|
Και όντως επαναστάσεις
σάρωσαν το έτος εκείνο
την Ευρώπη. Ενάμιση
χρόνο, ωστόσο, μετά την
επαναστατική φρενίτιδα,
η τάξη θα αποκαθίστατο,
με εξαίρεση την
εκθρόνιση του Βασιλέα
Λουδοβίκου-Φιλίππου και
την ανακήρυξη της
Γαλλίας σε «Δημοκρατία».
Το «παλαιό καθεστώς»
είχε εξασφαλίσει
παράταση ζωής.
Ταυτόχρονα, εκείνο το
«μοιραίο» έτος του 1848
–στις 24 Φεβρουαρίου–
κυκλοφορούσε στο Λονδίνο
το «Κομμουνιστικό
Μανιφέστο». Λίγο πριν
κλείσει μία 20ετία, το
1867, θα έκανε την
εμφάνισή του ο πρώτος
τόμος του «Κεφαλαίου»
του Καρόλου Μαρξ.
«Μακάρι ο Καρολάκος να
είχε συγκεντρώσει κάποιο
κεφάλαιο αντί να γράφει
μόνον περί αυτού», έλεγε
η μητέρα του – μια
συνετή Εβραία, που
έβλεπε με αγωνία τον γιο
της να προσπαθεί να ζει
με δανεικά.
Και υπήρξε το «Κεφάλαιο»
το νέο «Ευαγγέλιο», που
προέκυψε από μια
«ακραία» ερμηνεία των
αρχών του Διαφωτισμού,
και ετέθη σε πρακτική
εφαρμογή με την
επικράτηση των
μπολσεβίκων στη Ρωσία το
1917.
Ομως, η σάρωση του
παλαιού καθεστώτος
επήλθε από την εμμονική
απόφαση του τότε
Αμερικανού προέδρου
Γουίλσον να διαλύσει τις
αυτοκρατορίες των
Αψβούργων και των
Οθωμανών, προωθώντας την
«ευεργετική» αρχή του
Διαφωτισμού περί
«αυτοδιαθέσεως των
εθνών».
Μόνον που η επιβολή της
αρχής αυτής, όπως επίσης
και η δημιουργία της
Κοινωνίας των Εθνών, δεν
έθεσε τέρμα στους
πολέμους, αλλά ανέδειξε
τον μιλιταριστικό
εθνικισμό, της Γερμανίας
και της Ιταλίας.
Πριν καν εκπνεύσει ο
20ός αιώνας ο
μιλιταριστικός
εθνικισμός συνετρίβη
στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
και αργότερα η Σοβιετική
Ενωση κατέρρευσε.
Κυρίαρχος ανεδείχθη ο
ριζοσπαστικός
φιλελευθερισμός των
άκρων, στην οικονομία
αρχικώς και σήμερα στον
ιδεολογικό και στον
πολιτικό τομέα.
«Κάποιοι θα προτιμούσαν
να καταστήσουν τη Ρωσία
ανίκανη απολύτως μετά
τον πόλεμο» με την
Ουκρανία, που έχει
αναδειχθεί χάρη στην
υποστήριξη της Δύσεως
στην ισχυρότερη
στρατιωτική δύναμη της
Ανατολικής Ευρώπης,
έγραφε πριν από λίγες
ημέρες στο περιοδικό
Spectator ο Χένρι
Κίσινγκερ, εκφράζοντας
τη διαφωνία του. Με το
επιχείρημα ότι «για
περισσότερο από
πεντακόσια χρόνια η
Ρωσία συνεισέφερε
αποφασιστικά στην
παγκόσμια ισορροπία
δυνάμεων». Αλλά αυτά
είναι, για ορισμένους,
φληναφήματα υπέργηρου
πολιτικού ανδρός.
Σήμερα «άνεμος αλλαγής»
εκπέμπεται από τον
πρόεδρο Μπάιντεν προς
σάρωση των αυταρχικών
καθεστώτων. «Οι
Αμερικανοί ως άτομα
είναι συντηρητικοί, αλλά
αισθάνονται πως έχουν
χρέος να ενεργούν
επαναστατικά», έλεγε
κάποτε ο Otto von
Habsburg. Πιο
παραστατικός, ένας
Αγγλος συντηρητικός του
σκληρού πυρήνα θα
χαρακτήριζε τους
Αμερικανούς ως «τα
νιόφερτα παιδιά στη
γειτονιά». Μόνον που τα
παιδιά είναι πολύ
εύρωστα. Αγονες σκέψεις
χρονιάρα μέρα.
Κώστας Ιορδανίδης
(in.gr) |
