Ποια
ήταν αυτή η είδηση;
Ο
Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Στουρνάρας
ανακοίνωσε ότι ενώ τα δηλωθέντα στις φορολογικές
αρχές εισοδήματα για το 2022 ήταν 80
δισεκατομμύρια ευρώ, η κατανάλωση είχε ανέλθει
στα 140 δισεκατομμύρια («Οικονομικός
Ταχυδρόμος»)!
Πράγμα
το οποίο σήμαινε , ότι περίπου 60 δισεκατομμύρια
ευρώ δεν είχαν δηλωθεί και βρίσκονταν στη
λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» ( ή σε απλά ελληνικά ήταν
προϊόν φοροδιαφυγής ή άλλων τεχνασμάτων).
Και κάνω
αναφορά σε άλλα τεχνάσματα, γιατί είναι σύνηθες
το φαινόμενο στην αγορά καταστηματάρχες και
επαγγελματίες να θέτουν το δίλημμα στους
καταναλωτές : « τόσο με απόδειξη και τόσο –
προφανώς πολύ μικρότερο ποσό- χωρίς απόδειξη»!
Και
υπήρχε και ένα άλλο μέγεθος το οποίο προκαλεί
ντροπή και είναι σταθερό όλα τα τελευταία
χρόνια: Ποιο δηλαδή;
Σχεδόν
το 80 τοις εκατό των φορολογηθέντων εισοδημάτων
προέρχεται από τη φορολόγηση των πιο αδύνατων ,
με άλλα λόγια από τη φορολόγηση των μισθωτών και
των συνταξιούχων!
Ενώ η
πλειοψηφία των λεγόμενων ελευθεροεπαγγελματιών
του «μικροκαπιταλισμού» (γιατρών, δικηγόρων ,
μηχανικών, υδραυλικών κλπ) δηλώνουν ετήσιο
εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ (« ΤΑ ΝΕΑ»).
Ή
λιμοκτονούν αυτοί οι άνθρωποι στη ζωή τους από
την πείνα ή κοροϊδεύουν συστηματικά την έννομη
τάξη και σίγουρα ισχύει το δεύτερο.
Όμως,
όλα αυτά τα μεγέθη έχουν μια αδήριτη επίπτωση:
Χωρίς
αυξημένα έσοδα από τη φορολόγηση δεν είναι
δυνατό να κτιστούν νέα δημόσια νοσοκομεία ή νέα
σχολεία ή να βελτιωθούν οι δρόμοι της χώρας μας
(που είναι σε χάλια κατάσταση)!
Και κατά
καιρούς οι εκάστοτε κυβερνήσεις εξαγγέλλουν
μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής,
αλλά τίποτε δεν αλλάζει.
Μάλιστα
η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη
ετοιμάζει τα ηλεκτρονικά βιβλία my data.
Ωστόσο,
κατά τη γνώμη μου, το πρόβλημα είναι βαθύτερο:
Έχουμε με άλλα λόγια να κάνουμε με μια αρνητική
κουλτούρα!
Όλοι οι
παραπάνω δηλαδή δεν νοιώθουν προφανώς ότι είναι
πολίτες αυτής της χώρας ! Ότι πρέπει να
πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν.
Ζουν για
τον εαυτό τους , την οικογένειά τους, τη βίλα
τους με την πισίνα, το ατομικό τους γίγνεσθαι,
το carpe diem ( ας φάμε, ας πιούμε, αύριο
πεθαίνουμε).
Επιπλέον, όλοι οι παραπάνω εφαρμόζουν κατ’
αποτέλεσμα το απίστευτο αξίωμα της Μάργκαρετ
Θάτσερ : Δηλαδή , ότι υπάρχουν μόνο άτομα και
όχι κοινωνίες!
Τι
φταίει ; Ενδεχόμενα η μεταπολίτευση που
διαμόρφωσε ένα διεφθαρμένο και όχι ένα σύγχρονο
και αποτελεσματικό κράτος
Και
επαναφέρω μια ιδέα, που για πολλούς είναι πλέον
ξεπερασμένη! Χρειαζόμαστε , δηλαδή, αυτό που
είχε αναλύσει ο γερμανός φιλόσοφος Χάμπερμας από
το 1989 στην εφημερίδα «Zeit» :
Ένα
καινούργιο πατριωτισμό, όχι όμως βασισμένο πάνω
στα παλιά αμφισβητούμενα συστατικά ( θρησκεία,
πατριδοκαπηλία κλπ).
Ένα
«συνταγματικό πατριωτισμό»
(Verfassungspatriotismus) με βάση τον οποίο θα
ζούμε κάθε μέρα σύμφωνα με τις ελευθερίες , τα
δικαιώματα , αλλά και τις υποχρεώσεις που μας
επιβάλλει το Σύνταγμα.
Και
επομένως πληρώνοντας και τους φόρους μας!
Διαφορετικά πολύ γρήγορα θα μπούμε ως χώρα σε
καινούργιες οικονομικές περιπέτειες!
Ο
Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της Νομικής
Σχολής του ΑΠΘ
Πρώτη
δημοσίευση στο Βήμα |