Πριν ημέρες πήγα στο Κέντρο να αγοράσω νέο πορτοφόλι. Εκεί πετώντας το παλιό και λιωμένο, σκέφτηκα πως ίσως να μην το χρειάζομαι καν το νέο. Οι πλαστικές κάρτες μπαίνουν πια και στην θήκη του κινητού τηλεφώνου. Τα αναλογικά χρήματα έχουν λιγοστέψει (κυριολεκτικά και μεταφορικά) αφού οι συναλλαγές γίνονται πια σχεδόν όλες με κάρτα- Ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία στο τέλος του 2021 ανήλθε διαβάζω σε 19,7 εκατομμύρια. Τα κέρματα εγώ τα έχω κυρίως για τις μετακινήσεις με τα ΜΜΜ- επειδή είμαι αμελής και δεν έχω βγάλει μηνιαία κάρτα επίσης. Η ταυτότητα και το δίπλωμα οδήγησης σε πολύ λίγο από τώρα θα είναι ψηφιακά. Άρα; τι το θες το πορτοφόλι;

Είναι ένα πείσμα των αναλογικών καιρών και μια ψευδαίσθηση «επιμελούς συγκέντρωσης των πραγμάτων»; Είναι μέρος ενός στυλ ή απλώς συνήθεια που επαναλαμβάνεται; Το βέβαιο είναι πως είμαστε σε μια πολύ γρήγορη μετάβαση.

Η μεταβολή των συναλλαγών, θα έχει γρήγορες επιπτώσεις σε πολλές όψεις της ίδιας της ζωής. Η μετάβαση βέβαια αφορά τις γενιές που πρόλαβαν και τις προγενέστερες συνήθειες και τρόπους. Κι αυτό αφού οι σημερινοί 20άρηδες αν διαβάζουν το παρόν σημείωμα θα χαμογελούν ή θα έχουν μια είδους έκπληξη για τα τόσο δεδομένα γι’ αυτούς θέματα. Μεγάλο μέρος του shopping έχει επίσης μεταφερθεί στις οθόνες. Και αυτό με την σειρά του αλλάζει τους όρους της κοινωνικότητας. Είναι διαφορετικό να πας σε ένα μαγαζί για ψώνια από το να τα περιμένεις στο σπίτι.

Μα καλά ανακάλυψες την πυρίτιδα; θα αναρωτηθείτε. Όχι, με αφορμή το πορτοφόλι όμως μια σειρά σκέψεων σε φέρνουν επίσης σε μια σειρά πιο βαθέων ερωτημάτων. Η όλη ψηφιακή μετάβαση έχει και θα έχει επιπτώσεις και στις κοινωνικές σχέσεις, σε αυτό που για αιώνες αποκαλούσαμε και προσδιοριζόταν ως Αγορά (όχι μόνον με υλικούς όρους αλλά και με όρους Δημοκρατίας).

Το τελευταίο, ενιαίο, θα δώσει ή δίδει την θέση του σε πολλές κατακερματισμένες εκδοχές της συνάντησης της Κοινωνίας των Πολιτών. Πολλοί παράλληλοι κόσμοι δεν θα ενοποιούνται κάτω από μια ενιαία δικτύωση αλλά θα διατηρούν τις δικές τους αυτοτελείς όψεις. Στο πολύ ενδιαφέρον δοκίμιό του ο συνάδελφός Μάκης Ανδρονόπουλος «Sapiens 3, κόντρα στον Μετάνθρωπο» (Ελληνοεκδοτική) θυμίζει μέσω του μπεστ σέλερ «Συνδεδεμένοι» των Christakis και Fowler την θετική εκδοχή της ατέλειωτης κοινωνικής δικτύωσης που συχνά γίνεται ο πυροκροτητής αλτρουιστικών πράξεων.

Τα κακά τα φαντάζεστε, και θα αρκεστούμε πέραν της καταστρατήγησης του χρόνου και της ενοποίησης του ελεύθερου με τον εργάσιμο και στην χειραγώγηση των προσωπικών δεδομένων.

Είμαστε όλοι μόνιμα on line ακόμη κι όταν συναντιόμαστε δια ζώσης. Ακόμη και το wallet είναι πια το ψηφιακό μας πορτοφόλι. Μένουν τα πραγματικά συναισθήματα, πχ η λύπη ή το πένθος. Αλλά στο metaverse ήδη την ώρα που διαβάζετε- on line- αυτές τις γραμμές κάτι σχεδιάζεται και γι’ αυτό. Τι σου κάνουν οι σκέψεις για ένα παλιό πορτοφόλι ε;

Δημήτρης Ν. Μανιάτης (in.gr)