Η γερμανική
οικονομία ενδεχομένως έχει περιέλθει σε ύφεση, η οποία θα
διαρκέσει έως του χρόνου την άνοιξη, κατά την άποψή μας. Ο
κύριος ένοχος είναι το φυσικό αέριο. Ο περιορισμένος
εφοδιασμός στο καύσιμο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην
Ουκρανία και οι πρωτοφανείς τιμές του επιβαρύνουν πολύ τη
Γερμανία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτό, ενώ,
παράλληλα, διαθέτει εκτεταμένη βιομηχανία. Κατά συνέπεια, η
ύφεση θα είναι πιθανώς βαθύτερη στη Γερμανία από ό,τι σε
πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα παραπάνω
έγραψε σε πρόσφατη ανάλυση του ο οικονομολόγος της
Berenberg Bank, Σάλομον Φίντλερ, σχολιάζοντας πως αν και
οι ευρωπαϊκές και γερμανικές τιμές αναφοράς του φυσικού
αερίου έχουν υποχωρήσει σημαντικά από τα επίπεδα εκτίναξής
τους στα τέλη Αυγούστου, παραμένουν πολύ υψηλότερες από τους
πιο μακροπρόθεσμους μέσους όρους τους. Τουλάχιστον η
Γερμανία και η Ε.Ε. μπόρεσαν να αυξήσουν τις εισαγωγές από
τρίτους μη Ρώσους προμηθευτές, ενώ, ταυτόχρονα, εξοικονομούν
αρκετό αέριο ώστε πιθανότατα να μπορέσουν να αποφύγουν τις
άμεσες ελλείψεις τόσο αυτόν τον χειμώνα όσο και τον επόμενο.
Η άτακτη
κατανομή του φυσικού αερίου θα δημιουργούσε, διαφορετικά,
σοβαρούς περαιτέρω παράγοντες κινδύνου για τις προβλέψεις
μας. Τα αποτελέσματα της έρευνας του οικονομικού ινστιτούτου
ifo του Οκτωβρίου εναρμονίζονται με τις εκτιμήσεις μας. Ο
δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε ελαφρά στις 84,3
μονάδες τον Οκτώβριο από τις 84,4 μονάδες τον Σεπτέμβριο.
Αυτά τα επίπεδα είναι πολύ χαμηλότερα από τον μακροπρόθεσμο
μέσο όρο των 96,8 μονάδων από το 2005 και εντεύθεν.
Υπενθυμίζεται πως μόνο κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας
οικονομικής κρίσης του 2008-2009 και στο αποκορύφωμα της
πανδημίας του κορωνοϊού, την άνοιξη του 2020, ο γενικός
δείκτης ήταν χαμηλότερος. Με την ύφεση σε εξέλιξη, ο δείκτης
τρεχουσών συνθηκών υποχώρησε στις 94,1 μονάδες τον Οκτώβριο
από τις 94,5 μονάδες τον Σεπτέμβριο, ενώ ο δείκτης
προσδοκιών ανήλθε στις 75,6 μονάδες τον Οκτώβριο.
Ειδικότερα,
στον κλάδο της μεταποίησης το επιχειρηματικό κλίμα
εξασθένησε στις -15,9 μονάδες τον Οκτώβριο από τις -14,3
μονάδες τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με το ifo, αυτό οφείλεται σε
πιο απαισιόδοξες προσδοκίες των επιχειρήσεων, ενώ οι απόψεις
για τις τρέχουσες συνθήκες βελτιώθηκαν έστω και λίγο. Τα
βιβλία παραγγελιών παραμένουν πλήρη, αλλά οι εταιρείες
λαμβάνουν όλο και λιγότερες νέες παραγγελίες. Το κλίμα στον
κλάδο της παροχής υπηρεσιών ανέκαμψε στις -8,6 μονάδες τον
Οκτώβριο από τις -8,9 μονάδες τον Σεπτέμβριο, ενώ στον κλάδο
του εμπορίου αυξήθηκε στις -31,9 μονάδες τον Οκτώβριο από
-32,3 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Οι απόψεις για τις τρέχουσες
συνθήκες βελτιώθηκαν ελαφρώς. Ωστόσο, οι προσδοκίες στο
εμπόδιο συνολικά παρέμειναν εξαιρετικά ζοφερές, ειδικά για
τον υποτομέα των λιανικών πωλήσεων. |