|
1.Ποια είναι η βασική
αποστολή του East Med
Gas Forum ;
Στο East Med Gas Forum
θεωρούμε ότι η Ανατολική
Μεσόγειος αντιμετωπίζει
δυο βασικές προκλήσεις,
την αντιμετώπιση της
κλιματικής αλλαγής και
την απανθρακοποίηση από
τη μια και την ασφάλεια
του ενεργειακού
εφοδιασμού από την άλλη.
Βασική μας προτεραιότητα
είναι να διαχειριστούμε
την ισορροπία μεταξύ του
πώς να διασφαλίσουμε την
ενέργεια που
χρειαζόμαστε μεν, κατά
τρόπο που να μην βλάπτει
το περιβάλλον και να μην
«πυροδοτεί» -να το πούμε
έτσι- την κλιματική
αλλαγή δε. Το φυσικό
αέριο είναι ένα βασικό
κομμάτι του παζλ, αλλά
για να πετύχουμε την
ισορροπία αυτή
χρειαζόμαστε επίσης τις
ΑΠΕ και το υδρογόνο. Οι
κυβερνήσεις σε
συνεργασία με τους
ενεργειακούς ομίλους που
δραστηριοποιούνται στην
περιοχή συνεργαστήκαμε
και καταρτίσαμε ένα
σχέδιο, με πρωτοβουλίες
αμέσου δράσης αλλά και
πιο μακράς πνοής, Η
άσκηση μας έδειξε ότι
μπορούμε να κάνουμε
άμεσα πολλά πράγματα που
δεν απαιτούν μεγάλες
επενδύσεις, όπως για
παράδειγμα να
προωθήσουμε μέτρα
ενεργειακής
εξοικονόμησης που δεν
αφορούν μόνο την
παραγωγή ενέργειας αλλά
και την μεταφορά και τη
χρήση της. Εντοπίσαμε
επίσης τους πέντε
βασικούς «παίκτες» που
πρέπει να συμπράξουν:
Τις κυβερνήσεις, τους
ενεργειακούς ομίλους,
τους παρόχους των
τεχνολογικών λύσεων,
τους φορείς
χρηματοδότησης και τις
ρυθμιστικές αρχές.
2.Φέρνετε δηλαδή «στο
ίδιο τραπέζι» όλους τους
stakeholders…
Ακριβώς ! Και αυτή είναι
η προστιθέμενη αξία του
EMGF σε σχέση με άλλους
διακρατικούς φορείς. Το
σχέδιό μας διαρθρώνεται
σε τέσσερις άξονες: O
πρώτος είναι η
εναρμόνιση των πολιτικών
και των ρυθμιστικών
πλαισίων των χωρών της
περιοχής, με κοινό
παρονομαστή την μετάβαση
σε πιο καθαρές πηγές
ενέργειας. Αυτό είναι
κάτι πολύ σημαντικό,
ιδίως όταν μιλάμε για
την ωρίμανση
διασυνοριακών projects,
καθώς οι διαφορετικοί
κανόνες σε κάθε χώρα
αποτελούν μεγάλη
πρόκληση για τους
επενδυτές. Παρουσιάσαμε
μάλιστα τη δουλειά που
έχουμε κάνει στο σκέλος
αυτό -με την υποστήριξη
και της Παγκόσμιας
Τράπεζας- στην COP 28
στο Ντουμπάι.
Τιτλοφορήσαμε το project
«Εναρμονισμένο πλαίσιο
πολιτικών και κανόνων
για την απανθρακοποίηση
της αλυσίδας αξίας του
φυσικού αερίου στην
Ανατολική Μεσόγειο». Η
απανθρακοποίηση έχει
πολλές συνιστώσες.
Μιλάμε για την
παρακολούθηση των
εκπομπών, την δέσμευση
και αποθήκευση άνθρακα,
τη μείωση της καύσης
αερίου (gas flaring).
Τώρα συζητάμε με τις
χώρες για το πώς θα τις
στηρίξουμε για να
υιοθετήσουν και να
εφαρμόσουν το πλαίσιο
αυτό.
3. Ποιοι είναι οι
υπόλοιποι άξονες ;
Ο δεύτερος άξονας είναι
η «συγκέντρωση» των
τεχνολογικών λύσεων, η
δημιουργία ενός κόμβου
γνώσης εντός του EMGF,
προσφέροντας μια
πλατφόρμα στην οποία οι
πάροχοι των τεχνολογικών
λύσεων μπορούν να
παρουσιάσουν βέλτιστες
πρακτικές, συγκεκριμένες
εφαρμογές,
επιχειρηματικά μοντέλα
και να συνεργαστούν
μεταξύ τους αλλά και με
τις κυβερνήσεις των
χωρών του Φόρουμ. Ο
τρίτος άξονας είναι το
«πακετάρισμα» των έργων
απανθρακοποίησης που
προωθούν ούτως ή άλλως
οι χώρες της περιοχής
κατά τρόπο ώστε να
προσελκύσουν πιο εύκολα
επενδυτικά κεφάλαια και
χρηματοδότηση. Τέλος, ο
τέταρτος άξονας είναι η
πιστοποίηση της έντασης
του ανθρακικού
αποτυπώματος της
περιοχής (carbon
intensity
certification). Έχουμε
εντοπίσει ένα κενό σε
σχέση με το ανθρακικό
αποτύπωμα του φυσικού
αερίου που παράγεται και
εξάγεται από την
Ανατολική Μεσόγειο.
Θέλουμε να στείλουμε το
μήνυμα ότι είναι πιο
καθαρό, όχι μόνο σε
σχέση με το φυσικό αέριο
που παράγεται σε άλλες
περιοχές αλλά και σε
σχέση με άλλες πηγές
ενέργειας. Αυτή τη
στιγμή η συζήτηση για το
ανθρακικό αποτύπωμα του
φυσικού αερίου ανάλογα
με την περιοχή
προέλευσης δεν έχει
ακόμα ανοίξει, αλλά
είναι θέμα χρόνου, δεν
θα αφορά μόνο την Ευρώπη
αλλά και άλλες περιοχές
του κόσμου και θέλουμε
να είμαστε
προετοιμασμένοι.
Απώτερος στόχος μας
είναι να μετατρέψουμε το
EMGF σε διεθνώς
αναγνωρισμένο φορέα
πιστοποίησης ανθρακικού
αποτυπώματος, ανοίγοντας
ουσιαστικά μια νέα
αγορά. Το σχέδιό μας δεν
αφορά μόνο τη δημιουργία
μηχανισμού για τον
υπολογισμό του
ανθρακικού αποτυπώματος,
αλλά και την πιστοποίηση
των συμμετεχόντων στην
αλυσίδα του φυσικού
αερίου της περιοχής και
την ενθάρρυνση των
κυβερνήσεων και των
εταιρειών να υλοποιήσουν
συγκεκριμένες δράσεις
για την μείωση των
εκπομπών τους. Ο
χρονικός ορίζοντας του
σχεδίου είναι 4-5
χρόνια, είναι φιλόδοξος,
αλλά πιστεύω ότι
μπορούμε να το πετύχουμε
γιατί έχουμε διαπιστώσει
ότι υπάρχει ζήτηση για
τις νέες υπηρεσίες που
θέλουμε να αναπτύξουμε.
4. Ποιος είναι ο ρόλος
και η θέση της Ελλάδας
μέσα στο EMGF ;
Η Ελλάδα -που φέτος έχει
την προεδρία του EMGF-
είναι ένα από τα
ιδρυτικά μέλη του Φόρουμ
και ένας από τους
μεγαλύτερους
υποστηρικτές της
πρωτοβουλίας. Η Ελλάδα
διαδραματίζει και θα
συνεχίσει να
διαδραματίζει έναν πολύ
σημαντικό ρόλο όχι μόνο
στην Ανατολική Μεσόγειο,
αλλά και ως κρίκος που
συνδέει τη Μεσόγειο με
τη Νοτιοανατολική
Ευρώπη. Όχι μόνο λόγω
της γεωγραφικής της
θέσης, αλλά και λόγω των
υποδομών φυσικού αερίου
που έχει αναπτύξει Οι
πολιτικές της ελληνικής
κυβέρνησης την τελευταία
πενταετία -που
χαρακτηρίζονται από
ρεαλισμό και
πραγματισμό- είναι πολύ
σημαντικές προς την
κατεύθυνση αυτή διότι
συνέβαλαν στην βέλτιστη
χρήση των υποδομών και
την ανάπτυξή τους.
Αναφέρομαι μεταξύ άλλων
στο FSRU της
Αλεξανδρούπολης, τον
ελληνοβουλγαρικό αγωγό
IGB, τον υπό κατασκευή
αγωγό μεταξύ Ελλάδας και
Βόρειας Μακεδονίας. Ο
συνδυασμός γεωγραφικής
θέσης, υποδομών και
ρεαλιστικών πολιτικών
αναδεικνύουν την Ελλάδα
σε βασική πύλη εισόδου
της ενέργειας στη
Νοτιοανατολική Ευρώπη,
μιας περιοχής που έχει
υψηλή εξάρτηση από το
ρωσικό αέριο και πρέπει
να διαφοροποιήσει τις
πηγές και οδεύσεις της.
Η Ελλάδα είναι έτοιμη να
πρωταγωνιστήσει στον
μετασχηματισμό αυτό που
πιστεύω ότι θα αλλάξει
το ενεργειακό status quo
της περιοχής.
5. Μπορούν οι χώρες της
Ανατολικής Μεσογείου να
αναδειχθούν σε αξιόπιστο
ενεργειακό εταίρο της
Ευρώπης καθώς επιδιώκει
να απεξαρτηθεί από τα
ορυκτά καύσιμα της
Ρωσίας ;
Στην Ανατολική Μεσόγειο
έχουν ήδη ανακαλυφθεί
σημαντικά κοιτάσματα
φυσικού αερίου και άλλα
θαλάσσια οικόπεδα
βρίσκονται στη φάση της
διερεύνησης. Μια από τις
βασικές αποστολές του
EMGF είναι πώς να
στηρίξει τις κυβερνήσεις
και τις εταιρείες της
περιοχής να αναπτύξουν
αυτούς τους πόρους επ’
ωφελεία των λαών τους
και κατ’ επέκταση για
την τροφοδοσία της πιο
κοντινής αγοράς που
είναι η Ευρώπη. Με τον
τρόπο αυτό δημιουργούμε
αξία όχι μόνο για την
δική μας περιοχή αλλά
και για την Ευρώπη,
ενισχύοντας τη
διαφοροποίηση πηγών και
οδεύσεων. Πρόκειται για
μια κατάσταση win- win
γιατί «ξεκλειδώνουμε»
οφέλη για τις χώρες που
κατέχουν τους
ενεργειακούς πόρους, και
τις εταιρείες που
δραστηριοποιούνται στην
περιοχή και για την
Ευρώπη που αποκτά
πρόσβαση σε σημαντικούς
πόρους που μπορούν να
καλύψουν σημαντικό μέρος
των ενεργειακών της
αναγκών.
6. Βλέπουμε ότι η
Αίγυπτος και το Ισραήλ
έχουν σημειώσει
σημαντική πρόοδο στην
αξιοποίηση των
κοιτασμάτων φυσικού
αερίου που διαθέτουν.
Πώς βλέπετε τις
εξελίξεις στις έρευνες
για φυσικό αέριο σε
Κύπρο και Ελλάδα ;
Στην Κύπρο υπάρχουν
αρκετές ανακαλύψεις για
φυσικό αέριο. Μεγαλύτερη
ωριμότητα εμφανίζει το
κοίτασμα «Αφροδίτη» για
το οποίο διεξάγονται
συζητήσεις μεταξύ της
κυπριακής κυβέρνησης και
του σχήματος των
παραχωρησιούχων (σ.σ.
Chevron, BG Cyprus, New
Med) που βρίσκονται σε
εξέλιξη. Ελπίζω να έχουν
καταλήξει σε συμφωνία
για το σχέδιο ανάπτυξης
έως το τέλος του έτους.
Για την Ελλάδα, η
κυβέρνηση επιδεικνύοντας
πραγματισμό υιοθέτησε τη
θέση «πρέπει να
χρησιμοποιήσουμε όλους
τους ενεργειακούς μας
πόρους με τρόπο φιλικό
προς το περιβάλλον», μια
πολύ σωστή κατά τη γνώμη
μου προσέγγιση. Η Ελλάδα
έχει δώσει πολλές άδειες
παραχώρησης για την
έρευνα και ανάπτυξη
θαλάσσιων οικοπέδων,
μεγάλες εταιρείες όπως η
Exxon Mobil είναι πολύ
δραστήριες και ελπίζω
τους επόμενους μήνες να
τους δούμε να ξεκινούν
τη διερευνητική
γεώτρηση. Έχω
συναντήσεις με όλους
τους stakeholders και
τις εταιρείες της
περιοχής και από τις
επαφές μου με τα στελέχη
της Exxon Mobil
αποκόμισα την αίσθηση
ότι είναι αισιόδοξοι για
τις προοπτικές των
οικοπέδων Νότια και
Νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Εάν η αισιοδοξία τους
αποδειχθεί βάσιμη, θα
μιλάμε για μια
εξαιρετικά θετική
εξέλιξη όχι μόνο για την
Ελλάδα, αλλά για
ολόκληρη την περιοχή της
Νοτιοανατολικής
Μεσογείου και για την
Ευρώπη.
7. Αισιοδοξείτε λοιπόν
ότι θα δούμε γεωτρύπανα
στο Αιγαίο;
Κοιτάξτε, αν δεν γίνει η
γεώτρηση τίποτε δεν
είναι βέβαιο, γιατί
προσπαθούμε να «δούμε»
κάτι που βρίσκεται στο
υπέδαφος και προσπαθείς
να αποφασίσεις αν αξίζει
να το εξερευνήσεις ή όχι
στην βάση κάποιων
ενδείξεων που μπορούν να
δώσουν μια εικόνα, αλλά
όχι απαραίτητα ακριβή.
Εάν δεν τρυπήσεις δεν
μπορείς να ξέρεις ή όχι,
αλλά ναι είμαι
αισιόδοξος. Η ελληνική
κυβέρνηση αντιμετωπίζει
το θέμα με πραγματισμό.
Ενας από τους
μεγαλύτερους
πετρελαϊκούς ομίλους του
κόσμου εμφανίζεται
αισιόδοξος, έρχεται σε
μια παρθένα περιοχή και
φαίνεται διατεθειμένος
να βάλει πολλά χρήματα,
αναλαμβάνοντας κίνδυνο.
Δεν θα έπαιρναν το
ρίσκο, αν δεν έβλεπαν
κάτι. Γι’ αυτό ελπίζω
για το καλύτερο.
8. Κατά την πρόσφατη
Σύνοδο του EMGF στην
Αθήνα ψηλά στην ατζέντα
βρέθηκε το θέμα της
συνεργασίας για την
προώθηση projects
αποθήκευσης και
δέσμευσης άνθρακα (CCS).
Πού βρισκόμαστε στο θέμα
αυτό ;
Βλέπουμε την δέσμευση
και αποθήκευση άνθρακα
ως μια από τις κρίσιμες
τεχνολογίες για τη
μείωση των ρύπων. Η
Ελλάδα, μάλιστα έχει
αναλάβει πολύ σημαντικές
πρωτοβουλίες προς την
κατεύθυνση αυτή. Αυτό
που προσπαθούμε να
κάνουμε σε αυτή τη φάση
είναι να ευθυγραμμίσουμε
τα ρυθμιστικά πλαίσια
των κυβερνήσεων της
περιοχής και να
σχεδιάσουμε κοινά
projects. Στο περιθώριο
της Συνόδου των Αθηνών
είχαμε πολλές
συναντήσεις με εταιρείες
για το πώς μπορούμε να
επιταχύνουμε τις
διαδικασίες. Δεν είναι
εύκολη δουλειά, μιλάμε
για κάτι που μπορεί να
συμβεί τα επόμενα 4-5
χρόνια, αλλά πρέπει να
ξεκινήσουμε από τώρα.
9. Πώς μπαίνει το
υδρογόνο στον οδικό
χάρτη της
απανθρακοποίησης της
Ανατολικής Μεσογείου ;
Όπως προανέφερα, πρέπει
να αναπτύξουμε –και το
κάνουμε- τόσο
πρωτοβουλίες αμέσου
δράσεως χωρίς να
παραμελούμε τις δράσεις
που έχουν
μεσο-μακροπρόθεσμο
ορίζοντα. Τόσο η
δέσμευση και η
αποθήκευση άνθρακα όσο
και το υδρογόνο ανήκουν
στη δεύτερη κατηγορία.
Το υδρογόνο συνοδεύεται
από πολλές προκλήσεις,
τεχνολογικές αλλά και
προκλήσεις που αφορούν
στο άνοιγμα της αγοράς.
Η βασική τεχνολογία για
παραγωγή υδρογόνου έχει
εδραιωθεί, αλλά πρέπει
να βρούμε τρόπους να
κάνουμε φθηνότερη την
παραγωγή, την μεταφορά
και τη χρήση του
υδρογόνου. Η δεύτερη
πρόκληση έχει να κάνει
με την αγορά. Όπως
συμβαίνει με όλα τα
αγαθά, είτε περιμένεις
μέχρι να δημιουργηθεί η
αγορά, είτε υιοθετείς
πολιτικές και κανόνες
για να ενθαρρύνεις τη
δημιουργία της αγοράς.
Νομίζω ότι το EMGF
μπορεί να συμβάλλει στην
υπέρβαση και των δυο
προκλήσεων.
Πηγή: Energy Game |
