|
Αυτό προκύπτει από
έρευνα του Associated
Press και βέβαια
επανέρχεται το μέγα
ερώτημα που δεν έχει
απάντηση εδώ και πολλά
χρόνια αν είναι ηθικό ή
μη για την ομαλή
λειτουργία της
οικονομίας και
της κοινωνίας οι
εταιρείες αυτές να
συνεχίσουν να
λειτουργούν κόντρα σε
κάθε επιχειρηματική
λογική.
Όπως γράφει ο Θανάσης
Παπάδης στην Ημερησία,
σύμφωνα με την έρευνα,
παρατηρείται αύξηση των επιχειρήσεων
- ζόμπι κατά 30% την
τελευταία δεκαετία. Πρόκειται
για εισηγμένες
επιχειρήσεις που
αδυνατούν να
εξυπηρετήσουν τα χρέη
τους και
διατηρούνται στη ζωή με
κρατικές ή άλλες
κεφαλαιακές ενέσεις.
Ευάλωτες σε οικονομικές
κρίσεις
Οι επιχειρήσεις-ζόμπι
είναι ιδιαίτερα
ευάλωτες σε οικονομικές
ή εμπορικές κρίσεις. Χωρίς
ρευστότητα και με μη
σταθερά επιτόκια
δανείων, τα
υψηλότερα επιτόκια τις
έχουν γονατίσει,
οδηγώντας τις πολλές
φορές στην κατάρρευση.
Η κατάσταση είναι
ανησυχητική, καθώς
περίπου 7.000
επιχειρήσεις,
εισηγμένες σε μεγάλα
χρηματιστήρια
παγκοσμίως, βρίσκονται
στα πρόθυρα χρεοκοπίας.
Στις ΗΠΑ μόνο, υπάρχουν
περίπου 2.000
επιχειρήσεις-ζόμπι, ενώ
πολλές άλλες βρίσκονται
στην Αυστραλία,
τη Νότια Κορέα και τη
Βρετανία.
Μερικές από τις πιο
γνωστές είναι η JetBlue
Airways, η
Wayfair, η Telecom
Italia και ο
ποδοσφαιρικός κολοσσός Manchester
United.
Σε όλους τους κλάδους
υπάρχουν εταιρείες -
ζόμπι
Περίπου 130 εκατ.
εργαζόμενοι σε 12 χώρες
απασχολούνται σε αυτές
τις επιχειρήσεις. Το
κοινωνικό πρόβλημα που
θα προκύψει από
ενδεχόμενες μαζικές
χρεοκοπίες είναι
προφανές, καθώς
εκατομμύρια εργαζόμενοι
κινδυνεύουν να μείνουν
άνεργοι.
Δεν υπάρχει κλάδος της
οικονομίας που να μην
περιλαμβάνει
επιχειρήσεις-ζόμπι. Από
τις επιχειρήσεις κοινής
ωφέλειας μέχρι τις
εταιρείες υψηλής
τεχνολογίας, πολλές
επιχειρήσεις
αντιμετωπίζουν σοβαρά
οικονομικά προβλήματα.
Η έρευνα του ΑΡ
καταγράφει περιπτώσεις
νοσοκομείων και
γηροκομείων που δεν
ανταποκρίθηκαν στις
ανάγκες της πανδημίας,
καθώς και εταιρείες
ακινήτων που αδυνατούν
να γεμίσουν τα μισοάδεια
γραφεία τους.
Τα αίτια της κρίσης
Η διόγκωση των
επιχειρήσεων - ζόμπι ξεκίνησε
μετά την οικονομική
κρίση του 2009, όταν οι
τράπεζες μείωσαν τα
επιτόκια τους. Αυτό
επανεμφανίστηκε κατά τη
διάρκεια της πανδημίας
(2020-2021). Ορισμένοι
οικονομολόγοι αναφέρουν
ότι τα χαμηλά επιτόκια
οδήγησαν σε υπερδανεισμό
όχι μόνο των ζόμπι,
αλλά και υγιέστερων
επιχειρήσεων, καθώς και
των κυβερνήσεων και των
καταναλωτών.
Πολλές επιχειρήσεις -
ζόμπι εκμεταλλεύθηκαν
τα χαμηλά επιτόκια για
να αυξήσουν το χρέος
τους, αγοράζοντας ξανά
τις δικές τους μετοχές
αντί να επενδύσουν σε
ανθρώπινο δυναμικό και
τεχνολογία. Ένα
παράδειγμα είναι η
JetBlue Airways, η οποία
αγόρασε μετοχές αξίας εκατοντάδων
εκατομμυρίων δολαρίων την
τελευταία δεκαετία.
Τώρα, με τα επιτόκια να
αυξάνονται, η εταιρεία
οφείλει 717 εκατ.
δολάρια σε τόκους.
Η στήριξη από τις
κυβερνήσεις και οι
προκλήσεις
Οι κυβερνήσεις πάντα στήριζαν
τις προβληματικές
επιχειρήσεις για
πολιτικούς λόγους,
αλλά τώρα αντιμετωπίζουν
και οι ίδιες υψηλά
επίπεδα χρέους. Για
παράδειγμα, η
αμερικανική κυβέρνηση
αναμένεται να δαπανήσει
870 δισ. δολάρια για
τοκοχρεολύσια φέτος. Η
υποστήριξη των
επιχειρήσεων-ζόμπι
προέρχεται κυρίως από
τις Κεντρικές Τράπεζες,
κάτι που ενέχει
κινδύνους για τα
νομίσματα και τις
οικονομίες σε περίπτωση
κατάρρευσης των ζόμπι.
Το φαινόμενο των
επιχειρήσεων - ζόμπι
είναι μια αυξανόμενη
απειλή για την παγκόσμια
οικονομία και
την κοινωνική
σταθερότητα, απαιτώντας
προσεκτική παρακολούθηση
και διαχείριση. |
