Οι τράπεζες έχουν τη ρευστότητα, έχουν την πρόθεση να δώσουν στεγαστικά δάνεια, όπως σημείωσε ο Παντελής Μαραβέας, Αss.Genaral Manager, Retail Segments, Bank Analyst & Lending Products της Εθνικής Τράπεζας, μιλώντας στο συνέδριο της 25ης Prodexpo. Υπογράμμισε ότι οκτώ στις δέκα αιτήσεις για χορήγηση στεγαστικού δανείου εγκρίνονται «άρα οι  αξιόχρεοι  πελάτες μπορούν να πάρουν δάνειο».

Παρά τα σταθερά επιτόκια και τα υψηλά ποσοστά χρηματοδότησης, που μπορούν να φτάσουν έως και το 90%, το ποσοστό δανειοδότησης παραμένει χαμηλό, τόνισε το στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας συμπληρώνοντας ότι  «Πρέπει να δούμε τι πιστεύουν οι υποψήφιοι αγοραστές, αρκετοί νομίζουν ότι δεν μπορούν να πάρουν δάνειο».

Oπως ανέφερε από το ίδιο βήμα ο Κυριάκος Καμπούρης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της IMS-FC φθίνει η τάση για νέα δάνεια, καθώς από τα 6,5 δισ. ευρώ πέρυσι, φέτος οι αιτήσεις δεν ξεπέρασαν τα 4 δισ. ευρώ, ενώ υποστήριξε πως υπάρχουν τρόποι για να αποφευχθεί νέα γενιά «κόκκινων» δανείων.

Φαίνεται λοιπόν ότι ακόμα και εκείνοι που είναι bankable, πληρούν δηλαδή τις προϋποθέσεις για τη λήψη στεγαστικού δανείου, είτε δεν το …πιστεύουν ότι μπορούν να πάρουν δάνειο, είτε είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί  - λόγω και των εμπειριών της κρίσης που οδήγησε σε έκρηξη των «κόκκινων» δανείων – την ώρα που οι τιμές των ακινήτων κινούνται και θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά.

O Νίκος Τσάτσης, Chief Development Officer, Plasis Real Estate + Development, περιέγραψε την κατάσταση λέγοντας ότι αυξάνονται οι τιμές των ακινήτων χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη αύξηση στους μισθούς, ενώ τα δάνεια δεν φτάνουν για την αγορά σύγχρονων σπιτιών.

 «Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, το τρίτο τρίμηνο του έτους η αύξηση αγγίζει το 7%. Είναι ζήτημα προσφοράς και ζήτησης, από την στιγμή που υπάρχει αυξημένη ζήτηση, ανεβαίνουν οι τιμές» ανέφερε ο Δημήτρης Μελαχροινός Co Founder και CEO του Spitogatos Group, προσθέτοντας ότι στόχος της εταιρείας είναι μέσα από την πλατφόρμα να ενημερώσει τον επισκέπτη για την δυνατότητα ενσωμάτωσης του δανείου και να τον κατευθύνει στοχευμένα

 Όσον αφορά στις προϋποθέσεις για να πάρει κάποιος δάνειο, ο Π. Μαραβέας εξήγησε ότι πρέπει να έχει σταθερή εργασία, το δηλωθέν εισόδημα να μπορεί να καλύψει τόσο τις ανάγκες της οικογένειάς τους, όσο και τις δόσεις του δανείου, προσθέτοντας πως η δόση πρέπει να κυμαίνεται στο 40-50% των συνολικών εισοδημάτων.

Η αγορά πρώτης κατοικίας σχετίζεται με τα ίδια κεφάλαια που μπορεί να διαθέσει κάποιος και τη δόση, που μπορεί να καλύψει. «Αυτά είναι τα πιο σημαντικά κριτήρια. Φυσικά η τιμή εξαρτάται από την περιοχή, την παλαιότητα του ακινήτου» ανέφερε από την πλευρά του ο Κυριάκος Καμπούρης.

Την ίδια στιγμή το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας έχει μειωθεί σημαντικά και βρίσκεται πλέον στο 69,6% ενώ στην Αθήνα έχει υποχωρήσει στο 64% σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, όπως ανέφερε η Bασιλική Βαλαχοστεργίου Deputy Head of Real Estate Analysis Section στην Τράπεζα της Ελλάδος.  Βέβαια, όπως είπε η νοοτροπία για ιδιοκατοίκηση δεν μπορεί να αλλάξει και η ενοικίαση αποτελεί μια προσωρινή λύση.

Τα βασικά προβλήματα που οδηγούν σε αυτή τη μείωση ιδιοκατοίκησης είναι το γεγονός ότι οι αξίες των οικιστικών ακινήτων αυξάνεται με διψήφια ποσοστά τη τελευταία διετία, ενώ από το 2017, που ήταν το χαμηλότερο σημείο για την αξία των ακινήτων έως το β΄τρίμηνο του 2024 η αύξηση της αξίας των ακινήτων στην Αθήνα ανέρχεται στο 90%. Σε σχέση με την καλύτερη χρονιά που ήταν το 2008 η αύξηση κινείται στο 4%. Επιπλέον, το απόθεμα των ακινήτων προς πώληση είναι ποιοτικά υποδεέστερο καθώς είναι «γηρασμένο» αφού ξεπερνά τα 40 έτη.

Ένα ακόμα ζήτημα είναι ότι οι αξίες έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό με την άνοδο να κινείται στο 100% γενικά και στο 70% στο Κέντρο της  Αθήνας. Προβληματικό, επίσης, είναι και το γεγονός ότι το διαθέσιμο εισόδημα έχει μειωθεί κατά 20% σε σχέση με το 2008, ενώ δεν εκδίδονται πλέον νέες οικοδομικές άδειες με αποτέλεσμα να υπάρχει έλλειμμα νέων ακινήτων. Η κ. Βλαχοστεργίου τόνισε ότι οι οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από το 2011 έως και το 2024 είναι αθροιστικά οι ίδιες στο σύνολο με αυτές που εκδόθηκαν το 2005.

Ο Πάνος Λολώνης, Head of the Geospatial Information Department, Ελληνικό Κτηματολόγιο αναφορικά με την ιδιοκατοίκηση σημείωσε ότι δεν είναι στα ίδια ποσοστά με το παρελθόν, καθώς η κατοχή ακινήτου δεν είναι πλέον προσοδοφόρα, ενώ γίνεται επαχθής λόγω του ΕΝΦΙΑ, της έλλειψης χρηματοδότησης, της συντήρησης και της δυσκολίας της διαδικασίας μεταβίβαση.