις (μεταφορικός εξοπλισμός, αγροτικά μηχανήματα, πνευματικά δικαιώματα κ.ά.) και συγκεκριμένα κατά 27,1%. Μείωση, από την άλλη, κατά 4,3%, καταγράφηκε στις επενδύσεις για μηχανολογικό εξοπλισμό καθώς και στις επενδύσεις για εξοπλισμό τεχνολογίας. Το 2022, χρονιά σημαντικής διεύρυνσης του εμπορικού ελλείμματος, χαρακτηρίστηκε από σημαντική αύξηση ειδικά του εμπορικού ελλείμματος στα βιομηχανικά προϊόντα, στοιχείο που επιβεβαιώνει τη μεγάλη εξάρτηση της Ελλάδας από εισαγόμενα προϊόντα, όταν δεν πρόκειται για αγροτικά προϊόντα.

 

 

 

Εκλογές

Σε σχέση με τα όσα είχαμε γράψει χθες για τις εκλογές και τις εκτιμήσεις, δικές μας και μη. Αρκετά ενδιαφέροντα ήτανε τα όσα έγραφε “Tο Βήμα”.

Συγκεκριμένα, τίποτα δεν είναι όπως πριν την τραγωδία των Τεμπών. Η οδύνη της κοινωνίας για το ανείπωτο δυστύχημα που κόστισε την ζωή σε 57 συνανθρώπους μας, περιπλέκεται με την οργή, τον θυμό και την γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης τόσο προς την κυβέρνηση που φέρει την πρώτη ευθύνη όσο και συνολικά προς τα λεγόμενα «συστημικά» κόμματα που κυβέρνησαν την χώρα.

Οι μεταβολές στα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των ερευνών της κοινής γνώμης που διενεργούνται αυτή την περίοδο, αποτυπώνουν αυτό το αίσθημα γενικευμένης ευθύνης των ερωτηθέντων. Έτσι καμία συστημική δύναμη δεν μένει στο απυρόβλητο παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης βαραίνει προφανώς την κυβερνητική παράταξη, όπως άλλωστε καταδεικνύει η πτώση των ποσοστών της σε όλες τις μετρήσεις. Πτώση η οποία, ωστόσο, δεν ανατρέπει την ισορροπία δυνάμεων που στην πρόθεση ψήφου εμφανίζει σταθερά πρώτη την ΝΔ αν και η ψαλίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ κλείνει, όμως το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν καρπώνεται σημαντικά δημοσκοπικά οφέλη, όπως και το τρίτο κατά κοινοβουλευτική σειρά κόμμα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, λόγω του κυβερνητικού παρελθόντος του.

Αν θα ανατραπούν και σε τι βαθμό οι συσχετισμοί αυτοί στην πορεία προς τις κάλπες δεν είναι ακόμα σαφές. Η τραγωδία επιδρά καταλυτικά στο σύνολο της κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και πρωτόγνωρα ευρήματα των μετρήσεων είναι η υποεκροσώπηση των ψηφοφόρων της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις –δηλαδή εκείνων που ενώ στο παρελθόν δήλωναν ότι ψηφίζουν ΝΔ τώρα είτε δεν απαντούν είτε δεν ανιχνεύονται καν από τους ερευνητές. Η υποεκπροσώπηση αυτή αντανακλάται στα μειωμένα ποσοστά που εμφανίζει το κυβερνών κόμμα το προφίλ του οποίου έχει σαφώς πληγεί.

Προς το παρόν αυτό το κρίσιμο τμήμα που εμφανίζεται να απομακρύνεται από την ΝΔ δεν πηγαίνει σε κάποιο άλλο κόμμα, αλλά προτιμά να μετακινηθεί προς την ζώνη της αδιευκρίνιστης ψήφου. Κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει πως θα συμπεριφερθεί μπροστά στην κάλπη όπου ανέκαθεν ένα σημαντικό ποσοστό των αναποφάσιστων αποφάσιζε ποιο κόμμα θα ψηφίσει. Ενδιαφέρον στοιχείο είναι και η ενίσχυση των «αντισυστημικών» κομμάτων που φαίνεται να καρπώνονται δημοσκοπικά από την κρίση εμπιστοσύνης προς τα «συστημικά» κόμματα και το πολιτικό σύστημα εν γένει.

Στην πρόσφατη έρευνα της Metron Analysis για το Mega το 94% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες για το δυστύχημα, με το 80% να θεωρεί υπεύθυνες όλες τις κυβερνήσεις και το 19% την παρούσα κυβέρνηση. Μάλιστα στο ερώτημα «συνέχεια ή αλλαγή» το 63% των ερωτηθέντων απαντά «αλλαγή» και το 32% «συνέχεια», ενώ ανατροπή συνιστά και το εύρημα ότι το 51% των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας έναντι 46% που επιθυμεί αυτοδύναμες κυβερνήσεις.

Εξίσου χαρακτηριστικό είναι και το στοιχείο που αποτυπώνεται στις τελευταίες μετρήσεις ότι το ενδεχόμενο της αυτοδυναμίας απομακρύνεται, γεγονός που πυροδοτεί ήδη σενάρια που εφόσον επιβεβαιωθούν θα σηματοδοτήσουν ανατροπές με απρόβλεπτες προεκτάσεις, επιβεβαιώνοντας ότι η τραγωδία των Τεμπών θα επιδράσει καταλυτικά στις πολιτικές και εκλογικές εξελίξεις.

 

 

Σοβαρό θέμα

Σε ένα επίσης σοβαρό θέμα τώρα, το οποίο μέσο-μακροπρόθεσμα κρύβει κινδύνους για τις ελληνικές τράπεζες, φανερώνοντας, έστω σε ένα βαθμό το πρόβλημα που υπάρχει στην κοινωνία. Μεγάλη άνοδο παρουσίασαν οι αιτήσεις για τη βεβαίωση ευαλωτότητας, οι οποίες έφθασαν τις 25.000 και έχουν κατατεθεί στη σχετική πλατφόρμα από την 1η Φεβρουαρίου.

Τη συγκεκριμένη ημερομηνία ανακοινώθηκε ότι μπαίνει σε φάση υλοποίησης το πρόγραμμα επιδότησης της μισής επιβάρυνσης των ενήμερων στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου από τις τράπεζες.

Όπως έγραψε και η Ναυτεμπορική, η βεβαίωση ευαλωτότητας θεωρείται απαραίτητη για την υπαγωγή και στο ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας δανειοληπτών για εκείνους που βρίσκονται κοντά στον πλειστηριασμό α’ κατοικίας. Πρόκειται για την ομάδα εκείνη που το κράτος δίνει στις τράπεζες την επιδότησή του έως ότου δημιουργηθεί ο φορέας που θα διαχειριστεί τα ακίνητά τους. Όμως η ραγδαία αύξηση των αιτήσεων εκτιμάται πως αφορά τους συνεπείς ευάλωτους δανειολήπτες, οι οποίοι παρουσιάζουν αδυναμία πληρωμής της δόσης τους λόγω της αύξησης των επιτοκίων.

Με βάση τα στατιστικά στοιχεία, το ενδιαφέρον για το ενδιάμεσο πρόγραμμα είναι σχεδόν ανύπαρκτο, καθώς μόλις 52 έχουν υπαχθεί άλλες 130 αιτήσεις βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ εκδόθηκε η σχετική ΚΥΑ ώστε να ξεκινήσει η καταβολή της επιδότησης της δόσης του δανείου τους μέχρι να συσταθεί ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Έως ότου πάντως δημιουργηθεί ο Φορέας -οι διαδικασίες λαμβάνουν παρατάσεις θα παραταθεί και το ενδιάμεσο πρόγραμμα των ευάλωτων (αυτό δηλαδή που το κράτος πληρώνει στις τράπεζες την επιδότησή τους).

Σε ό,τι αφορά τον εξωδικαστικό μηχανισμό και τις επιδόσεις του μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου, ο αριθμός των αιτήσεων συνεχίζει να κινείται ανοδικά -2.495 τον Φεβρουάριο έναντι 2.123 τον Ιανουάριο-, ωστόσο ο αριθμός των οριστικών υποβολών παρέμεινε στα ίδια επίπεδα (1.011 τον Φεβρουάριο έναντι 1.031 τον Ιανουάριο). Με βάση τα πρόσφατα στατιστικά, το 73% των οφειλών, ύψους 20,3 δισ. ευρώ, αφορά φυσικά πρόσωπα. Η πλειονότητα των οφειλών (79%) είναι προς χρηματοδοτικούς φορείς. Οι οφειλές που ξεπερνούν το ένα εκατ. ευρώ συγκεντρώνουν το 65% (18,0 δισ.) των συνολικών οφειλών και αποτελούν το 10% (4,9 χιλ.) των αιτήσεων.

Το 90% (24,9 δισ.) των συνολικών οφειλών δεν είναι ενήμερο, βρίσκεται δηλαδή σε στάδιο καθυστέρησης ή καταγγελίας.

Τα πιθανά σενάρια

Σύμφωνα με τα στοιχεία του εξωδικαστικού, το 21,8% είναι το μέσο ποσοστό διαγραφής για οφειλές προς Δημόσιο και το 31,8% για οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς. Το 40% (512 εκατ. ευρώ) των ρυθμίσεων έχει λάβει ποσοστό διαγραφής μεγαλύτερο του 30%. Στο βασικό σενάριο, στο επόμενο πεντάμηνο αναμένονται ρυθμίσεις 1,4 δισ. ευρώ, 457 εκατ. ευρώ εκ των οποίων θα προέχονται από το τελικό στάδιο αξιολόγησης, 515 εκατ. ευρώ από το στάδιο αξιολόγησης, και από το αρχικό στάδιο 395 εκατ. ευρώ.

Τα αντίστοιχα μεγέθη σε ένα αισιόδοξο σενάριο διατυπώνονται σε 457 εκατ. ευρώ, 631 εκατ. ευρώ και 548 εκατ. ευρώ.

 
 

Εκλογές και μπάνια του λαού

Τέλος, όπως έγραφε ο “Βηματοδότης”, επειδή έχουν δει το φως της δημοσιότητας και κάποια «τραβηγμένα» σενάρια ακόμα και για εκλογές την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, που εξαντλείται η συνταγματική θητεία της κυβέρνησης, ρώτησα έγκριτο συνταγματολόγο αν μπορούν όντως να στηθούν κάλπες αργότερα. Θεωρητικά, λοιπόν, μπορούν. Αν προκηρυχθούν εκλογές στη λήξη της τετραετίας, οι εκλογές θα διεξαχθούν εντός 30 ημερών, με ελάχιστο προεκλογικό χρόνο τις τρεις εβδομάδες. Συνταγματικά λοιπόν το ανώτατο όριο για τη διεξαγωγή εκλογών είναι η Κυριακή 6 Αυγούστου. Βεβαίως εκλογές τον Αύγουστο δεν έχει κάνει κανένας. Οχι μόνο επειδή κανένας δεν επιθυμεί να εμποδίσει τα «μπάνια του λαού», που έλεγε και ο Ανδρέας Παπανδρέου, αλλά πρωτίστως επειδή στην προεκλογική περίοδο μπαίνει μαχαίρι στις άδειες των δημοσίων υπαλλήλων. Και αυτή η κίνηση θα προκαλούσε αναταράξεις που καμία κυβέρνηση δεν θα ήθελε να υποστεί.

 
 
 

 

 

 

Παλαιότερα Σχόλια

   

Αποποίηση Ευθύνης.... 

© 2016-2023 Greek Finance Forum