Η εφετινή χρονιά ολοκληρώνεται με εντυπωσιακά ισχυρές επιδόσεις για τις εγχώριες τράπεζες, με την κερδοφορία να διαμορφώνεται σε επίπεδα ρεκόρ αποτέλεσμα της εξαιρετικά ευνοϊκής επιτοκιακής συγκυρίας.

Η απότομη άνοδος των επιτοκίων από την ΕΚΤ οδήγησε σε άλμα τα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών καθώς επωφελήθηκαν από την σχεδόν άμεση μετακύλιση των αυξήσεων στους δανειολήπτες. Παράλληλα κατάφεραν να μεταφέρουν σε μικρότερο βαθμό τις αυξήσεις στους καταθέτες λόγω της υπερβάλλουσας ρευστότητας στο σύστημα αλλά και της δομής των καταθέσεων με την απόλυτη κυριαρχία των καταθέσεων όψεως. Οι περιορισμένες καταθέσεις και το μικρό ύψος της μέσης κατάθεσης καθιστά άνευ ιδιαίτερου νοήματος την αναζήτηση καλύτερων αποδόσεων από τους καταθέτες μέσω προθεσμιακών καταθέσεων. Έτσι ο κύριος όγκος των καταθέσεων παραμένει όψεως το επιτόκιο των οποίων διαμορφώνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Η πορεία του βασικού επιτοκίου παρέμβασης της ΕΚΤ, 1999 - 2023. Πηγή: www.euribor-rates.eu

Ωστόσο παρά την τακτική αυτή η αύξηση των επιτοκίων, έστω και με καθυστέρηση, σταδιακά περνά και στους καταθέτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα έσοδα από τόκους των τραπεζών σημειώνουν αύξηση +96,5%, ωστόσο τα έξοδα τόκων ανήλθαν στα 4,07 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση +211,30%.

Έτσι η τελική εικόνα των κερδών των τραπεζών το εννεάμηνο διαμορφώνεται στο ταπεινό +4,6% πολύ μακριά από το εντυπωσιακό +96,5% των εσόδων από τόκους.

Στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι τα κέρδη των τραπεζών θα ανέλθουν στο peak την εφετινή χρονιά, επίδοση που κατά βάση οφείλεται στην θετική επιτοκιακή συγκυρία, και τα επόμενα χρόνια θα υποχωρήσουν σταδιακά, παραμένοντας όμως σε υψηλά επίπεδα.

Όπως σημειώνουν θα ενισχυθεί η πίεση στα έξοδα τόκων ενώ η σταδιακή μείωση των επιτοκίων, που οι περισσότεροι περιμένουν μετά το πρώτο εξάμηνο του 2024, θα οδηγήσει σε μείωση των εσόδων από τόκους.

Επιπλέον, παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα, στην επιχειρηματική πίστη, όπου καταγράφεται και η μεγαλύτερη αύξηση πιστώσεων, επικρατεί σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ των εμπορικών τραπεζών, ανταγωνισμός που οδηγεί σε πτώση τα επιτοκιακά περιθώρια.

Παρά την αναμενόμενη υποχώρηση της κερδοφορίας των τραπεζών από τα υψηλά του 2023 η γενική εικόνα για την κερδοφορία του κλάδου θα παραμείνει ιδιαίτερα ικανοποιητική. Επιπλέον η αποδοτικότητα αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω καθώς οι μεγάλες τράπεζες εξακολουθούν να περιορίζουν δαπάνες και να συρρικνώνουν το δίκτυο καταστημάτων.

Η εικόνα των αποτελεσμάτων των τραπεζών στο εννεάμηνο

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος