Στη συνέχεια, μέσα σε λίγα χρόνια, το AfD μετατράπηκε σε ένα αντιμεταναστευτικό, λαϊκιστικό κόμμα που παίζει με το Dexit – την έξοδο της Γερμανίας από την ΕΕ. Ο κ. Henkel παραιτήθηκε το 2015. Τα γερμανικά αφεντικά του γύρισαν την πλάτη. Παρά το γεγονός ότι είναι γενικά απρόθυμοι να εκφράσουν πολιτικές απόψεις, πολλοί επιχειρηματίες τάχθηκαν έντονα κατά του AfD ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 9 Ιουνίου.

Τον Μάρτιο ο Reinhold Würth, ο 89χρονος ιδρυτής της Würth, μιας εταιρείας επιχειρηματικού εξοπλισμού, έγραψε στους 25.000 υπαλλήλους του στη Γερμανία, συμβουλεύοντάς τους να μην ψηφίσουν το AfD. Ο σημερινός επικεφαλής της BDI, Siegfried Russwurm, υπενθύμιζε συνεχώς στο ακροατήριο ότι, ως μεγάλος εξαγωγέας, η Γερμανία επωφελείται από το άνοιγμα, το διεθνές εμπόριο και την ευρωπαϊκή ενότητα, ενώ  προειδοποίησε ότι η άνοδος ενός κόμματος που αμφισβητεί αυτές τις αρχές είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για τη γερμανική οικονομία.

Δύο ημέρες πριν τις εκλογές, περίπου 30 κυρίως γερμανικές επιχειρήσεις – μεταξύ των οποίων η Siemens, η BASF, αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η BMW και η Mercedes και η Deutsche Bank – κυκλοφόρησαν ένα βίντεο με τίτλο «Υπερασπιζόμαστε τις αξίες». Σε αυτό επαινούσαν τη διαφορετικότητα και την εξωστρέφεια, προειδοποιούσαν ότι η μισαλλοδοξία βλάπτει την οικονομία, τόνιζαν τη σημασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης για την ευημερία και ενθάρρυναν τους 1,7 εκατ. εργαζομένους τους στη Γερμανία να ψηφίσουν. Το AfD δεν αναφέρθηκε ονομαστικά, αλλά το μήνυμα κατά των εξτρεμιστών ήταν σαφές.

Έπεσε στο κενό. Το AfD κέρδισε το 16% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο, μπροστά από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του καγκελάριου Olaf Scholz. Μόνο η αντιπολιτευόμενη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση τα πήγε καλύτερα. Το AfD είναι πιθανό να καταλάβει την πρώτη θέση στη Σαξονία, καθώς και σε δύο άλλα ανατολικά κρατίδια που διεξάγουν εκλογές τον Σεπτέμβριο.

Αυτή η εξέλιξη τρομάζει τις επιχειρήσεις της Γερμανίας. Τον περασμένο μήνα, μια έρευνα του IW, ενός κέντρου μελετών, σε 900 επιχειρηματίες διαπίστωσε ότι σχεδόν το 70% θεωρούσε την άνοδο του AfD ως κίνδυνο για την Standort Deutschland, δηλαδή για τη Γερμανία ως τόπο επιχειρήσεων και επενδύσεων. Ανησυχούν ιδιαίτερα για το τι σημαίνει αυτό για την επιβίωση της ΕΕ και του ευρώ. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του IW, το Dexit θα μείωνε το ΑΕΠ της Γερμανίας κατά 5,6% μέσα σε πέντε χρόνια (όσο η πανδημία της Covid-19 και η ενεργειακή κρίση που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μαζί) και θα οδηγούσε σε απώλεια περίπου 2,5 εκατ. θέσεων εργασίας.

Στις σχέσεις του με τις επιχειρηματικές ελίτ της χώρας του, το AfD μπορεί να βρίσκεται εκεί που βρισκόταν πριν από μερικά χρόνια ο Εθνικός Συναγερμός της Γαλλίας (RN), ένα άλλο επαναστατικό δεξιό μόρφωμα, λέει ένας Γάλλος διπλωμάτης στο Βερολίνο. Τότε οι συναντήσεις με τη Marine Le Pen, την ηγέτιδα του RN, ήταν ταμπού για τους CEOs των γαλλικών blue-chip εταιρειών. Αυτό το cordon sanitaire έχει διαβρωθεί καθώς o RN έχει αποκτήσει εκλογική δύναμη. Ο Jordan Bardella, ο  φωτογενής πρόεδρός του, και η κα Le Pen πέρασαν μήνες πριν από τις ευρωεκλογές φλερτάροντας επιχειρηματίες. Τον Νοέμβριο η κα Le Pen είχε ένα πολυδιαφημισμένο γεύμα σε μια κομψή παριζιάνικη μπρασερί με τον Henri Proglio, το πρώην αφεντικό της EDF, ενός ενεργειακού γίγαντα. Συναντήθηκε επίσης με μέλη της Dassault, μιας οικογένειας δισεκατομμυριούχων της αεροναυπηγικής.

Η επίδοση του RN στην ευρωκάλπη, όπου ήρθε πρώτο κόμμα με 31% των ψήφων, και οι πρόωρες γαλλικές βουλευτικές εκλογές που προκηρύχθηκαν για τις 30 Ιουνίου, καθιστούν το κόμμα αδύνατο να αγνοηθεί από τα γαλλικά αφεντικά. Οι Γερμανοί ομόλογοί τους εξακολουθούν να ελπίζουν ότι δεν θα χρειαστεί να γονατίσουν μπροστά στο AfD. Αλλά παρ’ όλα αυτά προετοιμάζονται.

Πηγή: The Economist