"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 26/10/22

Πως θα το καταφέρουμε αυτό το πράγμα;

Βλέπαμε τα αναλυτικά στοιχεία για την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Και οκ, με τη βοήθεια και της αύξησης των τιμών (πληθωρισμός) και με τη βοήθεια κάποιων φόρων (κυρίως ΕΝΦΙΑ) είχαμε σημαντικά καλύτερο αποτέλεσμα, σε σχέση τουλάχιστον με τις προβλέψεις. Ωστόσο, με κάθε αφορμή, εμείς θα επαναλαμβάνουμε το ίδιο. Την απορία μας πως από οριακά πλεονάσματα θα πάμε ξαφνικά τα επόμενα δύο χρόνια, σε σημαντικά πλεονάσματα, όπως τουλάχιστον θα μας ζητηθεί, στα πλαίσια και των συμφωνιών για το χρέος. Όπως αρκετές φορές έχουμε γράψει. Δεν είναι της παρούσης. Ουσιαστικά κανείς δεν ασχολείται. Αλλά αν κανείς σκεφτεί πως μπορεί να φτάσουμε μέχρι και στο σημείο, σε κάποια στιγμή τα επόμενα 2 χρόνια, να συζητάμε για την ανάγκη λήψης νέων μέτρων, τα πράγματα μόνο απλά δεν είναι.

Για την ιστορία, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 4.221 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 10.081 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 10.150 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 52 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5.943 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 5.960 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021.

Ενδιαφέρουσες απόψεις

Και τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα, αν κανείς λάβει υπόψη πως τα πράγματα στην παγκόσμια οικονομία θα είναι δύσκολα, τα επόμενα 2 χρόνια, σίγουρα το 2023. Δε λέμ ντε και καλά πως θα ζήσουμε μια ιστορική κρίση, ωστόσο είναι σχεδόν βέβαιο πως τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι δύσκολα.

Και αξίζει κανείς να διαβάσει τις προειδοποίηση για το ενδεχόμενο ύφεσης που απειλεί τόσο την Ευρώπη όσο και τις ΗΠΑ, που απηύθυναν κορυφαίοι Αμερικανοί τραπεζίτες, στις τοποθετήσεις τους στο φετινό συνέδριο του Future Investment Initiative που πραγματοποιείται στο Ριάντ, της Σαουδικής Αραβίας.

Το επονομαζόμενο «Νταβός της Ερήμου» 

Ανάμεσα στους Αμερικανούς CEOs που έδωσαν το «παρών» ήταν κορυφαίοι τραπεζίτες, όπως ο Ντέιβιντ Σόλομον της Goldman Sachs και ο Τζέιμι Ντίμον της JPMorgan Chase, οι οποίοι στις τοποθετήσεις τους επανέλαβαν τις έντονες επιφυλάξεις τους για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας εν μέσω των έντονων γεωπολιτικών εντάσεων και της πίεσης της αύξησης του πληθωρισμού και της ανόδου των επιτοκίων.

Ο Ντέιβιντ Σόλομον υποστήριξε πως οι οικονομικές συνθήκες «θα στενέψουν σημαντικά από εδώ και πέρα», καθώς η Federal Reserve θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια πέρα από το όριο του 4,5%-4,75%, εφόσον δεν δει σημαντικές αλλαγές κυρίως στο μέτωπο του πληθωρισμού.

«Αν δεν δουν πραγματικές αλλαγές – (αν) η αγορά εργασίας εξακολουθήσει να είναι πολύ σφιχτή – προφανώς (το συμβούλιο) θα συνεχίσει να “παίζει”  με την πλευρά της ζήτησης, συνεχίζοντας τη (νομισματική) σύσφιξη. Αν δεν δουν πραγματικές αλλαγές ωστόσο, η εκτίμηση μου είναι πως θα κινηθούν ακόμη πιο πέρα (με επιπλέον αυξήσεις των επιτοκίων)» τόνισε ο Σόλομον.

Σε κάθε περίπτωση κατά τον ίδιο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί μείωση του πληθωρισμού, χωρίς «πραγματική οικονομική επιβράδυνση».  

Την ίδια ώρα, ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan Chase, Τζέιμς Ντάιμον, πρόσθεσε στην εξίσωση αστάθειας τη σύρραξη ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία και τις εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα σχολιάζοντας μάλιστα που οι γεωπολιτικές εντάσεις είναι πιο ανησυχητικές από ότι μια πιθανή ύφεση της αμερικανικής οικονομίας.

«Υπάρχουν πολλά πράγματα στον ορίζοντα που είναι άσχημα και θα μπορούσαν – όχι απαραίτητα – αλλά θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις ΗΠΑ σε ύφεση. Αλλά αυτό δεν είναι το πιο σημαντικό (…) Θα ανησυχούσα πολύ περισσότερο για τη γεωπολιτική κατάσταση στον κόσμο σήμερα», τόνισε χαρακτηριστικά.

Δεν είναι τυχαίο πως ο επικεφαλής των διεθνών υπηρεσιών της Morgan Stanley, Φρανκ Πετίτγκας, σχολίασε πως όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για το 2023, αν και πιθανότατα οι ΗΠΑ θα έχει κάποιας μορφής προσγείωση της.

Αέριο

Μετά και τη συνεχή αποκλιμάκωση και σε συνέχεια των πρόσφατων αναφορών μας. Θα πρέπει να αναφερθούμε και πάλι σήμερα στο αέριο, το οποίο επέστρεψε σε διψήφιες τιμές, χαμηλότερα των 100 ευρώ, με μεγάλη πτώση τις τελευταίες ημέρες, επιστρέφοντας ουσιαστικά στα επίπεδα που ήμασταν στην έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Μάλιστα, θα λέγαμε πως πλέον δεν απέχουμε και τόσο πολύ από τα επίπεδα που είχαμε πέρσι τον Οκτώβριο, περίπου 70 ευρώ, σημειώνοντας πως πριν από περίπου 2 μήνες και τον Αύγουστο η τιμή του αερίου είχε βρεθεί (ενδοσυνεδριακά) και στα 350 ευρώ.

Για όποιον δεν το έχει καταλάβει

Και πλάκα – πλάκα, για όποιον δεν το έχει καταλάβει. Εκεί που μιλούσαμε για τον κίνδυνο μπλακάουτ. Η Ευρώπη έχει ξαφνικά έχει να αντιμετωπίσει το ακριβώς αντίθετο πρόβλημα. Οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες και κυρίως οι αυξημένες εισαγωγές φυσικού αερίου και LNG οδήγησαν σε πλήρωση των αποθεμάτων κατά σχεδόν 100% και νωρίτερα από τη βαριά χειμερινή περίοδο της θέρμανσης. Ως αποτέλεσμα και όπως αναφέραμε παραπάνω, οι τιμές έχουν υποχωρήσει σχεδόν στο ένα τρίτο από τα υψηλά του Αυγούστου, αγγίζοντας περίπου τα 100 ευρώ/MWh. Την ίδια ώρα έχουνε φρακάρει τα πλοία που φέρνουνε το αέριο και περιμένουνε με τις ημέρες να το αποθηκεύσουνε, μέχρι και με αδυναμία να βρεθούνε και οι χώροι αποθήκευσης.

Εκλογές

Θα κλείσουμε με ένα ενδιαφέρον δημοσίευμα της Ημερησίας, για το ζήτημα των εκλογών, των δημοσκοπήσεων και το Μαξίμου:

Ολοένα και μεγαλύτερη, όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογικές αναμετρήσεις της επόμενης χρονιάς, είναι η ενασχόληση των επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου με τις κυλιόμενες μετρήσεις των διαθέσεων της κοινής γνώμης που φτάνουν στα χέρια τους, ενώ άλλες από αυτές δημοσιοποιούνται μέσω των εταιρειών που τις διεξάγουν κι άλλες όχι.

Στα ευρήματα που επαναλαμβάνονται, δείχνοντας ότι το πολιτικό σκηνικό έχει παγιωθεί και δύσκολα θα αλλάξει έως ότου στηθούν οι κάλπες, οι κυβερνώντες ρίχνουν μια γρήγορη ματιά, απλώς και μόνο για να επιβεβαιώσουν ότι αυτά δεν έχουν κανένα νέο στοιχείο που θα έπρεπε να προσελκύσει την προσοχή τους.

Ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων

Ετσι, αυτό που τους απασχολεί είναι ορισμένα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν μέσα στους επόμενους μήνες τις συνθήκες για ανεπιθύμητες αλλαγές των έως τώρα πολιτικών ισορροπιών.

Τα ποσοτικά στοιχεία κυρίως αναφέρονται στην αύξηση των ποσοστών σε θέματα που δεν εξυπηρετούν την κυβέρνηση -ή που μπορεί να τα χρεωθεί- ενώ τα ποιοτικά έχουν να κάνουν με αντιλήψεις που αυξάνουν την αποδοχή τους μέσα στην κοινωνία και είναι αντίθετες με την κυβερνητική πολιτική.

Μπορεί όλα αυτά τα στοιχεία να μην επηρεάζουν -ακόμα…- τα ποσοστά των κομμάτων, αλλά δυνητικά αποτελούν «βραδυφλεγείς βόμβες» κάτω από τις κυβερνητικές προσπάθειες μεγιστοποίησης της αποδοχής στη Νέα Δημοκρατία στις εκλογές του 2023.

Η ακρίβεια στο επίκεντρο

Το σημαντικότερο από τα ποσοτικά στοιχεία είναι η αυξανόμενη ανησυχία της κοινής γνώμης για την ακρίβεια. Ηδη οι πολίτες σε όλες τις μετρήσεις -δημοσιοποιημένες και μη- δείχνουν ότι δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία που εκπέμπουν οι κυβερνώντες, καθώς κάθε επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ, ακόμα και για είδη πρώτης ανάγκης, τους θυμίζει τη διαφορά τιμής σε κάθε προϊόν που αγοράζουν, σε σχέση με λίγο καιρό πριν.

Οι επιτελείς του Μαξίμου θεωρούν σωστά ότι η κοινή γνώμη έχει αποδεχθεί πως η ακρίβεια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε εξωγενείς παράγοντες, ωστόσο είναι πεισμένοι πως εάν τελικά οι πολίτες αποφασίσουν να χρεώσουν -για τους δικούς τους λόγους- την ακρίβεια σε κάποιο κόμμα, αυτό ασφαλώς δεν θα είναι η αντιπολίτευση…

Οι παρακολουθήσεις και η πανεπιστημιακή αστυνομία

Από την άλλη μεριά, τα στελέχη του επιτελικού κράτους βλέπουν καθαρά ότι τα θέματα που κάνει σημαία της η αντιπολίτευση, όπως οι παρακολουθήσεις, είναι στον βυθό του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης.

Σε δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε χθες, το θέμα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον μόλις του 7,1%, πίσω από την ακρίβεια, τα ελληνοτουρκικά, την εγκληματικότητα, τον πόλεμο Ρωσίας- Ουκρανίας, το μεταναστευτικό, την πανδημία και τις φυσικές καταστροφές. Αυτό βέβαια δεν κάνει τους κυβερνώντες να εφησυχάσουν, καθώς μπορεί η ακρίβεια, ή η εγκληματικότητα, που είναι ψηλά στη λίστα των ανησυχιών, να «οπλίσουν» το χέρι του ψηφοφόρου με την επιλογή άλλου ψηφοδελτίου, όχι του «γαλάζιου».

Υπάρχουν και κάποια ποιοτικά στοιχεία που δημιουργούν προβληματισμό σε Μέγαρο Μαξίμου και οδό Πειραιώς. Για παράδειγμα, η αυξανόμενη αντίθεση μερίδας της κοινής γνώμης στην πανεπιστημιακή αστυνομία, την οποία η κυβέρνηση θεωρεί «εμβληματική μεταρρύθμιση».

Οι συνεχείς συμπλοκές στο ΑΠΘ δεν οδηγούν τους πολίτες να ενισχύσουν την κυβέρνηση, όπως λανθασμένα πίστευαν μέχρι πρότινος τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, αντίθετα η παράταση της αβεβαιότητας και των συμπλοκών μέσα στο πανεπιστήμιο γεννούν στην κοινή γνώμη παρόμοια αισθήματα απέχθειας με αυτά που γεννούσε η αυξημένη παραβατικότητα των περασμένων πολλών χρόνων.

Οι μειονότητες

Επίσης, προβληματισμό δημιουργούν οι οργανωμένες κινητοποιήσεις μειονοτήτων στο κέντρο της Αθήνας, που όμως προκαλούν επεισόδια και δίνουν την εικόνα μιας πόλης σε αναστάτωση.

Χθες, για παράδειγμα, υπήρξαν νέες κινητοποιήσεις εναντίον του καταγγελθέντος βιασμού μέσα σε αστυνομικό τμήμα. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι στόχος των «συλλογικοτήτων» δεν ήταν η απόδοση δικαιοσύνης ούτε η προστασία των γυναικών από παρόμοιες επιθέσεις, αλλά η συκοφάντηση της έννοιας της αστυνομίας.

«Για μια καταγγελία που ερευνά η Δικαιοσύνη, οργανώνεται συγκέντρωση και ακολουθούν επεισόδια που αναστατώνουν τους φιλήσυχους πολίτες οι οποίοι βρίσκονται εκείνη την ώρα στο κέντρο της Αθήνας. Για τη μαζική τρομοκράτηση και δολοφονία γυναικών στο Ιράν, δεν μιλά καμία από τις συλλογικότητες», λέει κυβερνητική πηγή, θέλοντας να καταδείξει ότι σκοπός των περιθωριακών ομάδων είναι να δημιουργήσουν εικόνα χάους στο κέντρο της πρωτεύουσας, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την εκλογική συμπεριφορά κάποιων πολιτών.

Σε κάθε περίπτωση αυτά τα «ειδικά ευρήματα» των μετρήσεων, ποσοτικά και ποιοτικά, βρίσκονται στο μικροσκόπιο των κυβερνητικών στελεχών, προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα «εκ του μη όντος» στις παραμονές των εκλογικών αναμετρήσεων που επίκεινται.