αρχόμενοι. Πρέπει να σκύβει να μελετά και να γνωρίζει τους πολίτες.
• Ως ατομιστές, περιφέρουμε συχνά τους μικρούς εαυτούς μας σε ένα κατήφορο που οδηγεί στον κοινωνικό μαρασμό.
• Μας διακρίνει συχνά το ανυπόταχτο σε κάθε πειθαρχία, η περιφρόνηση των άλλων.
• Αξιομνημόνευτη είναι η υπέρμετρη εμπιστοσύνη του Έλληνα στην προσωπική του γνώμη.
• Δεν συνεκτιμήθηκε στο έπακρον η υπεροψία και η φιλοτιμία των Ελλήνων.
• Οι τεχνοκράτες επικρίθηκαν και από τους εμφανιζόμενους ως «τεχνοκράτες», οι οποίοι έχουν στενή συνάφεια με την κοινωνία και θέλουν να είναι αρεστοί.
• Σε ύψιστα κοινωνικά προβλήματα η εξουσία πρέπει να εκπροσωπείται όχι από το Κράτος ως θεσμός επιβολής, αλλά από την Πολιτεία, θεσμός που επιδιώκει τη συμμετοχή των πολιτών.
• Οι πολίτες δεν νοιώθουν σε ικανοποιητικό βαθμό ότι το Κράτος είναι αυτοί! Γιατί η κυβερνητική μηχανή που κυβερνά κάθε φορά την κοινωνία με τα μέλη που την αποτελούν νοιώθουν ότι αυτοί συμμετέχουν στην εξουσία, ότι το Κράτος είναι αυτοί! Όταν δε ο κάθε Έλληνας ερωτηθεί «το Κράτος είμαστε εμείς;», η απάντησή του είναι « Όχι! Το Κράτος είναι αυτοί!».
• Οι νόμοι δεν γίνονται σεβαστοί από τους πολίτες, δεν εφαρμόζονται, είτε εφαρμόζονται πλημμελώς. Οι συχνές τροποποιήσεις, οι παρατάσεις, η αχρησία των, η σύντομη κατάργησή τους, οδηγούν στην αποδόμησή τους. Όπου όμως δεν κυριαρχούν οι νόμοι εκεί εμφανίζονται οι δημαγωγοί. Οι δημαγωγοί της Πανδημίας. Αυτοί διαίρεσαν τους πολίτες. Η δράση τους εξακολουθεί να διαρρηγνύει την ομόνοια, απαραίτητο συστατικό της κοινωνικής φιλίας, δεν επιτρέπει στους πολίτες να ομογνωμούν. Η εχθρότητα κυριαρχεί, έτσι δεν οικοδομείται ο ενωτικός δεσμός της κοινωνίας. Πως θα γίνει κάποιος συνοδοιπόρος του εχθρού του; Έτσι παύει να είναι μοναδικός εχθρός ο κορονοϊός.
• Οι κυρώσεις προβλέπονται είτε νομοθετικά είτε διοικητικά και δεν εφαρμόζονται. Ενδεικτικά το μαρτυρούν τα 1,5 εκατομμύρια οχήματα που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ, τα 650.000 ανασφάλιστα οχήματα και οι 75.000 πολίτες που δεν πληρώνουν κάθε χρόνο τα τέλη κυκλοφορίας.
• Υποχώρησε γρήγορα το σύστημα της μονοπρόσωπης εκπροσώπησης των τεχνοκρατών προς την κοινωνία και τα ΜΜΕ. Έτσι εμφανίσθηκαν σε απόκλιση, σε διχοστασία και σε σύγχυση οι απόψεις των ειδικών. Όπως οι πολιτικοί έτσι και οι τεχνοκράτες ζήλεψαν τη «δόξα» του καθηγητή Τσιόδρα και παρασύρθηκαν από την Κίρκη της δημοσιότητας. Το μήνυμα των ειδικών έπαψε να είναι λιτό, ευθύβολο, ακριβοθώρητο, εκτός του πεδίου της καθημερινότητας.
• Οι πολιτικοί δεν παραμέρισαν το άτομό τους για την ευόδωση ενός ομαδικού έργου, στο οποίο συντελεστές είναι οι τεχνοκράτες και οι πολίτες. Έδρασαν ως βιαστικοί πιστωτές.
• Οι ειδικοί διαμοιράστηκαν σε αρεστούς στους κυβερνώντες και σε αρεστούς στους αντιπολιτευόμενους. Η «προσφυγή στους σοφούς» έχασε πρόσκαιρα τη λάμψη της. Ας ευχηθούμε να ανακτήσουν με πράξεις τους την τραυματισμένη εικόνα τους, για το καλό της επιστήμης που υπηρετούν και της κοινωνίας.
• Η ανοσία της αγέλης δεν επετεύχθη και γιατί το επιδιωκόμενο ήταν ετυμολογικά μειωτικό! Η αγέλη αφορά – κυριολεκτικά – πλήθος ζώων που ζουν μαζί και μεταφορικά, πλήθος ανθρώπων χωρίς οργάνωση και χωρίς βούληση. Η κοινωνία μας είναι και οργανωμένη και αποτελείται από ανθρώπους με ελεύθερη βούληση.

Ο Μανώλης Αντωνόπουλος είναι Δικηγόρος – DEA στο δημόσιο δίκαιο Παν. René Descartes (PARIS V), πτυχιούχος πολιτικών επιστημών

Πρώτη δημοσίευση στο Βήμα