"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 31/01/24

Επιτυχία

Όσο και αν γκρινιάζουμε (γενικά το έχουμε αυτό ως λαός) …. Όσο και αν συνηθίζουμε κυρίως να μένουμε στα αρνητικά, με τον πληθωρισμό αυτή τη στιγμή να κυριαρχεί, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στα νοικοκυριά και όχι μόνο ….Για όποιον πραγματικά παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην οικονομία και τις αγορές …. Το ενδιαφέρον που υπήρξε για τη χθεσινή έκδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου ήτανε κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό …. Είναι από τα στοιχεία που μαζί με την πορεία των καταθέσεων και κυρίως την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού (παράλληλα και με άλλα νούμερα), μας κάνουνε να πούμε πως και με τη βούλα η χώρα βρίσκεται σε μια καινούργια εποχή. Υπάρχουνε μεγάλες εισοδηματικές ανισότητες, σε επίπεδα ρεκόρ μετά και την πανδημία και κυρίως την τελευταία κρίση πληθωρισμού. Αλλά όσο και αν μας αρέσει να γκρινιάζουμε, δεν υπάρχει αμφιβολία πως η χώρα, επαναλαμβάνουμε και με τη βούλα έχει αφήσει πίσω την ελληνική κρίση…

Χαρακτηριστικό δημοσίευμα ….

Όσον αφορά το ζήτημα της έκδοσης του 10ετούς ομολόγου, για όποιον δεν το διάβασε, χαρακτηριστικό ήτανε και το δημοσίευμα του Bloomberg.

Το ποσό των 4 δισ. ευρώ αντλεί η Αθήνα από την έκδοση του 10ετούς ομολόγου, το οποίο προσέλκυσε εκρηκτική ζήτηση, με τις προσφορές να ξεπερνούν τα 35 δισ. ευρώ. Η υψηλή ζήτησε έφερε τη μείωση της απόδοσης στις 80 μονάδες βάσης πάνω από τα mid swaps (από 85 μονάδες βάσης αρχικά), δηλαδή περίπου στα επίπεδα του 3,45%.    

Το Bloomberg αποδίδει το μεγάλο ενδιαφέρον για τα ελληνικά ομόλογα στη «βιασύνη» των επενδυτών να προλάβουν τις μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ, αλλά μιλά και για μια ψήφο εμπιστοσύνης της αγοράς, έπειτα από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Η υγιής ανάπτυξη και η συνεχιζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή επέτρεψαν στην Ελλάδα να μειώσει τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της σχεδόν κατά 110 μονάδες βάσης τους τελευταίους 12 μήνες, στο 3,2%, εμφανίζοντας την καλύτερη επίδοση –με μεγάλη διαφορά- σε όλο τον κόσμο, τονίζει το Bloomberg.

«Υπάρχει ισχυρή ζήτηση για τα ελληνικά assets» λέει ο Kaspar Hense, διαχειριστής της RBC BlueBay Asset Management. «Η ανάπτυξη είναι ισχυρή, οι διαρθρωτικές τάσεις είναι πολύ θετικές. Η Ελλάδα είναι μια καλή περίπτωση ομολόγων ακόμα και στο επίπεδο του BBB-».

Ο Hense βλέπει περιθώρια για περαιτέρω μείωση των spreads και εκτιμά ότι οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων θα πέσουν κάτω από εκείνες των ισπανικών, που σήμερα κινούνται στο 3,1%.

Με τη σημερινή δημοπρασία, η Ελλάδα έχει καλύψει το 40% από τα 10 δισ.  ευρώ που στοχεύει να αντλήσει φέτος.

Άλλωστε, όπως σημειώνει ο Gareth Hill, διαχειριστής της Royal London Asset Management, τα νέα ελληνικά ομόλογα είναι επιλέξιμα για το πρόγραμμα PEPP της ΕΚΤ, κάτι που τα βοηθά να προσελκύσουν νέους επενδυτές.

Ο Vasco Teles, διαχειριστής της Grupo Novo Banco Gestão de Activos στη Λισαβόνα, αγοράζει τα νέα 10ετή, καθώς εκτιμά ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον επιτρέπει περιθώρια για κέρδη.

O ΟΔΔΗΧ θέλησε να εκμεταλλευτεί με τη σημερινή δημοπρασία το θετικό κλίμα που επικρατεί στις αγορές, εν μέσω του πιο δραστήριου Ιανουαρίου για τις εκδόσεις ευρωπαϊκών ομολόγων όλων των εποχών. Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή επιλέχθηκε για την πρώτη έξοδο στις αγορές για το 2024, καθώς διαπιστώνεται μεγάλο αγοραστικό ενδιαφέρον από επενδυτές που θέλουν να προλάβουν τις μειώσεις επιτοκίων αργότερα μέσα στο έτος.  

Άλλωστε, το κλίμα είναι ιδιαίτερα θετικό για την Ελλάδα, με μπαράζ θετικών σχολίων, προσδοκίες για περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μέσα στο 2024 αλλά και εισροές επενδυτικών κεφαλαίων, ως αποτέλεσμα και της ένταξης των ελληνικών ομολόγων στους δείκτες επενδυτικής βαθμίδας.

Συγκεκριμένα, η Bank of America προέβλεψε με χθεσινή ανάλυσή της αναβαθμίσεις στην πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μία από τις χώρες που αναμένεται να κάνουν την πιο επιθετική μείωση στο χρέος τους, την ώρα που οι προβλέψεις για την ανάπτυξη μοιάζουν ισχυρές.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, τις οποίες επικαλούνται οι αναλυτές, το ελληνικό χρέος αναμένεται να κλείσει στο 160,9% του ΑΕΠ το 2023, εμφανίζοντας δηλαδή μείωση 19,7 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2019. Για το 2024 αναμένεται μείωση 8,9 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του 2023 και για το 2025 αναμένεται μείωση 4,1 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του 2024.

Στο πλαίσιο αυτό, η BofA έχει προβλέψει ότι τα ελληνικά κρατικά ομόλογα θα εμφανιστούν πιο ανθεκτικά, με περαιτέρω συρρίκνωση των spreads.  Τα μακροοικονομικά και τεχνικά θεμελιώδη παραμένουν εποικοδομητικά και οι επενδυτές του real money είναι ακόμα short στους ελληνικούς τίτλους, σημείωνε την Παρασκευή ο οίκος, εκτιμώντας ότι η πρόσφατη είσοδός τους στους δείκτες επενδυτικής βαθμίδας θα φέρει τοποθετήσεις 10-16 δισ. ευρώ.

Σε αυτό το πλαίσιο, τα ελληνικά spreads επηρεάζονται πολύ λιγότερο από τις διακυμάνσεις του risk on/off, τόνιζε η BofA, προβλέποντας περαιτέρω συρρίκνωση κατά 30 μονάδες βάσης.

Η JP Morgan επιβεβαίωσε πρόσφατα τις long θέσεις της στα ελληνικά 10ετή ομόλογα, εν αναμονή του ντεμπούτου της Αθήνας στις αγορές ομολόγων για το 2024. Όπως σημείωνε ο οίκος, οι εισροές από χαρτοφυλάκια παθητικής διαχείρισης συνεχίζονται, έπειτα από την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στους δείκτες investment grade, ως αποτέλεσμα της αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα και από τη Fitch, τον Δεκέμβριο.

Σημειώνεται ότι για τη σημερινή έκδοση τίτλου λήξης 15 Ιουνίου  2034, ο ΟΔΔΗΧ έδωσε εντολή στις Alpha Bank, Barclays, Citi, Commerzbank, Nomura και Societe Generale.

Αν ισχύει μπράβο

Διευκρινίζοντας πως δεν είχαμε τον χρόνο να επεξεργαστούμε περισσότερο τα δεδομένα και να επιβεβαιώσουμε αν ισχύουνε …. Αν και πιστεύουμε πως τα όσα αναφέρονταν στο σχετικό δημοσίευμα του Business Daily είναι ακριβή. Θα πούμε ένα πραγματικά μεγάλο μπράβο … Όχι για την πορεία του τουρισμού, όπως συνηθίζουμε να το κάνουμε …  Αλλά για τις επισημάνσεις της ΔΝΤ ….

Συγκεκριμένα, εντυπωσιακή μείωση της «γκρίζας» οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, η οποία είχε γιγαντωθεί στα πρώτα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης και της επιθετικής δημοσιονομικής προσαρμογής, καταγράφει μελέτη δύο οικονομολόγων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι οποίοι προσπάθησαν να προσεγγίσουν τη δραστηριότητα του ανεπίσημου τομέα με οικονομικά στοιχεία για τις περιφέρειες της Ελλάδας, αλλά και με νέα εργαλεία, όπως η καταγραφή του νυχτερινού φωτισμού από δορυφόρους και με Μεγάλα Δεδομένα (Big Data) από τις αναζητήσεις στο Google.

Η ανεπίσημη οικονομική δραστηριότητα (παραοικονομία) αποτελείται από κάθε μορφής δραστηριότητα ατόμων ή επιχειρήσεων που οδηγεί σε οικονομικές συναλλαγές, οι οποίες διαφεύγουν της κυβερνητικής παρακολούθησης και της φορολογίας. Πρόκειται για ένα διαχρονικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, όπου καταγράφονταν πάντα επίπεδα άτυπης οικονομικής δραστηριότητας που ταιριάζουν περισσότερο σε αναπτυσσόμενες, παρά σε ανεπτυγμένες οικονομίες.

Το βασικό συμπέρασμα της μελέτης που δημοσίευσε το ΔΝΤ, σε εθνικό επίπεδο, είναι ότι η συνολική άτυπη οικονομία, σταθμισμένη με βάση την περιφερειακή ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, κατέγραψε την τελευταία δεκαετία μείωση από το ανώτατο όριο, που έφθασε περίπου στο 30% του ΑΕΠ το 2013, στο χαμηλό επίπεδο του 16% του ΑΕΠ το 2021.

Η εκτιμώμενη παραοικονομία στην Ελλάδα και οι απώλειες δημοσίων εσόδων

Πάντα όπως αναφέρονταν στο δημοσίευμα του Business Daily. Όπως παρατηρούν οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ, παράλληλα με αυτή τη μείωση σημειώθηκε άνθηση των συνολικών φορολογικών εσόδων (άμεσων, έμμεσων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης) ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η μείωση της άτυπης οικονομίας συνδέεται με αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά περίπου 4% του ΑΕΠ. Αυτή η αύξηση, επισημαίνουν, είναι συνεπής με τα ευρήματα πρόσφατων εκθέσεων σχετικά με τη βελτίωση των φορολογικών εισπράξεων στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι το κενό του ΦΠΑ μειώθηκε κατά περισσότερο από 16 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2013 και 2021, ή περίπου κατά 2% του ΑΕΠ.

Τα οφέλη από τη μείωση της παραοικονομίας είναι ορατά και στο επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς συνδέεται με την επακόλουθη αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ εξηγούν ότι διερεύνησαν την άτυπη οικονομία στην Ελλάδα, καθώς θεωρείται ευρέως ένα από τα σημαντικότερα διαρθρωτικά εμπόδια στη δημοσιονομική ικανότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η ανεπίσημη οικονομική δραστηριότητα έχει μειωθεί σημαντικά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αν και υπήρξαν προσωρινές αυξήσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους και της πανδημίας COVID-19.

Όπως τονίζουν, η σημαντική πρόσφατη πρόοδος της Ελλάδας στην ψηφιοποίηση φαίνεται να έχει συμβάλει στη μείωση της άτυπης οικονομίας, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω μείωση της άτυπης οικονομίας με την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης και των συνεχιζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων υπέρ της ανάπτυξης.

Το ιπτάμενο τάνκερ των Αμερικανών και τα hot seats

Όπως τώρα έγραψε ο Βηματοδότης, γιατί ζητήσαμε από τους Αμερικανούς ιπτάμενο τάνκερ, τη στιγμή που στα νησιά μας μπορούν εύκολα να ανεφοδιαστούν τα ελληνικά μαχητικά; Ποιος είναι λόγους που ζητήσαμε αεροσκάφος για ανεφοδιασμό στον αέρα; Γιατί άραγε στην επιστολή Μπλίνκεν υπάρχει και ικανοποίηση αιτήματος για ένα KC-135, που δεν είναι άλλο από ένα ιπτάμενο τάνκερ;

Το τάνκερ το ζήτησε το ΓΕΕΘΑ (επί εποχής στρατηγού Φλώρου) στη διάρκεια της κρίσης του Oruc Reis (όπου οι δύο χώρες βρέθηκαν ένα βήμα πριν από τον πόλεμο).

Το ζητήσαμε από τους Αμερικανούς σε κυβέρνηση Ρεπουμπλικάνων υπό τον Ντόναλντ Τραμπ και με υπουργό Εξωτερικών τον Μάικ Πομπέο. Ο λόγος για να μπορούν τα μαχητικά μας αεροσκάφη να έχουν περισσότερη ώρα ενεργής συμμετοχής στην Κύπρο (εάν χρειαζόταν) και βεβαίως περισσότερο χρόνο ενός του FIR Αθηνών στις αναχαιτήσεις τουρκικών αεροπλάνων.

Και τούτο γιατί τα τουρκικά αεροπλάνα ανεφοδιάζονταν στον αέρα μ΄ένα KC-135 που πετούσε εκτός FIR Αθηνών και παρέμειναν περισσότερη ώρα να προκαλούν όχι μόνον στον FIR Αθηνών, αλλά και στον εθνικό εναέριο χώρο. Τώρα θα πείτε πώς οι πιλότοι μας αντιμετώπιζαν τους Τούρκους που ανεφοδιάζονταν στο αέρα;

Χρησιμοποιούσαν το σύστημα «hot seat» (το ίδιο σύστημα δηλαδή που χρησιμοποιούν τα μονοκινητήρια της Φόρμουλα 1), που σημαίνει ότι ανεφοδιάζονταν στο πλησιέστερο αεροδρόμιο με τους κινητήρες πάντα αναμμένους. Έτσι κέρδιζαν χρόνο με αποτέλεσμα να παραμένουν περισσότερη ώρα υπερασπιζόμενοι τον εθνικό εναέριο χώρο.

Τώρα όταν και όποτε προμηθευτούμε το ιπτάμενο τάνκερ (KC-135), η Πολεμική Αεροπορία αυξάνει τις επιχειρησιακές της ικανότητες. Δεν θέλει βεβαίως κοτζάμ ιπτάμενο τάνκερ για την περιοχή του Αιγαίου (τη «δουλειά» αυτή άλλωστε κάνουν τα νησιά), αλλά για να μεγαλώσει την λίστα όπου μπορεί να επιχειρήσει. Τα μαχητικά μας να έχουν περισσότερο επιχειρησιακό χρόνο (εάν απαιτηθεί) για την Κύπρο και βεβαίως να μπορούν να επιχειρήσουν ακόμα πιο μακριά, όπου δηλαδή χρειαστεί για εθνικούς λόγους.