Διαβάζοντας προσεκτικά τις πρώτες εγχώριες αναλύσεις που βγήκαν για τις επιπτώσεις της πρόσφατης έντασης της κρίσης στην οικονομία, καταλαβαίνει κανείς ότι πριν σταθεροποιηθεί η κατάσταση θα υπάρχει αρκετός «πόνος». Ισως και πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που σήμερα φαίνεται. Τα τμήματα οικονομικών αναλύσεων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών συμφωνούν ότι τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αναμένεται βραχυπρόθεσμα να αντιμετωπίσουν υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη. Η ζημιά θεωρείται, δηλαδή, βέβαιη. Το θέμα είναι ποια θα είναι η έκτασή της. Είναι εξαιρετικά χρήσιμα δύο στοιχεία που παραθέτει η Alpha Bank. Το πρώτο ότι το 2021, η τιμή του φυσικού αερίου διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, σε 47 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 9,6 ευρώ το 2020! Ηδη το φυσικό αέριο μέσα στο 2022 κινείται κατά μέσο όρο στα 120 ευρώ, σχεδόν τριπλάσιο του 2021, που ήταν πέντε φορές πάνω από το 2020. Αναφορικά με τα εμπορεύματα, οι τιμές που έχουν καταγράψει το σιτάρι και τα βασικά μέταλλα, από τον Φεβρουάριο και μετά, ήταν οι υψηλότερες διαχρονικά (στοιχεία από το 2011)!

Με αυτά και με αυτά, η Εθνική Τράπεζα βλέπει ακόμα υψηλότερα τον πληθωρισμό των επόμενων μηνών, με την κορύφωση να έρχεται τον Απρίλιο, όταν αναμένεται να δούμε ποσοστά της τάξεως του 8,5%. Αυτό είναι και το βασικό σενάριο, το οποίο ενσωματώνει πρόβλεψη ότι το πετρέλαιο δεν θα πέσει κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι και το φυσικό αέριο θα κινηθεί μεταξύ 115 και 132 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα σενάριο, πιο δυσοίωνο, που προβλέπει παρατεταμένη κρίση και στασιμοπληθωρισμό. Σε αυτό το σενάριο θεωρείται βέβαιο ότι θα δούμε πληθωρισμό, πάνω από 10%, με τις τιμές του πετρελαίου να ξεπερνούν και τα 140 δολάρια το βαρέλι και του φυσικού αερίου τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Η Eurobank στέκεται στις επιπτώσεις στη βιομηχανία, η οποία «τράβηξε το κάρο» της ανάπτυξης στη διετία της πανδημίας με μερίδιο 17%. Πλέον αντιμετωπίζει ισχυρούς κραδασμούς από την άνοδο του ενεργειακού κόστους. Οι οικονομολόγοι της τράπεζας επισημαίνουν ότι οι επιχειρήσεις, για να διατηρήσουν το επίπεδο παραγωγής στα τρέχοντα επίπεδα, καταναλώνουν περισσότερους πόρους. Επιπρόσθετα, η ζήτηση για βιομηχανικά προϊόντα που σχετίζονται με την πανδημία (κυρίως του τομέα της μεταποίησης) αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2022.

Το παζλ των εκτιμήσεων συμπληρώνει η Τράπεζα Πειραιώς, που περιγράφει ένα άμεσο μέλλον με σοβαρά προβλήματα στην κάλυψη της αγοράς με επαρκείς ποσότητες τροφίμων. Μιλάει ανοιχτά για ελλείψεις ζάχαρης και βόειου κρέατος, λόγω του υψηλού κόστους ζωοτροφών. Περιγράφει σχεδόν ως αχαρτογράφητα νερά την κατάσταση στην αγορά σιτηρών και θεωρεί πιθανή την υποκατάστασή του στο παγκόσμιο εμπόριο με το ρύζι, λόγω της χαμηλότερης τιμής του.

Σε απλά ελληνικά, οι εξαιρετικοί οικονομολόγοι των τεσσάρων τραπεζών περιγράφουν ένα άμεσο μέλλον με ακρίβεια, με ελλείψεις, αλλά και ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής και με επιπτώσεις στη λειτουργία των επιχειρήσεων, άρα στην απασχόληση και στις αμοιβές. Ισως αυτό το παζλ των δεδομένων να έχει στο μυαλό του και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας που μιλάει επίμονα για στασιμοπληθωρισμό, δηλαδή για μια κρίση πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που είχε εκτιμηθεί αρχικά. Μπορεί ωστόσο και να διαψευστούμε όλοι, ο πόλεμος να τελειώσει όσο απότομα άρχισε και οι αγορές γρήγορα να βρουν και πάλι την ισορροπία τους. Ωστόσο για την ώρα δεν φαίνεται και τόσο πιθανό…

Νίκος Φιλιππίδης (in.gr)