Όπως γράφει η Μαίρη Λαμπαδίτη στην Ημερησία, σύμφωνα με τα ισχύοντα (νόμος του 2010), από την 1/1/2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής και με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών. Η αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που εκδίδεται κατά το τελευταίο έτος κάθε τριετούς περιόδου με βάση τους σχετικούς δείκτες που προσδιορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και την Eurostat και αφορούν στην επόμενη περίοδο.

Από το 2010 έως το 2015 είχαμε αύξηση του προσδόκιμου ζωής (περίπου 7 έως 12 μήνες). Ωστόσο την περίοδο 2015-2020 δεν σημειώθηκε αντίστοιχη αύξηση. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πανδημίας το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει οπότε σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας δεν απαιτείται να ανοίξει συζήτηση για αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης νωρίτερα από το 2027. 

Μάλιστα η Ελλάδα ήταν «προφυλαγμένη» καθώς μετά από την πίεση της τρόικα αυξήθηκαν κατά 2 έτη τα ηλικιακά όρια στα 67 και στα 62 από 1/1/2013 πολύ περισσότερο δηλαδή από εκείνη την αύξηση που θα προέκυπτε από την εφαρμογή του νόμου του 2010. Επιπλέον με το νόμο 4336/2015 (τρίτο μνημόνιο) αυξήθηκαν με βίαιο τρόπο και όλα τα ενδιάμεσα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. Ένα ακόμα επιχείρημα για να μην ανοίξει η συζήτηση είναι ότι η Ελλάδα  έχει το υψηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μαζί με τη Γαλλία (67 και 62 μετά τη μεταρρύθμιση Μακρόν) και την Ιταλία ( 67 και 64).

Τα δυο σενάρια

Ωστόσο τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν αύξηση του προσδόκιμου ζωής που όπως εκτιμούν οι ειδικοί θα φέρει αναπόφευκτα μετά το 2027 στο τραπέζι το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, θα εξεταστούν δύο σενάρια στο πρότυπο των ευρωπαϊκών χωρών που ακολουθούν το ίδιο σύστημα σύνδεσης του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Τα όρια μπορεί να αυξάνονται λίγο, έναν έως τρεις μήνες ετησίως ώστε να μην γίνεται αισθητή η επιβάρυνση.

Η πολιτεία θα περιμένει ώστε το προσδόκιμο ζωής να αυξηθεί κατά ένα έτος στρογγυλό, ώστε να αυξηθούν αντίστοιχα και τα όρια.

Όπως επεσήμανε πρόσφατα ο υφυπουργός κοινωνικών ασφαλίσεων Πάνος Τσακλόγλου: «Υπάρχουν κανόνες στη χώρα μας, οι οποίοι συνδέουν το όριο συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο της επιβίωσης στα 65. Για την επόμενη τριετία δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή λόγω του ότι τα κέρδη των προηγουμένων ετών στο προσδόκιμο της επιβίωσης των ηλικιωμένων ουσιαστικά ανασχέθηκαν στα χρόνια της πανδημίας».

Οι υποδείξεις της Κομισιόν 

Πάντως στην έκθεσή του το Ageing Working Group της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέδειξε την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για τη χώρα μας στα 68,5 έτη από 67 σήμερα το 2030 με βάση τόσο το προσδόκιμο ζωής όσο και το ύψος της συνταξιοδοτικής δαπάνης.

Ειδικότερα, η αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, που χρησιμοποιήθηκε για το Ageing Report της Κομισιόν έδειξε πως:

Ο πληθυσμός  της χώρας μας μειώνεται από 10.438 εκατομμύρια το 2022 σε 7,777 εκατομμύρια το 2070.

Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση, για τους άνδρες αυξάνεται από 78,8 το 2022 σε 86,5 το 2070 και για τις γυναίκες από 84,2 το 2022 σε 90,4 το 2070.

Το προσδόκιμο ζωής στα 65 για τους άνδρες πηγαίνει από τα 18,7 στα 23,9 το 2070, ενώ για τις γυναίκες πηγαίνει από 21,7 σε 26,7.

Οι κατευθύνσεις της Eurostat

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Eurostat η Ελλάδα που το τρέχον έτος έχει γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τα 67 και τα 62 για πρόωρη συνταξιοδότηση, το 2030 θα πρέπει να το αυξήσει κατά ενάμισι έτος στα 68,5 και για την πρόωρη συνταξιοδότηση κατά ένα έτος και τρεις μήνες στα 63,5. Μάλιστα για τις γυναίκες λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, υποδεικνύει αύξηση του ορίου ηλικίας το 2030 κατά ένα μήνα περισσότερο, στα 68,6 και στα 63,6 για πρόωρη συνταξιοδότηση.

Οι δημογραφικές προβολές δείχνουν ότι το 2050 το γενικό όριο ηλικίας στη χώρα μας θα πρέπει να φτάσει στα 70,5 έτη και με πρόωρη σύνταξη στα 65,5 ενώ το 2070 τα όρια ηλικίας  θα πρέπει να αγγίξουν τα 72,5 και με πρόωρη σύνταξη τα 67,5.

Δηλαδή το γενικό όριο ηλικίας σήμερα στα 67 έτη οδηγείται:

2030: 68,5 έτη

2063: 72

2070: 72,5 έτη

Το ειδικό όριο ηλικίας, σήμερα στα 62 έτη (με 40 χρόνια δουλειάς), οδηγείται: 

2030: 63,5 έτη

2063: 67

2070 : 67,5 έτη 

Η μέση ηλικίας συνταξιοδότησης

2022 :  63,8 έτη.

2040 :  66,4 και

2070 :  67,9. 

Σημειώνουμε ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μαζί με τη Γαλλία (67 και 62 μετά τη μεταρρύθμιση Μακρόν) και την Ιταλία (67 και 64). Τα χαμηλότερα όρια ηλικίας έχουν η Τσεχία ( 63.9 και 60), η Λιθουανία (63 και 61), η Εσθονία (64.4 και 59.2) και η Μάλτα (63 και 61).