Δυστυχώς, έχουμε την τάση να θεωρούμε σχεδόν δεδομένο ότι οι εκλογές προκηρύσσο-νται όταν βολεύει την εκάστοτε κυβέρνηση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η διασύνδεση της αποτελεσματικής ή μη διαχείρισης πιθανών πυρκαγιών το καλοκαίρι, με το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες το φθινόπωρο.

Καταστρατηγείται η αρχή της τετραετούς θητείας και μοναδικό κριτήριo γίνεται το «πότε μας συμφέρει».

Με αυτό το απαξιωτικό προς τους θεσμούς σκεπτικό γίνονταν εισηγήσεις για πρόωρες εκλογές ακόμα και το καλοκαίρι του 2020, μόλις έναν χρόνο μετά τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, λόγω των θετικών δημοσκοπήσεων που ήταν απόρροια της καλής διαχείρισης της κρίσης με την Τουρκία στον Εβρο και της πρώτης περιόδου της πανδημίας.

Η αρχή ότι «πάω καλά στις μετρήσεις, προκηρύσσω εκλογές» δεν τιμάει κανέναν και πρωτίστως τους ίδιους τους πολιτικούς. Η επισήμανση δεν εστιάζει στη σημερινή κυβέρνηση. Αφορά και πολλές του παρελθόντος.

Η προκήρυξη εκλογών δεν έπρεπε να αποτελεί μέρος κομματικών σχεδιασμών. Το πνεύμα του νομοθέτη ήταν να υπάρχει ένας σταθερός εκλογικός κύκλος τεσσάρων ετών, διάστημα επαρκές για να παραχθεί έργο και οι εκάστοτε κυβερνώντες να κριθούν.

Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει. Πάμε πολύ συχνά σε πρόωρες κάλπες. Από τον Σεπτέμβριο του 2007 έως τον Σεπτέμβριο του 2015 διεξήχθησαν πέντε εθνικές εκλογές, χωρίς να υπολογίζονται οι ευρωεκλογές και οι αυτοδιοικητικές.

Θα αποτελέσει ενθαρρυντική εξέλιξη για την ελληνική δημοκρατία εάν έπειτα από αυτή την περιπέτεια των συνεχών εκλογικών αναμετρήσεων, η χώρα δεν διολισθήσει και πάλι στη λογική της χειραγώγησης, αλλά, αντίθετα, κινηθεί στην πορεία της θεσμικής ωρίμανσης, πραγματοποιώντας την άνοιξη του 2023 τις δεύτερες εκλογές μέσα σε οκτώ χρόνια (από τον Σεπτέμβριο του ’15 έγιναν μία φορά, τον Ιούλιο του ’19). Θα είναι ένα σαφές θεσμικό μήνυμα ότι η χώρα επανήλθε στην κανονικότητα.

​​​​

Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι βέβαιο ότι αυτή είναι η ενδεδειγμένη περίοδος για να πάει η χώρα σε εκλογές, όταν μάλιστα, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ίσως υπάρξει μια παρατεταμένη περίοδος ακυβερνησίας.

Τα σενάρια ποικίλλουν. Οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν αυτοδυναμία, πιθανώς ούτε στις δεύτερες εκλογές.

Σε ένα δύσκολο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον και με ένα σύνθετο εκλογικό σκηνικό –υπηρεσιακή κυβέρνηση, διερευνητικές εντολές, διαβουλεύσεις για σχηματισμό συνασπισμού– η απόφαση για εκλογές δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και υπευθυνότητα από όλους.

Αθανάσιος Έλλις (Καθημερινή)