"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 26/05/22

Να τα λάβουμε σοβαρά υπόψη

Αν και σίγουρα βρισκόμαστε στην εποχή της τεχνολογίας, θεωρούμε πως θα ήτανε τεράστιο σφάλμα για μια χώρα όπως η χώρας μας, η Ελλάδα, να παρατήσει τη γεωργική παραγωγή στη μοίρα της, ειδικά όταν φαίνεται πως τα επόμενα χρόνια τα τρόφιμα θα ανατιμηθούμε σε ακόμη υψηλότερα  επίπεδα ρεκόρ.

Είναι λάθος λοιπόν να μη λάβει κανείς υπόψη την τελευταία έκθεση της ΓΣΕΕ, που θίγει και το πολύ σοβαρό πρόβλημα του δημογραφικού …..

Ηχηρά σήματα κινδύνου για την κατάρρευση του πρωτογενούς τομέα, αλλά και για την παραγωγική και δημογραφική γήρανση όπως και την παρωχημένη παραγωγικότητα, εκπέμπει η έκθεση του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ με θέμα «Εκπαίδευση και απασχόληση: Μεγέθη, τάσεις και εξελίξεις».

Η έκθεση διαπιστώνει ότι η χώρα μαστίζεται από παραγωγικό μαρασμό (καθώς βασικά τμήματα της πρωτογενούς παραγωγής παρουσιάζουν εξαιρετικά χαμηλή απόδοση) αλλά και από τον παρωχημένο χαρακτήρα της επιχειρηματικότητας.

Οι εγχώριοι επιχειρηματίες δεν ενδιαφέρονται για την κατάρτιση των εργαζόμενων, δεν επενδύουν στην έρευνα και στην καινοτομία, δεν συμμετέχουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό της νέας εποχής.

H παρωχημένη επιχειρηματικότητα, επιπλέον, δεν επιτρέπει την απορρόφηση του εξαιρετικά ποιοτικού δυναμικού που παράγει το εκπαιδευτικό σύστημα, με αποτέλεσμα το brain waste και, τελικά, το brain drain.

Ως εκ τούτου, η χώρα δείχνει αδύναμη και ανέτοιμη να αντιμετωπίσει τις νέες, παγκόσμιες προκλήσεις, όπως για παράδειγμα μια ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση. Η έκθεση σημειώνει πως απαιτείται άμεσα ο μετασχηματισμός του παραγωγικού της μοντέλου και η αναβάθμιση του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Τα κύρια ευρήματα της έκθεσης

Ειδικότερα, τα κύρια ευρήματα της έκθεσης είναι τα εξής:

Πρώτον, ο πρωτογενής τομέας παραγωγής και ειδικότερα ο κλάδο της γεωργίας, καταρρέει, γεγονός που εντείνει το φόβο πως η Ελλάδα είναι ανοχύρωτη σε μια ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση. Η χώρα βρίσκεται στην 26η θέση στην ΕΕ-28 σε απόδοση παραγωγής, γεγονός που συνδέεται άμεσα με το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης-κατάρτισης των απασχολούμενων στον κλάδο αυτό (στην πλειονότητά τους διαθέτουν μόνο πρακτική γεωργική εμπειρία).

Δεύτερον, στους 15 πιο δυναμικούς κλάδους οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται ούτε ένας της κατηγορίας Έρευνα και Ανάπτυξη (Research and Development). Επίσης, η πλειονότητα των επιχειρήσεων είναι χαμηλής ψηφιακής έντασης, με τη χώρα να κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις στην ΕΕ-28 στον σχετικό δείκτη (Δείκτης ψηφιακής έντασης – DII) τόσο ως προς το σύνολο των επιχειρήσεων (27η θέση) όσο και ως προς τη διαβάθμισή τους σε μικρές (28η θέση), μεσαίες (21η θέση) ή μεγάλες (26η θέση).

Τρίτον, η Ελλάδα βρίσκεται στην αρνητική 2η θέση στην ΕΕ-28 σε ό,τι αφορά τον «δείκτη επιχειρήσεων χωρίς στρατηγικό σχέδιο και δραστηριότητες συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης (CVT)», γεγονός που είναι ενδεικτικό της διαχρονικής έλλειψης κουλτούρας των επιχειρήσεων στην Ελλάδα στο να επενδύουν στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού τους μέσω της αναβάθμισης των δεξιοτήτων του.

Τέταρτον, η χώρα βρίσκεται στην 3η υψηλότερη θέση στην ΕΕ-28 στην κάθετη αναντιστοιχία δεξιοτήτων, με ένα 32,3% ατόμων ηλικίας 15-34 ετών και με μορφωτικό επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να απασχολούνται σε επαγγέλματα που απαιτούν χαμηλότερο επίπεδο γνώσεων-δεξιοτήτων (brain waste). Αυτή είναι και η κύρια αιτία για τη διαφυγή του πιο δυναμικού και ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού μας στο εξωτερικό (brain drain).

Πέμπτον, τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων στην Ελλάδα (περίπου 67%) είναι έντασης εργασίας, χαμηλών αμοιβών (φθηνή εργασία) και υψηλών ρίσκων (στον πρωτογενή κυρίως τομέα) και μόνο το 1/3 είναι έντασης γνώσης. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται και στη χαμηλή προστιθέμενη αξία που παρουσιάζει η πλειονότητα της επιχειρηματικότητας στη χώρα.

Πληροφορίες

Τώρα σε ένα διαφορετικό θέμα. Με βάση αποκλειστικές πληροφορίες της στήλης μας και του GFF. Μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να έχουμε ένα μεγάλο deal στον κλάδο της ενέργειας και τους εναλλακτικούς πάροχους ρεύματος. Και δεν αναφερόμαστε στην πιθανότητα σήμερα να ανακοινωθεί η πώληση της Voltera από την Άβαξ στην ΔΕΗ (τουλάχιστον με βάση τις πληροφορίες που υπάρχουνε). Αναφερόμαστε σε δύο άλλες εταιρείες, όπως είπαμε από τις μεγαλύτερες του κλάδου. Όπως γνωρίζουμε ήδη έχουνε γίνει οι πρώτες συζητήσεις και το deal προχωράει καλά, όπως λένε οι ίδιοι οι άνθρωποι που χειρίζονται την υπόθεση.  

Το πιστεύουμε

Όχι φυσικά ότι μπορεί να γνωρίζουμε κάτι παραπάνω. Όχι ότι πιστεύουμε στις κατά καιρούς θεωρίες συνομωσίας που κυκλοφορούνε. Ωστόσο πραγματικά πιστεύουμε πως μπορεί να έχουνε βάση τα όσα αναφέρονταν στο ιστότοτο Meduza πως η ρωσική ελίτ είναι πολύ δυσαρεστημένη με τον Πούτιν και πως συζητείται πλέον ανοιχτά το θέμα της διαδοχής του. Προσοχή ούτε λέμε πως θα τον σκοτώσουνε. Ούτε πως θα τον φάνε οι δυτικοί. Ούτε οτιδήποτε άλλο. Αυτό που λέμε είναι πως έχοντας τα κάνει μαντάρα και σε μια αδιέξοδη κατάσταση. Μετά από 23 περίπου χρόνια. Στα 70έτη του ….. και με σοβαρά προβλήματα υγείας. Μόνο παράλογο δε θα ήτανε να είμαστε κοντά στην αντικατάσταση του. Και να τον αφήσουνε στην ησυχία του, με τα εκατομμύρια του να ηρεμήσει. Να μπει ένας νέο ηγέτης και κάπως έτσι να έμπαινε ένα τέλος στην κόντρα με τη δύση και μια νέα εποχή της Ρωσίας στις σχέσεις με τη δύση.

Δηλαδή δεν τα έχει κάνει μαντάρα;

Ανακεφαλαιώνουμε εν τάχει τα όσα έχει καταφέρει ο μεγάλος ηγέτης Βλαντιμίρ Πούτιν. Ξεκίνησε έναν εντυπωσιακό επιθετικό (για τις εποχές που βρισκόμαστε) πόλεμο με μια αδελφική και ορθόδοξη χώρα επειδή είχε πρόθεση να μπει στο ΝΑΤΟ. Και εκεί που η αμελητέα Ουκρανία θα έμπαινε στο ΝΑΤΟ, ο Πούτιν κατάφερε να είναι προς ένταξη στο ΝΑΤΟ η Σουηδία και η Φιλανδία, δύο χώρες με πολύ μεγαλύτερο ειδικό βάρος για όλον τον πλανήτη. Ενεργειακά ο Πούτιν κατάφερε να εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες φανερά πλέον τον κρατάνε από το χέρι, σκοτώνοντας τις τιμές, ειδικά στην περίπτωση των ινδών και τις τιμές πετρελαίου (ήδη έχουνε θέσει θέμα discount 20 με 30% στις πρώτες συμφωνίες). Μπορεί όλη η Ευρώπη να ζορίζεται τώρα ενεργειακά. Ωστόσο ο Πούτιν κατάφερε να μπούνε οι βάσεις για να απ-εξαρτηθεί μακροπρόθεσμα ενεργειακά η Ευρώπη από τη Ρωσία. Μια Ρωσία που ουσιαστικά μόνο αυτό έχει να επιδείξει ως οικονομία, το μόνο ουσιαστικό που έχει καταφέρει ο Πούτιν στα 23 του χρόνια, με τη Ρωσία να είναι το «Βενζινάδικο της Ευρώπης».

Ο Πούτιν κατάφερε επίσης να κάνει όλη τη Δύση να στραφεί εναντίον των ρώσων και κυρίως των ρώσων επιχειρηματιών – ολιγαρχών. Επίσης, ασχέτως της πρόσφατης ανατίμησης του ρουβλίου (που θα μπορούσε να αποδειχθεί προσωρινή και για καθαρά τεχνικούς λόγους), ο μέσος ρώσος στο εσωτερικό της χώρας περνάει πραγματικά πολύ άσχημα, βλέποντας τα οικονομικά του να επιδεινώνονται ημέρα με την ημέρα, εν μέσω ενός πληθωρισμού ρεκόρ, πολύ μεγαλύτερου της μέσης ανατίμησης διεθνώς.

Και όλα τα παραπάνω έρχονται και συμπληρώνονται, δυστυχώς, από τους χιλιάδες νεκρούς και τραυματισμένους, ουκρανούς αλλά και ορθόδοξους ρώσους (φαντάρους) ….. Συν τους εκατομμύρια μετανάστες.

Αναρωτιόμαστε τώρα; Τι είναι αυτό που κατάφερε ο μεγάλος ηγέτης Βλαδίμηρος, που τόσο πολύ, για ακατανόητο λόγο, θαυμάζει μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Προσωπικά πιστεύουμε πως σχεδόν σε όλα τα μέτωπα η Ρωσία βγαίνει εντυπωσιακά χαμένη.

Ενδιαφέρουσα ανάλυση & Συμφωνούμε

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση βρήκαμε τέλος και μια από τις πρόσφατες αναλύσεις της Τράπεζας Πειραιώς, σε κάτι το οποίο έχουμε τονίσει αρκετές φορές. Πως ο πληθωρισμός δεν είναι ο ίδιος για όλους (παράλληλα εμείς επιμένουμε πως ο τρόπος υπολογισμού του πληθωρισμού παγκοσμίως είναι εξαιρετικά παρωχημένος και θα πρέπει σίγουρα να βρεθεί μια καλύτερη φόρμουλα).

Σύμφωνα λοιπόν με τα όσα αναφέρονταν στην έκθεση:

Ο πληθωρισμός που καλπάζει δεν είναι «ίδιος» για όλα τα νοικοκυριά, αφού προκύπτει σαφέστατα ότι πλήττει πολύ περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα, ενώ αντίστοιχα δείχνει να επηρεάζει με διαφορετικούς όρους την κερδοφορία των επιχειρήσεων, ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιούνται.

Στην τρέχουσα συγκυρία, δηλαδή, νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα βιώνουν υψηλότερα επίπεδα πληθωρισμού, τα οποία φθίνουν όσο ανερχόμαστε στην εισοδηματική κλίμακα. Είναι ενδεικτικό ότι ο πληθωρισμός για τα νοικοκυριά με μηνιαίο εισόδημα έως €750 είχε ήδη φτάσει τα επίπεδα του 10,6%.

Τα παραπάνω προκύπτουν από μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς, στην οποία τονίζεται ότι η ραγδαία αύξηση των τιμών η οποία καταγράφεται στο επίπεδο της παγκόσμιας οικονομίας, έχει φυσικά επηρεάσει και την ελληνική οικονομία, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να αποτελεί το κέντρο της προσοχής όχι μόνο των υπεύθυνων για την άσκηση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής αλλά και ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.

Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία από την Ερευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ 2020), παραθέτουμε, σημειώνεται στη μελέτη, την κατανομή των περίπου 4 εκατ. ελληνικών νοικοκυριών ανάλογα με την οικογενειακή εισοδηματική τους κατάσταση και τα αντίστοιχα ποσοστά δαπάνης τους σε ενέργεια, διατροφή και λοιπά αγαθά και υπηρεσίες ανά εισοδηματικό κλιμάκιο.

Από την ανάλυση προκύπτει ότι νοικοκυριά με μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα €751-€1100 δαπανούν το 27,1% και 13,6% του εισοδήματός τους για διατροφή και ενέργεια αντίστοιχα. Στον αντίποδα νοικοκυριά με εισοδήματα άνω των €3500 δαπανούν μόνο το 18,7% και 10,5% του εισοδήματος τους στις ίδιες κατηγορίες αγαθών. Ως εκ τούτου το ποσοστό δαπάνης των «φτωχών» νοικοκυριών για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες ανέρχεται στο 59%-63% ενώ των εύπορων στο 70,8%.

Αυτές ακριβώς οι αποκλίσεις καταναλωτικών προτύπων είναι η αιτία των διαφορετικών επιπέδων πληθωρισμού που βιώνουν νοικοκυριά με διαφορετικά εισοδήματα – ιδιαίτερα σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός οφείλεται εν πολλοίς στην ενέργεια και στις τιμές αγροτικών προϊόντων.

Χρησιμοποιώντας λοιπόν την ανάλυση δαπανών και εισοδημάτων από την ΕΟΠ, 2020 σε συνδυασμό με τις τιμές αγαθών και υπηρεσιών από το μηνιαίο Δελτίο Τιμών της ΕΛΣΤΑΤ, εκτιμούμε αρχικά τρεις υποδείκτες πληθωρισμού (i) ενέργειας, (ii) διατροφής και (iii) λοιπών αγαθών και υπηρεσιών ανά εισοδηματικό κλιμάκιο.