Στην ερώτηση «ποιος ωφελείται» από όλα αυτά, η απάντηση είναι πάντα σχετική και όχι κατ’ ανάγκην η αναμενόμενη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι αν υπάρχει ένας παράγοντας, που όχι απλώς δεν ωφελείται σε βάθος χρόνου, αλλά υπονομεύεται ως υποκείμενο διεθνούς δικαίου, αυτός είναι η Ε.Ε. Αυτή τη στιγμή η συνοχή της Ε.Ε. στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής εξασφαλίζεται από τη συγκολλητική ουσία που της παρέχει η δέσμευση των ΗΠΑ να εμπλέκονται στα μέτωπα που περιβάλλουν την Ευρώπη, όπως φάνηκε στην Ουκρανία και πολύ περισσότερο στο Ισραήλ.

Η Ε.Ε. είναι ένωση κρατών και οι αποφάσεις που λάμβανε ήταν πάντα ένας συνδυασμός συμβιβασμών. Πέρα από το ενιαίο νόμισμα στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όλα τα υπόλοιπα είναι αποτέλεσμα διακρατικών συνεννοήσεων. Τους τελευταίους μήνες υπάρχει η αίσθηση ότι η Ευρώπη παρακολουθεί ανήμπορη τον ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία, αλλά και περιφερειακών παικτών, δίχως να μπορεί να συνεισφέρει στη συζήτηση τίποτα άλλο πέρα από γενικά ευχολόγια για την ανάγκη να υπάρχει… παγκόσμια ειρήνη (κάτι που ορισμένες ΜΚΟ ίσως κάνουν πιο αποτελεσματικά).

Στον σύγχρονο κόσμο η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, πολύ περισσότερο η Ελλάδα, από μόνες τους είναι απλά θηράματα. Ηδη είναι πια αισθητή στο πετσί του κάθε Ευρωπαίου η διάψευση της ψευδαίσθησης ότι το μοντέλο ζωής που επικράτησε τις τελευταίες δεκαετίες στην Ευρώπη (κράτος δικαίου, σεβασμός στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανεξαρτησία θεσμών κ.ά.) είναι δυνατόν να εξαχθεί στον υπόλοιπο πλανήτη.

Εν ολίγοις, ο εγκιβωτισμός της γεωπολιτικής στο ρυάκι των ευσεβών πόθων και της πολιτικής ορθότητας, «λιώνει» πια μπροστά στη σκληρή πραγματικότητα. Και οι Ευρωπαίοι έρχονται αντιμέτωποι με την ανάγκη να προσαρμοστούν προληπτικά ή να ζήσουν επικίνδυνα, αναμένοντας οι απειλές να περάσουν τα σύνορά τους. Προτού, όπως λένε κάποιοι, τα άγρια θηρία μεταφέρουν το πεδίο ανταγωνισμού τους μέσα στην Ευρώπη.

Βασίλης Νέδος (Καθημερινή)