Ο Ντόναλντ
Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι θα ήθελε να έχει
μεγαλύτερο λόγο στις αποφάσεις της Fed, εάν επανεκλεγεί
πρόεδρος. Τότε θα προσπαθούσε πιθανώς να παρακινήσει και να
πείσει την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να εισακούσει τα αιτήματά
του. Παρά ταύτα, σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους και
κανόνες, η ικανότητα του προέδρου των ΗΠΑ να επηρεάζει
σημαντικά τη νομισματική πολιτική φαίνεται περιορισμένη. Ως
πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ είχε απειλήσει να απολύσει τον
πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, πολλές φορές στο παρελθόν.
Αν και πρόσφατα υπαναχώρησε, λέγοντας ότι θα του επέτρεπε να
ολοκληρώσει τη δεύτερη θητεία του.
Τα παραπάνω έγραψε
σε πρόσφατη ανάλυση του ο οικονομολόγος της Berenberg Bank
Φέλιξ Σμιντ, σχολιάζοντας πως η σχετική νομοθεσία ορίζει ότι
οι διοικητές των πολιτειακών Fed – μελών του Δ.Σ. μπορούν να
απομακρυνθούν από τον πρόεδρο «για ορισμένους λόγους». Αυτή
η διατύπωση είναι κάπως ασαφής, αφήνοντας περιθώρια
ερμηνειών. Ωστόσο, οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι
οι πολιτικές διαφορές από μόνες τους αρκούν, αλλά το άρθρο
αναφέρεται μάλλον σε παράβαση ή παράλειψη καθήκοντος. Οπερ
σημαίνει ότι εάν ο Ντόναλντ Τραμπ προσπαθούσε να αποπέμψει
τον Πάουελ, η υπόθεση θα κατέληγε σχεδόν σίγουρα στο Ανώτατο
Δικαστήριο, με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας για τον
πρώτο. Αρα, μάλλον απίθανο θα ήταν να έπαιζε πραγματικά αυτό
το χαρτί. Ο δε παραδοσιακός τρόπος να επηρεαστεί η Fed μέσω
υποψηφιοτήτων απαιτεί υπομονή. Η πρώτη κενή θέση σε μία
δεύτερη θητεία Τραμπ θα ανακύψει μόλις τον Ιανουάριο του
2026, με τη λήξη της θητείας της Αντριάνας Κούγκλερ, μέλους
του Δ.Σ. της τράπεζας.
Η θητεία Πάουελ
λήγει τον Μάιο του ιδίου έτους. Ο Τραμπ θα μπορούσε να
επιλέξει ένα δικό του άτομο να αντικαταστήσει την Κούγκλερ
και στη συνέχεια να το προωθήσει για να αντικαταστήσει τον
Πάουελ. Αλλά αυτή η διαδικασία δεν θα ολοκληρωθεί παρά μόνον
16 μήνες μετά την ανάληψη της νέας προεδρικής θητείας. Ακόμη
κι αν επιτύχει το εγχείρημα, η Ιστορία έχει δείξει ότι, αφ’
ής στιγμής χρισθούν πρόεδροι, οι υποψήφιοι ενεργούν πιο
ανεξάρτητα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Η δε αλλαγή του
νόμου φαίνεται απίθανη. Η Fed δρα αυτόνομα υπό την έννοια
ότι η νομισματική πολιτική και οι σχετικές αποφάσεις δεν
υπόκεινται σε έγκριση από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Ωστόσο, υπάρχει κάποια επίβλεψη από πλευράς του Κογκρέσου
και ο νόμος για τη Fed τροποποιείται ή καταργείται από αυτό
το σώμα. Προς το παρόν, ωστόσο, φαίνεται απίθανο οι
Ρεπουμπλικανοί να κερδίσουν την πλειοψηφία και στις δύο
βουλές του Κογκρέσου, κάτι που απαιτείται για την αλλαγή του
νόμου περί Ομοσπονδιακής Τράπεζας. |