Στην
καθιερωμένη δεξίωση του Αμερικανού προέδρου για
την ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, ο πρόεδρος
Μπάιντεν αναμένεται να τονίσει ότι σήμερα η
συμμαχία μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ είναι
ισχυρότερη από ποτέ. Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο
με τις ομολογουμένως στενές σχέσεις του προέδρου
Τζο Μπάιντεν με την ομογένεια που θα μεταφέρουν
οι εικόνες από τον Λευκό Οίκο, αλλά κυρίως με το
γεγονός ότι στην Ελλάδα, η συνεργασία με τις ΗΠΑ
δεν αποτελεί αντικείμενο ουσιαστικής πολιτικής
διαφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής
αντιπολίτευσης. |
Μία
πρόκληση όταν οι σχέσεις είναι τόσο καλές είναι
πώς θα διατηρήσουμε αυτή τη δυναμική – ιδιαίτερα
σε μεταβατικές περιόδους όπως είναι αυτή η
ασυνήθιστη προεκλογική περίοδος, ελέω ενός
εκλογικού νόμου που καθιστά τις δεύτερες κάλπες
σχεδόν σίγουρες. Και με δεδομένη την πολύπλοκη
ιστορία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, πώς να
τη θωρακίσουμε από τρίτους παράγοντες, όπως
είναι οι εξελίξεις στην Τουρκία ενόψει των εκεί
εκλογών, όπου το διακύβευμα είναι υπαρξιακό για
την ίδια την τουρκική δημοκρατία.
Σε ό,τι
αφορά τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη διακήρυξη του
Λευκού Οίκου οι προτεραιότητες για την εμβάθυνση
της συνεργασίας με την Ελλάδα είναι το κλίμα και
η ενέργεια, το εμπόριο και οι επενδύσεις, αλλά
και ο συντονισμός στην αντιμετώπιση προκλήσεων
όπως η πανδημία και οι ανθρωπιστικές
καταστροφές. Ακόμη και αυτά τα πρακτικά ζητήματα
όμως ξεφεύγουν από τις στενές διμερείς σχέσεις
καθώς η αξία της ελληνικής συνεισφοράς είναι
ότι, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, μπορεί να
λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής για τη διάχυση
της ευημερίας και της σταθερότητας στην ευρύτερη
γειτονιά της.
Βεβαίως,
η επιρροή της Αμερικανικής Επανάστασης στην
Ελληνική μας θυμίζει ότι οι ελληνοαμερικανικές
σχέσεις δεν βασίζονται μόνο σε κοινά συμφέροντα
που υπαγορεύουν παρόμοιες πολιτικές
προτεραιότητες, αλλά στις κοινές αξίες των δύο
χωρών: την προσήλωση στην ελευθερία, τη
δημοκρατία και την ισχύ του δικαίου. Αυτά
βρίσκονται στο προσκήνιο και σήμερα, καθώς ο
πρόεδρος Μπάιντεν υπεραμύνεται της διεθνούς
τάξης που βασίζεται σε κανόνες απέναντι στα
αυταρχικά καθεστώτα. Με αυτή τη μάχη να
εκτυλίσσεται στην Ουκρανία, είναι προφανές ότι
στο μυαλό του έχει τη Ρωσία (και σε δεύτερο
πλάνο την Κίνα). Σε αυτό το πεδίο η χώρα μας
«έχει επιδείξει», όπως το έθεσε ο ίδιος, «το
ηθικό της ανάστημα και τις αξίες της
καταδικάζοντας την επιθετικότητα της Ρωσίας και
υποδεχόμενη Ουκρανούς πρόσφυγες».
Στην
Ελλάδα, βέβαια, στα αυταρχικά, αναθεωρητικά
καθεστώτα αναγνωρίζουμε και την Τουρκία. Εχοντας
παρακολουθήσει από κοντά τον αυξανόμενο
αναθεωρητισμό και την υποβάθμιση της Τουρκικής
Δημοκρατίας, τηρούμε στάση αναμονής για το πώς ο
καταστροφικός σεισμός θα αλλάξει την πολιτική
κατάσταση στη χώρα και τις ελληνοτουρκικές
σχέσεις. Και στον βαθμό που ανησυχούμε ότι οι
ΗΠΑ μπορεί να θυσιάσουν κάποιες από αυτές τις
αξίες προκειμένου να κρατήσουν την Τουρκία στη
Δύση, θα ήταν σκόπιμο να προετοιμαζόμαστε για
όλα τα ενδεχόμενα, εστιάζοντας στη μία
αδιαπραγμάτευτη αρχή που έφερε τις διμερείς
σχέσεις στα σημερινά επίπεδα: εκείνη των κοινών
συμφερόντων.
Κατερίνα
Σώκου (Καθημερινή) |