"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 22/12/23

Να τα λάβουμε υπόψη

Έχουμε πει πολλές φορές πως είμαστε πολύ χαρούμενοι με τις τελευταίες επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας και την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, με την επιστροφή στα πλεονάσματα να είναι πιο εύκολη από ότι περιμέναμε. Ωστόσο τα πλεονάσματα είναι πάντα πλεονάσματα.

Δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις της Capital Economics για τα επόμενα χρόνια στη Ευρωζώνη αλλά και στη χώρα μας, με τον οίκο αναλύσεων να προβλέπει πολύ μεγάλη λιτότητα η οποία θα διαρκέσει χρόνια.

«Για την Ελλάδα απαιτείται πολύ πιο σφικτή δημοσιονομική πολιτική»

Παράλληλα, τονίζει ότι τα υψηλά χρέη χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης -εν μέσω αύξησης του χρέους της Ελλάδας- τις καταδικάζουν σε χρόνια λιτότητας ενώ οι φτωχές προοπτικές ανάπτυξης αναμένεται να προκαλέσουν σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής του μπλοκ και κατ’ επέκταση ακόμη βαρύτερες οικονομικές διαβρώσεις στο εσωτερικό των συγκεκριμένων κρατών-μελών της ΕΕ.

Ο οίκος αναλύσεων προειδοποιεί ότι ο κόσμος θα αρχίσει να βιώνει τις καθυστερημένες επιπτώσεις της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, ενώ, όσον αφορά στο 2024, προβλέπει πτώση της ανάπτυξης, ειδικά εάν επαληθευτεί η τεράστια λιτότητα που εκτιμάται. Από την εν λόγω εκτίμηση της Capital Economics, συμπεραίνεται ότι επέρχονται περαιτέρω πλήγματα και για τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.

Καταναλωτές

Με τον πληθωρισμό χωρίς αμφιβολία να ήτανε το νο1 πρόβλημα των νοικοκυριών το 2023 και να αναμένεται να μας απασχολήσει όλους το 2024. Ένας στους δύο καταναλωτές θα μειώσει τις δαπάνες για αγορά προϊόντων το επόμενο εξάμηνο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα καταναλωτικού κλίματος λιανεμπορίου που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η έρευνα έλαβε χώρα την περίοδο 3-6 Δεκεμβρίου 2023 σε δείγμα 950 καταναλωτών.

Αναλυτικότερα, ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής τον Δεκέμβριο του 2023 διαμορφώθηκε στο -52, πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019. Επίσης, είναι μειωμένος σε σχέση με τη μέτρηση του Ιουνίου 2023 κατά 3 μονάδες αλλά αυξημένος σχέση με την αντίστοιχη μέτρηση του Νοεμβρίου 2022 κατά 9 μονάδες. Σύμφωνα με τον ΣΕΛΠΕ, η συγκεκριμένη εξέλιξη έχει να κάνει τόσο με τις μέχρι σήμερα προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα, όσο και λόγω της παρούσας κατάστασης των καταναλωτών.

Ο υπο-δείκτης παρούσας κατάστασης παρουσίασε μεταβολή από το -46 στο -49, ενώ ο υπό-δείκτης προσδοκιών μεγαλύτερη διόρθωση από -54 σε -57, παραμένοντας ωστόσο, χαμηλά. Πρακτικά αυτό που καταγράφεται είναι και χαμηλές προσδοκίες, αλλά και επιβαρυμένα οικονομικά για τους καταναλωτές, με καλύτερη πορεία βελτίωσης για τις προσδοκίες των καταναλωτών (οι οποίες παραμένουν αρνητικές).

Μειώνουν τις δαπάνες για να καλύψουν βασικές ανάγκες

Όπως αποτυπώνεται και στις επί μέρους ερωτήσεις της έρευνας, παρά την αισθητή βελτίωση στα ποσοστά, οι καταναλωτές θεωρούν ότι ακόμη δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν μεγάλες αγορές για το σπίτι, τόσο οι ίδιοι, όσο και γενικά. Αντίστοιχα οι προσδοκίες για τις δαπάνες είναι πτωτικές, αλλά σχετίζονται κυρίως με δαπάνες εκτός λιανικών αγορών.

Συγκεκριμένα, το 49% εκτιμά ότι το πρώτο εξάμηνο 2024 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένες. Επίσης, το 43% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το πρώτο εξάμηνο 2024 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 20% ότι θα είναι αυξημένες. Λίγο καλύτερη είναι η εικόνα για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση) για τις οποίες εκτιμάται μείωση από το 28% των καταναλωτών αύξηση από 18%.

Αυξητική είναι η μέτρηση σε σχέση με τη φορολογία για την οποία το 60% εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 12% ότι θα παρουσιάσει μείωση και το 28% αύξηση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καταναλωτές αναμένουν μείωση των δαπανών για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και μικρή αύξηση για δαπάνες διασκέδασης και ανησυχία για τις λοιπές δαπάνες παγίων εξόδων.

Σύμφωνα με τους καταναλωτές, οι δαπάνες για λογαριασμούς αποτελούν μαζί με τις αγορές προϊόντων την μεγαλύτερη δαπάνη τους ως ποσοστό του εισοδήματος τους.

Λογαριασμοί, ενοίκια και φόροι εξαφανίζουν το εισόδημα

Συγκεκριμένα, οι δαπάνες αγορών αποτελούν 30% των δαπανών, ενώ οι δαπάνες λογαριασμών 29%. Σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες δαπανών, καταγράφεται μια ελαφρώς αυξητική τάση, όμως οι δαπάνες για λογαριασμούς, ενοίκια και φόρους αντιπροσωπεύουν πλέον τα 2/3 του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος.

Σημειώνεται, ότι για ακόμα μία μέτρηση το ποσοστό δαπανών εκτιμάται από τους ίδιους τους καταναλωτές ότι υπερβαίνει το διαθέσιμο εισόδημα τους κατά περίπου 20%. Η μέτρηση αυτή αποδίδεται σε ένα γενικότερο φαινόμενο των τελευταίων ετών δαπάνης άνω των εισοδημάτων, αλλά και μειωμένης δήλωσης εισοδημάτων.

Είναι απίστευτα τα νούμερα

Το έχουμε σχολιάσει και άλλες φορές …. Πως όσο και αν έχουμε συνηθίσει νούμερα όπως τα παρακάτω να μας φαίνονται φυσιολογικά. Δε θα πρέπει να παραβλέπουμε πως μιλάμε για μια χώρα 10εκ πολιτών.

Προσωπικά λοιπόν δε θεωρούμε τα παρακάτω νούμερα μόνο ανησυχητικά, αλλά σχεδόν σοκαριστικά, επαναλαμβάνουμε για μια χώρα με τον πληθυσμό της Ελλάδας.

Φόρους λοιπόν που αγγίζουν τα 5 δισ. ευρώ δεν πλήρωσαν οι φορολογούμενοι το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023  με τον αριθμό των οφειλετών να παραμένει πάνω από τα 4 εκατομμύρια.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών ξεπέρασε τα 106 δις. ευρώ με τα «φρέσκες» ληξιπρόθεσμες οφειλές  να φθάνουν τον Οκτώβριο στα 5,771 δις. ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ:

–        Το 10μηνο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο έφθασαν συνολικά σε 5,771 δις. ευρώ.

–         Το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος έχει ανέλθει σε 106,020 δις. ευρώ εκ των οποίων 26,311 δις. ευρώ είναι ανεπίδεκτα είσπραξης και το καθαρό ληξιπρόθεσμο χρέος διαμορφώνεται σε 79,7 δις. ευρώ.

–         Ανοιχτούς λογαριασμούς με την Εφορία έχουν 4.031.138 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Από τους οφειλέτες αυτούς, 2.041.234 απειλούνται με κατασχέσεις ενώ σε 1.479. 507 έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Τουρισμός

Να ευχηθούμε σε όλους χρόνια πολλά και ότι καλύτερο για την περίοδο των Χριστουγέννων. Πάνω από όλα με υγεία. Πάμε να κλείσουμε με μια ενδιαφέρουσα έκθεση για τον ελληνικό τουρισμό.

Τα 24 δισ. ευρώ ή αλλιώς το 11,5% εκτιμάται ότι προσέγγισε η άμεση συμβολή του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ το 2022, με πέντε Περιφέρειες να αντιπροσωπεύουν
σχεδόν το 90% των εισπράξεων της χώρας, τρεις από τις οποίες αποτελούν αμιγώς τουριστικές Περιφέρειες. Αυτό δείχνει η ετήσια έκθεση του ΙΝΣΕΤΕ, για πρώτη φορά, με στοιχεία από όλο το φάσμα της τουριστικής δραστηριότητας.

Οι αριθμοί αποτυπώνουν την ανθεκτικότητα και τη δυναμική του τουρισμού, καθώς το 2022 σηματοδότησε την έξοδο από την πανδημία, έχοντας μάλιστα στη διάρκεια των πρώτων μηνών και σχετικούς περιορισμούς. Νότιο Αιγαίο με μερίδιο 27% επί των εισπράξεων, Κρήτη με 21%, Αττική με 17%, Ιόνια νησιά με 15% και Κεντρική Μακεδονία με 9% συγκεντρώνουν σχεδόν το 90% των εισπράξεων.

Την ίδια στιγμή για τους υπόλοιπους προορισμούς ανά την Ελλάδα είναι δεδομένη η «κρυμμένη υπεραξία» ξεκινώντας από το ισχυρό αποτύπωμα του πολιτισμού σε όλη τη χώρα, αλλά και σε μία σειρά από αξιοθέατα και δραστηριότητες: από τον θαλάσσιο τουρισμό (μαρίνες, γαλάζιες σημαίες, καταδυτικούς προορισμούς κ.α.) μέχρι την αξιοποίηση των ορεινών προορισμών της χώρας (πεζοπορία, ορειβατικά καταφύγια, αναρριχητικά πεδία, χιονοδρομικά κέντρα, canoe- kayak- rafting κ.α.) και από τους παραδοσιακούς οικισμούς μέχρι την πλούσια γαστρονομία και τις περιοχές που προσφέρονται για οινοτουρισμό. 

Την «ακτινογραφία» του ελληνικού τουρισμού σε όλο το φάσμα του, είτε πρόκειται για τις τουριστικές υποδομές, το ξενοδοχειακό δυναμικό, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τις επιπλωμένες κατοικίες και επαύλεις, το δυναμικό των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης και κάμπιγνκ, είτε για τις αφίξεις, τις εισπράξεις, τις διανυκτερεύσεις και τη μέση διάρκεια παραμονής ανά κατηγορία καταλύματος κλπ. παρουσιάζει η ετήσια έκθεση που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων. H ετήσια έκθεση φιλοδοξεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς με συγκεντρωμένα όλα τα διαθέσιμα στοιχεία του τομέα, συμπεριλαμβανομένων ακόμη των δεικτών απόδοσης ξενοδοχείων, αλλά και της συνολικής φήμης της Ελλάδας στο εξωτερικό. Η αποτελεσματική λήψη αποφάσεων απαιτεί αξιόπιστες πληροφορίες ικανές να τροφοδοτήσουν όλους τους εμπλεκόμενους κατά τη χάραξη στρατηγικών σε εθνικό, σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο επιχείρησης. 

Αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία στον απόηχο της πανδημίας και σε μια εποχή πολλαπλών γεωπολιτικών κρίσεων και έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των προορισμών σε όλο τον κόσμο. Με βάση τα στοιχεία της έκθεσης, η πλειοψηφία των τουριστών της χώρας έρχονται με αεροπλάνο και ακολουθούν οι οδικές αφίξεις, με πολύ μικρά ποσοστά για το πλοίο και το τρένο. Μάλιστα η τάση στις αεροπορικές αφίξεις έχει ενισχυθεί για την περίοδο από το 2019 και μετά, αν ληφθεί υπόψη ότι το ποσοστό τους έχει αυξηθεί από 66% το 2019 σε 76% το 2022, ενώ αντίθετα μειώθηκε στις υπόλοιπες κατηγορίες: αυτοκίνητο από 31% το 2019 σε 22% το 2022, πλοίο από 3% το 2019 σε 2% το 2022 και τρένο από μόλις 0,02% το 2019 στο 0,01% το 2022. Όπως, ωστόσο, προαναφέρθηκε το 2022 δεν ήταν ένα «κανονικό» τουριστικό έτος. Σε σχέση με την εποχικότητα του ελληνικού τουρισμού, ο κύριος όγκος των αφίξεων παραδοσιακά εντοπίζεται στο τρίτο τρίμηνο, με την περίοδο Ιουλίου- Σεπτεμβρίου να συγκεντρώνει το 56% των αφίξεων των επισκεπτών της χώρας, με βάση τόσο τα στοιχεία του 2022 όσο και του 2019.