Αυτό δεν σημαίνει ότι η ExxonMobil δεν ενδιαφέρεται για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ωστόσο, αντί να μπει στην παραγωγή, ποντάρει έμμεσα στην ενεργειακή μετάβαση. Στις 25 Ιουνίου υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία για την προμήθεια λιθίου στην SK On, έναν νοτιοκορεατικό κατασκευαστή του οποίου οι μπαταρίες ιόντων λιθίου θα τροφοδοτούν ηλεκτρικά Ford και Hyundai. H συμφωνία αυτή ακολουθεί την ανακοίνωση του Νοεμβρίου σχετικά με την πρώτη γεώτρηση λιθίου της εταιρείας στο Αρκάνσας. Ένα «σημαντικό» μέρος των 20 δισ. δολαρίων της σε επενδύσεις χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ 2022 και 2027 θα πάει στο λίθιο, λέει ο Dan Holton, υπεύθυνος αυτών των έργων. Μέχρι το 2030 η εταιρεία ελπίζει να παράγει αρκετό λίθιο για να προμηθεύει 1 εκατ. ηλεκτρικά οχήματα ετησίως. Ο Darren Woods, το αφεντικό της, βλέπει το λίθιο ως ευκαιρία «υψηλής απόδοσης».

Οι ομόλογοί του στον τομέα του πετρελαίου συμφωνούν. Τον Ιούνιο η Occidental Petroleum δημιούργησε μια κοινοπραξία λιθίου με την BHE Renewables, θυγατρική της Berkshire Hathaway, ενός ομίλου 900 δισ. δολαρίων. Έναν μήνα νωρίτερα η Equinor, η κρατική νορβηγική πετρελαϊκή εταιρεία, παρουσίασε μια συνεργασία με τη Standard Lithium, μια αμερικανική μεταλλευτική εταιρεία. Ακόμα και οι πετρελαϊκοί κολοσσοί του κόσμου, η Saudi Aramco και η ADNOC των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, δείχνουν ενδιαφέρον.

Ο ενθουσιασμός των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών για το λίθιο είναι λογικός. Η ζήτηση για το μέταλλο είναι πιθανό να αυξηθεί, καθώς όλο και περισσότερες μηχανές στον κόσμο ηλεκτροδοτούνται. Σε αντίθεση με τη λειτουργία των άγνωστων επιχειρήσεων ηλιακής και αιολικής ενέργειας, οι πετρελαϊκές εταιρείες διαθέτουν ήδη τεχνογνωσία που είναι χρήσιμη στην εξόρυξη λιθίου. Η εξόρυξη του λευκού μετάλλου περιλαμβάνει την άντληση άλμης αλμυρού νερού, συχνά υπόγεια, κάτι που απαιτεί προσεκτική χαρτογράφηση των ταμιευτήρων και γεωτρήσεις ακριβείας -δεξιότητες που οι πετρελαιάδες έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια δεκαετιών υπόγειας εξόρυξης αργού πετρελαίου (όπου η άλμη τυχαίνει επίσης να είναι ένα σύνηθες απόβλητο). Ακόμα και οι απαραίτητες άδειες μοιάζουν περισσότερο με εκείνες για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, παρά με την πιο πολύπλοκη γραφειοκρατία που σχετίζεται με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων μεταλλεύματος. Η διύλιση του εξορυσσόμενου μετάλλου είναι επίσης παρόμοια με ό,τι κάνουν οι πετρελαϊκές εταιρείες στις επιχειρήσεις τους στον τομέα των πετροχημικών.

Η ExxonMobil, η Occidental και η Equinor ελπίζουν να αποκομίσουν κέρδη από τα εγχειρήματά τους στον τομέα του λιθίου με έξυπνες τεχνολογίες διαχωρισμού ιόντων λιθίου απευθείας από την άλμη με τη χρήση φυσικών μεμβρανών ή χημικών διαλυτών. Η διαδικασία απαιτεί λιγότερο έδαφος, νερό και χρόνο από την τρέχουσα μέθοδο, κατά την οποία η άλμη συλλέγεται σε τεράστιες λίμνες εξάτμισης. Είναι επίσης λιγότερο ρυπογόνος. Η τράπεζα Goldman Sachs αναμένει ότι αυτές οι καινοτομίες θα μπορούσαν να κάνουν για το λίθιο ό,τι έκανε η υδραυλική ρωγμάτωση (fracking) για το πετρέλαιο. Η άλμη αντιπροσωπεύει σχεδόν τα δύο τρίτα των γνωστών παγκόσμιων πόρων λιθίου, αλλά μέχρι στιγμής μόνο το 40% της παραγωγής.

Οι μεγάλες μεταλλευτικές εταιρείες, από την πλευρά τους, έχουν αποφύγει τα μεγάλα στοιχήματα στο λίθιο. Οι μέτοχοί τους προτιμούν τα μετρητά από την επανεπένδυση αυτήν τη στιγμή και το αρχικό κόστος της νέας τεχνολογίας είναι τουλάχιστον κατά ένα τρίτο υψηλότερο απ’ ό,τι για τις λίμνες εξάτμισης, εκτιμά η Goldman Sachs. Οι υψηλές αποτιμήσεις των εξειδικευμένων παραγωγών λιθίου και οι άγριες διακυμάνσεις στην τιμή του μετάλλου είναι ένα άλλο στοιχείο που τους αποτρέπει. Οι εταιρείες εξόρυξης που έβαλαν μικρότερα στοιχήματα έχασαν τα χρήματά τους. Η Rio Tinto ολοκλήρωσε την αγορά ενός έργου λιθίου στην Αργεντινή ύψους 825 εκατ. δολαρίων το 2022. Μέχρι το επόμενο έτος οι δαπάνες για έρευνα και αξιολόγηση είχαν διπλασιαστεί, από λιγότερα από 200 εκατ. δολάρια σε σχεδόν 400 εκατ. δολάρια.

Σε αντίθεση με αυτές τις εταιρείες, οι μεγάλες πετρελαϊκές έχουν και τα κέρδη και τους ισολογισμούς για να αναλάβουν εγχειρήματα έντασης κεφαλαίου. Έχουν όμως τη δέσμευση; Ένα τέταρτο του αιώνα πριν από τη συγχώνευσή της με τη Mobil το 1999, η Exxon ασχολήθηκε με την τεχνολογία των μπαταριών, αφού το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου του 1973 τρόμαξε τον κόσμο και τον οδήγησε να εξετάσει εναλλακτικές αντί των ορυκτών καυσίμων. Ένας από τους κορυφαίους ερευνητές εκείνη την εποχή ήταν ο Stanley Whittingham, ο οποίος μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Χημείας το 2019 με δύο άλλους πρωτοπόρους των μπαταριών ιόντων λιθίου. Έφυγε από την Exxon το 1984 -περίπου την εποχή που η εταιρεία εγκατέλειψε αυτού του είδους την έρευνα.

Πηγή: The Economist