|
Παρά πάντως
τους 67.000 και πλέον νεκρούς Παλαιστινίους και
τη σπειροειδή ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα
της Γάζας, βαρύνοντα ρόλο εκτιμάται ότι
διαδραμάτισαν δύο κομβικά γεωπολιτικά σοκ, με
πολλαπλούς αποδέκτες.
Το ένα ήταν
ο ισραηλινός βομβαρδισμός κατά της πολιτικής
ηγεσίας και συνάμα διαπραγματευτικής ομάδας της
Χαμάς στη Ντόχα του Κατάρ, στις 9 Σεπτεμβρίου.
Κόντρα στις
περί του αντιθέτου διαρροές από την Ουάσιγκτον,
φαντάζει λογικά δύσκολο να έγινε εν πλήρη αγνοία
των ΗΠΑ (έχουν στο Κατάρ τη μεγαλύτερη βάση τους
στη Μέση Ανατολή), σηματοδοτώντας οιονεί μια
σαφή προειδοποίηση για τις αραβικές μοναρχίες
του Κόλπου. Και όχι μόνο…
Συνέβη εν
μέσω μιας διαρκώς επεκτεινόμενης περιφερειακής
επιθετικότητας του Ισραήλ, υπό την ανοχή ή ακόμη
και την άμεση εμπλοκή (βλ. Ιράν) των ΗΠΑ στην
εποχή Τραμπ 2.0, ενόσω ο Αμερικανός πρόεδρος
οραματίζεται διεύρυνση των «Συμφωνιών του
Αβραάμ» μέχρι και με το μεταπολεμικό Ιράν, στο
όνομα της εξομάλυνσης των σχέσεων του Ισραήλ με
τους περιφερειακούς γείτονές του.
Το έτερο,
αντίστροφο σοκ για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ σοκ
ήταν η διευρυνόμενη διεθνής απομόνωση από
δυτικούς συμμάχους τους, κυρίως Ευρωπαίους.
Αν και οι
τελευταίοι δεν προέβησαν στην επιβολή
εξοντωτικών κυρώσεων για τη σφαγή στη Γάζα και
τη βία των -αποθρασυμένων από την ακροδεξιά
κυβέρνηση του Ισραήλ- εβραίων εποίκων στην
επεκτεινόμενης κατοχής Δυτική Όχθη, προχώρησαν
μαζικά στην αναγνώριση του κράτους της
Παλαιστίνης.
Έστω κι εάν
αυτό ήταν χωρίς πρακτικό αντίκρισμα, διατήρησαν
έτσι έρεισμα στην επόμενη ημέρα.
Το ποια θα
είναι αυτή παραμένει ακόμη ασαφές,
συμπεριλαμβανομένων του χρονοδιαγράμματος της
απόσυρσης των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα,
του αφοπλισμού της Χαμάς, της μεταπολεμικής
διακυβέρνησης του ισοπεδωμένου παλαιστινιακού
θύλακα -υπό διεθνή κηδεμονία και ως «πείραμα»
τεχνοκρατών βάσει του σχεδίου Τραμπ- και,
πρωτίστως, της αδιόρατης προοπτικής ίδρυσης
παλαιστινιακού κράτους.
Η κυβέρνηση
των ΗΠΑ δείχνει να την αγνοεί και η υφιστάμενη
ηγεσία του Ισραήλ την απορρίπτει.
Όμως για
λόγους εσωτερικής νομιμοποίησης, οι μεσολαβητές
της εύθραυστης ειρηνευτικής διαδικασίας -Άραβες,
καθώς πλέον και η Τουρκία- δεν μπορούν πια να
την αγνοήσουν.
Τούτων
λεχθέντων, τα δύσκολα είναι μπροστά, με τον
δρόμο στρωμένο με «αγκάθια».
Μεγάλο
ερώτημα παραμένει τι ανταλλάγματα εξασφάλισε η
Χαμάς -και οι περιφερειακοί πάτρωνές της- για
την απελευθέρωση των ομήρων, ενόσω η στρατιωτική
πτέρυγα της ισλαμιστικής παλαιστινιακής
οργάνωσης φέρεται να αρνείται να αφοπλιστεί και
η πολιτική ηγεσία της διεκδικεί ρόλο στη
μεταπολεμική Γάζα, με την υφιστάμενη
Παλαιστινιακή Αρχή να θεωρείται
απονομιμοποιημένη.
Μένει ως εκ
τούτου να φανεί εάν η περίπτωση της Γάζας θα
γίνει ακόμη ένα «εργαστήριο» νομιμοποίησης
μεταλλαγμένων οργανώσεων, που έως τώρα
χαρακτηρίζονται τρομοκρατικές από τη Δύση, με
φόντο τις εξελίξεις στη μετά Άσαντ Συρία και εν
μέσω εναγκαλισμού των σκοταδιστών Ταλιμπάν από
τη Ρωσία και την Κίνα.
Αίνιγμα
παραμένουν στον αντίποδα οι τελικές προθέσεις
της ισραηλινής κυβέρνησης υπό τον Μπενιαμίν
Νετανιάχου, είτε με τους νυν ακροδεξιούς
εταίρους του, είτε με πολιτικό «σωσίβιο» τη
σημερινή κεντροδεξιά αντιπολίτευση, τουλάχιστον
μέχρι την προκήρυξη εκλογών κι ενόσω ο
Ισραηλινός πρωθυπουργός δικάζεται για διαφθορά,
ενώ σε βάρος του εκκρεμεί ένταλμα του Διεθνούς
Ποινικού Δικαστηρίου για εγκλήματα πολέμου και
εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Γάζα.
Στον απόηχο
σχετικής παρότρυνσης-απαίτησης του Ντόναλντ
Τραμπ, ο Ισραηλινός πρόεδρος, Ισαάκ Χέρτζογκ,
δήλωσε πρόσφατα ανοιχτός στην προοπτική απονομής
χάριτος στον Νετανιάχου.
Όμως αυτό
δεν τον απαλλάσσει από τις ευθύνες των
πεπραγμένων της κυβέρνησής του στη Γάζα ή τη
λογοδοσία για το φιάσκο ασφαλείας με την επίθεση
της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς.
Ακόμη δε κι
εάν η Νότια Αφρική του πρώην απαρτχάιντ απέσυρε
– στο όνομα μιας αβέβαιης ειρήνης στη Μέση
Ανατολή- την προσφυγή της κατά του Ισραήλ στο
Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για γενοκτονία στη
Γάζα (η τελική απόφαση να αναμένεται το 2027),
το δια ταύτα για την όποια μακροημέρευση της
ειρήνης έγκειται στη στάση των ίδιων των λαών
του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, που βιώνουν
ξεχωριστά ένα συλλογικό τραύμα.
Αναλόγως
των εξελίξεων, ο συν τω χρόνω απολογισμός
-κοινωνικός και πολιτικός- θεωρείται κομβικός σε
μια Μέση Ανατολή, ο χάρτης της οποίας δείχνει
πράγματι να αλλάζει, όπως είχε διακηρύξει μετά
την 7η Οκτωβρίου ο Νετανιάχου και πλέον υπό τις
ασφυκτικές πιέσεις του Ντόναλντ Τραμπ.
Η τελική
διαμόρφωσή του παραμένει ωστόσο μέγα ερώτημα,
ενόσω οι ένθεν κακείθεν προσπάθειες φαντάζουν
περισσότερο με τη διαχείριση ομόκεντρων κρίσεων,
παρά με εδραίωση της ειρήνης, σε μια περιοχή που
έχει δοκιμαστεί από αλληλουχία πολέμων και έχει
πια εμποτιστεί από αμοιβαία καχυποψία, φόβο και
συσσωρευμένο μίσος.
Μαργαρίτα
Βεργολιά (in.gr)
|
