|
Η άφιξη
του Σι στην απομονωμένη πρωτεύουσα του Πούτιν
ήταν και η έναρξη μίας νέας εποχής στις διεθνείς
σχέσεις. Ο επικεφαλής του σύγχρονου
«Μανδαρινάτου», στη βάση μίας εκσυγχρονισμένης
άποψης περί ασιατικής απολυταρχίας, πάτησε το
πόδι του στο Κρεμλίνο διεκδικώντας τον ρόλο της
χώρας του στον Πλανήτη. Είναι η Κίνα η οποία
εφεξής θα αποτελέσει τον δεύτερο πυλώνα του
διπόλου σε ένα διεθνές σύστημα το οποίο θα
μπορεί να λειτουργεί και σε σκηνοθεσία
πολυπολισμού. Στην πραγματικότητα δεν θα είναι.
Θα πρόκειται για μία παραίσθηση η οποία θα
βολεύει τους πραγματικούς πυλώνες αναφοράς.
Ο
Βλαδίμηρος Πούτιν από την άλλη δεν ήταν σε θέση
να αποσοβήσει το αναπόφευκτο. Η Ρωσία δείχνει να
χάνει ένα πόλεμο που έπρεπε να είχε κερδίσει και
να ακυρώνει μία ισχύ την οποία δεν κατάφερε να
την επικυρώσει επί του πεδίου. Ο μεγάλος χαμένος
στη διεθνή σκακιέρα είναι ένας μεταμπολσεβίκος ο
οποίος ποτέ του δεν κατάφερε να παντρέψει τις
προσωπικές του φιλοδοξίες με τις πραγματικές
δυνατότητες της αχανούς χώρας του.
Μεταμπολσεβίκος είναι ένας ηγέτης ο οποίος δεν
αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα ζώντας σε ένα
διαρκές ιδεολόγημα. Η Ρωσία δεν διαθέτει πλέον
τα αυτονόητα εκείνα πλεονεκτήματα που θα της
επέτρεπαν να διατηρήσει τα σκήπτρα ενός εκ των
πυλώνων του παγκόσμιου συστήματος. Την ψηφιακή
τεχνολογική υπεροχή με την οικονομική ηγεμονία
που συνεπάγεται και που συνοδεύεται ως
απαραίτητο προαπαιτούμενο από τη στρατιωτική
ισχύ. Ο μηχανισμός επιβολής της εξουσίας του
Κρεμλίνου είναι πεπαλαιωμένος, αναποτελεσματικός
και αντιπαραγωγικός. Επί της ουσίας πρόκειται
για ένα μηχανισμό που χρεοκόπησε στα μέσα της
δεκαετίας 1980-1990. Η αποσύνθεση του είχε
αρχίσει ήδη όταν εγκλωβίστηκε στην «Αφγανική
Παγίδα». Το πραξικόπημα κατά του Γκορμπατσώφ
ήταν η τελευταία πράξη της αυτοχειρίας ενός
ευρω-ασιατικού συστήματος εξουσίας το οποίο ήταν
εκτός χρόνου και εκτός πάσης προοπτικής.
Αυτό το
κενό στην αχανή Ευρασία, του Μεσαίου
Γεωπολιτικού Χώρου δηλαδή, έρχεται να καταλάβει
η Κίνα του νέου «Μανδαρινάτου». Ο σύγχρονος
αυτοκράτορας του Πεκίνου, με σκούρο δυτικό
κοστούμι και γραβάτα, ξέρει τι λέει και τι
εννοεί όταν εξηγεί: «Δεν υπάρχει καμία χώρα στον
κόσμο που είναι ανώτερη από τις άλλες. Δεν
υπάρχει κανένα μοντέλο διακυβέρνησης το οποίο να
αφορά όλους σε παγκόσμιο επίπεδο ούτε μία
διεθνής τάξη πραγμάτων στην οποία μια χώρα έχει
τον τελικό λόγο».
Η Κίνα
διεκδίκησε τον άλλον πόλο. Με το ταξίδι του
προέδρου Σι στη Μόσχα το Πεκίνο έδειξε πώς
αναλαμβάνει και επίσημα τον ρόλο του στο νέο
παγκόσμιο δίπολο. Στόχος η αμφισβήτηση στη πράξη
της αμερικανικής μονοκρατορίας. Η νέα διεθνής
τάξη δεν περνά μόνον από την Ουάσιγκτον αλλά και
από την κινεζική πρωτεύουσα. Οι περιφερειακές
δυνάμεις εφεξής θα πρέπει να ανακατανείμουν τις
προτεραιότητές τους. Η Ευρώπη θα πρέπει να
αποφασίσει πώς θα οικοδομήσει την δύσκολη
συμβίωση των οικονομικών της συμφερόντων που
περνούν από το Πεκίνο αναγκαστικά και των
στρατηγικών - αμυντικών της προτεραιοτήτων που
περνούν από την Ουάσιγκτον. Πρόκειται για έναν
ρόλο που για να υπηρετηθεί αποτελεσματικά
χρειάζεται γεωπολιτικό ψυχίατρο, ειδικότητα η
οποία ασφαλώς δεν υφίσταται.
Με το
που προσγειώθηκε το αεροσκάφος του Προέδρου της
Κίνας στη Μόσχα τα δυτικά κέντρα διπλωματικής -
επικοινωνιακής δραστηριότητας έσπευσαν να
αμφισβητήσουν και στη συνέχεια να ακυρώσουν κάθε
διαμεσολαβητικό εγχείρημα του Πεκίνου επί του
πολέμου στην Ουκρανία. Τα δυτικά κέντρα προφανώς
αντιδρώντας φοβικά στο αυτονόητο, επιχείρησαν εξ
αρχής να ακυρώσουν κάθε προοπτική συμμετοχής της
Κίνας σε σχέδιο ρύθμισης της ουκρανικής διεθνούς
εμπλοκής. Στην ουσία μία τέτοια τακτική θα
επιμηκύνει απλώς τον χρόνο αφομοίωσης των
κυοφορούμενων διεθνών συσχετισμών. Είναι κρίσιμο
το μέγεθος της εξάρτησης της ευρωπαϊκής
οικονομικής δραστηριότητας από την Κίνα. Είναι
πολύ κρισιμότερο το μέγεθος απορρόφησης του
ευρωπαϊκού βιομηχανικού προϊόντος από την Κίνα
από την μέχρι σήμερα ενεργειακή εξάρτηση της
Γηραιάς Ηπείρου από την Ρωσία. Είναι εξίσου
προβληματική η αναγκαστική εμπορική συμβίωση της
Ευρώπης με την Κίνα όσο και η ενεργειακή πλέον
εξάρτηση της ΕΕ από τους αμερικανικούς
υδρογονάνθρακες (LNG κυρίως).
Επόμενος
σταθμός η Ταϊβάν
Αλήθεια,
με τα ως άνω δεδομένα πώς θα αντιδράσει η Ευρώπη
όταν η Κίνα θα επιχειρήσει το αναμενόμενο; Να
εντάξει την Ταιβάν στο καθόλα θεωρητικό και
πρακτικά αφομοιωτικό σχήμα «μία χώρα δύο
συστήματα» του μακαρίτη Τένγκ Ξιάο Πινγκ. Τα
γαλλικά πυρηνικά υποβρύχια παρέα με τα βρετανικά
θα αποκλείσουν τη Σαγκάη όπως συνέβη στην ταινία
«55 ημέρες στο Πεκίνο» με την εξέγερση των
Κινέζων στις αρχές του 20ού αιώνα;
Μάλλον
θα γελάσει ο κάθε πικραμένος όταν αναλογιστούν
στις Βρυξέλλες πώς η ευρωπαϊκή βιομηχανία
προϊόντων αιχμής εξαρτά την ύπαρξή της από τον
κολοσσό της Ασίας αλλά και το εφιαλτικό
αντίστροφο. Ο πυρήνας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας
σε όλους σχεδόν τους τομείς εξαρτάται παραγωγικά
από τις αλυσίδες παραγωγής της Κίνας και στη
συνέχεια από τις παγκόσμιες ναυτιλιακές
μεταφορές με βαπόρια από την Κίνα και κοντέινερ
που κατασκευάζονται και αποθηκεύονται και άρα
αναμένουν ντανιασμένα στους εμπορικούς προβλήτες
της Κίνας. Μόνον η δραματική ανάμνηση του τι
συνέβη στην παγκόσμια οικονομία με το lock down
στην Κίνα λόγω covid θα μπορούσε να επαναφέρει
στα λογικά τους, πολλούς από τους ευρωπαίους,
συνήθως φλύαρους, στρατηγικούς σχεδιαστές. Όσο
για τον ένοικο του Κρεμλίνου φαίνεται πώς
αρχίζει να συνηθίζει στον δευτερεύοντα ρόλο του
απαραίτητου φθηνού «βενζινάδικου». Είναι ο ρόλος
που επιφυλάσσει στη Ρωσία το νέο Σινικό
Μανδαρινάτο.
Νίκος
Γεωργιάδης (Athens Voice) |
