Στο The
Economic Weapon: The Rise of Sanctions as a Tool of Modern
War, ο ιστορικός Nicholas Mulder μας υπενθυμίζει ότι ακόμη
και όταν η Βρετανία και η Ρωσία πολεμούσαν άγρια κατά τη
διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου 1853-56, συνέχισαν να
εξυπηρετούν τα χρέη τους η μια προς την άλλη.
Όπως προσφάτως
έγραψε με κριτική διάθεση σε άρθρο του στο Project Syndicate
o Yu Yongding (πρώην πρόεδρος του China Society of World
Economics και διευθυντής του Institute of World Economics
and Politics στην Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών –
πρώην μέλος της επιτροπής χάραξης πολιτικής της Λαϊκής
Τράπεζας της Κίνας 2004-2006), ομοίως, όταν τα hedge funds
εξαπέλυσαν ληστρικές επιθέσεις στα ασιατικά νομίσματα κατά
τη διάρκεια της ασιατικής οικονομικής κρίσης της δεκαετίας
του 1990, τελικά εξακολουθούσαν να παίζουν με τους κανόνες (παρόλο
που η ανήθικη συμπεριφορά τους σταμάτησε την οικονομική
πρόοδο ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ασίας).
Η απόφαση των
Ηνωμένων Πολιτειών της 28ης Φεβρουαρίου να παγώσουν περίπου
το ήμισυ των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Ρωσίας φαίνεται
να εμπίπτει σε διαφορετική κατηγορία. Αν και οι ΗΠΑ έχουν
προχωρήσει σε παρόμοιες ενέργειες κατά του Ιράν, της
Βενεζουέλας και του Αφγανιστάν, οι Κινέζοι οικονομολόγοι
θεώρησαν ότι επρόκειτο για εξαιρετικές καταστάσεις και
βρίσκουν συγκλονιστικό το γεγονός ότι οι ΗΠΑ υιοθέτησαν
τέτοια μέτρα κατά της Ρωσίας.
Το διεθνές
χρηματοπιστωτικό σύστημα βασίζεται στην εμπιστοσύνη ότι όλοι
οι συμμετέχοντες θα τηρούν τους κανόνες και η τήρηση των
υποχρεώσεων του χρέους είναι ένας από τους πιο σημαντικούς
κανόνες που υπάρχουν. Οποια και αν είναι η δικαιολογία, το
πάγωμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων μιας χώρας αποτελεί
κατάφωρη παραβίαση αυτής της εμπιστοσύνης. Οι ΗΠΑ, που
εκδίδουν το κύριο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, θέτουν σε
κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική τους αξιοπιστία για χάρη κάποιων
άπιαστων βραχυπρόθεσμων τακτικών πλεονεκτημάτων. Αυτό είναι
μεγάλο λάθος.
Εάν όλα τα ξένα
περιουσιακά στοιχεία – δημόσια αλλά και ιδιωτικά – μπορούν
να παγώσουν σε κλάσματα δευτερολέπτου από τις χώρες με
αποθεματικό νόμισμα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν θα
πρέπει καν να σπαταλούν τον χρόνο τους με μέτρα
αντιστάθμισης κινδύνου, όπως η διαφοροποίηση. Τώρα που οι
ΗΠΑ έχουν αποδείξει την προθυμία τους να σταματήσουν να
παίζουν με τους κανόνες, τι μπορεί να κάνει η Κίνα για να
προστατεύσει τα δικά της περιουσιακά στοιχεία; Δεν γνωρίζω.
Αλλά είμαι βέβαιος ότι οι Κινέζοι φορείς χάραξης πολιτικής,
και ίσως και εκείνοι σε άλλες χώρες, θα σκεφτούν πολύ σκληρά
για να βρουν λύσεις. |