|
Ωστόσο,
οι αγορές ανέκαμψαν στο τέλος της ημέρας.
Σήμερα
το πρωί, οι ασιατικές αγορές ανέκαμψαν ήδη
έντονα, με τον Nikkei να σημειώνει άνοδο 10%
Ακόμη και ο Vix, που μετρά την αναταραχή στα
αμερικανικά χρηματιστήρια και ο οποίος
ονομάζεται «ο δείκτης φόβου» στη Wall Street,
βρέθηκε στις 38 μονάδες χθες το βράδυ, «πολύ
κάτω από το ανώτατο όριο του 65 που έφτασε
νωρίτερα τη Δευτέρα», σημειώνουν οι Financial
Times .
Τι
προκάλεσε τον πανικό;
Η Wall
Street Journal συνοψίζει τους παράγοντες ως
εξής: «Τα αμερικανικά στοιχεία για την
απασχόληση που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, ήταν
λιγότερο καλά από το αναμενόμενο. Επίσης, η
αύξηση των επιτοκίων από την Τράπεζα της
Ιαπωνίας με σκοπό την ενίσχυση του γιεν». Και,
κερασάκι στην τούρτα, «η ανακοίνωση της
Berkshire Hathaway, του επενδυτικού ταμείου του
Γουόρεν Μπάφετ για την πώληση των μισών μετοχών
της Apple».
Ήταν μια
νέα «Μαύρη Δευτέρα», «όπως τον Οκτώβριο του
1987;», διερωτάται η αμερικανική οικονομική
εφημερίδα. Ναι, αλλά «με το πιο μαλακό».
Το
χειρότερο σενάριο θα ήταν η επανάληψη αυτού που
συνέβη το 2008 με τη χρεοκοπία της τράπεζας
Lehman Brothers και την κατάρρευση της αγοράς
ακινήτων, «αλλά αυτό φαίνεται απίθανο», εκτιμά η
Wall Street Journal.
Το
Bloomberg είναι πιο επιφυλακτικό, παρατηρώντας
ότι η «καταστροφή» της Δευτέρας ήταν
συγκλονιστική «ακόμη και για τους βετεράνους της
αγοράς». Ήταν οι τελευταίοι «σπασμοί» που
σηματοδοτούσαν «το σφύριγμα της λήξης μιας
παγκόσμιας κατάρρευσης που ξεκίνησε την
περασμένη εβδομάδα;» Ή «την αρχή μιας
παρατεταμένης κρίσης;»
Ένα
πράγμα είναι βέβαιο: «οι πυλώνες που στήριζαν τα
κέρδη της αγοράς για χρόνια έχουν κλονιστεί»,
προειδοποιεί το αμερικανικό πρακτορείο.
«Κανείς
δεν καταλαβαίνει πραγματικά πώς λειτουργούν οι
αγορές», σημειώνει το περιοδικό Atlantic,
υπενθυμίζοντας ότι η χρηματιστηριακή αγορά είχε
μόλις «περάσει μια ιστορική κορύφωση», ενώ η
αμερικανική οικονομία «συνεχίζει να αναπτύσσεται
και ο πληθωρισμός συνεχίζει να πέφτει».
Αυτό που
έφερε στο κόκκινο τα χρηματιστήρια ήταν κυρίως
οι φόβοι για ύφεση στη χώρα που παραμένει το
νούμερο στην παγκόσμια οικονομία στον κόσμο.
Ωστόσο, τα στοιχεία που αφορούν το δεύτερο
τρίμηνο δείχνουν αύξηση του αμερικανικού ΑΕΠ
κατά 2,8%…
Τελικά,
μήπως οι αγορές ενεργούν παράλογα; Η μόνη
ερμηνεία είναι μια συσσώρευση κερδοσκοπικών
κινήσεων και μια συγκεκριμένη στάση, ειδικά σε
παρατεταμένες ανοδικές φάσεις, να θεωρούνται τα
θετικά δεδομένα ως μη επαρκή.
Στην
πραγματικότητα, στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν
χρειάζονται πολλά για να απογοητεύσουν τους
επενδυτές και να τους οδηγήσουν να πουλήσουν
τους τίτλους τους. Ίσως αυτή η καθοδική κίνηση
τείνει να είναι αυτοενισχυτική. Ως εκ τούτου, η
τάση για ρευστοποίηση των επενδύσεων θα μπορούσε
επίσης να αυξηθεί για να αποφευχθεί η μετάβαση
από μια θέση κέρδους σε μια θέση ζημίας.
Και τώρα
τι;
Το
πρόβλημα είναι ότι δημιουργείται μια κατάσταση
που ελπίζουμε να παραμείνει υπό έλεγχο. Επίσης
γιατί οι συνέπειες δεν περιορίζονται στις
Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά αφορούν και τον
υπόλοιπο κόσμο. Η Ασία και η Ευρώπη, έχουν
επενδύσεις σε δολάρια και αμερικανικά ομόλογα.
Πολλοί
ήδη σκέφτονται έναν όρο που ίσως δεν θα έπρεπε
να χρησιμοποιείται: Φούσκα.
Μια
παρέμβαση μπορεί να είναι απαραίτητη, αλλά είναι
απίθανο η κυβέρνηση Μπάιντεν να κάνει κάτι. Το
μόνο που θα απομένει είναι η Fed, από την οποία,
ωστόσο, οι επενδυτές αναμένουν ήδη μείωση των
επιτοκίων τον επόμενο μήνα.
Το
μεγάλο ερώτημα τώρα είναι τι θα γίνει τις
επόμενες μέρες. Ο Γιόακιμ Σαλμέγερ, επικεφαλής
στρατηγικής κεφαλαιαγοράς στη θυγατρική Deka της
Sparkasse, εκτιμά ότι η προσαρμογή της τιμής των
μετοχών θα μπορούσε να αναπτύξει μια «δική της
δυναμική που είναι δύσκολο να προβλεφθεί».
Η
επικείμενη κλιμάκωση της πολιτικής κατάστασης
στη Μέση Ανατολή προκαλεί επίσης ανησυχία στους
επενδυτές. Οι επενδυτές θα πρέπει να
παρακολουθούν στενά τις οικονομικές εξελίξεις
στις ΗΠΑ.
«Από
τότε που ξεπέρασαν την πανδημία, οι παγκόσμιες
χρηματοπιστωτικές αγορές χαρακτηρίστηκαν από μια
ανθεκτικότητα που πρέπει να έχει οδηγήσει τους
γνωστούς προφήτες της συντριβής σε απόγνωση»,
λέει ο Γερμανός οικονομολόγος. Ισχύει όμως πάντα
το ίδιο: όσο διαρκεί το πάρτι και η υπερβολή,
τόσο μεγαλύτερο το hangover.
Μιχάλης
Ψύλος (Ναυτεμπορική) |
