|
Ακόμη
και όταν εμφανίζονται με οδυνηρό τρόπο οι
παρενέργειες των επιλογών για την ακολουθητέα
πορεία, η αντιμετώπιση τους δεν στηρίζεται στην
αναίρεση των γενεσιουργών αιτίων των επικίνδυνων
ανισορροπιών, που διαμορφώνονται στα διάφορα
πεδία δραστηριοποίησης των κοινωνιών και στην
γεωπολιτική διαχείριση των σχέσεων τους.
Η
εμπειρική προσέγγιση της πραγματικότητας είναι
αποκαλυπτική. Η Σχολή Δημόσιας Υγείας του
κολλεγίου Imperial στο Λονδίνο σε συνεργασία με
επιστήμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για
τον Καρκίνο (IARC, International Agency for
Research Cancer) και τα πανεπιστήμια του Sao
Paulo (Βραζιλία) και Nova στην Lissabon
(Πορτογαλία) δημοσίευσαν έρευνα στο ιατρικό
περιοδικό eClinical Medicine, την οποία έκαναν
σε δείγμα 198.000 ατόμων ηλικίας 40 – 69 ετών, η
υγεία των οποίων για 10 χρόνια ήταν αντικείμενο
μελέτης και διαπιστώθηκε, ότι 16.000 εμφάνισαν
καρκίνο και 4.000 πέθαναν εξαιτίας του.
Οι
ερευνητές του Imperial δήλωσαν, ότι «η νέα
μελέτη έρχεται να προστεθεί στις αυξανόμενες
ενδείξεις, ότι τα άκρως επεξεργασμένα τρόφιμα
είναι πιθανό να επηρεάζουν αρνητικά την υγεία,
μεταξύ άλλων αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου».
Ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (World Health
Organization) και η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων
και Γεωργίας (Food and Agriculture Organization)
του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών έχουν απευθύνει
σύσταση για περιορισμό των πολύ επεξεργασμένων
τροφίμων (π.χ. ποτά με ανθρακικό, έτοιμα φαγητά,
συσκευασμένα ψωμιά, δημητριακά κ.λ.π.) με στόχο
την πιο υγιεινή διατροφή.
Έχει
ενδιαφέρον, ότι οι συστάσεις γίνονται στους
καταναλωτές και όχι στους παραγωγούς αυτών των
τροφίμων. Όσο για το πολιτικό σύστημα, «η σιωπή
είναι χρυσός».
Σε
ανάλογο «μήκος κύματος» κινείται και η
πραγματικότητα σε σχέση με την κλιματική αλλαγή
και τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας
στη φύση, οι οποίες δεν είναι μόνο ορατές, αλλά
βιώνονται με έντονο τρόπο πλέον. Το λιώσιμο των
πάγων στην Ανταρκτική, για παράδειγμα, έχει
αρχίσει να επιδρά στην πραγματικότητα.
«Δεν έχω
ξαναδεί μια τόσο ακραία κατάσταση χωρίς πάγους
εδώ» είπε ο καθηγητής Karsten Gohl από το Κέντρο
Πολικής και Θαλάσσιας Έρευνας Helmholtz στο
Alfred Wegener Institut στην Γερμανία. Πρώτη
φορά είχε επισκεφθεί την περιοχή το 1994.
Από το
1979 είχε αρχίσει το λιώσιμο των πάγων. Οι
απώλειες πάγου στην Ανταρκτική τα τελευταία 6
χρόνια δείχνουν, ότι η κλιματική αλλαγή είναι
και εκεί σε πλήρη εξέλιξη. Έχουν απομείνει μόνο
2,2 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα με πάγο,
το πιο χαμηλό επίπεδο τα τελευταία 40 χρόνια.
Η
υπερθέρμανση του πλανήτη όμως συνεχίζεται, ενώ
παράλληλα δεν λαμβάνονται επαρκή μέτρα για την
αλλαγή πορείας με στόχο την οικοδόμηση βιώσιμης
προοπτικής.
Επίσης
συνεχίζεται η κυριαρχία της οπτικής της
εργαλειοποίησης του ανθρώπου ιδιαιτέρως στον
εργασιακό τομέα με πολύ αρνητικές παρενέργειες
στη νέα γενιά, η οποία είναι η πιο αγχωμένη στον
εργασιακό χώρο. Σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλούν
ανησυχία στους εργαζόμενους η εργασιακή
αστάθεια, η ανασφάλεια λόγω Covid-19, οι
απολύσεις ακόμη και σε μεγάλους ομίλους
εταιρειών και η υποβάθμιση των αμοιβών λόγω του
πληθωρισμού.
Πιο
ανήσυχοι όμως είναι οι νέοι, που γεννήθηκαν από
τα μέσα της 10ετίας του 1990 μέχρι και του 2000
και άρχισαν να εργάζονται πριν από λίγα χρόνια.
Σύμφωνα με έρευνα της Cigna International Health
σε δείγμα 12.000 εργαζόμενων σε παγκόσμιο
επίπεδο
το 91% των ατόμων ηλικίας 18 – 24 ετών δήλωσε,
ότι έχει πολύ άγχος, ενώ διαπιστώθηκε, ότι
υποφέρουν από το σύνδρομο της υπερκόπωσης
(burnout).
Δυστυχώς
αυτές οι ανισορροπίες, οι οποίες διαμορφώνουν
την ποιότητα ζωής, δεν αντιμετωπίζονται με την
άρση των γενεσιουργών τους αιτίων.
Πολύ
χαρακτηριστικό παράδειγμα μη οικοδόμησης
βιώσιμης προοπτικής είναι η γεωπολιτική
δυναμική, που αναπτύσσεται με αφετηρία τον
πόλεμο στην Ουκρανία και την διαχείριση του από
την Ρωσία και την Δύση. Αυτό είναι εμφανές, αν
ληφθούν υπόψη οι τοποθετήσεις των εκπροσώπων
κυβερνήσεων, που συμμετείχαν στην Διάσκεψη για
την Παγκόσμια Ασφάλεια στο Μόναχο τον Φεβρουάριο
του 2023.
Η
υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena
Baerbock είπε «δεν υπάρχει ουδετερότητα,
επιλέξτε πλευρά» απευθυνόμενη στους
συμμετέχοντες και γενικότερα στην παγκόσμια
κοινότητα. Πρέπει δε να αναφερθεί, ότι αυτός ο
πόλεμος το 2022 κόστισε στη Γερμανία 100
δισεκατομμύρια ευρώ.
Μάλιστα
ο πρόεδρος του Institut fur Wirtschaftsforschung
(DIW, Ινστιτούτο Έρευνας στην Οικονομία) Marcel
Fratzscher υπολογίζει, ότι ο πόλεμος στην
Ουκρανία θα συνεχίσει να αυξάνει το κόστος για
την Γερμανία και θα λειτουργήσει αρνητικά σε
σχέση με την οικονομική ανάπτυξη λόγω της
μεγάλης ενεργειακής εξάρτησης από την Ρωσία
(συνέντευξη στην εφημερίδα Rheinische Post).
Επίσης
το Deutsche Industrie- und Handelskammer (DIHK,
Γερμανικό Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο)
εκτιμά, ότι από την έναρξη του πολέμου μέχρι το
τέλος του 2023 οι απώλειες της οικονομίας θα
κυμανθούν στα 160 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 4%
του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Peter
Adrian, πρόεδρος DIHK).
Ο
γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg
είπε «αν νικήσει ο Putin στην Ουκρανία, το
μήνυμα για εκείνον και για άλλους αυταρχικούς
ηγέτες θα είναι, πως μπορούν να χρησιμοποιούν
την δύναμη για να αποκτήσουν αυτό, που θέλουν».
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron εξέφρασε την
θέση, ότι πρέπει να υπάρξει στήριξη στην
Ουκρανία και ότι δεν πιστεύει πλέον στην απόδοση
των διαπραγματεύσεων.
Ο
υψηλόβαθμος Κινέζος διπλωμάτης Wang Yi είπε
«προτείνω όλοι να αρχίσουν να σκέπτονται ήρεμα,
ιδιαιτέρως οι φίλοι στην Ευρώπη, για το τι
είδους προσπάθειες μπορούμε να κάνουμε για να
σταματήσουμε τον πόλεμο». Ο Wang Yi είναι
διευθυντής του Γραφείου Εξωτερικών Υποθέσεων της
Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος
Κίνας.
Ουσιαστικά η Διάσκεψη αποτυπώνει την επικίνδυνη
οπτική της γεωπολιτικής ισχύος για την επίλυση
διαφορών και την επίτευξη της ειρήνης. Ακόμη και
η τοποθέτηση του κινέζου διπλωμάτη δεν
συγκεκριμενοποιεί μια πρόταση με προοπτική.
Τον
παραλογισμό ολοκληρώνει η ομιλία του Ρώσου
προέδρου Wladimir Putin στα δύο σώματα του
Ρωσικού Κοινοβουλίου στο τέλος Φεβρουαρίου 2023,
στο πλαίσιο της οποίας εκφράζει πίστη για νίκη
στην Ουκρανία, επέρριψε όλες τις ευθύνες για τον
πόλεμο στη Δύση και το ΝΑΤΟ και ανακοίνωσε, ότι
η χώρα του διακόπτει την συμμετοχή στην συνθήκη
New Start, που υπέγραψε με τις Ηνωμένες
Πολιτείες Αμερικής για τον περιορισμό των
στρατηγικών πυρηνικών οπλοστασίων των δύο χωρών.
Όπως
διαφαίνεται από την εμπειρική προσέγγιση της
πραγματικότητας στα διάφορα πεδία
δραστηριοποίησης των κοινωνιών, είναι βασική
προϋπόθεση για μια ομαλή πορεία προς το μέλλον η
οικοδόμηση βιώσιμης προοπτικής.
Με
σημείο αναφοράς τις σύγχρονες ανισορροπίες
πρέπει να αρθούν τα γενεσιουργά τους αίτια από
το ένα μέρος και από το άλλο να σχεδιάζεται το
μέλλον με ολιστική πολιτική οπτική και στόχο την
πραγμάτωση του ανθρώπινου και του κοινωνικού
συμφέροντος και όχι την μονοδιάστατη οπτική της
διασφάλισης της λειτουργικότητας και οικονομικής
απόδοσης των κοινωνικών συστημάτων (π.χ.
οικονομικό, εργασιακό κ.λ.π.), ακόμη και αν αυτό
εργαλειοποιεί τον ανθρώπινο παράγοντα με
επιπτώσεις στην υγεία του, τις εσωτερικές του
ισορροπίες μέχρι και την βίωση της ζωής σε
συνθήκες ειρήνης και ευημερίας.
Αντί να
δαπανώνται δισεκατομμύρια για την αγορά και
χρήση οπλικών συστημάτων, είναι πολύ πιο
λειτουργικό να επενδύονται για την αντιμετώπιση
της κλιματικής αλλαγής και την συνεχή συρρίκνωση
των ανισοτήτων τόσο στο εσωτερικό των κοινωνιών
όσο και μεταξύ τους.
Βασική
παράμετρος για την αλλαγή κατεύθυνσης και την
οικοδόμηση βιώσιμης προοπτικής εκτός από το
πολιτικό σύστημα είναι και οι δομές της
κοινωνίας πολιτών, οι οποίες πρέπει να αναλάβουν
τις ευθύνες τους επίσης και να προωθήσουν με
αποφασιστικότητα τον διάλογο για την
αναγκαιότητα βιώσιμης πορείας τόσο στις τοπικές
κοινωνίες όσο και σε υπερεθνικό επίπεδο.
*πρώτη
δημοσίευση: Metarithmisi.gr |
