Αναλυτές αναμένουν ότι η πρώτη μείωση των επιτοκίων θα αποφασιστεί τον ερχόμενο Ιούνιο και πως μέχρι το τέλος του έτους η περικοπή των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωτράπεζας θα είναι σταδιακή και δεν θα ξεπεράσει τις 100 μονάδες βάσης.

Όπως γράφει ο Άγης Μάκρου στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, οι τραπεζικές διοικήσεις εκτιμούν ότι εφόσον επαληθευτεί αυτό το σενάριο, είναι απολύτως εφικτώς ο στόχος για διατήρηση της καθαρής τους κερδοφορίας στη ζώνη των 3,5 δισ. ευρώ κατά την εφετινή χρήση.

Κι αυτό διότι η μείωση στα καθαρά έσοδα από τόκους στα υφιστάμενα χαρτοφυλάκια δανείων θα είναι περιορισμένη, ενώ παράλληλα θα δοθεί η δυνατότητα μείωσης του κόστους δανεισμού με στόχο την αύξηση της ζήτησης από νοικοκυριά και επιχειρήσεις και την ενίσχυση της νέας παραγωγής.

Οι προβλέψεις της ΤτΕ

Σύμφωνα με την Έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα για το 2023, αν διατηρηθεί ο ρυθμός ανόδου της οικονομικής δραστηριότητας το 2024 στα ίδια επίπεδα με πέρυσι και κατά μείζονα λόγο αν επιταχυνθεί, η ζήτηση δανείων θα διατηρηθεί αντίστοιχα αυξημένη ή και θα ενισχυθεί περαιτέρω.

Σημαντικό ρόλο για αυτό θα παίξει στήριξη των τραπεζικών πιστώσεων συγχρηματοδότησης που δημιουργούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στο πλαίσιο των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ (2021-2027) και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλουν επίσης, το ευνοϊκότερο επενδυτικό περιβάλλον μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας και η πρόσφατη ενίσχυση των πόρων του δανειακού σκέλους του ΤΑΑ με 5 δισεκ. ευρώ επιπλέον.

Το μαξιλάρι των καταθέσεων

Παράλληλα, οι τράπεζες έχουν το μαξιλάρι των προθεσμιακών καταθέσεων για να αναπληρώσουν τις απώλειες που θα καταγραφούν στο επιτοκιακό τους εισόδημα.

Με δεδομένους τους υψηλούς δείκτες ρευστότητας, αλλά και της περιορισμένης στροφής των καταθετών σε εναλλακτικές μορφές αποταμίευσης / επένδυσης με υψηλότερες αποδόσεις, έχουν το

περιθώριο να προστατέψουν την οργανική τους κερδοφορία, μέσω μειώσεων στα επιτόκια των λογαριασμών προθεσμίας.

Επιπλέον, θα έχουν όφελος από το μειωμένο κόστος άντλησης κεφαλαίων μέσω ομολόγων, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για την επίτευξη των στόχων MREL έως την Πρωτοχρονιά του 2026.

Μέσω της συγκεκριμένης διαδικασίας θα μπορέσουν να ανακαλέσουν τίτλους με υψηλά κουπόνια που είχαν εκδώσει στο παρελθόν και να τους αντικαταστήσουν με άλλους χαμηλότερης απόδοσης.

Το επιτοκιακό περιθώριο

Με τον τρόπο αυτό ευελπιστούν να συγκρατήσουν σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα την υποχώρηση του επιτοκιακού περιθωρίου, που το 2023 διαμορφώθηκε στους συστημικούς ομίλους στο 3,23%.

Πρόκειται για υπερδιπλάσια επίπεδα σε σύγκριση με τις συστημικές τράπεζες που εποπτεύει ο SSM στην ΕΕ και ο κινητήριος μοχλός της κερδοφορίας τους κατά την περυσινή χρήση.

Αναλυτικότερα, τα καθαρά έσοδα από τόκους διαμορφώθηκαν την υπό εξέταση περίοδο σε 8,09 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 2,7 δισ. ευρώ ή 51% σε σχέση με το 2022.

Σύμφωνα με αναλυτές, αν η υποχώρηση των παρεμβατικών δεικτών της ΕΚΤ είναι όπως αναμένεται σταδιακή, θα μειωθούν με χαμηλά μονοψήφια ποσοστά το 2024.

Οι προμήθειες

Από την άλλη, δουλειά πρέπει να γίνει για την περαιτέρω αύξηση των εισπράξεων από προμήθειες, οι οποίες δεν ακολούθησαν τα επιτοκιακά έσοδα με τους ίδιους ανοδικούς ρυθμούς.

Το 2023 ανήλθαν για τους τέσσερις συστημικούς ομίλους σε 1,85 δισ. ευρώ, υψηλότερα κατά 7,6% σε ετήσια βάση.

Αποτελούν δε μόλις το 16,2% των συνολικών λειτουργικών τους εσόδων έναντι 28,2% του μέσου όρου των 107 ευρωπαϊκών συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, θεωρείται επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης της συμμετοχής τους στο οργανικό εισόδημα, προκειμένου να αναπληρωθούν οι αναπόφευκτες απώλειες στα επιτοκιακά έσοδα.