Η
ένταξη στην ΕΟΚ υπήρξε μία ιστορική στρατηγική
επιλογή, που άνοιγε τον δρόμο για τη μετατροπή
της Ελλάδος από μία υπανάπτυκτη βαλκανική
αγροτική κοινωνία σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό
κράτος.
Το ελληνικό πολιτικό
σύστημα κατοχύρωσε
μεταπολεμικά, με την
αποφασιστική συνδρομή
των ΗΠΑ, την
εξουδετέρωση του ένοπλου
κομμουνιστικού κινήματος
στον εμφύλιο πόλεμο,
ενσωμάτωσε την Ελλάδα
στο ΝΑΤΟ και στους
δυτικούς στρατηγικούς
θεσμούς και δρομολόγησε
τη διαδικασία ταχείας
οικονομικής ανάπτυξης με
απαρχή το Σχέδιο Μάρσαλ.
Αμέσως μετά την υπογραφή
της Συνθήκης της Ρώμης
(1957), η τότε κυβέρνηση
Καραμανλή, με τη
συναίνεση και των
υπολοίπων πολιτικών
δυνάμεων, δρομολόγησε
την ένταξη της Ελλάδος
στη νεοπαγή Ευρωπαϊκή
Οικονομική Κοινότητα.
Οι διαπραγματεύσεις,
στις οποίες συνέβαλαν
αποφασιστικά ο
αντιπρόεδρος της
κυβέρνησης Παναγιώτης
Κανελλόπουλος, ο
υπουργός Συντονισμού
Αριστείδης
Πρωτοπαπαδάκης και ο
επικεφαλής της ομάδας
διαπραγμάτευσης Γιάγκος
Πεσμαζόγλου, κατέληξαν
στην υπογραφή της
Συμφωνίας Σύνδεσης τον
Ιούλιο του 1961 (εκ
μέρους της ελληνικής
κυβέρνησης τη Συμφωνία
υπέγραψε ο Κανελλόπουλος).
Ακολούθησαν εκλογές τον
Οκτώβριο, μετά τις
οποίες υπουργός
Συντονισμού διορίστηκε ο
Παναγής Παπαληγούρας,
που ανέλαβε το βάρος της
προσαρμογής της Ελλάδος
στα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Εν τω μεταξύ το πολιτικό
σύστημα
αποσταθεροποιήθηκε και η
διαδικασία τινάχθηκε
στον αέρα. Μετά από το
1974 η διαδικασία
αναβίωσε και η Ελλάδα
εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή
Κοινότητα το 1979.
Η ένταξη στην ΕΟΚ υπήρξε
μία ιστορική στρατηγική
επιλογή, που άνοιγε τον
δρόμο για τη μετατροπή
της Ελλάδος από μία
υπανάπτυκτη βαλκανική
αγροτική κοινωνία σε ένα
σύγχρονο ευρωπαϊκό
κράτος. Πλην όμως αυτό
προϋπέθετε δραστικές
μεταβολές στις ελληνικές
δομές. Επρεπε,
προκειμένου η ένταξη να
αποδώσει τα αναμενόμενα,
η Ελλάδα στην κυριολεξία
να μεταμορφωθεί
κοινωνικά, οικονομικά,
διοικητικά και κυρίως
πολιτικά (δεδομένου ότι
η πολιτική είναι το
πεδίο στο οποίο
λαμβάνονται οι αποφάσεις
για όλα τα υπόλοιπα
πεδία). Αυτό με τη σειρά
του προϋπέθετε
ουσιαστικά την πλήρη
απαλλαγή του πολιτικού
συστήματος από τα
τριτοκοσμικά, πελατειακά,
ολιγαρχικά κληρονομικά
του χαρακτηριστικά.
Δηλαδή εκαλείτο το
πολιτικό σύστημα να
αυτοαναιρεθεί.
Αναπότρεπτο αποτέλεσμα:
η χρεοκοπία της χώρας
εντός της Ευρωπαϊκής
Ενωσης και της Ευρωζώνης.
Ο Μελέτης Η.
Μελετόπουλος είναι
διδάκτωρ Οικονομικών και
Κοινωνικών Επιστημών
Πανεπιστημίου Γενεύης.
Από τις εκδόσεις Καπόν
κυκλοφορεί το βιβλίο του
«Παναγιώτης
Κανελλόπουλος: ο
πολιτικός, ο
διανοούμενος και η εποχή
του».
