Στη θολή
κατάσταση που υπάρχει σε πολλούς τομείς της
οικονομίας, σε άλλους για λόγους πραγματικούς
και σε άλλους για λόγους αλλοιωμένους από τις
στερεοτυπικές ιδεολογικοπολιτικές μας
αντιλήψεις, υπάρχει ένας τομέας, οι καταθέσεις
στις ελληνικές τράπεζες, που συνεχίζουν να
αυξάνονται κόντρα σε ό,τι πιστεύουμε. Θα σπεύσει
κάποιος να σχολιάσει, και τι σημαίνει αυτό όταν
οι τράπεζες δίνουν μηδενικά επιτόκια. Αυτό είναι
το πιο εντυπωσιακό. Οι τράπεζες δίνουν μηδενικά
επιτόκια και οι άλλοτε σπάνιες καταθέσεις εδώ
και χρόνια στοιβάζονται στις ελληνικές τράπεζες
καταγράφοντας συνεχείς αυξήσεις κάθε μήνα, σε
επίπεδα που έχουμε να τα δούμε μόνο στα χρόνια
πριν από την οικονομική κρίση. Για την ακρίβεια,
τα 49 δισεκατομμύρια ευρώ (αύξηση 3 δισ.) που
έφτασαν οι καταθέσεις των επιχειρήσεων τον
Ιούνιο δεν τα έχουμε δει ποτέ. Τα 145 δισ.
(αυξημένα κατά 775 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο) των
νοικοκυριών τα έχουμε ξαναδεί στα τέλη της
πρώτης δεκαετίας του αιώνα, αλλά και πάλι είναι
εντυπωσιακό ότι αυξάνονται. |
Παρά την
ακρίβεια των εισιτηρίων των πλοίων, των
ξενοδοχείων, των τροφίμων, του ρεύματος, των
πρόσθετων αναγκών που προκύπτουν «γιατί έτσι μας
αρέσει» για ένα έξοδο παραπανίσιο, οι καταθέσεις
συνεχίζουν την ανηφόρα. Φανταστείτε δε ότι στις
τράπεζες κατατίθεται μόνο ένα μέρος της
ρευστότητας που υπάρχει στην αγορά, το νόμιμο,
αυτό που δεν «χτυπάει» στην Αρχή για το ξέπλυμα
μαύρου χρήματος ή τις φορολογικές Αρχές.
Υπάρχουν πολλά λεφτά που τα βλέπουμε να
κυκλοφορούν γύρω μας με αυξανόμενο ρυθμό ή τα
πληρώνουμε επίσης με αυξανόμενο ρυθμό οι ίδιοι
«μαύρα» και αυτά δεν κατατίθενται σε κανέναν
τραπεζικό λογαριασμό. Πάνε από συρτάρι σε
συρτάρι και από τσέπη σε τσέπη. Υπάρχουν αυτά τα
χρήματα υποχρεωτικά εκτός τραπεζών και όμως οι
καταθέσεις αυξάνονται. Στα τέλη Ιουνίου όλος ο
ιδιωτικός τομέας είχε στις τράπεζες καταθέσεις
194,7 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μια
πιθανή εξήγηση, βασισμένη στις
ιδεολογικοπολιτικές στερεοτυπικές μας αντιλήψεις
που αναφέρθηκαν στην αρχή, θα ήταν ότι υπάρχουν
λίγοι πλούσιοι που γίνονται πλουσιότεροι αυτή
την περίοδο και αυτό φαίνεται στις καταθέσεις.
Αυτό ωστόσο δεν προκύπτει από την κατανομή των
καταθέσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου
Εγγύησης Καταθέσεων (ΤΕΚΕ), το 71,9% των
καταθετών έχει καταθέσεις έως 1.000 ευρώ. Το
12,5% διατηρεί καταθέσεις από 1.001 έως 3.000
ευρώ, το 13,4% έχει καταθέσεις 3.001 έως 50.000
ευρώ, μόλις το 1,4% έχει καταθέσεις 50.001 έως
100.000 ευρώ και πάνω από 100.000 ευρώ έχει
μόλις το 0,8% των καταθετών.
Οι
πλούσιοι είναι λίγοι και χωρίς τη βοήθεια των
«φτωχών» οι τραπεζικοί λογαριασμοί δύσκολα θα
φούσκωναν. Αρα η αύξηση οφείλεται σε πιο
δύσκολες αιτίες να «χωνευτούν» από την εγχώρια
γκρίνια, όπως η πραγματική αύξηση των
εισοδημάτων, καθώς η επίδραση του πληθωρισμού
είναι σημαντική αλλά δεν θα άφηνε περίσσευμα για
καταθέσεις. Επίσης ειδικά στην περίπτωση των
επιχειρήσεων, η αύξηση, δεδομένου και του
χρονικού διαστήματος που εξετάζεται και
συμπεριλαμβάνει και τον τουριστικό Ιούνιο,
φαίνεται ότι επενεργεί πολύ πιο έντονα από ό,τι
πιστεύαμε στην αύξηση του εθνικού εισοδήματος
και ας έχουμε αποφασίσει σε έναν βαθμό να
δαιμονοποιήσουμε την ανάπτυξή του, επειδή
πιθανότατα δυσκολευόμαστε να τον οργανώσουμε. Σε
κάθε περίπτωση, η εικόνα των καταθέσεων
αντανακλά μια πρωτοφανή υγεία, όχι μόνο για τους
ισολογισμούς των τραπεζών, αλλά και για μεγάλο
μέρος της ελληνικής οικονομίας..
Νίκος
Φιλιππίδης (Οικονομικός Ταχυδρόμος) |