Στο εργοστάσιο πυραυλικών συστημάτων της MBDA στο Μπόλτον της Αγγλίας, ο υπουργός Άμυνας Λουκ Πόλαρντ παρακολούθησε από κοντά την παραγωγή εξελιγμένων εξαρτημάτων. Ένας μηχανικός του εργοστασίου, δείχνοντας σκόνη στην παλάμη του, εξήγησε πως αυτά τα μικρά, αλλά κρίσιμα κομμάτια, αποτελούν το «μυαλό» των πυραύλων, αφού τους δίνουν τη δυνατότητα να εντοπίζουν και να «κλειδώνουν» τον στόχο τους. Η επίσκεψη του Πόλαρντ είχε σκοπό να προωθήσει νέα σύμβαση αξίας 118 εκατ. λιρών για την κατασκευή έξι νέων εκτοξευτών πυραύλων.

Η MBDA, με εγκαταστάσεις επίσης στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία, ενίσχυσε πέρυσι το προσωπικό της με 2.500 εργαζόμενους και σχεδιάζει να προσλάβει άλλους 2.600 έως το τέλος του έτους. Αντίστοιχες επενδύσεις πραγματοποιούνται σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς οι κυβερνήσεις, υπό την πίεση του πολέμου στην Ουκρανία, αυξάνουν μαζικά τις στρατιωτικές δαπάνες με την ελπίδα ότι θα τονώσουν τις οικονομίες τους.

Το «μέρισμα ειρήνης» που ακολούθησε τον Ψυχρό Πόλεμο φαίνεται να ανήκει στο παρελθόν: λιγότερα χρήματα κατευθύνονται πλέον σε κοινωνικές παροχές, ενώ μεγαλύτερα ποσά επενδύονται σε εξοπλιστικά προγράμματα. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο αυτές οι επενδύσεις θα έχουν ουσιαστική και διαρκή συμβολή στην ανάπτυξη ή αν θα ενισχύσουν κυρίως την κερδοφορία των αμυντικών βιομηχανιών.

Στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ μιλά για μια «ιστορική επένδυση» που θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα ενδυναμώσει τη βιομηχανική βάση της χώρας. Στη Γερμανία, η Rheinmetall προγραμματίζει 8.000 νέες προσλήψεις την επόμενη διετία, φιλοδοξώντας να καλύψει το κενό που αφήνει η κρίση στην αυτοκινητοβιομηχανία. Παράλληλα, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι εντάχθηκε σε πρωτοβουλίες της Ε.Ε. για στρατιωτική ενίσχυση, ενώ συναντήθηκε με αμυντικούς ομίλους, καλώντας τους να επενδύσουν σε προγράμματα με ευρύτερα κοινωνικά οφέλη.

Οι οικονομολόγοι ωστόσο κρατούν μικρό καλάθι. Εκτιμούν ότι κάθε δολάριο στρατιωτικών δαπανών αυξάνει το ΑΕΠ μόλις κατά 50 σεντς, σε αντίθεση με τις επενδύσεις στην εκπαίδευση ή στις υποδομές που αποδίδουν πολλαπλάσια. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέχρι το 2028 η ενίσχυση των αμυντικών προϋπολογισμών θα προσθέσει μόλις 0,3%-0,6% στην οικονομική δραστηριότητα της Ε.Ε.

Ο καθηγητής Κένεθ Ρόγκοφ του Χάρβαρντ είναι κατηγορηματικός: «Δεν υπάρχει τίποτα θετικό στο να αγοράζεις ένα άρμα μάχης αντί να χτίζεις ένα σχολείο». Η πραγματική ανάπτυξη, τονίζει, προκύπτει από την τεχνολογική πρόοδο, την καινοτομία και την ώθηση σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η αεροδιαστημική και οι ημιαγωγοί.

Ωστόσο, η αύξηση των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη στην άμυνα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης και για τον ιδιωτικό τομέα, δημιουργώντας μια δυναμική συνεργασία. Ο υπουργός Πόλαρντ τόνισε ότι η βρετανική κυβέρνηση θέλει να αποδείξει πως η ενίσχυση των στρατιωτικών προϋπολογισμών δεν αφορά μόνο την ασφάλεια, αλλά μπορεί επίσης να φέρει επενδύσεις, νέες δουλειές και ανάπτυξη.