"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 30/06/23

Ιστορικά: Έκανε μεγάλη ζημία

Θέλετε το σχόλιο μας για τον Α. Τσίπρα και τη διαφαινόμενη οριστική του απόφαση να αποχωρήσει από τον Σύριζα και κυρίως να μη θέσει ξανά υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος. Ο Α. Τσίπρας ως πρόεδρος του Σύριζα έχει κάνει τεράστια ζημία στη χώρα και έχει τεράστια ευθύνη στην καθυστέρηση της χώρας να βγει από την κρίση.

Αφενός, έχει τεράστια ευθύνη για τα όσα έγιναν το πρώτο εξάμηνο του 2015, με αποτέλεσμα μετά από 5 χρόνια διακυβέρνησης να παραδώσει τους βασικούς δείκτες της οικονομίας σχεδόν εκεί που τους παρέλαβε, στην καλύτερη 5ετία της παγκόσμιας οικονομίας. Αφετέρου έχει τεράστια ευθύνη για τα όσα έγιναν πριν την διακυβέρνηση του Σύριζα, με τα αντιμνημόνια κτλ … Και εκεί που σε όλες τις χώρες που είχανε κρίση υπήρχε πολιτική συνεννόηση και βγήκαν γρήγορα από την κρίση, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πορτογαλία (που υπήρχαν αρκετές ομοιότητες με την ελληνική κρίση), αλλά σε ένα βαθμό και την Κύπρο. Στη χώρα μας γίνονταν ο κακός χαμός και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε, με μια κρίση που κράτησε 10+ χρόνια …..Ξέρουμε πως με αυτά ελάχιστοι ασχολούνται, αλλά όποιοι θυμούνται λίγο καλύτερα τα πράγματα, είμαστε σίγουροι πως θα συμφωνήσουμε μαζί μας.

Μονοψήφια ποσοστά..

Τώρα θέλετε και την  πρόβλεψη μας για το μέλλον του Σύριζα ….. Πως απλά τελείωσε …. Δε βλέπαμε και κανένα ιδιαίτερο μέλλον, έχοντας αναφέρει μετά τις τελευταίες εκλογές, πως σταδιακά τα ποσοστά θα μειώνονταν και άλλο. Ωστόσο χωρίς Α. Τσίπρα πρόεδρο, νομίζουμε πως ο Σύριζα τελείωσε και πως στις επόμενες εκλογές πάει για μονοψήφια ποσοστά ….

Τουρισμός

Πάμε τώρα στον τουρισμό και μερικές πολύ ενδιαφέρουσες επισημάνσεις. Δε συμφωνούμε με κάποια, αλλά δυστυχώς με αρκετά είμαστε αναγκασμένοι να συμφωνήσουμε.

Το τρικ είναι να βρεθεί μια «καλή ισορροπία» μεταξύ τουριστικών εισροών, οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητα είναι θετικές για την ελληνική οικονομία, και υψηλού βιοτικού επιπέδου των πολιτών, οι οποίοι ιδίως μετά την πανδημία έχουν αρχίσει να είναι επιφυλακτικοί για τον αντίκτυπο που έχουν οι εκατομμύρια ταξιδιώτες στην καθημερινή τους ζωή. Αυτό τονίζει στο MR ο Doug Lansky, εμπειρογνώμονας αειφόρου τουρισμού, ο οποίος βάσει της 20ετούς εμπειρίας του ταξιδεύοντας σε τουλάχιστον 120 χώρες υποστηρίζει  ότι η Ελλάδα το έχει «παρακάνει» σε κάποια μέρη με τον τουρισμό.

Πράγματι, οι Έλληνες εκφράζουν όλο και περισσότερο προβληματισμούς για την αύξηση του κόστους των διακοπών τους, την αύξηση των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς και για την επιβάρυνση στο περιβάλλον ως αποτέλεσμα της υψηλής εισροής ταξιδιωτών στη χώρα, οι οποίοι ενδεικτικά έφτασαν τα 27,8 εκατομμύρια πέρυσι. Βέβαια, τα έσοδα από τον τουρισμό αναμένεται φέτος να αγγίξουν στα 39,2 δισ. ευρώ, μόλις 4% χαμηλότερα από το ρεκόρ του 2019 στη χώρα, παρέχοντας μία ισχυρή στήριξη για την εθνική οικονομία.

Ο κύκλος ζωής του τουρισμού

Αναγνωρίζοντας τη τεράστια οικονομική συμβολή του τουρισμού στην Ελλάδα, ο κ. Lansky μιλώντας από το βήμα του Reimagine Tourism, της πρωτοβουλίας της Καθημερινής για την προώθηση ενός βιώσιμου τουριστικού μοντέλου, έκανε μία ανησυχητική παρατήρηση: τα μέρη με υψηλό τουρισμό που δεν έχουν αντίστοιχα σχέδια βιωσιμότητας τείνουν να χάνουν την ελκυστικότητά τους. «Στην αρχή, οι ντόπιοι υποδέχονται θερμά τους επισκέπτες και τελικά τους αντιμετωπίζουν σαν σακιά από χρήματα και τους θεωρούν αρκετά ενοχλητικούς», τονίζει ο κ. Lansky στο MR.

Προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η πτώση, η οποία κατά τον ίδιο ανήκει στον «φυσικό κύκλο ζωής» του τουρισμού, απαιτείται η προαναφερθείσα «καλή ισορροπία». «Οι προορισμοί μπορούν να επανεφεύρουν τα μοντέλα τους και επίσης να προσπαθήσουν να περιορίσουν τον τουρισμό, ώστε να μην είναι καταστρεπτικός για την ποιότητα ζωής των ντόπιων», εξηγεί.

Είναι λύση η μείωση του αριθμού των τουριστών;

Ιδίως μετά την άρση των υγειονομικών μέτρων, η ζήτηση για ταξίδια εκτινάχθηκε παγκοσμίως και ως «απάντηση» στις συνεχώς αυξανόμενες ταξιδιωτικές ροές, το βιώσιμο μοντέλο που ακολουθούν όλο και περισσότεροι προορισμοί είναι ο περιορισμός του τουρισμού, παρατηρεί ο κ. Lansky. Βέβαια, αυτή τη στιγμή τέτοιου είδους μέτρα έχουν ληφθεί μόνο σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, όπως μονοπάτια πεζοπορίας και προστατευόμενοι βιότοποι, αλλά δεν έχει επιβληθεί ευρέως σε ολόκληρες πόλεις ή χώρες. Σύμφωνα με τον κ. Lansky, όμως, είναι απλώς θέμα χρόνου και εύρεσης του σωστού τρόπου εφαρμογής.

«Τα ξενοδοχεία έχουν πεπερασμένο αριθμό των κλινών. Τα γήπεδα γκολφ επιτρέπουν μόνο ομάδες τεσσάρων ατόμων ανά 15 λεπτά. Τα εστιατόρια έχουν περιορισμένο αριθμό τραπεζιών. Οι αεροπορικές έχουν συγκεκριμένο αριθμό θέσεων. Αυτό δουλεύει για κάθε επιχειρηματικό μοντέλο εντός του τουρισμού κι όμως κάπως φοβόμαστε να επιβάλουμε ευρέως τέτοια όρια», εξηγεί ο ίδιος.

Η Ελλάδα «το παράκανε»

Αναφερόμενος στον αριθμό των τουριστών, ο κ. Lansky πιστεύει ότι σε ορισμένες περιοχές, η Ελλάδα το έχει «παρακάνει», χωρίς να μπαίνει στη διαδικασία να απαριθμήσει αυτές τις προβληματικές περιοχές: «Είναι αρκετά προφανές».

Ο ίδιος καταλήγει: «Πιστεύω ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την επιτυχία της και τα ισχυρά στοιχεία που έχει να προσφέρει και θα πρέπει να λάβει κάποια προληπτικά μέτρα, για να βελτιώσει τον τουρισμό ώστε να είναι πιο κερδοφόρος, να μένουν περισσότερα χρήματα στην τοπική οικονομία, να είναι πιο βιώσιμος και να αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής των ντόπιων. Η προσθήκη περισσότερων και περισσότερων και περισσότερων τουριστών δεν αποτελεί πια δείκτη επιτυχίας».

Να τα λάβουμε υπόψη

Πάμε σε αυτό το σημείο σε μια ανάλυση για την παγκόσμια οικονομία και τις εταιρείες ζόμπι. Συγκεκριμένα, το δημοφιλές όσο και τρομακτικό αμερικανικό σίριαλ«Walking Dead» επιστρατεύει το ΔΝΤ για να περιγράψει τη ζοφερή κατάσταση που αποτυπώνει σχετική έκθεση του Ταμείου για τις «εταιρείες- ζόμπι».

Ο τίτλος της έκθεσης «Η άνοδος των Walking Dead: Επιχειρήσεις ζόμπι σε όλο τον κόσμο» αποτυπώνει ακριβώς αυτό: πώς οι εταιρείες ζόμπι έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια και απειλούν τις υγιείς επιχειρήσεις και το σύνολο της οικονομίας.

Τι είναι, όμως, οι εταιρείες- ζόμπι; Σύμφωνα με τον ορισμό που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ, ως εταιρείες – ζόμπι ορίζονται αυτές που βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία και δεν είναι κερδοφόρες. Η επιλογή τους γίνεται με βάση τα εξής κριτήρια, τα οποία πρέπει να εμφανίζονται για τουλάχιστον δύο συνεχόμενα έτη:

(i) δείκτης κάλυψης τόκων (ICR) κάτω από τη μονάδα

(ii) δείκτης μόχλευσης πάνω από τη διάμεση επιχείρηση του ίδιου κλάδου,(iii) αρνητική πραγματική αύξηση των πωλήσεων.

Η έρευνα που πραγματοποίησαν οι συγγραφείς της έκθεσης, οικονομολόγοι του ΔΝΤ Bruno Albuquerque και Roshan Iyer, κάλυψε εταιρείες εισηγμένες και μη σε ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες. Τα βασικότερα συμπεράσματα είναι τα εξής.

Τα ζόμπι πολλαπλασιάζονται

Το μερίδιο των επιχειρήσεων ζόμπι αυξάνεται σταθερά τα τελευταία 20 χρόνια, ιδίως μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Μετά από μία προσωρινή πτωτική τάση μεταξύ 2016- 2019, το μερίδιο των επιχειρήσεων-ζόμπι επανήλθε ανοδικά από από πανδημία του Covid-19, αντανακλώντας πιθανώς τις πολιτικές πρωτοφανούς στήριξης που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις και τις συνθήκες εύκολης χρηματοδότησης που επικράτησαν.

«Συνολικά, διαπιστώνουμε μια εντονότερη αύξηση της “ζομπιοποίησης” (zombification) τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με τις επιχειρήσεις ζόμπι να αντιπροσωπεύουν πάνω από το 10% του συνόλου των εισηγμένων επιχειρήσεων το 2021, από 6% το 2000. Για τις ιδιωτικές/ μη εισηγμένες επιχειρήσεις η αύξηση ήταν από 1% το 1997 σε πάνω από 5% το 2020» σημειώνουν οι συγγραφείς της έκθεσης.

Όπως φάνηκε από τα στοιχεία της έκθεσης, οι κλάδοι που παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά “ζομπιοποίησης” είναι αυτοί των διαρκών αγαθών και όσοι είναι πιο ευαίσθητοι στις «φούσκες», όπως οι κλάδοι του real estate, της ενέργειας και της καταναλωτικής δαπάνης.

Επίσης, η έκθεση αποκαλύπτει ότι ο μέσος όρος των ετών που μια επιχείρηση παραμένει ζόμπι έχει σταδιακά αυξηθεί και ανέρχεται σε περίπου τέσσερα χρόνια.

Οι κίνδυνοι για τις εθνικές οικονομίες

Η έκθεση τεκμηριώνει τις σημαντικές αρνητικές μακροοικονομικές επιπτώσεις που προκαλεί η παρουσία των εταιρειών ζόμπι στους κλάδους όπου ανήκουν, αλλά και στην ευρύτερη οικονομία.

Η παρουσία επιχειρήσεων-ζόμπι επιβραδύνει τις επενδύσεις, την παραγωγικότητα και την απασχόληση των υγειών επιχειρήσεων. Παρατηρείται επίσης μειωμένη παροχή πιστώσεων σε υγιείς επιχειρήσεις που ανταγωνίζονται με τις επιχειρήσεις ζόμπι.

Όπως καταλήγουν οι συγγραφείς της έκθεσης, ένας από τους λόγους αυτού του φαινομένου είναι ότι οι τράπεζες προτιμούν να παρατείνουν τις πιστώσεις σε εταιρείες ζόμπι για να αποφύγουν την αναγνώριση των ζημιών στους ισολογισμούς τους, δημιουργώντας όμως έτσι μια «λανθασμένη κατανομή πιστώσεων που δεν στηρίζει τις πιο παραγωγικές και υγιείς επιχειρήσεις».

«Οι επιχειρήσεις-ζόμπι μπορεί να ρίχνουν μακρά σκιά στην οικονομία» προειδοποιούν οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ.

Στις χώρες όπου το ρυθμιστικό πλαίδιο προβλέπει υψηλότερα κεφαλαιακά αποθέματα και όπου διατηρούνται χαμηλότερα ποσοστά NPLs, διαπιστώνεται μικρότερη χρηματοδότηση των ζόμπι, κάτι που μπορεί να φανεί εξαιρετικά χρήσιμο στις παρούσες συνθήκες σφιχτών χρηματοδοτικών πολιτικών.

«Πρόσφατα ευρήματα δείχνουν τη σημασία των μεταρρυθμίσεων στο πτωχευτικό δίκαιο ή στο καθεστώς αφερεγγυότητας για τη μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων ζόμπι» σημειώνει η έκθεση.

Η θέση της Ελλάδας

Η έκθεση περιλαμβάνει δύο γραφήματα με τις χώρες όπου καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά επιχειρήσεων ζόμπι: για τις εισηγμένες και τις μη εισηγμένες εταιρείες.

Στο γράφημα για τις εισηγμένες εταιρείες, η Ελλάδα (GRC) βρίσκεται στην τρίτη υψηλότερη θέση, πίσω από την Ιορδανία και την Κύπρο.

Μέσο ποσοστό επιχειρήσεων-ζόμπι ανά χώρα: εισηγμένες επιχειρήσεις

Στο γράφημα για τις μη εισηγμένες εταιρείες, η Ελλάδα (GRC) βρίσκεται στην 14η θέση, με Τουρκία, Ινδονησία και Ρουμανία στην πρώτη τριάδα.

Μέσο ποσοστό επιχειρήσεων-ζόμπι ανά χώρα: ιδιωτικές επιχειρήσεις

Παρόλα αυτά, η εικόνα στην Ελλάδα εμφανίζεται σημαντικά βελτιωμένη σε σχέση με το παρελθόν και συγκεκριμένα σε σχέση με τα υψηλά της περιόδου λίγο μετά την ένταξη της χώρας στα Μνημόνια.

Ποσοστό επιχειρήσεων-ζόμπι

Μέσο ποσοστό επιχειρήσεων-ζόμπι ανά κλάδο: εισηγμένες επιχειρήσεις

Δεν το λες και μικρό – ευέλικτο σχήμα

Κλείνουμε με ένα κάπως καυστικό σχόλιο …. Αν και ήδη το ξέραμε από την πρώτη 4ετία

Βλέπαμε την παραπάνω φωτογραφία από το υπουργικό συμβούλιο και μας βγήκε ένα μικρό γέλιο. Ε! δεν το λέει κανείς και το πιο – ευέλικτο κυβερνητικό σχήμα όπως υπόσχονταν ο κ. Μητσοτάκης πριν από τις πρώτη κυβερνητική θητεία!!