Όπως αναφέρεται στην έκθεση την οποία παρουσιάζει το MR, την φετινή ανάκαμψη τροφοδοτεί η τεράστια αύξηση της ζήτησης διεθνώς, η οποία συνέπεσε με την αύξηση της διαθεσιμότητας πτήσεων, την άρση στους διασυνοριακούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς και το αυξημένο ενδιαφέρον και επενδύσεις σε φυσικές και πολιτιστικές ατραξιόν. Ωστόσο, σύμφωνα με το WEF, η ανάκαμψη βρίσκει ανάχωμα. Ειδικότερα, σχεδόν το 60% των οικονομιών που εξετάστηκαν εμφάνισε βελτίωση της βαθμολογίας από το 2019, αλλά ο μέσος δείκτης ανέβηκε μόλις 0,7% στο ίδιο διάστημα.

Για την Ελλάδα συγκεκριμένα, ο συνολικός δείκτης βελτιώθηκε κατά 0,12% με βελτίωση στις βαθμολογίες των επιμέρους δεικτών πλην του πυλώνα για την τουριστική πολιτική. Απεναντίας, στον τομέα της λειτουργικότητας και των επενδύσεων, τον τομέα των υποδομών και υπηρεσιών, τον τομέα των φυσικών πόρων και τον τομέα της βιωσιμότητας, η βαθμολογία της Ελλάδας ενισχύθηκε σε σχέση με την προηγούμενη ανάλυση. Σε ορισμένες από αυτές τις κατηγορίες, όμως, η κατάταξη της Ελλάδας υποχώρησε έναντι άλλων οικονομιών.

Οι προκλήσεις

Στην παγκόσμια τουριστική αγορά, το σοκ της πανδημίας έχει σαφώς περάσει, ο κλάδος όμως καλείται να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις, από τους μακροοικονομικούς, γεωπολιτικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους μέχρι τον αυξημένο έλεγχο για τις πρακτικές βιωσιμότητας και τον αντίκτυπο των νέων ψηφιακών τεχνολογιών. Επιπλέον, σημειώνει η ανάλυση του WEF, εξακολουθούν να υπάρχουν ελλείψεις εξειδικευμένου προσωπικού, ενώ η διαθεσιμότητα των πτήσεων, των επενδύσεων, της παραγωγικότητας και άλλων παραγόντων που εξαρτώνται από τον κλάδο του τουρισμού δεν έχουν αυξηθεί με ταχύτητα αντίστοιχη της ζήτησης. Ως αποτέλεσμα αυτής της ανισορροπίας και σε συνδυασμό με τον υψηλό πληθωρισμό, οι τιμές έχουν ανέβει και τα προβλήματα στις υπηρεσίες έχουν οξυνθεί.

Στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών κινδύνων επισημαίνεται και το παράδειγμα της Ελλάδας, όπου οι καύσωνες και οι πυρκαγιές ασκούν όλο και μεγαλύτερη πίεση στον τομέα του τουρισμού. 

Γενικά, σύμφωνα με το WEF, παρατηρείται ότι οι συνθήκες για ανάπτυξη του κλάδου είναι ευνοϊκότερες στις πλούσιες χώρες, χάρη στα δυναμικά επιχειρηματικά περιβάλλοντα, την ισχυρή αγορά εργασίας, τις «ανοιχτές» ταξιδιωτικές πολιτικές, τις υποδομές κ.α. Βέβαια, μεγάλη βελτίωση έχουν σημειώσει και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα, η οποία κατοχύρωσε τη θέση της στην πρώτη δεκάδα της λίστας, η Ινδονησία, η οποία αναδύεται ως κορυφαίος ταξιδιωτικός προορισμός, η Βραζιλία και η Τουρκία.

Μάλιστα, πάνω από το 70% των χωρών που σημείωσαν βελτίωση στις βαθμολογίες τους από το 2019 ήταν αναπτυσσόμενες. Το WEF επισημαίνει ότι τώρα πρέπει να γίνουν σημαντικές επενδύσεις για να κλείσει το χάσμα μεταξύ αναδυόμενων και πλούσιων χωρών. 

Τα επόμενα βήματα

Σύμφωνα με το WEF, ο τουριστικός κλάδος μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που ταλαιπωρούν τις χώρες διεθνώς σε πολλαπλά επίπεδα. Έτσι, προτείνει στους αρμόδιους εκμεταλλευτούν τον τουρισμό για να λάβουν μέτρα προτεραιότητας. Για παράδειγμα μέσω του τουρισμού να προωθήσουν τις τις προσπάθειες προστασίας της φύσης, τις επενδύσεις σε εξειδικευμένο, ανθεκτικό και ισότιμο προσωπικό, τη διαχείριση της συμπεριφοράς των επισκεπτών και την ανάπτυξη υποδομών. 

Εάν πράγματι γίνει σωστή εκμετάλλευση του τουριστικού προϊόντος σε κάθε χώρα, ο κλάδος, ο οποίος ανέκαθεν αντιπροσώπευε το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ και της απασχόλησης, μπορεί να γίνει καταλύτης για τη βελτίωση της ευημερίας και του πλούτου διεθνώς, επισημαίνει το WEF.