Η Καθημερινή στήλη του GFF: "Kουλου-βάχατα"

"Kουλου-βάχατα"

Σχόλια για τα πάντα ……. Η φράση “Κουλου – βάχατα” προέρχεται από την αντίστοιχη αραβική «κούλου ουάχαντ» που σημαίνει «όλα μαζί ένα».

Επικοινωνήστε μαζί μας

00:01 - 29/08/24

Ενδιαφέροντα στοιχεία

Θα ξεκινήσουμε με μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία που είναι αλήθεια πως είχανε δημοσιευτεί εδώ και κάποιες ημέρες και δεν είχαμε την ευκαιρία να τα σχολιάσουμε … Σε χρονιά πολλαπλών ρεκόρ για τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό εξελίσσεται το 2024. Για πρώτη φορά τα δηλωθέντα εισοδήματα ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ, για πρώτη φορά βεβαιώνονται μέσω των εκκαθαριστικών των φυσικών προσώπων κοντά στα 4,5 δισ. ευρώ και για πρώτη φορά φτάνει το μέσο χρεωστικό σημείωμα να επιβαρύνει τον αποδέκτη του με σχεδόν 2.000 ευρώ.

Όπως είχε γραφθεί σε σχετικά δημοσιεύματα. Ο συνδυασμός μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, ενίσχυσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και διασταυρώσεων, αλλά και εφαρμογής των «τεκμαρτών εισοδημάτων» οδήγησε στην κατάρριψη αυτών των ρεκόρ, ενώ η προοπτική είναι του χρόνου να καταγραφούν ακόμη μεγαλύτερα ρεκόρ.

Όπως έγραφε η Καθημερινή, το ζητούμενο πλέον για το υπουργείο Οικονομικών είναι τριπλό:

– Πρώτον, να εντοπίσει πιθανές εστίες μεγάλων αδικιών ειδικά όσον αφορά το νέο σύστημα φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων.

– Δεύτερον, να παρακολουθήσει την εισπραξιμότητα των φόρων που βεβαιώθηκαν προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση ακόμη περισσότερων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

– Τρίτον, να καταγραφούν οι αντιδράσεις της αγοράς μετά την παραλαβή των εκκαθαριστικών: κλείσιμο βιβλίων, μετατροπές ατομικών εταιρειών σε προσωπικές με στόχο την αποφυγή των τεκμηρίων, είναι μερικές από τις πιθανές αντιδράσεις.

Χωρίς καν να έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση όλων των δηλώσεων –σημαντικός αριθμός ομόρρυθμων εταίρων έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν τη δήλωσή τους μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου χωρίς αυτή να θεωρηθεί εκπρόθεσμη–, η ΑΑΔΕ έχει ήδη βεβαιώσει φόρους 4,37 δισ. ευρώ στους παραλήπτες των χρεωστικών εκκαθαριστικών, ενώ με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναμένεται ότι θα σπάσει και το φράγμα των 4,5 δισ. ευρώ. Το 2023 είχαν βεβαιωθεί 3,8 δισ. ευρώ και το 2022 3,2 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι μέσα σε δύο χρόνια έχουμε αύξηση άνω του 1,2 δισ. ευρώ, η οποία αποδίδεται σε τρεις λόγους:

1. Στη μη προσαρμογή –με βάση τον τιμάριθμο– των κλιμακίων της φορολογικής κλίμακας. Επηρεάζει κυρίως τους έχοντες δύο πηγές εισοδημάτων, καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις η παρακράτηση δεν είναι ίση με τον φόρο που αναλογεί. Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται και οι μισθωτοί που συμπληρώνουν το εισόδημά τους με ελεύθερο επάγγελμα (π.χ. μπλοκάκι), οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να απασχολούνται είτε ως μισθωτοί είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες (ο αριθμός τους έχει αυξηθεί κατακόρυφα μετά την κατάργηση της περικοπής της σύνταξης και αυτό θα φανεί περισσότερο στις φορολογικές δηλώσεις της επόμενης χρονιάς) και φυσικά οι μισθωτοί που έχουν δύο δουλειές πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Η μη τιμαριθμοποίηση της κλίμακας αποδίδει πολύ περισσότερους φόρους σε χρονιές που καταγράφεται αύξηση των εισοδημάτων. Το 2023 ήταν μια τέτοια χρονιά για συνταξιούχους, δικαιούχους κατώτατου μισθού κ.λπ. Τη μεγαλύτερη αύξηση εισοδημάτων είχαν βέβαια οι αυτοαπασχολούμενοι λόγω των τεκμηρίων (το πρόσθετο εισόδημα υπολογίζεται σε περίπου 5 δισ. ευρώ). Αλλος ένας λόγος για τον οποίο επομένως το 2025 θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη βεβαίωση φόρου είναι ότι το 2024 είναι χρονιά αύξησης εισοδήματος για περισσότερους. Εχουν μπει στη λίστα οι δημόσιοι υπάλληλοι, έχουν υπογραφεί περισσότερες συμβάσεις στον ιδιωτικό τομέα, έχουν αυξηθεί και πάλι ο κατώτατος μισθός αλλά και οι συντάξεις. Και για τους αυτοαπασχολούμενους θα προκύψει του χρόνου περαιτέρω αύξηση εισοδήματος, καθώς το δικό τους θεωρητικό εισόδημα είναι συνδεδεμένο με τον κατώτατο μισθό, ο οποίος έχει αυξηθεί κατά 6,5% από τον περασμένο Απρίλιο.

2. Στην καλύτερη χρήση της τεχνολογίας για τον εντοπισμό των εισοδημάτων. Ενα από τα ρεκόρ που αναμένονται φέτος είναι και το ποσό εισοδημάτων από ενοίκια, το οποίο για πρώτη φορά αναμένεται να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει τα 9-10 δισ. ευρώ. Κομβικής σημασίας η συνεργασία των φορολογικών αρχών με τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς στη χρονιά της μεγάλης εξάπλωσης των ενοικιάσεων τύπου Airbnb περιορίζονται τα περιθώρια φοροδιαφυγής.

3. Στην ενεργοποίηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων. Το νέο σύστημα φορολόγησης εκτιμάται ότι θα αποδώσει τουλάχιστον 500-600 εκατ. ευρώ σε επίπεδο φόρων.

Η υπεραπόδοση του φόρου εισοδήματος και φέτος εντοπίζεται προς το παρόν σε επίπεδο βεβαίωσης, οπότε το ζητούμενο είναι να καταγραφεί και σε επίπεδο είσπραξης. Ηδη στο 5μηνο παρατηρείται σημαντική αύξηση στην παραγωγή πρόσθετου ληξιπρόθεσμου χρέους και είναι «στοίχημα» το τι θα δείξουν τα στοιχεία ειδικά του Αυγούστου, που είναι και μήνας καταβολής δύο δόσεων φόρου εισοδήματος ύψους άνω του 1,1 δισ. ευρώ (περίπου 550 εκατ. ευρώ είναι η πρώτη δόση που έπρεπε να καταβληθεί μέχρι την Παρασκευή και άλλα 550 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του μηνός).

Εκτός από το συνολικό ποσό της βεβαίωσης, το ζητούμενο φέτος για το υπουργείο Οικονομικών είναι να εντοπίσει και εκείνα τα εκκαθαριστικά που έχουν φέρει πολύ μεγάλη αύξηση της επιβάρυνσης, δυσανάλογα υψηλή σε σχέση με τα δηλωθέντα εισοδήματα. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στο νέο σύστημα φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων, καθώς εκεί έχουν καταγραφεί και οι μεγάλες αυξήσεις βεβαίωσης φόρου. Η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών σε αυτό το επίπεδο. Και φαίνεται ότι θα είναι και το μοναδικό πεδίο στο οποίο θα δρομολογηθούν αλλαγές, καθώς τουλάχιστον για φέτος δεν είναι στις προτεραιότητές της να δρομολογηθούν αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης τουλάχιστον για το επόμενο φορολογικό έτος.

Αγορά Εργασίας

Ενδιαφέρουσα ήτανε και μια ανάλυση (για την αγορά εργασίας) που είχε δημοσιευτεί από την Eurobank επίσης πριν από λίγο καιρό… Από τη δεξαμενή του μη ενεργού πληθυσμού και σε μικρότερο βαθμό από αυτή των ανέργων προέρχεται η ετήσια αύξηση της απασχόλησης το α’ εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με επεξεργασία των αναλυτών της τράπεζες.

Όπως αναφέρονταν στην ανάλυση, σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας, δηλαδή ο λόγος των ανέργων προς το εργατικό δυναμικό, μειώθηκε ισχυρά στο 9,6% τον Ιουνιο από 10,3% τον Μάιο και 11,4% τον Ιουνιο του 2023. Ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε., η Ισπανία κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας τον Ιουν-24 με 11,5% και ακολούθησαν:

Ελλάδα (9,6%), Φινλανδία (8,4%), Λιθουανία (8,2%), Σουηδία (8,2%), Εσθονία (7,4%),

Γαλλία (7,4%), Ιταλία (7,0%),

Λετονία (6,7%), Πορτογαλία (6,7%), Ευρωζώνη (6,5%), ΕΕ-27 (6%), Βέλγιο (5,9%),

Δανία (5,9%), Λουξεμβούργο (5,7%), Ρουμανία (5,5%),

Σλοβακία (5,5%), Κροατία (5,3%), Αυστρία (5,3%), Βουλγαρία (4,5%),

Ιρλανδία (4,5%), Κύπρος (4,4%), Ουγγαρία (4,3%),

Ολλανδία (3,6%), Γερμανία (3,4%), Μάλτα (3,1%),

Σλοβενία (3,1%), Πολωνία (3,0%) και Τσεχία (2,7%).

Με το υπάρχον εργατικό δυναμικό, αν το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ήταν ίσο με το αντίστοιχο της Ευρωζώνης, η απασχόληση θα ήταν υψηλότερη κατά 147,9 χιλ. άτομα ή κατά 3,4%, ενισχύοντας το παραγόμενο προϊόν.

Ελλάδα και ΕΕ-27 – Ποσοστό Ανεργίας Ιουνίου 2024, Εποχικά Διορθωμένα Στοιχεία, Μηνιαία Έρευνα Εργατικού Δυναμικού

Σε ό,τι αφορά τις 2 συνιστώσες που συνθέτουν το ποσοστό ανεργίας, η απασχόληση στην Ελλάδα τον Ιούνιο διαμορφώθηκε στα 4.293,9 χιλ. άτομα, αυξημένη έναντι του Μαϊ-24 κατά 41,2 χιλ. άτομα ή 1%, και η ανεργία διαμορφώθηκε στα 456,7 χιλ. άτομα, μειωμένη έναντι του Μαΐου κατά 30,6 χιλ. άτομα ή 6,3%. Βάσει αυτών των μεγεθών, το εργατικό δυναμικό, δηλαδή των άθροισμα των απασχολούμενων και των ανέργων, ενισχύθηκε στα 4.750,6 χιλ. άτομα τον Ιούνιο από 4.740 χιλ. άτομα τον Μάιο, ενώ ο μη ενεργός πληθυσμός, δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται και δεν αναζητούν εργασία, μειώθηκε στα 3.027,7 χιλ. άτομα τον Ιούνιο από 3.040,5 χιλ. άτομα τον Μαϊ 24. Τέλος, το ποσοστό συμμετοχής, ήτοι ο λόγος του εργατικού δυναμικού προς τον πληθυσμό, αυ ξήθηκε στο 61,1% τον Ιούνιο από 60,9% τον Μάιο.

Ελλάδα – Ποσοστό Ανεργίας και Απασχόληση, Εποχικά Διορθωμένα Στοιχεία, Μηνιαία Έρευνα Εργατικού Δυναμικού

Σύμφωνα με την ανάλυση της Eurobank, το ποσοστό ανεργίας και ο αριθμός των απασχολούμενων ατόμων παρουσιάζουν μεταβλητότητα από μήνα σε μήνα. Πέραν ακραίων συνθηκών όπως ήταν η πανδημία και τα lockdowns, ασφαλέστερα συμπεράσματα για την εγχώρια αγορά εργασίας δύνανται να εξαχθούν από την τάση που ακολουθούν οι σχετικές μεταβλητές. Επιπρόσθετα, συχνές είναι αναθεωρήσεις των εκάστοτε τελευταίων παρατηρήσεων. Τα στοιχεία του Ιουνίου βελτίωσαν σε έναν βαθμό την εικόνα αναφορικά με την εξέλιξη του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα το τρέχον έτος, με τη μέση ετήσια μείωση στο α’ εξάμηνο να ανέρχεται πλέον στις 0,6 ποσοστιαίες μονάδες, από 0,4 ποσοστιαίες μονάδες το α’ πενταμηνο, παραμένοντας ωστόσο αρκετά ηπιότερη από την αντίστοιχη μεταβολή του α’ εξαμήνο του 2023 (-1,6 ποσοστιαίες μονάδες). Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης διαμορφώθηκε στο 1,9% το α’ εξάμηνο φέτος (80,4 χιλ. άτομα) από 1,6% το αντίστοιχο 6μηνο του προηγούμενου έτους, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των ανέργων διαμορφώθηκε στο 4,3% (23,5 χιλ. άτομα) από 12,3% το α’ εξάμηνο του 2023. Τέλος, το εργατικό δυναμικό σημείωσε μέση ετήσια αύξηση 1,2% το α’ εξάμηνο από οριακή μείωση 0,2% πέρυσι και ο μη ενεργός πληθυσμός κινήθηκε εντονότερα καθοδικά απ’ ό,τι το προη γούμενο έτος (2,6% vs. 0,6%).

Οι δεξαμενές άντλησης των απασχολούμενων ατόμων είναι οι άνεργοι και ο μη ενεργός πληθυσμός. Βάσει της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού, το 1ο εξάμηνο του 2024 τα στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση της απασχόλησης προέρχεται κυρίως από τη δεξαμενή του μη ενεργού πληθυσμού και σε μικρότερο βαθμό από τη δεξαμενή των ανέργων. Σε αμιγώς τεχνικούς όρους, αυτός είναι ο λόγος που ενώ ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο α΄εξάμηνο, ο αντίστοιχος ρυθμός μείωσης του ποσοστού ανεργίας επιβραδύνθηκε. Το εν λόγω ποιοτικό χαρακτηριστικό ίσχυσε μέχρι και τον Μάιο, καθότι όπως αναφέρθηκε στην αρχή του κειμένου, τον Ιούνιο η ισχυρή άνοδος της απασχόλησης προήλθε κυρίως από τη μείωση του αριθμού των ανέργων (θα μπορού σαν να είναι εποχικοί άνεργοι που βρήκαν εργασία στον κλάδο του τουρισμού).

Όπως σημειώνει η Eurobank, όταν δημοσιευθούν τα στοιχεία της τριμηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού για το β’ τρίμηνο 2024 (5/9/2024) θα έχουμε μια πιο λεπτομερή εικόνα για την πορεία της εγχώριας αγοράς εργασίας το 1ο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Εντούτοις, η ικανοποιητική αύξηση της απασχόλησης στέλνει ένα θετικό μήνυμα για τους εθνικούς λογαριασμούς του β’ τριμήνου 2024 (6/9/2024). Σε αυτό προστίθενται η ισχυρή αύξηση του δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου τον Μαϊ-24 (10,6% ΜοΜ / 9,0% YoY από μείωση 5,5% MoM / 5,5% YoY τον Απρ-24, εποχικά διορθωμένα στοιχεία), η απότομη ενίσχυση του βαθμού χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία το β’ τρίμηνο 2024 στο 80,7% από 72,8% το α’ τρίμηνο 2024, η ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος και η παραμονή του δείκτη PMI μετα ποίησης άνω του ορίου των 50 μονάδων (PMI>50 βελτίωση των λειτουργικών συνθηκών στη μεταποίηση, PMI<50 χειροτέρευση των λειτουργικών συνθηκών στη μεταποίηση). Αντιθέτως, η πορεία των εξαγωγών αγαθών πλην πετρελαιοειδών και πλοίων και η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος εγείρει προβληματισμό, τονίζει η Eurobank.

Αφού έτσι είναι …

Όπως διαπιστώσαμε και από τις επίσημες δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών – υπουργείων, μεγάλες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η πρόσφατη έκθεση του ΚΕΠΕ (με επικεφαλής τον κ. Λιαγκόβα). Θυμίζουμε πως σε αυτήν φιλοξενούνταν άρθρο με θέμα «Σχετική θέση του μέσου ωρομισθίου και εργαζόμενοι φτωχοί στην Ελλάδα» του ερευνητή κ. Βλάση Μισσού. Και το βασικό συμπέρασμα ήτανε πως «η Ελλάδα εμφανίζεται πλέον ως η δεύτερη πιο φτωχή χώρα της ΕΕ27, μετά τη Βουλγαρία με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, μετρούμενο σε όρους κοινής αγοραστικής δύναμης». Μάλιστα πέραν των επίσημων δηλώσεων, μαθαίνουμε πως οι αντιδράσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες … Δε θέλουμε να γράψουμε πολλές σάλτσες, σε ένα θέμα στο οποίο έχουμε αναφερθεί πάρα πολλές φορές σε αυτή τη στήλη. Θα εκφράσουμε λοιπόν μια συγκεκριμένη απορία. Γιατί να υπάρχουνε τόσες αντιδράσεις; Τα επίσημα στοιχεία της Eurostat δείχνουνε πως σε όρους αγοραστικής δύναμης, η χώρα μας είναι πλέον η δεύτερη φτωχότερη χώρα της Ε.Ε. μετά τη Βουλγαρία. Μάλιστα παρατηρώντας κανείς προσεκτικά τα στοιχεία και την κεντρική τάση. Διαπιστώνει πως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα η χώρα μας να έχει τους φτωχότερους πολίτες της Ε.Ε., πάντα σε όρους αγοραστικής δύναμης που είναι και αυτό που μετράει….

Όταν η ελευθερία του λόγου δεν μπαίνει σε ζύγι

Όπως τέλος έγραψε ο Βηματοδότης … Θα σας περιγράψω σήμερα ένα θέμα που συζητήθηκε αρκετά στα social media, αλλά ίσως δεν έχει φτάσει στα αυτιά σας, είναι το ζήτημα που έχει προκύψει με τον γνωστό ραδιοφωνικό παραγωγό Ιωσήφ Βάγγερ. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Λίγο παραπάνω από έναν μήνα πριν, στις 17/7, κατά τη διάρκεια της εκπομπής του στον Kosmos FM της ΕΡΤ, ο Ιωσήφ Βάγγερ, έκανε κάποια σχόλια για την Παλαιστίνη που σίγουρα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν απαξιωτικά, αναφερόμενος σε μια πρόσφατη συναυλία του συγκροτήματος Thievery Corporation όπου υψώθηκε η σημαία του κράτους της Παλαιστίνης, μίλησε όμως και για τον αντισημιτισμό που έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις.

Εκτός από τα γνωστά-άγνωστα τρολς του διαδικτύου, αντίδραση υπήρξε και από την διπλωματική αποστολή της Παλαιστίνης στην Ελλάδα, η οποία διαμαρτυρήθηκε επισήμως στην ΕΡΤ. Η διοίκηση της ΕΡΤ επέδειξε ιδιαίτερα… αντανακλαστικά και κίνησε πειθαρχική διαδικασία σε βάρος του κ. Βάγγερ, όπως ζήτησε η επιστολή της Παλαιστινιακής Αρχής, δεν έδειξε όμως και την ίδια σπουδή να ενημερώσει κανέναν για τις κινήσεις της αυτές.

Τις επόμενες ημέρες, το θέμα έγινε περισσότερο γνωστό και μέσα από την αρθρογραφία που φώτιζε όλες τις πτυχές του, με αποτέλεσμα να φτάσει και στην Κυβέρνηση και πιο συγκεκριμένα στον αρμόδιο για την ΕΡΤ Υφυπουργό Παύλο Μαρινάκη. Μαθαίνω ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ζήτημα και αφού ενημερώθηκε ενδελεχώς, φρόντισε να μεταφέρει το εξής μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση (σας το μεταφέρω ακριβώς): «Η ελευθερία του λόγου δεν μπαίνει στο ζύγι. Σεβαστές φυσικά οι αντιδράσεις της παλαιστινιακής Αρχής και οι διαμαρτυρίες, όμως σε μια ελεύθερη, δημοκρατική χώρα του δυτικού κόσμου δεν είναι δυνατόν ένας ραδιοφωνικός παραγωγός να απειλείται με απόλυση ή να «διώκεται» επειδή εξέφρασε τις απόψεις του στον αέρα» Τι ακολούθησε; Όπως πληροφορούμαι το θέμα δεν αναμένεται να πάρει άλλες διαστάσεις, καθώς δεν τίθεται καν ζήτημα αποπομπής του Ι. Βάγγερ κατά την πειθαρχική διαδικασία, ενώ από τον Σεπτέμβριο θα επανέλθει κανονικά στην εκπομπή του στον Kosmos FM, πράγμα για το οποίο έχει ήδη ενημερωθεί και ο ίδιος.

Παλαιότερα Σχόλια

Αποποίηση Ευθύνης....