Οι επενδυτές μετοχών
παγκοσμίως δείχνουν πεπεισμένοι ότι η αγορά εργασίας των ΗΠΑ κλυδωνίζεται.
Οι εκτεταμένες μαζικές πωλήσεις μετοχών τη Δευτέρα έρχονται
μετά τα απογοητευτικά στοιχεία για την απασχόληση στις
ΗΠΑ τον Ιούλιο, αναζωπυρώνοντας τους φόβους για ύφεση της
αμερικανικής οικονομίας.
Όπως έγραψε το
Reuters σε πρόσφατη ανάλυση του. Πάντως, η δυσοίωνη άποψη
αυτή αγνοεί την περίεργη δυναμική του εργατικού δυναμικού
των ΗΠΑ. Μέχρι να ακολουθήσουν περισσότεροι διευθύνοντες
σύμβουλοι το παράδειγμα με τις μαζικές απολύσεις του νέου
επικεφαλής της Intel, Πατ Γκέλσινγκερ, η μεγαλύτερη
οικονομία στον κόσμο θα επιβραδύνει το βήμα της, αλλά δεν θα
συρρικνωθεί. Ομολογουμένως, τα στοιχεία της Παρασκευής για
τις θέσεις εργασίας έδειξαν αύξηση της ανεργίας στο 4,3% από
το 4,1% τον Ιούνιο. Ωστόσο, οι εργοδότες προσέθεσαν 114.000
θέσεις εργασίας τον Ιούλιο, ήτοι αριθμό μικρότερο από όσο
περίμεναν οι οικονομολόγοι, αν και αυτός εναρμονίζεται με
μια υγιή αγορά εργασίας. Το μερίδιο των ατόμων σε παραγωγική
ηλικία με απασχόληση αντιστοιχεί στα υψηλότερα επίπεδα των
τελευταίων 20 ετών και φθάνει στο 80,9%. Εν τω μεταξύ, σε
μεγάλο βαθμό η άνοδος της ανεργίας οφείλεται στο ότι
περισσότεροι εργαζόμενοι, τόσο αυτόχθονες όσο και
μετανάστες, εντάσσονται στο εργατικό δυναμικό.
Αυτές οι αλλαγές
στην αγορά εργασίας, πάντως, έχουν ενεργοποιήσει τον
λεγόμενο «Κανόνα Σαμ», ο οποίος υποστηρίζει ότι η αύξηση του
ποσοστού ανεργίας κατά μισή ποσοστιαία μονάδα σε διάστημα
τριών μηνών δηλώνει ότι έχει αρχίσει ύφεση. Το σκεπτικό
είναι ότι η αύξηση της ανεργίας πλήττει την αγοραστική
δύναμη των καταναλωτών, πυροδοτώντας έναν φαύλο κύκλο
απώλειας θέσεων εργασίας και οικονομικής συρρίκνωσης. Αλλά
ακόμη και η Κλόντια Σαμ, η οποία επινόησε τον κανόνα, τον
ονοματοδότησε και υπήρξε οικονομολόγος της Ομοσπονδιακής
Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), δεν πιστεύει ότι η ύφεση είναι κατ’
ανάγκην επικείμενη. Θεωρεί, όμως, ότι η τράπεζα όφειλε να
είχε αρχίσει τη μείωση επιτοκίων τον Ιούλιο, αντί να
περιμένει τον Σεπτέμβριο. Επιπλέον, οι θερινές καιρικές
συνθήκες, ιδιαίτερα ο τυφώνας «Μπέριλ», και οι διακοπές
ρεύματος, που προκάλεσε στο Τέξας, πιθανότατα επηρέασαν τον
αριθμό των θέσεων εργασίας.
Η Fed Σαν Φρανσίσκο
εκτιμά ότι, προσαρμόζοντας αυτές τις επιπτώσεις, θα έπρεπε
να ήταν μεταξύ 130.000 και 150.000 η αύξηση των θέσεων
εργασίας. Αυτό συνάδει με την κανονικότητα, όπως έχει
διαμορφωθεί, σύμφωνα με οικονομολόγους της Goldman Sachs,
που υποδηλώνει πως μια ήπια προσγείωση της οικονομίας είναι
ακόμη εφικτή, όπου ο πληθωρισμός υποχωρεί άνευ υφέσεως. Οι
επενδυτές διαφωνούν, κρίνοντας από τις απότομες κινήσεις στα
χρηματιστήρια, που επιτείνονται από άλλους παράγοντες, όπως
η χαλάρωση των στοιχημάτων μόχλευσης στο γιεν, αλλά και η
αυξανόμενη πίεση στον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, να
μειώσει τα επιτόκια 50 μ.β. τον Σεπτέμβριο και να συνεχίσει.
Εάν, τώρα, οι περικοπές θέσεων εργασίας επιταχυνθούν και η
καθαρή αύξηση μισθοδοσίας καταστεί αρνητική με έτι
περαιτέρω απολύσεις, τότε το επενδυτικό κοινό θα έχει δίκιο,
αν και θα ήταν φρόνιμο, να εξετάζει συνολικά τους δείκτες
και όχι μόνον έναν, όπως διακηρύσσει ο Τζερόμ Πάουελ. |