«Χρειάζεται περισσότερη μετανάστευση. Οι
υφιστάμενες προβλέψεις λαμβάνουν υπόψη το ήδη
σημαντικό μερίδιό της, το οποίο ωστόσο δεν
επαρκεί για την αναστροφή της συνολικής
γήρανσης». Η μάλλον τολμηρή αναφορά ανήκει στον
Chief Economist του ESM Ρολφ Στράουχ, ο οποίος
σε αντίστοιχο report «μοιράστηκε» χωρίς
περιτύλιγμα πως η δημογραφική γήρανση απειλεί τη
χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρωζώνης. |
Ακολούθησε λίγες ώρες μετά η πολυσυζητημένη
έκθεση του Μάριο Ντράγκι, όπου κατέλαβε διακριτή
θέση η παράμετρος της δημογραφικής κρίσης: «Η
μετανάστευση προς την Ε.Ε. δεν αντισταθμίζει τη
μείωση του πληθυσμού της. Οι μακροπρόθεσμες
προβλέψεις υποδηλώνουν περαιτέρω συνεχή
συρρίκνωση, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τις
ΗΠΑ, όπου ο πληθυσμός θα συνεχίσει να αυξάνεται
τις επόμενες δεκαετίες».
Πώς
αυξάνεται ο πληθυσμός των ΗΠΑ; Αρκεί μια ματιά
στις επίσημες στατιστικές για να διαπιστώσει
κάποιος από μόνος του. Από το τέλος του 2020,
περισσότερα από 9 εκατ. άνθρωποι μετανάστευσαν
στη χώρα. Μέσα σε 4 χρόνια, απορροφήθηκε αριθμός
μεταναστών ίσος με εκείνον που καταγράφηκε όλη
την προηγούμενη δεκαετία. Ετσι, η μετανάστευση
ώθησε την αύξηση του αμερικανικού πληθυσμού κατά
1,2% τον χρόνο. Ειδάλλως, θα έμενε στάσιμος με
αύξηση μόλις 0,2% ετησίως και θα άρχιζε να
βυθίζεται προς το 2040 (Γραφείο Προϋπολογισμού
του Κογκρέσου).
Στην
Ευρώπη καταγράφεται η χαμηλότερη αύξηση
πληθυσμού παγκοσμίως. Οσο γερνάει ο πληθυσμός
–μειώνονται και οι γεννήσεις και οι θάνατοι–
τόσο μεγαλύτερο βάρος θα πρέπει να σηκώνουν τα
κράτη για να υποστηρίζουν τις μελλοντικές
συντάξεις. Διότι θα συρρικνώνεται η προσφορά των
εργαζομένων. Σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες
ανάγκες στην άμυνα και στη διαχείριση κρίσεων, η
δημογραφική κρίση θα ασκεί ισχυρές πιέσεις για
δαπάνες, οι οποίες θα κατακρημνίζουν τις
κρατικές αποταμιεύσεις και θα ανεβάζουν τα
επιτόκια στις αγορές. Ο γηρασμένος πληθυσμός θα
συνεπάγεται επίσης λιγότερα αιτήματα για δάνεια,
οδηγώντας τις τράπεζες σε υψηλότερο ρίσκο, που
θα μεταφραστεί σε νέα «κόκκινα» ανοίγματα. Δεν
μπορείς να αναγκάσεις τους Ευρωπαίους να γεννούν
περισσότερο. Μπορείς όμως να αυξήσεις τη
συμμετοχή στην απασχόληση, για να υποστηρίξεις
την ανάπτυξη, να ανακουφίσεις τα δημόσια
οικονομικά και να αποφύγεις μελλοντικές
χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Οι επιλογές είναι
συγκεκριμένες: αύξηση της ηλικίας
συνταξιοδότησης, μεγαλύτερη συμμετοχή των
γυναικών, καλύτερη αντιστοίχιση δεξιοτήτων και
αγοράς, ενσωμάτωση μεταναστών.
Η ανάγκη
οι μετανάστες που εισέρχονται στην Ευρώπη να
τηρούν τους νόμους και να σέβονται τις
προδιαγραφές του δυτικού πολιτισμού μπορεί και
πρέπει να τεθεί εμφατικά, χωρίς να έρχεται σε
σύγκρουση με την οικονομική, τουλάχιστον,
πραγματικότητα: Η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως
να αυξήσει το εργατικό δυναμικό της για να
σταθεί στον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Βασίλης
Κωστούλας (Money Review) |