Την προηγούμενη εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, ανακοίνωσε την υποχρεωτική σύνδεση των ελεύθερων επαγγελματικών με το σύστημα IRIS, υπηρεσία που προσφέρει η εταιρεία ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ – ΔΙΑΣ. Η ΔΙΑΣ ιδρύθηκε το 1989 και αποτελεί τον Εθνικό Φορέα Εκκαθάρισης Διατραπεζικών Πληρωμών ενώ μέτοχοι της είναι η Τράπεζα της Ελλάδος και οι εμπορικές τράπεζες.

Το μεγάλο πλεονέκτημα του IRIS είναι ότι διεκπεραιώνει τις συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο, εντός δευτερολέπτων φαίνεται η πληρωμή στους λογαριασμούς, και μάλιστα με εξαιρετικά χαμηλό κόστος. Για τους ιδιώτες η μεταφορά χρημάτων έως 500 ευρώ ημερησίως είναι δωρεάν, ενώ σύμφωνα με τραπεζικές πηγές τα κόστη συναλλαγών μέσω IRIS είναι κατά πολύ χαμηλότερα σε σχέση με αυτά που επιβαρύνουν τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω POS (κάρτες Visa - Mastercard).

Με λίγα λόγια, επαγγελματίες, επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν πλέον στη διάθεσή τους ένα εργαλείο άμεσων πληρωμών που προσφέρεται είτε δωρεάν είτε με πολύ χαμηλό κόστος.

Το εξαιρετικά χαμηλό κόστος του IRIS αποτελεί τον βασικό λόγο για τον οποίο η κυβέρνηση «αγκάλιασε» το σύστημα αυτό και το προωθεί ενεργά. Με το IRIS προσφέρεται μια αξιόπιστη εναλλακτική δυνατότητα τραπεζικών συναλλαγών και μάλιστα χωρίς τις προμήθειες που επιβάλλουν οι εμπορικές τράπεζες, προμήθειες που τροφοδοτούν έντονη κριτική προς το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα. 

Με το IRIS δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία από ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις να μην χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές λόγω αυξημένου κόστους. Σημειώνεται ότι το IRIS είναι μια εφαρμογή που μπορεί να εκτελείται μέσω του κινητού τηλεφώνου και δεν απαιτεί την αγορά πρόσθετης συσκευής ή κάποια μηνιαία συνδρομή.

Αντίθετα το POS, μέσω του οποίου πραγματοποιούνται συναλλαγές πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, επιβαρύνεται με κόστος αγοράς της συσκευής που κυμαίνεται στα 250 ευρώ, υπάρχει μηνιαία χρέωση για την υπηρεσία και ασφαλώς χρεώνονται και οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται. Τελευταία πάντως οι τράπεζες αναπτύσσουν εφαρμογές που μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές με κάρτες χωρίς POS αλλά μέσω κινητών τηλεφώνων.

Η περαιτέρω διείσδυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών στην καθημερινότητά μας αποτελεί κομβική επιλογή της κυβέρνησης στη μάχη για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Σημειώνεται ότι η συστηματική βελτίωση των φορολογικών εσόδων τα τελευταία χρόνια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην μεγάλη αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, αύξηση που τροφοδοτήθηκε αρχικά από την επιβολή των capital controls και κατόπιν από την πανδημία. 

Χαμηλή διείσδυση του IRIS σε επαγγελματίες – επιχειρήσεις

Παρά την άνθηση των άμεσων τραπεζικών πληρωμών μέσω του μπουκέτου υπηρεσιών του IRIS payments, η διείσδυσή του σε επαγγελματίες – επιχειρήσεις παραμένει περιορισμένη. Οι εγγεγραμμένοι χρήστες του IRIS συνολικά ξεπερνούν τα 2 εκατ. ωστόσο μόλις 115.521 επαγγελματικά ΑΦΜ είναι συνδεδεμένα με την υπηρεσία.

Ο λόγος είναι ότι το IRIS τώρα αρχίζει να γίνεται ευρύτερο γνωστό, ενώ φαίνεται ότι και τα τραπεζικά ιδρύματα ακόμα δεν προωθούν ενεργητικά την υπηρεσία καθώς δεν περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες τους και δεν έχουν εκπαιδεύσει σχετικά τα δίκτυά τους.

Τα βήματα για την ενεργοποίηση και χρήση του IRIS από τους επαγγελματίες είναι πολύ απλά καθώς απαιτείται μόνο η σχετική εγγραφή μέσω του web banking της τράπεζάς τους στην υπηρεσία IRIS payments. Από εκεί και πέρα για να γίνει μια πληρωμή το μόνο που χρειάζεται είναι το κινητό τηλέφωνο ή το ΑΦΜ ενώ προσφέρεται και η δυνατότητα πληρωμής σε μορφή κωδικού QR.

Ειδικότερα σε ότι αφορά τις υπηρεσίες του IRIS προς μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες μπορούν να εισπράττουν άμεσα, εντός δευτερολέπτων, οφειλές από πελάτες τους. Οι πελάτες εκτελούν τις πληρωμές τους γνωρίζοντας μόνο τον αριθμό του κινητού ή τον ΑΦΜ της επιχείρησης, χωρίς να γνωρίζουν τον τραπεζικό λογαριασμό της (ΙΒΑΝ).

Απαραίτητη προϋπόθεση ασφαλώς είναι να έχουν ενεργοποιήσει και οι δύο πλευρές (επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας και καταναλωτής) την υπηρεσία IRIS στο mobile banking. Η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας μπορούν να παρέχουν τον αριθμό κινητού ή ΑΦΜ σε μορφή κωδικού QR προς σάρωση μέσω του κινητού τηλεφώνου. Η διαδικασία της είσπραξης ολοκληρώνεται εντός λίγων δευτερολέπτων και η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας ενημερώνεται άμεσα για την ολοκλήρωση της συναλλαγής.

Οι υπηρεσίες του IRIS προς επιχειρήσεις

Η ΔΙΑΣ προσφέρει σειρά από υπηρεσίες πληρωμών τόσο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις μικρές επιχειρήσεις όσο και τις μεγάλες επιχειρήσεις και οργανισμούς.

IRIS πληρωμές σε ηλεκτρονικό κατάστημα: Η υπηρεσία προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των αγορών που πραγματοποιούνται σε ηλεκτρονικό κατάστημα, με χρέωση λογαριασμού πληρωμών μέσω του e-Banking ή του mobile banking. Σύμφωνα με τη ΔΙΑΣ η συναλλαγή ξεκινά και ολοκληρώνεται στο ηλεκτρονικό περιβάλλον της επιχείρησης. Ο πελάτης έχει τον έλεγχο της πληρωμής στο web ή mobile banking του Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών της επιλογής του, όπου χρεώνεται ο λογαριασμός του. Τα χρηματικά ποσά των εισπράξεων καταλήγουν ως πίστωση στον ΙΒΑΝ που τηρεί η επιχείρηση στον συνεργαζόμενο Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών. Η ενημέρωση για την είσπραξη γίνεται άμεσα. Εναλλακτικά, για την εκτέλεση της πληρωμής προσφέρεται η δυνατότητα σάρωσης QR code.

IRIS άμεσες πληρωμές σε επαγγελματίες / μικρές επιχειρήσεις: Οι επιχειρήσεις ή οι επαγγελματίες εισπράττουν εντός δευτερολέπτων οφειλές από πελάτες τους άμεσα και εύκολα. Οι πελάτες εκτελούν τις πληρωμές τους γνωρίζοντας μόνο τον αριθμό του κινητού ή τον ΑΦΜ της επιχείρησης, χωρίς να γνωρίζουν το ΙΒΑΝ της. Αρκεί να έχουν ενεργοποιήσει και τα δύο μέρη την υπηρεσία IRIS στο mobile banking. Προς περαιτέρω διευκόλυνση του πελάτη, η επιχείρηση μπορεί να παρέχει τον αριθμό κινητού ή ΑΦΜ σε μορφή κωδικού QR προς σάρωση. Η διαδικασία της είσπραξης ολοκληρώνεται εντός λίγων δευτερολέπτων και η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας ενημερώνεται άμεσα για την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Για τη λειτουργία της υπηρεσίας χρησιμοποιείται η υποδομή TIPS.

Εισπράξεις με κωδικό RF/QR: Οι επιχειρήσεις εισπράττουν οφειλές και τις ταυτοποιούν με τον κωδικό πληρωμής (RF/QR) που παρέχουν στους πελάτες τους. Ο κωδικός πληρωμής RF είναι ένας μοναδικός, 25ψήφιος κωδικός που επιτρέπει την πληρωμή, μέσω μεταφοράς πίστωσης, χωρίς να απαιτείται η γνώση του IBAN. Εναλλακτικά, υπάρχει η δυνατότητα απεικόνισής του και ως QR, οπότε η πληρωμή μπορεί να γίνει σκανάρωντάς τον από το mobile banking των τραπεζών που το παρέχουν. Ενδεικτικά, κωδικό πληρωμής χρησιμοποιούν ήδη εταιρείες ενέργειας, τηλεφωνίας, ασφαλιστικές, φαρμακοβιομηχανίες, εταιρείες ταχυμεταφορών, εμπορίας αυτοκινήτων, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, εταιρείες εμπορίας ειδών ένδυσης και καλλυντικών.

Εισπράξεις μέσω πάγιων εντολών: Η εξόφληση της οφειλής του πληρωτή διενεργείται κατόπιν αποστολής απαίτησης από την επιχείρηση. Προϋποθέτει την εξουσιοδότηση (εντολή ανάθεσης) του πληρωτή για χρέωση του λογαριασμού του με τα ποσά των οφειλών. Το έντυπο ανάθεσης συμπληρώνεται και υπογράφεται είτε στην επιχείρηση/οργανισμό είτε στον Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών. Οι πληρωμές εισάγονται στην υπηρεσία DIAS Direct Debit είτε αυτοματοποιημένα με μεταφορά αρχείων είτε διαδραστικά μέσω της σύνδεσης της επιχείρησης/οργανισμού με τη ΔΙΑΣ. Οι αναθέσεις διακρίνονται σε επαναλαμβανόμενες (recurring) για την αποστολή άμεσων χρεώσεων (/πάγιων εντολών) από την επιχείρηση/οργανισμό σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε εφάπαξ (one-off) για την αποστολή μίας και μόνο άμεσης χρέωσης.

Πληρωμές: Παρέχεται η δυνατότητα προς τις επιχειρήσεις να πραγματοποιούν πιστώσεις σε λογαριασμό πληρωμών (ΙΒΑΝ) του δικαιούχου καθώς και πληρωμές με κωδικό (RF/QR). Οι πληρωμές εισάγονται στο σύστημα είτε αυτοματοποιημένα με μεταφορά αρχείων είτε διαδραστικά μέσω της σύνδεσης της επιχείρησης με τη ΔΙΑΣ.

Σημειώνεται ότι το IRIS παρέχει ακόμα υπηρεσίες άμεσων πληρωμών στους καταναλωτές (με δυνατότητα μεταφοράς έως 500 ευρώ από άτομο σε άτομο δωρεάν, όπως αναφέρθηκε) αλλά και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σημειώνεται ότι το 86% των 2,2 εκατ. συναλλαγών που έγιναν τον περασμένο Αύγουστο μέσω IRIS payments αφορούσαν συναλλαγές P2P, δηλαδή μεταφορές χρημάτων μεταξύ ιδιωτών. 

Οι πολίτες μπορούν μέσω IRIS, από το mobile banking των τραπεζών, να πληρώνουν σε πραγματικό χρόνο τις φορολογικές τους υποχρεώσεις μέσω IRIS με κωδικό RF/QR. Με τη δημιουργία QR Code η πληρωμή μπορεί να γίνει αυτόματα με το σκανάρισμα του κωδικού από το κινητό, χωρίς καμία άλλη ενέργεια. Μεγάλο πλεονέκτημα της πληρωμής μέσω IRIS είναι ότι δεν υπάρχει όριο συναλλαγών όπως σε μια cash card, επιτρέποντας και την πληρωμή φόρων ακόμα και αν το ποσό είναι μεγάλο.

Το IRIS Payments το υιοθετούν ολοένα και περισσότεροι φορείς, όπως ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, δήμοι για διάφορες πληρωμές κ.α.

Πηγή: Business Daily