Πολλοί από
εμάς έχουμε τους αγαπημένους μας οικονομικούς και
χρηματοοικονομικούς δείκτες. Αναφέρομαι σε εκείνους τους
δείκτες οι οποίοι δεν τυγχάνουν μεγάλης -ή και καθόλου-
προσοχής από τα τηλεοπτικά κανάλια που είναι
προσανατολισμένα προς τα χρηματοοικονομικά και τις αγορές,
ωστόσο μπορούν να μας παρέχουν σημαντικές πληροφορίες. Ένας
από τους αγαπημένους μου - η απόκλιση μεταξύ των τίτλων
αναφοράς κρατικού χρέους των ΗΠΑ και της Γερμανίας -
βρίσκεται σε αξιοσημείωτο επίπεδο. Τα παραπάνω έγραψε σε
πρόσφατο άρθρο του στο Bloomberg, ο γνωστός άνθρωπος των
αγορών και ειδικά της αγοράς χρήματος,
Mohamed A. El-Erian,
αναφέροντας χαρακτηριστικά:
“Πιο συγκεκριμένα,
μιλάω για τη διαφορά μεταξύ της απόδοσης του 10ετούς
κρατικού ομολόγου των ΗΠΑ με εκείνη του αντίστοιχου της
Γερμανίας (το οποίο λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για μεγάλο
μέρος της Ευρώπης). Στις αρχές των συναλλαγών της Τετάρτης,
αυτή η διαφορά είχε αυξηθεί στις 200 μονάδες βάσης υπέρ των
ΗΠΑ, ένα επίπεδο το οποίο έχει σημειωθεί μόλις τρεις φορές
από τις αρχές του 2020. Επιπλέον, και όπως φαίνεται στο
παρακάτω διάγραμμα, είναι πλέον πολύ πάνω από τα χαμηλά της
τελευταίας τριετίας, δηλαδή τις 90 μονάδες βάσης και λίγο
χαμηλότερα από το υψηλό των 214 μονάδων βάσης”.
Όπως έγραψε ο
Mohamed A. El-Erian, δύο
σημαντικές εξελίξεις οδήγησαν στο πρόσφατο άνοιγμα της
ψαλίδας. Το ένα είναι ότι συνολικά τα οικονομικά στοιχεία
των ΗΠΑ ήταν ισχυρότερα από τις μέσες προβλέψεις των
αναλυτών. Το άλλο είναι τα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα
στοιχεία για τον πληθωρισμό της ευρωζώνης.
Ουσιαστικά, η
διεύρυνση αποτυπώνει την κυριαρχία του αμερικανικού
οικονομικού εξαιρετισμού έναντι της ευρωπαϊκής οικονομικής
στασιμότητας, η οποία φαίνεται πιο "χτυπητά" από την
αντίθεση μεταξύ της αύξησης 4% του ΑΕΠ των ΗΠΑ το δεύτερο
εξάμηνο του 2023 και της ύφεσης στη Γερμανία. Μαζί με αυτό
έρχεται βέβαια και μια απόκλιση στους ρυθμούς πληθωρισμού,
με τις αυξήσεις των τιμών στις ΗΠΑ να αποδεικνύονται πιο
επίμονες απ΄ ό,τι στην Ευρώπη, σε εκείνο που πολλοί θεωρούν
ως το "τελευταίο μίλι" στη μάχη των κεντρικών τραπεζών
ενάντια στον πληθωρισμό.
Είναι σημαντικό ότι
υπάρχει μεγαλύτερο "βάθος" σε αυτή την απόκλιση από τους
πρόσφατους μακροοικονομικούς αριθμούς. Η οικονομία των ΗΠΑ
βρίσκεται σε πιο υγιή ενδογενή ανάπτυξη σε σύγκριση με
εκείνη της Ευρώπης.
Εκτός από το ότι
υποστηρίζεται από ένα πιο ευνοϊκό σύνολο δομικών συνθηκών –
από μεγαλύτερη ευελιξία στους συντελεστές παραγωγής έως πιο
ευέλικτη επιχειρηματικότητα – η ανάπτυξη των ΗΠΑ έχει
ενισχυθεί επίσης από μια μεγαλύτερη δημοσιονομική ώθηση και
μια μεγαλύτερη εστίαση της πολιτικής στους μοχλούς της
μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης. Επίσης, όπως σημείωνε
πρόσφατα ο Andrew Balls, επικεφαλής επενδύσεων της Pacific
Investment Management σε παγκόσμιο σταθερό εισόδημα, σε
συνέντευξή του στο δίκτυο Bloomberg News, η δομή του
συστήματος χρηματοδότησης στεγαστικών δανείων των ΗΠΑ
καθιστά την οικονομία της λιγότερο ευαίσθητη στα υψηλότερα
επιτόκια.
Η υποστήριξη σε
επίπεδο πολιτικής, επίσης, η οποία παρέχεται σε τρεις
κρίσιμα σημαντικούς τομείς σε μια δομική μετάβαση -
τεχνολογία, βιοεπιστήμες και ενέργεια - έχει ακόμη
μεγαλύτερη επιρροή υπό το φως των σημαντικών πλεονεκτημάτων
που συνεπάγεται η πρωτοπορία σε κάθε τομέα.
Εάν εφαρμοστεί
σωστά, αυτή η στήριξη είναι αρκετή για να διατηρήσει το
πλεονέκτημα ανάπτυξης των ΗΠΑ μεσοπρόθεσμα, α
νκαι
πιθανότατα δεν αρκεί για να λειτουργήσει ως βασικός μοχλός
ανάπτυξης για πολλές άλλες χώρες (εκτός εάν, ας πούμε,
"σηκώσουν τα μανίκια τους" τόσο οικονομικά όσο και
χρηματοοικονομικά).
Συγκεκριμένα, και
δεδομένων των όσων συμβαίνουν σε περιφερειακό επίπεδο στην
Ευρώπη και στον κύριο εμπορικό εταίρο της, την Κίνα, είναι
απίθανο η πιο έντονη ανάπτυξη των ΗΠΑ να δώσει στην Ευρώπη
μεγάλη ώθηση. Είναι ακόμη λιγότερο πιθανό η νωθρότητα της
Ευρώπης να παρασύρει προς τα κάτω την οικονομία των ΗΠΑ.
Μόνον ένα μεγάλο εξωγενές σοκ κάποιου είδους το οποίο θα
εκτροχίαζε τις ΗΠΑ, όπως ένα νέο λάθος νομισματικής
πολιτικής από την ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα (Federal
Reserve) ή μια γεωπολιτικής αιτίας άνοδος των τιμών του
πετρελαίου μέχρι, ας πούμε, τα 100 δολάρια το βαρέλι ή και
υψηλότερα, θα είχε ως αποτέλεσμα τον τύπο σύγκλισης ο
οποίος θα οδηγούσε τη διαφορά απόδοσης (spread) των 10ετών
ομολόγων ΗΠΑ και Γερμανίας να μειωθεί στις 100 μονάδες βάσης
ή λιγότερο.
Όπως γράφει ο
Mohamed A. El-Erian
στο άρθρο του στο Bloomberg. Αυτή η προοπτική έχει
επιπτώσεις για τους επενδυτές παγκόσμιας κλίμακας πέρα από
τη σχετική τοποθέτηση χαρτοφυλακίου στις διεθνείς αγορές
σταθερού εισοδήματος. Για παράδειγμα, χρησιμεύει ως
προειδοποιητική σημείωση για όσους θέλουν να εξαφανίσουν
γρήγορα από το χαρτοφυλάκιό τους τις μετοχές των ΗΠΑ προς
όφελος ευρωπαϊκών τίτλων, καθώς και όσους στοιχηματίζουν σε
ένα ασθενέστερο δολάριο.
Η απόκλιση μπορεί
επίσης να χρησιμεύσει ως ακόμη μια επιπλοκή για μια
παγκόσμια οικονομία που ήδη πλοηγείται εν μέσω πολυετών
διαρθρωτικών αλλαγών, όπως η αναμόρφωση των εφοδιαστικών
αλυσίδων, η μεγαλύτερη εργαλειοποίηση του διασυνοριακού
εμπορίου και των επενδυτικών εργαλείων, καθώς και μια πιθανή
άνιση εφαρμογή σημαντικών καινοτομιών που ενισχύουν την
παραγωγικότητα, όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Εξάγω υπερβολικά
πολλά συμπεράσματα από έναν χρηματοοικονομικό δείκτη τον
οποίο πολλοί παραβλέπουν στις αναλύσεις δεδομένων υψηλής
συχνότητας; Ο χρόνος θα δείξει. Στο μεταξύ, θα τον
παρακολουθώ με ευλαβική προσοχή. |