Τα δεδομένα εν όψει
της ετήσιας διάσκεψης του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου της Κίνας
ήταν γνωστά εδώ και μήνες. Την περασμένη εβδομάδα ωστόσο,
διέρρευσαν πληροφορίες πως το Πεκίνο σκεφτόταν να διορίσει
νέο Υπουργό Εξωτερικών. Παρά τη φημολογία, όλα δείχνουν πως
ο Γουάνγκ Γι θα παραμείνει στη θέση του. Και αυτό μπορεί να
σημαίνει πως η Κίνα έχασε μια σημαντική ευκαιρία. Όπως
έγραψε η Karishma Vaswani σε πρόσφατο άρθρο της στο
Bloomberg, μπορεί ο Γουάνγκ να είναι αξιόπιστος, ιδιαίτερα
σεβαστός και αναγνωρίσιμος, η Κίνα όμως δεν παύει να χάνει
φίλους και επιρροή ανά τον κόσμο. Υπήρξαν φωνές που θεώρησαν
πως για την αλλαγή της έξωθεν εικόνας της χώρας, απαιτείται
και αλλαγή προσώπου. Παρ' όλα αυτά, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ
φαίνεται πως έχει θέσει ως προτεραιότητα τη σταθερότητα στο
εσωτερικό της χώρας.
Όλα αυτά δε
σημαίνουν ότι ο μακρόβιος αξιωματούχος δεν κάνει τη δουλειά
για την Κίνα. Πρόσφατα είχε μια δύσκολη συνομιλία με την
Ευρώπη, συναντήθηκε με τον ομόλογό του στις ΗΠΑ και σύντομα
θα μεταβεί στην Αυστραλία με σκοπό τη σύσφιξη των σχέσεων
μεταξύ των δύο χωρών. Την ίδια στιγμή δε θα διστάσει να τα
βάλει με την Ουάσινγκτον, όπως για παράδειγμα έκανε πρόσφατα
σχετικά με το θέμα της παραγωγής προηγμένων τσιπ.
Αν και ο Γουάνγκ δεν
ξεφεύγει από το τροπάριο που υπαγορεύει το δόγμα του
Κομμουνιστικού Κόμματος αναφορικά με την
εξωτερική
πολιτική, ούτε προσφέρει φρέσκες ιδέες, εντούτοις
αντιπροσωπεύει μια εικόνα σταθερότητας. Είναι το πρόσωπο που
φέρνει την απαραίτητη τάξη στον (χαοτικό) στενό κύκλο του
Σι, σε αντίθεση με τον προηγούμενο υπουργό Εξωτερικών που
απομακρύνθηκε μυστηριωδώς, επτά μόλις μήνες μετά την ανάληψη
της θέσης.
Σύμφωνα με τον Ντρου
Τόμσον, ερευνητή και ειδικό σε θέματα για την Κίνα, η
παραμονή του Γουάνγκ στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών
αναδεικνύει τον τρόπο σκέψης του προέδρου Σι. "Η κύρια
προτεραιότητα του είναι το εσωτερικό της χώρας και όχι η
εξωτερική πολιτική - για τον Σι, μόνο ο κινεζικός λαός
μπορεί να ρίξει το Κομμουνιστικό Κόμμα, όχι οι άλλες χώρες",
αναφέρει ο Τόμσον.
Η κοινωνική
σταθερότητα είναι το μυστικό για την επιτυχία του κόμματος.
Οι οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κίνα είναι
τεράστιες και υπαρκτές. Η προβολή λοιπόν μιας εικόνας περί
ισχυρής και σταθερής Κίνας στον έξω κόσμο, αποτελούν μέρος
της αφήγησης που χρειάζεται ο Σι για να πείσει τον λαό ότι
έχει επιφέρει μια περίοδο ειρήνης και ευημερίας - ακόμη και
αν η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Αυτός είναι και ο
λόγος για τον οποίο η Ταϊβάν είναι πάντα στο επίκεντρο
συνεντεύξεων Τύπου που αφορούν στην εξωτερική πολιτική. Η
Κίνα διεκδικεί το νησί ως δικό της, και ο Γουάνγκ δε χάνει
ευκαιρία να αναπαράγει τη μακροχρόνια πολιτική της
ενοποίησης. Χαρακτήρισε τους "αυτονομιστές" - τους
Ταϊβανέζους που θέλουν ένα κυρίαρχο ανεξάρτητο έθνος - ως τα
πιο καταστροφικά στοιχεία στις σχέσεις μεταξύ των δύο
πλευρών, τονίζοντας πως η ιστορία θα τους τιμωρήσει. Η
σκληρή γλώσσα στο θέμα της Ταϊβάν είναι ένα μέσο
εθνικιστικής διαπίστευσης για τον Σι και ένας τρόπος να
δείξει δύναμη, την ώρα που η οικονομία παραπαίει.
Αυτό σημαίνει ότι
έρχονται ακόμα πιο επικίνδυνες μέρες για την περιοχή.
Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του Wen-Ti Sung, πολιτικού
επιστήμονα στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας: "Στο
παρελθόν οι αξιωματούχοι του κόμματος έλεγαν ότι οι δύο
πλευρές του Πορθμού της Ταϊβάν είναι μια μεγάλη οικογένεια
και ότι οι Κινέζοι δεν θα πολεμήσουν με τους Κινέζους. Αυτή
η γλώσσα έχει πλέον εκλείψει. Το Πεκίνο προβάλλει μια
αυξανόμενη αίσθηση απειλής και επείγοντος".
Μια τέτοια στάση
ασκεί αναμφίβολα πίεση στη νέα κυβέρνηση της Ταϊπέι και
στους εταίρους της, όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία. Ένας νέος
υπουργός Εξωτερικών θα λειτουργούσε ευεργετικά προς την
κατεύθυνση μιας πιο μετριοπαθούς προβολής των θέσεων του
Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και ενδεχομένως προς
μερική εκτόνωση της έντασης. Αυτό το πρόσωπο θα μπορούσε να
είναι ο πρώην πρέσβης στις Φιλιππίνες και την Ινδονησία, Liu
Jianchao, ο οποίος εθεωρείτο υποψήφιος για τη θέση. Το
γεγονός ότι τελικά δεν επιλέχθηκε, μπορεί μακροπρόθεσμα να
οδηγήσει σε μια Κίνα με λιγότερη επιρροή και ακόμα
περισσότερο απομονωμένη. |