"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 24/11/22

Δυστυχώς δε διαφωνούμε

Σε διάφορά σχόλια μας κατά τους τελευταίους μήνες έχουμε αναφερθεί στην στήριξη της κυβέρνησης στους λογαριασμούς ρεύματος, έχοντας κάνει την κριτική μας, εστιάζοντας κυρίως στο ότι τα μέτρα είναι οριζόντια, ανεξαρτήτου εισοδήματος και περιουσιακής κατάστασης. Δε θέλουμε λοιπόν να πούμε παραπάνω, παρά να παραπέμψουμε στην τελευταία κριτική της Κομισιόν.

Συγκεκριμένα, στην τελευταία της έκθεση υπάρχει ξεκάθαρη κριτική αναφορικά για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης. Όπως σημειώνεται, τα μέτρα στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης συγκαταλέγονται μεταξύ των υψηλότερων (ως ποσοστό του ΑΕΠ ) μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., στο 5,5% του ΑΕΠ για το 2022 και 5,8% του ΑΕΠ για το 2023, με το καθαρό δημοσιονομικό κόστος να περιορίζεται σε 0,5% του ΑΕΠ το επόμενο έτος από 2,3% του ΑΕΠ το 2022.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται: «Τα περισσότερα από τα μέτρα για την ενέργεια δεν φαίνεται να είναι στοχευμένα στα ευάλωτα νοικοκυριά ή επιχειρήσεις», με την Κομισιόν να τονίζει ότι δεν στέλνουν και το σωστό σήμα για τη μείωση της ζήτησης ενέργειας.

Παράλληλα, κριτική υπάρχει και για τις παρεμβάσεις που για τις υψηλές τιμές των καυσίμων (fuel pass) «καθώς επωφελήθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται.

Το κρατάμε

Και μια που πιάσαμε την Ε.Ε. …. Κρατάμε και κάτι άλλο. Τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να συντονίσουν τις δημοσιονομικές πολιτικές τους για το 2023, ούτως ώστε να μην έρθουν σε σύγκρουση με τις προσπάθειες της ΕΚΤ να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, συνεχίζοντας τις επενδύσεις στη διάρκεια της επικείμενης περιόδου οικονομικής επιβράδυνση ή ύφεσης. Και επαναλαμβάνουμε αυτή τη σύσταση την κρατάμε….

…. όλα αυτά στο δρόμο για τα πλεονάσματα

Ξέρετε κυρίως γιατί κρατάμε αυτή τη σύσταση. Γιατί όπως έχουμε γράψει, όλα αυτά συμβαίνουνε στη σταδιακή επιστροφή της χώρας στα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Επαναλαμβάνοντας πως ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι άμεσο. Και πως μιλάμε για το 2024 και μετά. Δυστυχώς ο χρόνος περνάει γρήγορα. Και θεωρούμε σχεδόν δεδομένο πως από τα μέσα περίπου της επόμενης χρονιάς και μετά τις εκλογές (αυτό να μην το ξεχνάμε) θα ανοίξει η συζήτηση. Και δυστυχώς θα επαναλάβουμε πως εμείς δε βλέπουμε πως η χώρα θα επιστρέψει στα υψηλά πλεονάσματα τόσο εύκολο, με πιθανά πολλά ζητήματα στο δρόμο αυτό!!

Από εδώ και πέρα είναι τεράστιο λάθος

Με βάση την ειδησεογραφία, σκληρή μάχη ανάμεσα στα περιστέρια και τα γεράκια του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προμηνύεται στην επικείμενη, τελευταία συνεδρίαση της χρονιάς, στις 15 Δεκεμβρίου. Στο επίκεντρο της διαμάχης, η διατήρηση ή όχι του δυναμικού ρυθμού αύξησης των επιτοκίων. Και προσωπικά πιστεύουμε πως από εδώ και πέρα θα ήτανε πραγματικά πολύ μεγάλο λάθος, η επιθετική αύξηση των επιτοκίων να συνεχιστεί. Διαφορετικά, πιστεύουμε πως θα πρέπει να περιμένουμε έκρηξη στα φέσια, με τις τράπεζες και την οικονομία κατ’ επέκταση να πληρώνουνε το μάρμαρο.

Στεγαστική κρίση

Ολοκληρώνοντας και παραπέμποντας στα όσα πολύ συχνά αναφέρουμε για την αγορά ακινήτων. Ενδιαφέροντα ήτανε τα όσα έγραψε χθες το Βήμα:

Ένα από τα πράγματα που βοήθησαν την ελληνική κοινωνία να αντέξει τα δύσκολα χρόνια που προηγήθηκαν, αλλά και σε προηγούμενες περιόδους, ήταν ότι στην Ελλάδα δεν είχαμε στη μεταπολεμική περίοδο στεγαστικό πρόβλημα.

Είχαμε διάφορα προβλήματα σε σχέση με τη στέγαση αλλά ήμασταν σε μεγάλο βαθμό χώρα ιδιοκατοίκησης.

Αυτό σε συνδυασμό με την οικογενειακή αλληλεγγύη σήμαινε ότι εάν κάποιος βρισκόταν χωρίς δουλειά και εισόδημα δεν κατέληγε να είναι και άστεγος.

Αυτό εξηγεί και γιατί όλες οι κυβερνήσεις προσπάθησαν να αποφύγουν τον κίνδυνο να υπάρξουν μαζικοί πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, παρότι βέβαια προώθησαν τη νομοθεσία που τους καθιστά δυνατούς.

Όμως, τώρα φαίνεται να διαμορφώνονται διαφορετικοί όροι.

Από τη μια η διαχείριση των κόκκινων δανείων σημαίνει ότι είναι πιθανό ένας αριθμός σπιτιών να καταλήξουν όντως σε πλειστηριασμούς και αυτό να δημιουργεί και κοινωνικό πρόβλημα. Ακόμη και εάν δεν φτάσει την κλίμακα άλλων χωρών το πρόβλημα θα είναι πραγματικό.

Από την άλλη, μια σειρά από αλλαγές που είναι σε εξέλιξη στην αγορά κατοικίας με βασική αιτία τον τουρισμό, όπως είναι η επέκταση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων, σημαίνουν σε αρκετές περιοχές ολοένα και πιο ακριβά ενοίκια και σε ορισμένες περιοχές ακόμη και έλλειψη σπιτιών.

Όλα αυτά διαμορφώνουν το έδαφος για να αποκτήσουμε «στεγαστικό πρόβλημα» και στη χώρα μας.

Δηλαδή, ανθρώπους που δεν θα μπορούν να βρουν αξιοπρεπή στέγαση ή που θα δίνουν υπερβολικά μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους για τη στέγαση.

Όμως, αυτό θα είναι συνθήκη κοινωνικής κρίσης και μάλιστα σε μια χώρα, που, για παράδειγμα, είχε πολύ μικρότερους αριθμούς αστέγων σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η στέγη, το «κεραμίδι πάνω από το κεφάλι» μας είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και βασική παράμετρος για να έχουμε όντως κοινωνική συνοχή.

Και αυτό σημαίνει ότι τώρα, έγκαιρα, πρέπει να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για να αποφύγουμε μια στεγαστική κρίση.