"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 25/06/24

Θα ξεκινήσουμε με τη γνωστή μας ατάκα: Απίστευτα νούμερα

Κάθε φορά που ανακοινώνονται τα αντίστοιχα νούμερα θα επαναλαμβάνουμε την ίδια ατάκα … Πως για μια χώρα με πληθυσμό 10εκ ανθρώπων, τα νούμερα αυτά είναι απίστευτα. Ναι μεν έχουμε συνηθίσει να τα ακούμε …. Είναι όμως απίστευτα, με το μισό πληθυσμό να χρωστάει. Και αν μάλιστα κανείς εξαιρέσει τα παιδιά κτλ … Τα νούμερα γίνονται ακόμη πιο σοκαριστικά, αφού το ουσιαστικό ποσοστό του πληθυσμού που χρεωστάει φτάνει, αν όχι ξεπερνάει, το περίπου 60%.

Εκρηκτική αύξηση σημείωσε τον Απρίλιο ο αριθμός των φορολογούμενων που άφησαν απλήρωτους φόρους στην Εφορία.  

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, τον Απρίλιο το ύψος των απλήρωτων φόρων έφθασε τα 2,6 δις. ευρώ και τον  ίδιο μήνα ο αριθμός των οφειλετών αυξήθηκε κατά 25% και έφθασε σε 4.645.591 άτομα από 3.728.114 που ήταν τον Μάρτιο. Δηλαδή, 917.477 επιπλέον άτομα είχαν χρέη στην εφορία. 

Στα 2,9 δισ. τα χρέη το πρώτο τετράμηνο

Το πρώτο τετράμηνο του τα «φρέσκα» ληξιπρόθεσμα χρέη έφθασαν σε 2,924 δις. ευρώ ενώ οι φόροι που έμειναν απλήρωτοι ανήλθαν σε 2,607 δις. ευρώ στο διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου 2024.

Από τους  4.645.591 οφειλέτες, οι 2.112.703 είναι ανοιχτοί σε κατασχέσεις καταθέσεων και περιουσιακών στοιχείων ενώ για 1.520.015 οφειλέτες έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης οφειλών.

Συνολικά τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία έχουν ανέλθει σε 107,057 δις. ευρώ εκ των οποίων 26,326 δις. ευρώ είναι ανεπίδεκτα είσπραξης με αποτέλεσμα το  καθαρό χρέος να διαμορφώνεται σε 80,731 δις. ευρώ. 

Αποτυχία

Προσωπικά θεωρούμε μεγάλη αποτυχία να βρίσκεται η χώρα μας σε τόσο χαμηλή θέση …. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στη θέση 47 στη λίστα του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Ανάπτυξη του Management (IMD) για τις περισσότερο ανταγωνιστικές οικονομίες στον κόσμο.

Το World Competitiveness Ranking 2024 εξέτασε 67 χώρες σχετικά με την ανταγωνιστικότητα που έχει η οικονομία τους.

Τα αποτελέσματα προκύπτουν έπειτα από έρευνα που «έτρεξε» μεταξύ 6.612 στελεχών επιχειρήσεων από τον Φεβρουάριο έως το Μάιο του 2024, κρίνοντας την ανταγωνιστικότητα των κρατών σε συνδυασμό με στατιστικά στοιχεία από τις χώρες.

Όλα τα κριτήρια της έρευνας ομαδοποιήθηκαν σε 4 άξονες:

οικονομικές επιδόσεις,

κυβερνητική αποτελεσματικότητα,

επιχειρηματική αποτελεσματικότητα και

υποδομές.

Η Ελλάδα βρέθηκε στην 47η θέση της λίστας, έχοντας κερδίσει 2 θέσεις σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του IMD το 2023.

Η χώρα μας βαθμολογείται στους 4 βασικούς άξονες της έρευνας ως εξής:

52η θέση παγκοσμίως στις οικονομικές επιδόσεις (έναντι της 58ης το 2023).

52η θέση παγκοσμίως στην κυβερνητική αποτελεσματικότητα (έναντι της 53ης το 2023).

44η θέση παγκοσμίως στην επιχειρηματική αποτελεσματικότητα (έναντι της 48ης θέσης το 2023).

40η θέση παγκοσμίως στις υποδομές (χωρίς μεταβολή σε σχέση με το 2023).

Η έκθεση σημειώνει πως οι οικονομικές προκλήσεις για την Ελλάδα το 2024 είναι οι εξής:

Αύξηση των επενδύσεων με στόχο την επέκταση της παραγωγής βάση της χώρας.

Μεταρρύθμιση του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού και οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων.

Εισαγωγή πολιτικών που υποστηρίζουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων.

Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος προκειμένου να επιταχυνθεί η συνολικά ο χρόνος για την έκδοση αποφάσεων.

Απλοποίηση του κανονιστικού πλαισίου που αφορά την επιχειρηματικότητα.

Οι κορυφαίες χώρες στον κόσμο

Οι 10 κορυφαίες οικονομίες σε όρους ανταγωνιστικότητας για το 2024 -σύμφωνα πάντα με την έρευνα- είναι οι

Σιγκαπούρη

Ελβετία

Δανία

Ιρλανδία

Χονγκ Κονγκ

Σουηδία

Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα

Ταϊβάν

Ολλανδία

Νορβηγία.

Μπράβο

Για να μην μόνο γκρινιάζουμε όμως … Θα πούμε τώρα το παραδοσιακό μπράβο που λέμε για τα στοιχεία από την πορεία του ελληνικού τουρισμού. Σχεδόν λοιπόν 3,9 εκατ. τουρίστες ήρθαν στην Ελλάδα το α’ τετράμηνο φέτος, περίπου 650 χιλιάδες  περισσότεροι (αύξηση 20%) σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το ταξιδιωτικό ισοζύγιο.

Τα τουριστικά έσοδα ανήλθαν σε 1,786 δις. ευρώ έναντι 1,463 δις. ευρώ στο α’ τετράμηνο του 2023, δηλαδή ήταν αυξημένα κατά 323 εκατ. ευρώ ή κατά 22%.

Η μεγαλύτερη αύξηση των εσόδων σε σχέση με αυτή των αφίξεων οφείλεται στην αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 2,1% στα 442 ευρώ. 

Τον Απρίλιο συνεχίσθηκε η ισχυρή αύξηση τουριστών από Γερμανία και ΗΠΑ και Ιταλία.

Αγορά ακινήτων

Σε μια αρκετά ενδιαφέρουσα έκθεση για την αγορά ακινήτων τώρα. Η δυναμική της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα παρέμεινε ισχυρή τόσο το 2023, όσο και το πρώτο τρίμηνο του 2024. Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών οικιστικών ακινήτων που δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος αυξήθηκε κατά 13,8% το 2023 και κατά 10,4% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο φέτος, σημειώνει το Δελτιο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank.  Παράλληλα, οι τιμές των γραφείων και των καταστημάτων λιανικής αυξήθηκαν κατά 5,9% και 6,9% αντίστοιχα, το 2023, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. 

Η ανοδική τροχιά που ακολουθεί ο δείκτης τιμών κατοικιών στην Ελλάδα, την τελευταία εξαετία, οδήγησε σε σωρευτική ανάκαμψη κατά 66% σε σύγκριση με την κατώτατη τιμή που σημειώθηκε το τρίτο τρίμηνο του 2017. Αντίστοιχα, οι δείκτες των εμπορικών ακινήτων αυξήθηκαν κατά περίπου 33% συνολικά, σε σχέση με τις χαμηλές τιμές που κατέγραψαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα αυξήθηκαν ακόμα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παρά τον αρνητικό αντίκτυπο που αυτή επέφερε στην οικονομική δραστηριότητα, ενώ οι ρυθμοί ανόδου επιταχύνθηκαν την τελευταία διετία. Η ανθεκτικότητα της αγοράς κατοικιών στην Ελλάδα -σε αντίθεση με την Ευρωζώνη όπου οι τιμές τόσο των οικιστικών, όσο και των εμπορικών ακινήτων μειώνονται τον τελευταίο χρόνο- έγκειται:

Πρώτον, στο γεγονός ότι οι τιμές των ακινήτων στη χώρα μας δεν έχουν ανακάμψει πλήρως σε σύγκριση με τα επίπεδα που είχαν καταγραφεί πριν από την οικονομική κρίση. Συγκεκριμένα, οι τιμές των κατοικιών παραμένουν 4% κάτω από το ανώτατο σημείο που είχε σημειωθεί το τρίτο τρίμηνο του 2008, ενώ οι τιμές των γραφείων και των καταστημάτων 10% και 3,5% αντίστοιχα σε σύγκριση με τις υψηλότερες τιμές τους, το πρώτο εξάμηνο του 2010. Επιπρόσθετα, ενώ την τετραετία 2014-2017 οι τιμές των ακινήτων στην Ευρωζώνη αυξάνονταν, στην Ελλάδα συνέχιζαν να ακολουθούν πτωτική τροχιά, παράλληλα με την πτώση της ζήτησης και της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα.

Δεύτερον, στους θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα από το 2018 και μετά, οι οποίοι, την τελευταία τριετία, ήταν σημαντικά υψηλότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες προβλέψεις, το ΑΕΠ στην Ελλάδα αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό υψηλότερο από τον αντίστοιχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επόμενη διετία, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου. Συγκεκριμένα, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,1% σε ετήσια βάση στη χώρα μας, το πρώτο τρίμηνο του 2024, έναντι 0,5% κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Παράλληλα με την άνοδο του ΑΕΠ βελτιώνονται και οι συνθήκες στην αγορά εργασίας, με την απασχόληση να έχει ενισχυθεί σημαντικά και το εποχικά προσαρμοσμένο ποσοστό της ανεργίας να έχει υποχωρήσει σταδιακά στο 10,8% τον Απρίλιο του 2024, από 20,1% τον ίδιο μήνα του 2018.

Τρίτον, στις επιδόσεις του τουρισμού και την ανάπτυξη της οικονομίας διαμοιρασμού. Οι τουριστικές αφίξεις και εισπράξεις κατέγραψαν ιστορικά υψηλά επίπεδα τόσο το 2019, όσο το 2023, γεγονός που αντανακλάται, μεταξύ άλλων, στην αξιοσημείωτη άνοδο των διανυκτερεύσεων σε καταλύματα τα οποία διατίθενται σε ψηφιακές πλατφόρμες, μέσω της οικονομίας διαμοιρασμού. Το εν λόγω μέγεθος διαμορφώθηκε, βάσει της πειραματικής στατιστικής της Eurostat, σε 36,4 εκατ., το 2023, από 20,3 εκατ. το 2018. 

Τέλος, στις ισχυρές Ξένες Άμεσες Επενδύσεις (ΞΑΕ) που σχετίζονται με την ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, οι οποίες ανήλθαν σε 2 δισ. ευρώ τη διετία 2022-2023, έναντι 0,4 δισ. ευρώ, κατά μέσο όρο, την προηγούμενη δεκαετία. Η εφαρμογή του προγράμματος Golden Visa, το οποίο έδωσε κίνητρα σε πολίτες τρίτων χωρών για απόκτηση ακίνητης περιουσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έδωσε σημαντική ώθηση στις ΞΑΕ σε ακίνητα στη χώρα μας. Το υψηλό ενδιαφέρον ξένων επενδυτών ενδέχεται, ωστόσο, να μετριαστεί από την άνοδο των ορίων του εν λόγω προγράμματος που τέθηκαν σε εφαρμογή από τον Αύγουστο του 2023 και μετά.

Η άνοδος των αξιών των ακινήτων στη χώρα, σημειώνει η Alpha Bank,  είναι εύλογο να ασκεί αυξητική επίδραση στην κατασκευαστική επενδυτική πρωτοβουλία, όπως αντανακλάται σε διάφορους δείκτες οικονομικής συγκυρίας, όπως η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, η οποία έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε όρους επιφάνειας (+79%) και αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 15% σε όρους όγκου (μ3) από το 2018 και μετά. Επιπλέον, οι επενδύσεις σε κατασκευές ακολουθούν έντονα ανοδική πορεία από το 2020, έχοντας αξιοσημείωτη συμβολή στην άνοδο του συνόλου των επενδύσεων. 

Η εξέλιξη των αντίστοιχων δεικτών σε επίπεδο ΕΕ διαφέρει σημαντικά, καθώς οι νέες άδειες οικοδομών (σε όρους επιφάνειας) μειώνονται σε ετήσια βάση από το δεύτερο εξάμηνο του 2022, ενώ οι επενδύσεις σε κατασκευές σταδιακά αποδυναμώνονται, με τον ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται σε 1,1% το 2022, από 5,3% το 2021 και να διέρχεται σε αρνητικό έδαφος το 2023 (-0,4%).

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι εξελίξεις της τελευταίας διετίας, δηλαδή η γεωπολιτική αστάθεια και ο υψηλός πληθωρισμός, δεν ανέκοψαν την ανοδική πορεία των τιμών των ακινήτων αλλά και την οικονομική και επενδυτική δραστηριότητα στην Ελλάδα, καθώς η ζήτηση τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αντίθετα, στην Ευρωζώνη σημειώθηκε πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες, ως απόρροια -σε σημαντικό βαθμό- της ανόδου αφενός του κόστους των οικοδομικών υλικών και αφετέρου των επιτοκίων. Βάσει της έκθεσης της ΤτΕ, οι προοπτικές της ελληνικής αγοράς ακινήτων διατηρούνται θετικές, με προϋπόθεση, ωστόσο, την ισχυρή ζήτηση από το εξωτερικό. Από την άλλη πλευρά, παραμένουν οι αβεβαιότητες εξαιτίας των γεωπολιτικών εξελίξεων, που με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε εκ νέου αυξήσεις στις τιμές των οικοδομικών υλικών και του ενεργειακού κόστους.