Ριζοσπαστική, άκρα, αντισυστημική. Οπως και να
την πεις, είναι στους νικητές αυτών των
ευρωεκλογών. Ομως κέρδισε η Ακροδεξιά χωρίς να
χάσει η Κεντροδεξιά, η οποία διατηρεί τις
δυνάμεις της κόντρα στον πληθωρισμό, στη
γεωπολιτική αστάθεια, στις κλιματικές
καταστροφές, στη μείωση των επενδύσεων και στο
μεταναστευτικό. |
Μετά και
το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης, ο ένας μετά τον
άλλον οι πολιτικοί αναλυτές υπογραμμίζουν τους
κινδύνους που απορρέουν από την «κανονικοποίηση
της Ακροδεξιάς». Είναι όμως έτσι; Ή βιώνουμε,
αντιθέτως, την επικράτηση του mainstream; Αφού
κλήθηκε να κυβερνήσει, η Μελόνι στην Ιταλία
έβαλε νερό στο κρασί της, κερδίζοντας, καλώς ή
κακώς, τη θέση ενός αξιόπιστου συνομιλητή στις
Βρυξέλλες. Ο Βίλντερς, στην Ολλανδία, μετρίασε
εγκαίρως τις θέσεις του και μόνο με αυτόν τον
τρόπο αναδείχθηκε σε νικητή των εθνικών εκλογών
στη χώρα του. Ευρύτερα, οι δυνάμεις της
αντισυστημικής ∆εξιάς σταμάτησαν να μιλούν για
την έξοδο από την Ε.Ε., απέφυγαν να σταθούν
απροκάλυπτα στο πλευρό της Ρωσίας και
εγκατέλειψαν τις πιο σκληροπυρηνικές από τις
τοποθετήσεις τους. Μόνο διά αυτής της οδού
ενίσχυσαν τα ποσοστά τους.
Η
στρατηγική μπροστά στους «extreme» του πολιτικού
φάσματος μοιράζεται σε δύο σχολές σκέψεις. Η
πρώτη εισηγείται στα πιο μετριοπαθή κόμματα να
μην υιοθετούν την ατζέντα των άκρων, καθώς έτσι
νομιμοποιούν την πολιτική τους. Η δεύτερη
προκρίνει, αντιθέτως, την ανάγκη να ακούν με
προσοχή τους ψηφοφόρους των λαϊκιστικών
δυνάμεων, ώστε να προσαρμόζουν την πολιτική τους
και να περιορίζουν τον χώρο για τους διακινητές
τής κατά τα άλλα θεμιτής κοινωνικής δυσφορίας.
Στην πράξη, συμβαίνουν και τα δύο, μαζί με κάτι
ακόμη: Οι δεξιές αντισυστημικές δυνάμεις
αμβλύνουν τις θέσεις τους και συμβιώνουν με τους
συμβατικούς μηχανισμούς, για να γευτούν τελικά
τους καρπούς της διακυβέρνησης.
Οι
Ευρωπαίοι σηκώνουν στην πλάτη τα βάρη διαδοχικών
κρίσεων. Η πράσινη μετάβαση είναι ακριβή για την
τσέπη τους. Οι γεωπολιτικές απειλές υπονομεύουν
την προοπτική τους. Η woke κουλτούρα δοκιμάζει
τις πεποιθήσεις τους και οι νέες τεχνολογίες
προκαλούν τις δεξιότητές τους. Μπροστά στη
συμπίεση του βιοτικού επιπέδου τους, αναζητούν
εναλλακτικές και στέλνουν μηνύματα. Οσο
περισσότερο θα διαψεύδονται οι προσδοκίες τους,
τόσο λιγότερο θα φοβούνται να πειραματιστούν.
Πολλές από τις ανακατατάξεις με τις οποίες είναι
αντιμέτωποι αποτελούν μονόδρομο για το μέλλον
τους. Είναι, όμως, δουλειά των ευρωπαϊκών ελίτ
να διασκεδάσουν τις ανησυχίες τους. Τα
αποτελέσματα της ευρωκάλπης σε Γαλλία και
Γερμανία αντικατοπτρίζουν το ακανθώδες
περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούνται να παράγουν
πολιτική οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Εξηγούν και
την υφέρπουσα ικανοποίηση στις δηλώσεις
Μητσοτάκη, παρά τις εκλογικές απώλειες, το βράδυ
της 9ης Ιουνίου.
Βασίλης
Κωστούλας (Money Review) |