Όπως σημειώνει η Berenberg Bank (την έκθεση παρουσιάζει το MR), επικαλούμενη τα στοιχεία του πρόσφατου Fiscal Monitor του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ θα αυξηθεί από το 121% του ΑΕΠ το 2024 στο 131,7% το 2029. Πρόκειται για αύξηση πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που αναμένεται στη Βρετανία (από το 101,8% στο 108,3%) ή στην Ευρωζώνη (από το 88,1% στο 89%).

Ο λόγος; Ενώ στην Ευρωζώνη πολλές χώρες παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες και στη Βρετανία κάθε νέος υπουργός Οικονομικών προσαρμόζει τους δημοσιονομικούς κανόνες όπως τον βολεύει, στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν καθόλου δημοσιονομικοί κανόνες.

Η επίδραση Trump ή Harris

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της US Committee for a Responsible Federal Budget, οι προεκλογικές δεσμεύσεις της Kamala Harris θα ανέβαζαν τον δείκτη του χρέους κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες επιπλέον από το κεντρικό σενάριο σε βάθος 10ετίας, ενώ το πρόγραμμα του Donald Trump θα πρόσθετε 17 ποσοστιαίες μονάδες επιπλέον στο χρέος στην ίδια περίοδο.

Όπως επισημαίνει η Berenberg Bank, η αμερικανική δημοσιονομική πολιτική βρίσκεται ήδη σε μη βιώσιμη τροχιά, ενώ οι αλλαγές που προωθεί η Harris, και πολύ περισσότερο εκείνες που προτείνει ο Trump, απλά θα επιδεινώσουν τις προοπτικές.  

«Οι μη βιώσιμες πολιτικές δεν μπορούν και δεν πρόκειται να συνεχιστούν για πάντα», τονίζουν οι αναλυτές του οίκου. Και αυτό γιατί εκτός και εάν οι ΗΠΑ αλλάξουν πορεία (δεν υπάρχει διάθεση για κάτι τέτοιο σε κανένα πολιτικό στρατόπεδο), τελικά η  εμπιστοσύνη των επενδυτών θα χαθεί. Μια «απεργία των αγοραστών», που θα προκαλέσει εκτίναξη στις αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων και πτώση του δολαρίου, θα αναγκάσει τελικά την Ουάσιγκτον να αλλάξει δρόμο, πιθανώς με σοβαρές συνέπειες και εκτός των ΗΠΑ.

Όμως, σύμφωνα με την ανάλυση του οίκου, η ώρα της κρίσης δεν πλησιάζει ακόμα, εκτός βέβαια και εάν υπάρξουν μεγάλες υπερβολές στη δημοσιονομική πολιτική. 

Γιατί δεν θα ξεσπάσει άμεσα κρίση

Πρώτον, σημειώνει η Berenberg, το ύψος του χρέους που μπορεί να βαραίνει μια χώρα αυξάνεται όσο αυξάνεται το κατά κεφαλήν εισόδημά της. Οι φτωχές χώρες βυθίζονται σε κρίσεις χρέους ευκολότερα, ακόμα και εάν εμφανίζουν χαμηλότερους δείκτες χρέους. Οι ΗΠΑ έχουν υψηλό και αυξανόμενο κατά κεφαλήν εισόδημα, που ξεπερνά το αντίστοιχο της Ευρωζώνης κατά 42% και της Βρετανίας κατά 27%. Επομένως, έχουν περισσότερο δημοσιονομικό χώρο.

Δεύτερον, τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα παραμένουν το απόλυτο ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο στον κόσμο. Σε καιρούς γεωπολιτικών εντάσεων, οι επενδυτές αναζητούν ακόμα περισσότερο ένα ασφαλές καταφύγιο. Την τελευταία φορά που οι «τιμωροί» των ομολόγων (vigilantes) στράφηκαν κατά των ΗΠΑ, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονταν και τόσο για τα ασφαλή καταφύγια. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ο κόσμος έμοιαζε ασφαλής υπό την Pax Americana. Η ειρωνεία είναι, σημειώνουν οι αναλυτές, ότι εάν ο Trump πυροδοτήσει γεωπολιτικές εντάσεις, οι επενδυτικές εισροές προς τις ΗΠΑ (λόγω της αναζήτησης ασφαλών καταφυγίων), θα του έδιναν ακόμα περισσότερο δημοσιονομικό χώρο, τουλάχιστον για ένα διάστημα.

Με τον Trump να θεωρείται τώρα το φαβορί για τις –αρκετά αμφίρροπες- εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, η Berenberg Bank προειδοποιεί ότι με τον Ρεπουμπλικάνο στον Λευκό Οίκο, τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και οι υψηλότερες αποδόσεις των ομολόγων θα επιδείνωναν τις μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές προκλήσεις των ΗΠΑ.