Μέχρι το
τέλος του αιώνα, ίσως και αρκετά νωρίτερα, οι
ευνομούμενες πολιτείες θα έχουν αναθέσει μεγάλο
κομμάτι της διακυβέρνησης στις μηχανές.
Συμβαίνει και σήμερα, όταν είναι η «πλατφόρμα»
που διαχειρίζεται απρόσωπα και αδιαμεσολάβητα,
όπως θα έλεγε ο Κασσελάκης, τη συναλλαγή του
πολίτη με το Δημόσιο. Το βλέπετε και εσείς. Στα
πεδία που αναλαμβάνουν ρόλο οι μηχανές υπάρχει
διαφάνεια, κανένας δεν τολμά να εγείρει
αμφισβητήσεις. Στο μέλλον η μηχανή θα αξιολογεί
σε πραγματικό χρόνο εκατομμύρια δεδομένα και θα
χειρίζεται αναλόγως πόρους του προϋπολογισμού.
Τα δε κόμματα θα πολιτεύονται προβάλλοντας τον
δικό τους κυβερνητικό αλγόριθμο. Και αυτό, μην
το γελάτε, θα γίνει απαραίτητη προϋπόθεση στις
αστικές δημοκρατίες δυτικού τύπου.
Οι
μηχανές θα αλλάξουν την πολιτική σε βαθμό που
σήμερα δυσκολευόμαστε να φανταστούμε. Αν μάλιστα
τους επιτραπεί να επεξεργάζονται όλα τα ψηφιακά
αποτυπώματα που δημιουργούμε, τότε στις εκλογές
του μέλλοντος θα παίρνεις email από τον πολιτικό
αρχηγό με αναφορές σε εσένα προσωπικά. Τα πάντα
θα είναι εξατομικευμένα. Θεωρητικά αυτό θα
μπορούσε να συμβεί και σήμερα. Αν, για
παράδειγμα, είστε ενεργοί στο Facebook, τότε η
πλατφόρμα διακρίνει τις συναισθηματικές σας
αντιδράσεις σε έξι κατηγορίες, ανάλογα με το
είδος Like που θα επιλέξετε – με καρδούλες,
δάκρυα, έκπληξη κ.λπ. Ο αλγόριθμος ξέρει αν
αγαπάτε τις γάτες και τον Κουτσούμπα ή
αντιπαθείτε τον Μητσοτάκη. Και όταν εξοικειωθεί
περισσότερο με την ελληνική γλώσσα, θα σας
γνωρίζει καλύτερα και από τον ίδιο σας τον
εαυτό. Σε αυτό το πεδίο θα δοθούν και οι μεγάλες
ιδεολογικές μάχες. Η Δεξιά θα υπερασπίζεται την
εξαντλητική ανάλυση δεδομένων με σκοπό, δήθεν,
τη βελτίωση της καθημερινότητας, ενώ η Αριστερά
θα δίνει αγώνες υπέρ της ιδιωτικότητας. Ομως
όλοι ξέρουμε ότι το μέλλον θα είναι διάφανο. Από
τη λειτουργία του κράτους ως τις απόκρυφες
πτυχές του ψυχισμού μας.
Η
Ευρωπαϊκή Ενωση απαγορεύει, προς το παρόν, τη
χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την πρόληψη
εγκληματικών ενεργειών, τοποθετώντας έναν
αστερίσκο για την τρομοκρατία. Και εδώ προβάλλει
ένα επικαιροποιημένο ερώτημα. Θα μπορούσε,
άραγε, η μηχανή να προβλέψει ότι ο συγκεκριμένος
πιτσιρικάς, με τη φωτοβολίδα, θα προβεί σε
εγκληματική ενέργεια; Και ας υποθέσουμε ότι θα
ήταν εφικτό. Πρέπει να το επιτρέψουμε; Αυτό
είναι ένα από τα μεγάλα debates που θα
απασχολήσουν την ανθρωπότητα τις επόμενες
δεκαετίες. Σήμερα το μόνο που μπορείς να πεις
είναι ότι αν η φωτοβολίδα δεν έβρισκε τον
αστυνομικό, οι υπουργοί δεν θα πήγαιναν με τους
φακέλους στον Αρειο Πάγο. Ολα αυτά συμβαίνουν
για λίγα εκατοστά, χρειαζόμαστε και εμείς το
VAR. Ασφαλώς το άδειασμα των γηπέδων, όταν
περιορίζεται μόνο στο ποδόσφαιρο, είναι μια
τρύπα στο νερό. Αλλωστε εντός γηπέδων δεν
συμβαίνουν πολλά, τα χειρότερα γίνονται σε
σκοτεινά στενά και απόμερες αλάνες. Γι’ αυτό και
η βία θα συνεχιστεί. Τώρα μπορεί να τους δεις σε
τουρνουά σκάκι επειδή θα ακούσουν ότι εκεί έχει
ΜΑΤ. Και θα μπουκάρουν επειδή ο ίππος έκανε
βάρβαρο τάκλιν στον αξιωματικό.
Την
Κυριακή ψηφίστηκε ο προϋπολογισμός. Ήταν,
δηλαδή, μια από τις στιγμές που η συμπολίτευση
χειροκροτά όρθια. Είναι ο πρώτος προϋπολογισμός,
εδώ και χρόνια, με το αστέρι της επενδυτικής
βαθμίδας ραμμένο στη φανέλα της ελληνικής
οικονομίας. Ομως με την επενδυτική βαθμίδα δεν
αγοράζεις ούτε μακαρόνια. Και εν τέλει
αναρωτιέσαι ποιους αφορούν όλα αυτά όταν ακούς
την τιμή από την ταμία στο σουπερμάρκετ και σου
έρχεται να βάλεις τα γέλια.
Την ίδια
στιγμή, οι χειμερινοί προορισμοί και τα
αεροπορικά εισιτήρια είναι sold out. Οι ροές
Ελλήνων στο Παρίσι και στη Βιέννη θα παραπέμπουν
σε μεταναστευτικό ρεύμα. Πώς γίνεται αυτό;
Προφανώς η κοινωνία είναι κομμένη στα δύο. Σε
εκείνους που μπορούν ή βγάζουν «μαύρα» και σε
εκείνους που αδυνατούν και προσπαθούν να
αποφασίσουν τι χρώμα θα έχει το τιμολόγιο του
ρεύματος. Δεν έχει σημασία. Οποιο και να
επιλέξουν, στο τέλος θα γίνει μαύρο.
Κώστας
Γιαννακίδης (Το Βήμα) |