|
Ένα πολύ ενδιαφέρον
άρθρο έγραψε σε πρόσφατο άρθρο του στη Wall Street o
Jason
Zweig. Όπως
χαρακτηριστικά
σχολίασε: Μόλις επέστρεψα μετά από μια διακοπή που κράτησε
αρκετά – και ίσως θα έπρεπε να κάνετε το ίδιο και εσείς.
Επέστρεψα στο πόστο
μου στη «Wall Street Journal», έχοντας λείψει με άδεια για
τη συγγραφή ενός βιβλίου. Αυτή η μακρά παύση με αποσυνέδεσε
από την καθημερινή φασαρία των αγορών, οπότε μπόρεσα να δω
τις επενδυτικές ιδέες στο πλαίσιο μιας μακρύτερης ιστορικής
και ευρύτερης ψυχολογικής προοπτικής.
Οπως ο Rip Van
Winkle, ο χαρακτήρας στην ιστορία του Washington Irving που
έπεσε για ύπνο και ξύπνησε ύστερα από 20 χρόνια, έτσι και
εγώ επέστρεψα σε έναν κόσμο που μου φαίνεται ταυτόχρονα
αλλαγμένος και έντονα οικείος. Το καλύτερο όταν επιστρέφεις
στον κόσμο των αγορών ύστερα από μια μεγάλη διακοπή είναι
ότι παρατηρείς πόσο ανόητες μοιάζουν να είναι πολλές
προβλέψεις – συμπεριλαμβανομένων και των δικών σου. Το
δεύτερο καλύτερο είναι η ικανοποίηση που νιώθεις από το
γεγονός ότι δεν μπήκες καθόλου στον πειρασμό να κάνεις
οτιδήποτε αντιδρώντας σε κάποια από αυτές τις προβλέψεις.
Οταν δημοσιεύτηκε το
τελευταίο κείμενο στη στήλη μου, στις 26 του περασμένου
Μαΐου, ο δείκτης S&P 500 σημείωνε ήδη άνοδο κατά 10,3% το
2023 –
συμβαδίζοντας
ακριβώς με τη μακροχρόνια μέση ετήσια απόδοση των
αμερικανικών μετοχών. «Μακάρι να έκλεινε το έτος εδώ»
θυμάμαι να μονολογώ.
Αυτό είναι το
τελευταίο πράγμα που θυμάμαι. Από εκείνη την ημέρα έως αυτή
την εβδομάδα σταμάτησα να ακούω τον καθημερινό θόρυβο της
διακύμανσης μετοχών, ομολόγων, εμπορευμάτων, και οικονομικών
δεικτών.
Τι είπατε; Ο S&P
βυθίστηκε κατά περισσότερο από 10% και ο Nasdaq Composite
υποχώρησε περισσότερο από 12% ανάμεσα στον Ιούλιο και τον
Οκτώβριο; Και μετά, μέσα σε τρεις ξέφρενες εβδομάδες,
ανέβηκαν ξανά, εξαλείφοντας τις πτώσεις τους;
Ούτε που το πρόσεξα.
Λέτε ότι η απόδοση
του 10ετούς ομολόγου – που ήταν στο 3,8% όταν έφυγα –
εκτοξεύτηκε στο 4,99% τον Οκτώβριο και μετά πάλι γρήγορα
αντιστράφηκε και έχασε σχεδόν όλη της την άνοδο πέφτοντας
στο 3,8% ως το τέλος της χρονιάς;
Σε γράφημα μοιάζει
με την τομή ενός ηφαιστείου. Εγώ είχα απόλυτη άγνοια.
Οταν έφυγα, οι
επενδυτές και οι αναλυτές προσπαθούσαν εμμονικά να μαντέψουν
πότε και σε πόσες φορές θα περικόψει τελικά τα επιτόκια η
Ομοσπονδιακή Τράπεζα.
Ακόμα προσπαθούν.
Οι εικασίες τους
ήταν σε μεγάλο βαθμό λανθασμένες – και μάλλον θα συνεχίσουν
να είναι.
Είναι καλό που οι
θεοί των αγορών με αγνόησαν, όπως κάνουν πάντα. Αν και εγώ
σκέφτηκα ότι μια απόδοση 10,3% στο πεντάμηνο ήταν αρκετή για
ένα ολόκληρο έτος, ο δείκτης S&P 500 ολοκλήρωσε τη χρονιά με
άνοδο μεγαλύτερη του 26%, συμπεριλαμβανομένων των
μερισμάτων.
Οταν δεν
παρακολουθείς την αγορά κάθε μέρα, μπορείς τελικά να δεις με
αναμφισβήτητη διαύγεια ότι αυτό που θα περίμενες να συμβεί,
δεν συνέβη. Συνέβη το μη αναμενόμενο.
Αν μου λέγατε ότι θα
ξεσπάσει πόλεμος στη Μέση Ανατολή τον Οκτώβριο και θα
διαρκέσει για μήνες, θα λυπόμουν αλλά δεν θα ξαφνιαζόμουν.
Αν μου έλεγες επιπλέον ότι το αργό πετρέλαιο – μετά από μια
πρόσκαιρη άνοδο – θα έκλεινε το 2023 σε χαμηλότερη τιμή από
εκείνη όπου βρισκόταν την ημέρα που έφυγα, θα έμενα
κατάπληκτος.
Τον Μάιο,
αναρωτιόμουν ήδη κατά πόσον η μετοχή της Nvidia – που τότε
σημείωνε άνοδο 167% για το 2023 – είχε ανέβει υπερβολικά
πολύ και υπερβολικά γρήγορα. Οντας στην πρώτη γραμμή της
έκρηξης της τεχνητής νοημοσύνης, ο κολοσσός των computer
graphics έχει από τότε κερδίσει ακόμη 58%.
Δεν λέω ότι οι
ειδήσεις δεν έχουν σημασία ή ότι θα έπρεπε – Θεός φυλάξοι! –
να σταματήσετε να διαβάζετε τη «Wall Street Journal».
Λέω ότι το να
αντιδράτε στις ειδήσεις – ή ακόμη και το συναίσθημα ότι
πρέπει να αντιδράσετε – μπορεί να δηλητηριάσει το
χαρτοφυλάκιό σας και να σας φέρει πίκρες.
Αν μπαίνετε στον
πειρασμό να κάνετε δραστικές αλλαγές στο χαρτοφυλάκιό σας
λόγω των ειδήσεων, τότε μια άδεια σαν αυτή που πήρα εγώ θα
μπορούσατε να σας ωφελήσει.
Πιθανότατα δεν
μπορείτε να εξαφανιστείτε για επτά μήνες, αλλά μπορείτε να
προσποιηθείτε ότι το κάνατε. Ο Had Hershfield, ψυχολόγος στο
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και συγγραφέας του βιβλίου «Ο
μελλοντικός σου εαυτός: Πώς να κάνεις σήμερα το αύριο
καλύτερο» («Your Future Self: How to Make Tomorrow Better
Today»), προτρέπει τους επενδυτές «να χρησιμοποιήσουν τα
εργαλεία του νοητικού ταξιδιού στον χρόνο, για να ξεφύγουν
από την τυραννία του παρόντος».
Εννοεί ότι το να
οραματιζόμαστε πώς θα νιώθουμε για τις πράξεις μας αύριο,
μπορεί μας προφυλάξει από μια υπερβολική αντίδραση σήμερα.
Ενα από τα εργαλεία
του νοητικού ταξιδιού στον χρόνο είναι να γράφεις ένα γράμμα
στον – και από τον – μελλοντικό σου εαυτό.
Ας πούμε ότι δεν
μπορείτε να σταματήσετε να διαβάζετε για την τεχνητή
νοημοσύνη, θεωρώντας ότι έχει ακόμη μεγαλύτερες προοπτικές
από ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι επενδυτές, και ότι θέλετε
να βάλετε το 25% των χρημάτων σας στην Nvidia, αντί για το
5% που έχετε ήδη. Αντίστροφα, ας πούμε ότι οι τίτλοι των
ειδήσεων στα ΜΜΕ σας έχουν κάνει να φοβάστε τόσο πολύ ότι ο
υποψήφιος πρόεδρος που προτιμάτε θα χάσει τις εκλογές, ώστε
να θέλετε να μετατρέψετε όλα τα χρήματά σας σε μετρητά.
Στο γράμμα στον
μελλοντικό σας εαυτό, γράψτε με λεπτομέρειες τι σχεδιάζετε
να κάνετε, για ποιους λόγους πιστεύετε ότι αυτό είναι λογικό
και ποια αποτελέσματα προβλέπετε ότι θα έχει.
Στο γράμμα από τον
μελλοντικό σας εαυτό, φανταστείτε ότι έχει περάσει ένας
χρόνος από σήμερα και ζείτε με τις συνέπειες της απόφασής
σας. Εχει γίνει η ευτυχία σας όμηρος της μετοχικής τιμής της
Nvidia; Αντιμετωπίζετε τεράστια φορολογική επιβάρυνση λόγω
της μετατροπής του χαρτοφυλακίου σας σε ρευστό; Ανησυχείτε
ότι δεν θα σας μείνουν χρήματα για τη σύνταξη; Πόσο
διαφορετική θα ήταν η ζωή σας αν ο προηγούμενος εαυτός σας
δεν είχε αντιδράσει – ή υπεραντιδράσει – στις ειδήσεις;
Για γενικά
υποδείγματα τέτοιων επιστολών, δείτε τα «Future Self Tool»
στην ιστοσελίδα consumerfinance.gov.
Μια μελέτη δείχνει
ότι αυτή η τεχνική μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τη
λήψη αποφάσεων που ίσως να μετανιώσετε αργότερα, και μπορεί
να μειώσει το άγχος που προκαλούν οι αρνητικές ειδήσεις.
Πίστευα για καιρό
ότι οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι θα έπρεπε να ενθαρρύνουν
αυτή την προσέγγιση, προκειμένου να βοηθήσουν τους πελάτες
τους να λαμβάνουν συνειδητές και βιώσιμες αποφάσεις. Τώρα
πιστεύω ότι αξίζει να το δοκιμάσετε και μόνοι σας. |
